امکان سنجی بکارگیری اصول نوشهرگرایی در بازآفرینی پایدار محلات ناکارآمد و مسأله دار شهری با تأکید بر رشد هوشمند (مورد پژوهی: بخش مرکزی شهراهواز)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

سلیمان محمدی دوست ¹ , محمد علی خانی زاده ² , شهباز زیلایی ³

1 - استادیار گروه برنامه ریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
2 - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران
3 - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

تاریخ دریافت : 1395/07/02 تاریخ پذیرش : 1395/11/30 تاریخ انتشار : 1395/11/01

کلید واژه: بافت فرسوده, رشد هوشمند, نوشهرگرایی, مدل سلسله مراتبی, اهواز,

چکیده مقاله :

       امروزه بافت­های ناکارآمد و مسأله دار شهری به عنوان یکی از معضلات شهرها جلوه­گر شده­اند. از این­رو برای رسیدن به شهری کارا و منسجم می­بایست وضعیت این بافت ها ساماندهی شود. در این راستا پژوهش حاضر به دنبال بازآفرینی پایدار بخش مرکزی شهر اهواز با توجه به اصول نوشهرگرایی و رشد هوشنمند است. روش اتخاذ شده در این پژوهش تحلیلی-توصیفی و با هدف کاربردی است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز به دو شیوه اسنادی-کتابخانه ای (رجوع به طرح ها و تحقیقات صورت گرفته در محدوده و تحقیقات مرتبط با موضوع و مراجعه به ادارات و شرکت های دخیل در محدوده و...) و میدانی- پیمایشی (توزیع پرسشنامه، انجام مصاحبه و مذاکره با ساکنین و مسئولین، برداشت های میدانی مبتنی بر مشاهده و ...) صورت گرفته است. تعداد 300 پرسشنامه با استفاده از روش کوکران برآورد، توزیع و جمع­آوری گردید. نرم­افزار بکار برده شده Expert Choice و روش تحلیل مورد استفاده، تحلیل سلسله­مراتبی AHP و SWOT می باشد.  یافته ها نشان می­دهد که  در بین شاخص های نوشهرگرایی تقویت فضای سبز عمومی، ساماندهی دسترسی­ها، تنوع مسکن، تنوع معماری و زیبایی شناسی دارای بیشترین اهمیت هستند. همچنین نتایج حاصل از اجرای مدل سلسله مراتبی AHP نشان داد که در بین سه شاخص هویت، کیفیت کالبدی و ساماندهی دسترسی­ها، شاخص ساماندهی دسترسیها اهمیت بیشتری نسبت به دو شاخص دیگر، از نگاه کارشناسان برخوردار می باشد.

چکیده انگلیسی:

Nowadays inefficient and problematic urban tissues are manifested as one of problems of the cities, hence the situation of these tissues should be arranged to achieve efficient and coherent city. In this regard, the present study seeks to recreate sustainable central part of Ahvaz city based on the principles of modernism and smart growth. The needed data of this analytical-descriptive study were collected by two methods of documented-library type (referring to performed plans and researches related to this study topic) and field-survey type (distributing questionnaire, doing interview, observation, etc). Expert Choice as applied software and hierarchical analysis of AHP and SWOT as analysis method were used. Results show that enhancing public green space, organizing, access, housing diversity, architecture diversity and aesthetic are the most important urbanism indices. Furthermore, the results of the hierarchical AHP model showed that three indices of identity, physical quality, organizing access are more important than two other indices from the experts’ viewpoint.

منابع و مأخذ:

1. Azizpoor, M. Esmailpoor, N. (1388). Rapid horizontal growth of Yazd and its impact on urban trips in and around the city center area, Journal of Geography and Planning, No. 30, pp. 209-185. (in Persian)


2. Barton. H. (2009). Planning and management to old texture house: UK experience. Urban design conference. UK.


3. Chrysochoou. M. (2012) “A GIS and indexing scheme to screen brownfields for area-wide redevelopment planning”. Landscape and Urban Planning, 105, 187–198.


4. Duanny, A. & Plater_Zyberk, E.(2010), the Neighborhood, The District and the corridor.in peter katz, The New Urbanism: Toward an Architecture of Community, McGtawHill, New York.


5. Eynifar, A. (1386). General patterns of the dominant role in the design of modern residential neighborhoods, Tehran Fine Arts, Issue 32. (in Persian)


6. Feiock, R. C. & Tavares, A. F. & Lubell, M. (2008) “Policy Instrument Choices for Growth Management and Land Use Regulation”. The Policy Studies Journal, 36 (3), 461–480.


7. Gibson, Micheal and Kocabaş, Arzu (2001) “London: Sustainable Regeneration- Challenge andResponse”. Paper presented to the Rendez-vous Istanbul: International Urban Design Meeting, Mimar Sinan University, Istanbul, Turkey.


8. Hawkins. C. V. (2011) “Smart Growth Policy Choice: A Resource Dependency and Local Governance Explanation”. The Policy Studies Journal, 39(4), 682-697.


9. Heydari, A. (1391). Turpentine spatial-physical analysis with emphasis to the further development of smart urban growth using the Shannon entropy, Journal of Geography and Urban Development, No. 2, pp. 94-67. (in Persian)


10. Hemphill L, McGreal S & Berry J (2004) An Indicator Based Approach to Measuring Sustainable Urban Regeneration Performance: Part 2, Empirical Evaluation and Case Study Analysis Urban Studies 41: 757-772.


11. Hikichi, Lynda ,(2003),New Urbanism and transportation, university of Wisconsin-milwaukee.


12. Ista, L. (2008). Worn texture, a new challenge to urban poor region management. Journal of urban landscape.22: 209-225.


13. Knox, P. (2011). Cities and design. Roulade publication. USA.


14. LUDA .(2003) Appraisal of Urban Rehabilitation Literature and Projects, Including a Glossary of Terms and a Preliminary Set of Indicators Characterising LUDA. Large Scale Urban Distressed Areas (LUDA), Dresden.


15. Ng ,M.K. (2005) Quality of life perceptions and directions for urban regeneration in Hong Kong Social Indicator Research 71: 441-465.


16. Nolan, K. and Watson, N. 2011. Old cities an old building problem to urban quality of life. Journal of urban economic. Vol. 33,pp.70-86.


17. Poormohammadi, M, R. (1382). Dimensions and Strategies compression paradigm of urban spaces, Modares human sciences, No. 29, pp. 108-85. (in Persian)


18. Pormohammadi, M, R. GHasemi, M. Salekimaleki, M, A. (1393). Studying and evaluating different textures of urban New Urbanism Charter (Case Study: Tabriz), Urban and Regional Studies and Research, Issue 21, pp. 42-21. (in Persian)


19. Rahnema, M, R. Hayati, S. (1393). Analysis of smart urban growth indicators in Mashhad, urban planning studies, first year, No. 4, pp. 98-71. (in Persian)


20. Rahnema, M, R. Abaszadeh, GH. (1387). Foundations, the physical form of measurement models. Printing, Mashhad, SID, Department of Urban and Regional Studies. (in Persian)


21. Safaiipoor, M. Alizadeh, H. (1392). Analysis of skeletal indices old texture of Ahvaz using regression models and fuzzy hierarchical analysis FAHP, Journal of Geographical Studies in Arid Zones, No. XI, pp. 111-93. (in Persian)


22. Talen, Emily & Knaap, (2003), Gerit: Legalizing smart growth: an Empirical study of land use regulation in Illinois Journal of Planning Education and Research 22:345-359.


23. WWW.smartgrowth.org/about.(2012).


24. Ziyari, K. (1380). Sustainable development and responsible urban planners in the twenty-first century, Faculty of Literature and Humanities, Tehran University, No. 16, pp. 385-371. (in Persian)