ارزشیابی توزیع فضایی خدمات عمومی شهری (مطالعه موردی شهرستان گتوند)

محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری

اردشیر رستمی ^{1 *}

1 - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحدنجف آباد، دانشگاه آزاداسلامی، نجف آباد، ایران

تاریخ دریافت : 1402/06/07 تاریخ پذیرش : 1402/07/16 تاریخ انتشار : 1402/07/21

کلید واژه: توزیع فضایی, خدمات عمومی شهری, آزمون علامت, شهرستان گتوند,

چکیده مقاله :

توزیع نامناسب خدمات‌عمومی در شهرها باعث شکل‌گیري معضلات اجتماعی و زمینه‌ساز نابرابري‌ها و بی‌عدالتی در آن‌ها شده ‌است. ازسوی دیگرتاثیر جبران‌ناپذیری برساختار، ماهیت و جدایی‌گزینی طبقاتی محلات شهری و در نهایت مدیریت شهرها را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. با توجه به اهمیت موضوع در این پژوهش به ارزشیابی توزیع فضایی خدمات عمومی در سه مولفه و بیست ویک گویه در چهار شهر شهرستان گتوند پرداخته شده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردي و بر اساس روش به صورت پیمایشی است. جامعه آماري پژوهش، ساکنان شهرهای مورد مطالعه بوده است. به‌ منظور بررسی‌ نرمال‌بودن توزیع ‌داده‌ها از آزمون کلموگروف-‌اسمینروف و جهت‌بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش از آزمون علامت و با استفاده از نرم¬افزار Spss استفاده شده است. در بخش تحلیل یافته‌ها، باتوجه به نتایج آزمون کلموگروف-‌اسمینروف مشاهده می‌شود که مقدار سطح معناداری آزمون در تمامی موارد کمتر از 05/0 شده است. پس فرض نرمال‌بودن داده‌ها رد شده است. همچنین نتایج حاصل از آزمون علامت در ارزیابی متغیرهای پژوهش در شهرهای مورد مطالعه نشان می‌دهد؛ شهرصالح‌شهر با امتیاز 02/3، شهر ترکالکی باامتیاز 69/2، شهر جنت مکان باامتیاز 61/2 و شهر سماله باامتیاز 53/2 قرار گرفته‌اند. بنابراین باتوجه به اینکه عدد 3 به عنوان میانه نظري پاسخ متغیرها انتخاب شده، میزان رضایت‌مندي شهروندان از خدمات عمومی به غیراز شهر صالح‌شهر در سه شهر دیگر از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد.

چکیده انگلیسی:

Improper distribution of public services in cities causesthe formation of social problems t:Accordingly it paves the foundation for inequalities and injustice among them. On the other hand, the irreversible impact on the structure, The nature and class separation of urban areas and finally management of the cities has faced serious challenges. Due to the importance of the topic in this research evaluation of the spatial distribution of public services in three components and twenty-one items in four cities of gotvand township has been discussed.The research method is applied in terms of purpose and based on survey method. The statistical population of the research was the residents of the cities under study. In order to check the normality of the distribution of the data from the Kolmogorov-Smirnov testand in order to check the status of the research variables, the sign test was used using Spsssoftware. In the analysis of the findings, according to the results of Kolmogorov-Smirnovtest, is observed that the value of the significance level of the test is less than 0.05 in all cases. Therefore, the assumption of normality of the data is rejected. Also, the results of the sign test in the evaluation of the research variables in the cities under study show; Salehshahr city with a score of 3.02, Torkalaki city with a score of 2/69, Jannat makan city2/61 and Somaleh city has been ranked 2.53. Therefore, due to the fact that figure 3is chosen as the theoretical middle of the response of the variables, the level of satisfaction of citizens with public services, except for Salehshahr in other three cities, it does not havea good condition.

منابع و مأخذ:

1.بزی، خدارحم، و عبدالهی پورحقیقی، ابوالفضل (1392). تحليل پراكنش مكاني خدمات شهري بر مبناي خواست مردم(مطالعه مورد: شهراستهبان). فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 24(49)، 201-214.
2.بسطامی‌نیا، امیر، صفایی‌پور، مسعود، ملکی، سعید، تازش، یوسف، و امیدی‌پور، کورش (1396). سیر تحولات سلسله مراتب شهری در استان خوزستان طی دهه‌های(85-1335). فصل‌نامه آمایش محیط، 10(36)، 47-68.
3.شهابیان، پویان، سعیدپور، سمیرا، و پیرایه‌گر، میلاد (1393). سنجش رضایت‌مندی سکونتی ساکنان(بافت جدید) و ساکنان محله خواهرامام (بافت قدیم) در رشت. فصل‌نامه آمایش محیط، 7(24)، 41-62.
4.عبداللهی، علی‌اصغر، و قاسمی، مسلم (1397). تحلیل توزیع فضایی خدمات عمومی شهری با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری Vikor و Waspas (مطالعه‌موردی: کرمان). فصل‌نامه پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، 6(4)، 715-695.
5.قربانیان، جبرِیل (1390). بررسی تپه ها و ساختار زمین‌شناسی شهر اهواز، اولین همایش زمین‌شناسی و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، شیراز.
6.معروف‌نژاد، عباس، و رستمی، اردشیر (1397). ارزیابی هفت شاخص خدمات شهری در چهارشهر شهرستان گتوند با استفاده از مدل اسکالوگرام. فصل‌نامه جغرافیا و روابط انسانی، 1(2)، 940-956.
7.ملکی، سعید، و رضایی‌اسحق‌وندی، ساره (1401). تحلیل شاخص‌های عدالت‌اجتماعی ودسترسی به‌خدمات شهری (مطالعه‌موردی: منطقه یک، شهرکرمانشاه). فصل‌نامه جغرافیا و توسعه‌فضای شهری، 9(4)، 75-91.
8.مومنی، مهدی، و حاتمی، مجتبی (1389). تحلیل جغرافیایی از نابرابری وعدم تعادل فضایی توسعه در استان یزد. فصل‌نامه جغرافیا و مطالعات محیطی، 2(4)، 15-25.
9.مهرافزون، محمد (1396). تبیین نقش توزیع خدمات شهري در توسعه اقتصاد شهري(مطالعه‌موردی: شهربروجرد). فصل‌نامه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری چشم انداز زاگرس. 9(33)، 189-212.
10.میرزائی، عصمت، نصیرلو، عباس، و کیامیری، فاطمه (1400). تحلیل مکانی- زمانی شاخص‌های دسترسی به خدمات شهری در طول توسعه بلند مدت شهر قزوین. فصل‌نامه مطالعات جامع در مدیریت شهری. 2(8)، 1-17.
11.Akther, M., Islam, I., & Uddin Hassan, M. (2009). Evaluation of municipal services in selected wards of Dhaka city corporation: Citizen,s perspective Bangladesh. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 4(1S), 133-145
. 12.Griffiths,S. (2000). Historical space and the practice of spatial history:The spatiofunctional transformation of Sheffield. 1770-1850. University College London, UK. 13.
Ipsos, R. (2009). The city of Calgary Citizen Satisfaction Survey. Canada,p37. - 14.Montalvo, J. N. (2009). Spatial Equity in the Urban Environment: Assessing Neighborhood Accessibility to Public Amenities, Masters theses. University of Alberta. Edmonton