ایرانیان پیشگامان نهضت فرهنگی_ادبی (سده های 2و3ق)
محورهای موضوعی : مطالعات نقد ادبی
عنایت اله فاتحی نژاد
1
(دانشیار دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی)
کلید واژه: شعر, فرهنگ, خاندانهای ایرانی, موالی, نحو, لغت, ادبیات,
چکیده مقاله :
س از سقوط خلافت اموی به دست سپاهیان ابومسلم خراسانی و روی کار آمدنپ خلافت عباسی ، پایتخت خلافت از شام به عراق منتقل شد و ایرانیان که در روی کار آمدن عباسیان و استحکام پایه های قدرت ایشان نقش عمده ای داشتند ، فرصتی یافتند تا با تکیه برمیراث فرهنگی و تمدن کهن ایرانی علاوه بر صحنه های سیاسی در زمینه های علمی ، ادبی و فرهنگی نیز استعداد و نبوغ خود را به نمایش بگذارند و طولی نکشید که به همت خاندانهای دانش پرور ایرانی که مناصب والای دستگاه خلافت را دست داشتند و با تلاش موالی ایرانی تبار که بخش قابل توجهی از جمعیت عراق آن روز را تشکیل می دادند ، نهضتی فرهنگی ـ ادبی در عراق شکل گرفت که در نتیجه آن تحولات عمیق و بنیادی در شعر و ادب و لغت و نحو پدید آمد و روند تالیف و ترجمه و تولید علم رو به فزونی نهاد و آثار فراوانی در زمینه های گوناگون به رشته تحریر درآمد و گر چه همه مسلمانان اعم از ایرانیان و عربها در استمرار و درخشش این نهضت علمی ـ ادبی مشارکت کردند ، بی تردید سهم ایرانیان به عنوان بانیان و پیشگامان ، از دیگران به مراتب بیشتر بود . پس از کوتاه شدن دست ایرانیان از صحنه های سیاسی و روی کار آمدن اتراک مراکز فرهنگی و ادبی عراق رو به افول نهاد و شهرهای مختلف ایران به عنوان خاستگاههای جدید شعر و ادب عربی رو به شکوفایی نهادند.