فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی مؤلفه‌های ادبیات روستایی در رمان سیاسی"یحدث فی مصر الآن" نوشته یوسف القُعیّد
  علیرضا اله بخشی
  ادبیات روستایی در کشورهای مختلف همواره به مثابه یکی از زیر شاخه‌های مهم ادبیات داستانی مطرح است و نویسندگان بزرگی رمان هایی در این زمینه نگاشته اند. اهمیت این شاخه از ادبیات داستانی در جوامع عربی تا بدان جاست که مفهومی به نام الأدب الریفی به عنوان بخشی از ادبیات رمان نو چکیده کامل

  ادبیات روستایی در کشورهای مختلف همواره به مثابه یکی از زیر شاخه‌های مهم ادبیات داستانی مطرح است و نویسندگان بزرگی رمان هایی در این زمینه نگاشته اند. اهمیت این شاخه از ادبیات داستانی در جوامع عربی تا بدان جاست که مفهومی به نام الأدب الریفی به عنوان بخشی از ادبیات رمان نویسی جایگاه خاصی به خود اختصاص داده است. تأثیر ورود این نوع ادبی به ادبیات داستانی انکارناپذیر است. در پرتو اهمیت مسأله، مقاله حاضر با بهره‌گیری از نقد اجتماعی می کوشد تا با الهام گیری از مضامین و درون مایه های زندگی روستایی مفهوم ادبیات روستایی را تبیین نماید و به عنوان نمونه، رویکرد یوسف القُعیّد (1944م) نویسنده توانمند مصری از روستا و زادگاه خود را در رمان "یحدث فی مصر الآن" مورد بررسی قرار دهد. نتایج تحقیق حاکی از این است که نویسنده با بهره گیری از محیط روستا به عنوان یک نماد و جزء از کل ، در رمان خود ناهنجاری های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه مصر را بصورت واقع گرایانه و به دور از افراط و تفریط به تصویر کشیده و آنها را در طیف وسیعی از مفاهیم منفی نگاه تحقیر آمیز نسبت به روستائیان، نبود امکانات اجتماعی، فقر و تنگدستی، قدرت و فساد سیاسی، سوء استفاده از احساسات روستائیان بویژه احساسات مذهبی آنها، بی توجهی به این قشر و بازیچه قرار دادن آنان برای اغراض سیاسی با استفاده از وعده ها و سیاست های پوپولیستی برشمرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بررسی جایگاه اشعار حافظ در ساختار زیباشناسی هگل
  نوش آفرین شاهسون محمد جواد صافیان اصفهانی غلامعلی حاتم
  از نظر هگل شعر اصیل ، هنری است که همه شئون زندگی یک قوم را در بر می گیرد و روح را به آگاهی و آزادی میرساند. اما هنر امروز دیگر چنین نقشی را ایفا نمی کند. دیوان حافظ نیز همواره هنری بزرگ تلقی میشده و شامل اشعاری است با محتوای آزادی الهی و انسانی. هدف از این پژوهش، پرداخت چکیده کامل

  از نظر هگل شعر اصیل ، هنری است که همه شئون زندگی یک قوم را در بر می گیرد و روح را به آگاهی و آزادی میرساند. اما هنر امروز دیگر چنین نقشی را ایفا نمی کند. دیوان حافظ نیز همواره هنری بزرگ تلقی میشده و شامل اشعاری است با محتوای آزادی الهی و انسانی. هدف از این پژوهش، پرداختن به جایگاه اشعار حافظ در تفکر هگل است، سوال مطرح شده این است که طبق دریافت هگل از هنر، آیا می توان بر خلاف مدعای وی، اشعار حافظ را، در دوران مدرن همچنان هنری بزرگ دانست؟ در این پژوهش کیفی که به روش توصیفی-تحلیلی انجام یافته، مشخص گردید، از آنجا که در اشعار حافظ با یک مکتب و جهان بینی کلی مواجهیم که مفاهیم عمیق و همگانی روح انسانی در آن مطرح می شود ازین رو دیوان حافظ محدود به هیچ زمان و مکانی نیست و محتوای آن قابل تعمیم به هر دوره ای می باشد. بنابراین برخلاف نظر هگل اشعار حافظ در دوران مدرن نیز هنری بزرگ محسوب می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - ساختار اندیشگی مولانا در مثنوی معنوی (براساس داستان‌های دفتر 4، 5 و 6)
  احسان انصاری مهدی ماحوزی سیده ماندانا هاشمی اصفهان
  آنچه بیان مولانا را رنگی جاودانه می‌بخشد، شناخت عمیق وی از خدا، انسان و جهان است. مولانا با خودشناسی و درک لذات متعالی کوشید از آنها نه تنها بهره‌ها گیرد، بلکه برای دیگران (شاگردان، مریدان و آیندگان) این تجربه‌ها را به یادگار بگذارد. پژوهش حاضر می‌کوشد با تأمل در شناخت چکیده کامل

  آنچه بیان مولانا را رنگی جاودانه می‌بخشد، شناخت عمیق وی از خدا، انسان و جهان است. مولانا با خودشناسی و درک لذات متعالی کوشید از آنها نه تنها بهره‌ها گیرد، بلکه برای دیگران (شاگردان، مریدان و آیندگان) این تجربه‌ها را به یادگار بگذارد. پژوهش حاضر می‌کوشد با تأمل در شناخت هرچه بهتر ساختار اندیشگی مولانا در مثنوی، بتوان با اصول مکتب فکری که همان افق‌های معنوی و اهداف عرفانی خالق مثنوی است، آشناتر شد. ژرف‌نگری در داستان‌های مثنوی و چگونگی تحقق چشم‌اندازهای عرفانی مولانا یکی از اهداف این مقاله است که به روش توصیفی- تحلیلی این ساختار در داستان‌های سه دفتر دوم مثنوی بررسی و نمایان شده است. با واکاوی موضوع در این جستار برای نخستین بار مشخص گردید که برای داستان‌های مثنوی، می‌توان ساختاری برآمده از اندیشگی مولانا ترسیم کرد که برای خواننده پویا و پژوهشگر کوشا، وحدت ذهنی و معنایی پدید می‌آورد که هر داستان و تمثیلی را هماهنگ با سطوح روایی بیان و تقریر نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - کارکردهای معرفتی و احساسی قلب در مثنوی مولوی و مخزن الاسرار نظامی
  فاطمه احمدی معصومه صادقی
  قلب یکی از مهم ترین و اصلی ترین پدیده های مفهومی در ادبیات عرفانی و اصل و حقیقت انسانی است که تمام مراتب و شئونات انسانی از آن نشات می گیرد. این پژوهش بر آن است به روش توصیفی - تحلیلی با نگاهی تطبیقی به شعر دو شاعر نامی ایران، مولوی و نظامی در مثنوی و مخزن الاسرار به کا چکیده کامل

  قلب یکی از مهم ترین و اصلی ترین پدیده های مفهومی در ادبیات عرفانی و اصل و حقیقت انسانی است که تمام مراتب و شئونات انسانی از آن نشات می گیرد. این پژوهش بر آن است به روش توصیفی - تحلیلی با نگاهی تطبیقی به شعر دو شاعر نامی ایران، مولوی و نظامی در مثنوی و مخزن الاسرار به کارکردهای معرفتی و احساسی قلب بپردازد و وجوه اشتراک و افتراق آن دو را تبیین نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد که هر دو شاعر در بحث قلب که حقیقت وجود انسان است، از امام محمد غزالی متاثر شده اند. مولوی و نظامی در بیان کارکرد معرفتی قلب به بحث یقین پرداخته اند. مولوی یقین را تا مرحلۀ حق الیقین مطرح کرده اما نظامی یقین را در مرحلۀ علم الیقین ذکر کرده است. در کارکردهای احساسی هر دو شاعر به بحث حزن، تبتل، زهد و عشق پرداخته اند، اما در مثنوی منازلی همچون غیرت، قبض و بسط و حیرت نیز مطرح شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - شعر در عصر تکنیک (نسبت میان شعر و تکنولوژی از منظر هَیدگر)
  ژاله شهبازی محمدجواد صافیان حسین اردلانی
  هَیدگر از نخستین متفکرانی است که به بررسی شأن وجودی تکنولوژی، روح حاکم بر آن و نسبت آن با هنر و شعر پرداخته است. امروزه خصوصیات عصر تکنیک، سایه بر تمام جوانب زندگی بشر انداخته است و ماهیت تکنولوژی جدید (گشتل)، به همه چیز به مثابه منبع ثابت انضباط‌پذیر و در انتظار بهره‌ب چکیده کامل

  هَیدگر از نخستین متفکرانی است که به بررسی شأن وجودی تکنولوژی، روح حاکم بر آن و نسبت آن با هنر و شعر پرداخته است. امروزه خصوصیات عصر تکنیک، سایه بر تمام جوانب زندگی بشر انداخته است و ماهیت تکنولوژی جدید (گشتل)، به همه چیز به مثابه منبع ثابت انضباط‌پذیر و در انتظار بهره‌برداری می‌نگرد. سؤال این است که در جامعة تحت استیلای تکنولوژی مدرن، چه نسبتی می‌تواند میان تکنولوژی و شعر برقرار شود که از چشم‌انداز هَیدگر به بررسی آن خواهیم پرداخت. شعر را باید نوعی ارمغان آرامش‌بخش به حساب آورد و یا جایگاه والاتری و شأن دیگری باید برای آن در نظر گرفت؟در این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی اشاره به ماهیت تکنولوژی از منظر هَیدگر سعی خواهد شد به طور مشخص‌تری ارتباط و نسبت تکنولوژی با شعر تفسیر شود تا نهایتاً پژوهش، ما را به این نکته برساند که اگر از قلمرو هنر اصیل (شعر) به تکنولوژی بنگریم، انکشاف حاصل از آن می‌تواند همانند شاعرانگی، به قلمرو پوئسیس تعلق یابد و در انکشاف حقیقت یاری‌رسان شود. شاعر با گفت اصیل قادر خواهد بود بر گشتل غلبه کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی نظریه‌های روانشناختی مربوط به یادگیری در اخلاق ناصری (باتاکید بر نظریات بندورا و ثرندایک)
  مرجان غلامی اکرم گلشنی فاطمه گلشنی
  مربیان ، معلمان و دست‌اندرکاران امر تعلیم و تربیت، به اصول و روش‌هایی نیاز دارند که با تکیۀ بر آنها به اهداف آموزشی و تربیتی مورد نظر خود دست یابند. اصول و روش‌های مورد نظر اگرچه امروزه در کتب مربوط به این رشته تدوین شده‌اند، اما در متون تعلیمی کلاسیک فارسی نیز پاره‌ای چکیده کامل

  مربیان ، معلمان و دست‌اندرکاران امر تعلیم و تربیت، به اصول و روش‌هایی نیاز دارند که با تکیۀ بر آنها به اهداف آموزشی و تربیتی مورد نظر خود دست یابند. اصول و روش‌های مورد نظر اگرچه امروزه در کتب مربوط به این رشته تدوین شده‌اند، اما در متون تعلیمی کلاسیک فارسی نیز پاره‌ای از این اصول و روشها را می‌توان استخراج و بررسی کرد و بر زوایای پنهان ادبیات کلاسیک ایران واقف گردید. بر همین اساس، نظریات بندورا و ثرندایک به عنوان یکی از مهمترین اصول و مبانی تعلیم و تربیت در اخلاق ناصری مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق استخراج اصول مربوط به یادگیری در اخلاق ناصری است. پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش است که آیا نظریه‌های روانشناختی مربوط به یادگیری ( براسا نظریه های بندورا و ثراندایک) در اخلاق ناصری وجود دارد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، پربسامدترین نظریه‌های بندورا و ثرندایک در این اثر کدام است ؟ این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی در پی یافتن پاسخ این سوالات صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در کتاب اخلاق ناصری، و از میان این نظریه‌ها، نظریۀ یادگیری مشاهده ایُ آمادگی، تمرین و آمایه بیشترین بسامد را دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - شباهت ها و تفاوت های سبک فکری منظومه چهارچمن و منطق الطیر
  بهزاد ذاکری گتابی سپیده سپهری الهه حاجیها
  موضوع تأثیرپذیری از ادبیات گذشته امر مسلّم و قطعی در هر دوره است و اختصاص به دوره خاص یا مشخص و معینی ندارد. هر شاعری، هم از جهت انتخاب لفظ و واژه و هم از نظر کیفیت کاربرد آنها در ترکیبات و به ویژه از نظر محتوا و درون‌مایه، نظر بر آثار گذشتگان دارد. از جمله این منظومه‌ه چکیده کامل

  موضوع تأثیرپذیری از ادبیات گذشته امر مسلّم و قطعی در هر دوره است و اختصاص به دوره خاص یا مشخص و معینی ندارد. هر شاعری، هم از جهت انتخاب لفظ و واژه و هم از نظر کیفیت کاربرد آنها در ترکیبات و به ویژه از نظر محتوا و درون‌مایه، نظر بر آثار گذشتگان دارد. از جمله این منظومه‌ها، چهارچمن اثر رمزی و تمثیلی شاه‌داعی، عارف و شاعر قرن نهم است که متأثر از منطق‌الطیراست؛ یعنی مضمون اصلی هر دو منظومه، جستجوی معبود یا فهم چونیِ اوست. در چهارچمن، شخصیت اصلی داستان که شوق نام دارد با شانزده گل و چهار پرنده به گونه‌ای انفرادی به خلوت می‌نشیند و پرسش‌های خود را با هر یک رد و بدل می‌کند. از این رو مضامین، تعابیر و ساختار این اثر، شباهت بسیاری با منطق‌الطیر دارد. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی است و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بسیاری از مفاهیم عرفانی به کار رفته در منطق‌الطیر، چون وحدت وجود، حیرت، حجاب راه، درد و ... در چهارچمن نیز تکرار شده است. بسیاری از شخصیت‌ها در چهارچمن و منطق‌الطیر چون بنفشه و صعوه، سوسن و بط، نسرین و طاووس، دارای اندیشه و مسلک مشترکی هستند و نقش و عملکردشان در داستان یکی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تحلیل گفتمان انتقادی در شعر «سفرنامه خیزران» سید حسن حسینی با تأکید بر نظریه تحلیل گفتمان فرکلاف
  مرضیه حسینی رکن آبادی رضا فهیمی منیژه فلاحی
  گفتمان نوعی کاربرد زبان در حوزه خاص و بررسی تحولات اجتماعی و فرهنگی اثرگذار بر ساختار زبان است. تحلیل گفتمان از نظر فرکلاف، تلفیق نمودن متن و اجتماع با ساختار زبان می باشد. گفتمان بازنمایی های مختلف زندگی اجتماعی هستند که کنش گران اجتماعی را به طور متفاوت در موقعیت هایی چکیده کامل

  گفتمان نوعی کاربرد زبان در حوزه خاص و بررسی تحولات اجتماعی و فرهنگی اثرگذار بر ساختار زبان است. تحلیل گفتمان از نظر فرکلاف، تلفیق نمودن متن و اجتماع با ساختار زبان می باشد. گفتمان بازنمایی های مختلف زندگی اجتماعی هستند که کنش گران اجتماعی را به طور متفاوت در موقعیت هایی قرار می دهند و زندگی اجتماعی را به شیوه های مختلف بازنمایی می کنند تا از طریق روش های روزمره به نحو خلاقانه ای، جهانی قاعده مند خلق نمایند. تحلیل هر گفتمان سه منظر دارد؛ تحلیل صورت ها و ساختارهای نشانه دار نحوی که معرف دیدگاه نویسنده است، کاربرد صناعات ادبی که گامی بزرگ در شخصی سازی زبان دارد و تحلیل ماهیت کلام ادیبانه که راه ارتباطی بزرگی در خدمت اجتماع است. حسینی کلام موزون را به نماد غیرت و ملت ظلم ستیز پیوند می زند و از این واقعه عظیم، پرده های عینی را برمی دارد. او در شعر عاشورایی سفرنامه خیزران شهادت مظلومانه علمدار کربلا را با لحنی حماسی و پر صلابت در قالب شعر نیمایی به تصویر می کشد. هدف پژوهش پیش رو بیان سبک تحلیل گفتمان مسلط حسینی در شعر سفرنامه خیزران به شیوه توصیفی ـ تحلیلی است و در پی پاسخ به این سوال است که کاربرد زبان و کردار گفتمانی در این شعر چگونه است؟ پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - مفهوم عقل در اندیشه سنایی با تأکید بر «حدیقه‌الحقیقه» بر مبنای نظریه هرمنوتیک شلایر ماخر
  الهام قنواتی محمدقاسمی زینب نوروزعلی
  از مفاهیم شناور و مورد اختلاف در فرهنگ ایرانی، مفهوم عقل است که دایرة معنایی وسیع و گاه متناقضی دارد ازاین‌رو نحله‌های فکری مختلف برداشت‌های متفاوتی از آن ارائه کرده‌اند. در این میان سنایی ازجمله کسانی است که در یکی از مشهورترین مجموعه‌های ادب پارسی به نام حدیقه الحقیقه چکیده کامل

  از مفاهیم شناور و مورد اختلاف در فرهنگ ایرانی، مفهوم عقل است که دایرة معنایی وسیع و گاه متناقضی دارد ازاین‌رو نحله‌های فکری مختلف برداشت‌های متفاوتی از آن ارائه کرده‌اند. در این میان سنایی ازجمله کسانی است که در یکی از مشهورترین مجموعه‌های ادب پارسی به نام حدیقه الحقیقه مفهوم عقل را موردتوجه قرار داده است. وی با اینکه در جای‌جای حدیقه‌الحقیقه، ابیاتی در وصف عقل و دفاع از آن آورده؛ چون ساختار ذهنش با منطق عقلانی هم‌سو نیست؛ محصول کارش با عقل، مباینت یافته است. عقل نزد سنایی در مجموع، عقل دینی است و تا حد زیادی از جنبه‌های مادی فاصله می‌گیرد. این نوشتار که با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای صورت گرفته بر آن است تا با استفاده از نظریة هرمنوتیک شلایر ماخر مفهوم عقل را در مجموعة حدیقه الحقیقه موردبررسی قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - نقد سبک شناسانه ی دو رساله ی عرفانی فتوتیه و مرآت التائبین
  کبری بیات
  میرسیدعلی همدانی یکی از عرفای قرن هشتم هجری است که چندین رساله ی عرفانی از او به جا مانده است، از جمله دو رساله ی مرآت‌التائبین و رساله ی فتوتیه. نثر این دو رساله‌ صوفیانه و تعلیمی است. نویسنده در به کار بردن صنایع لفظی و معنوی، خود را دچار تکلف، و معنا را فدای لفظ نکرد چکیده کامل

  میرسیدعلی همدانی یکی از عرفای قرن هشتم هجری است که چندین رساله ی عرفانی از او به جا مانده است، از جمله دو رساله ی مرآت‌التائبین و رساله ی فتوتیه. نثر این دو رساله‌ صوفیانه و تعلیمی است. نویسنده در به کار بردن صنایع لفظی و معنوی، خود را دچار تکلف، و معنا را فدای لفظ نکرده و همین امر موجب می‌شود که نثر این دو رساله از سبک نثرهای فنی متمایز شود. نویسنده معمولاً با استفاده از یک تشبیه و ایجاد زنجیره‌ای از اضافه‌های تشبیهی و استعاری و آرایه‌هایی مانند مراعات نظیر و جناس و سجع، مقصود خود را بیان کرده است؛ البته در این فرآیند گرفتار افراط نشده و بیشتر به معنای متن توجه داشته است، نه زیبایی و آرایش کلام؛ از این رو نثر این دو رساله به سبک بینابین، یعنی اسلوبی بین مرسل و فنی، نزدیک است. دو مقوله ی بیانیِ تشبیه و تمثیل از مقولات پرکاربرد در این نوع نثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - تحلیل گفتمان شعر اعتراض در شعر مهدی اخوان ثالث (بر پایه تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه)
  لاله عرفانیان
  مطالعه و تحلیل گفتمان اعتراضی شعر معاصر به ویژه با تکیه بر شعر شاعری چون اخوان ثالث حاکی از وحدت نظام مفهـومی‌ و مضمونی اشعار‌، تعهد‌ نسبت به مردم‌، جامعه و کاربرد مشترک شعر در مسیر بر افراشتن ندای مردم است. در شعر اخوان بن‌مایه‌های اعتراضی در قالب نوعی نگرش یأس‌آلود ظا چکیده کامل

  مطالعه و تحلیل گفتمان اعتراضی شعر معاصر به ویژه با تکیه بر شعر شاعری چون اخوان ثالث حاکی از وحدت نظام مفهـومی‌ و مضمونی اشعار‌، تعهد‌ نسبت به مردم‌، جامعه و کاربرد مشترک شعر در مسیر بر افراشتن ندای مردم است. در شعر اخوان بن‌مایه‌های اعتراضی در قالب نوعی نگرش یأس‌آلود ظاهر می‌شود. اخوان گمان می‌کرد تنها راه نجات، پناه بردن به یک سلوک آیینی اصیل است. در نتیجه شعر او میثاقی از نداهای خاموش و معترضانه‌ با امر سیاسی در شکل یک رستگاری اجتماعی بود. در تحقیق حاضر تلاش بر این است تا بر اساس روش توصیفی-تحلیلی، به مطالعه گفتمان اعتراض در شعر اخوان ثالث بپردازیم. در واقع مساله اصلی بازشناسی عناصر قوام‌بخش و حیاتی یک گفتمان غالب و مسلط در جامعه ایرانی بر پایه شناخت و تجزیه و تحلیل نوع و نمودار قدرت رسمی است. گفتمانی که زبان، قدرت و ایدئولوژی تازه‌ای را بر اساس الگوهای اعتراضی شاعرانه طرح می‌کند. از نظر لاکلائو و موفه همه چیز به ویژه امر سیاسی و اجتماعی در قالب گفتمان‌ها معنا و مفهوم پیدا می‌کند. با بهره‌گیری از نظریه لاکلائو و موفه در تحقیق حاضر این امر اثبات می‌گردد که که شعر اخوان ثالث با بن‌مایه‌های اعتراضی و آزادی‌خواهانه‌اش، گفتمان هویتی تازه‌ای را در برابر گفتمان و ایدئولوژی غالب سیاسی دوران پهلوی دوم علم می‌کند. اخوان ثالث با دال مرکزی ایران، دال‌های شناوری چون میهن‌دوستی، دفاع از آزادی و عدالت، اعتراض علیه استبداد و ظلم و نیز احیای مکاتب آیینی و مذهبی تازه، مفصل‌بندی جدید ایجاد می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - نظریه بینامتنی در حوزه نقد ادبی عربی، ترجمه‌های ارائه شده از آن و معرفی بزرگان این حوزه
  سجاد عربی حمیدرضا غلامی
  مفهوم بینامتنی در سال 1982میلادی توسط سیزا قاسم در مقاله ای تحت عنوان المفارقة فی القصّ العربی المعاصر (متناقض نما در داستان های معاصر عربی) در گفتمان نقد معاصر عربی سربرآورد؛ این نظریه با واکنش های متفاوتی از سوی ناقدان عربی همراه بود و ترجمه های متفاوتی از آن ارائه دا چکیده کامل

  مفهوم بینامتنی در سال 1982میلادی توسط سیزا قاسم در مقاله ای تحت عنوان المفارقة فی القصّ العربی المعاصر (متناقض نما در داستان های معاصر عربی) در گفتمان نقد معاصر عربی سربرآورد؛ این نظریه با واکنش های متفاوتی از سوی ناقدان عربی همراه بود و ترجمه های متفاوتی از آن ارائه دادند و هرکدام دیدگاه های متفاوتی را در قبال آن ایراد کردند و برخی نیز به نظریه پردازی در این خصوص پرداختند و دیدگاه هایی را مطرح کردند که تا آن زمان در این حوزه مطرح نشده بود.در تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، نظریة بینامتنی در حوزه نقد ادبی عربی، ترجمه های ارائه شده از آن، نحوه برخورد منتقدان عرب با آن و رویکردهای آنها در قبال این نظریه مورد بررسی قرار گرفته شده و مهمترین تلاش های نویسندگان این حوزه در جهان عرب مورد مداقه و واکاوی قرار گرفته شده است. نتایج نشان داد که بیش از بیست ترجمه با رویکردهای مختلف از این نظریه توسط نظریه پردازان عرب ارائه شد. تلاش های آنها درباره ی بینامتنی دو روند را در پیش گرفته است: رجوع به حوزه ی نقد کهن عربی و تطبیق این نظریه با میراث نقدی عرب، و اکتفا به شکل جدید نظریة بینامتنی بدون رجوع به میراث کهن نقد ادبی. منتقدان عرب در این خصوص به دستاوردهای زیادی در هر دوجنبه ی کاربردی و نظری دست یافته و در برخی اوقات به نظریه پردازی هم پرداخته اند. پرونده مقاله