نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعه‌ی پایدار اجتماعی شهرها (مورد مطالعه: محله‌ی سرتپوله – شهر سنندج)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

ژیلا سجادی ¹ , فرید واحدی یگانه ²

1 - دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2 - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1395/11/23 تاریخ پذیرش : 1396/09/19 تاریخ انتشار : 1396/10/01

کلید واژه: محله, مشارکت, سنندج, اجتماعات محلی, توسعه‌ی پایدار اجتماعی, محله‌ی سرتپوله,

چکیده مقاله :

محله‌ها از عناصر مهم و مؤثر تشکیل‌دهنده‌ی حیات اجتماعی شهری به شمار می‌روند. در مبانی نظری مرتبط با توسعه محله‌ای نوین، اهمیت مشارکت ساکنین محله، در قالب الگوهای برنامه‌ریزی فرآیندگرا و تعامل‌محور مورد تأکید قرار گرفته است. برنامه‌ریزی اجتماعات محلی با تأکید بر دیدگاه پایین به بالا بر توانمندسازی، افزایش سرمایه‌های اجتماعی و مشارکت جمعی ساکنین محلات تأکید دارد. هدف این پژوهش، بررسی نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعه‌ی پایدار اجتماعی محله‌ی سرتپوله سنندج است. روش تحقیق به صورت توصیفی– تحلیلی بوده، نوع آن کاربردی می‌باشد. شیوه‌ی گردآوری اطلاعات، از طریق پرسشنامه و پیمایشی صورت گرفته است. نمونه‌گیری به صورت هدفمند بوده و از 308 خانوار ساکن در محله، 50 سرپرست خانوار با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 93 درصد برای پرسشگری انتخاب شدند. در نهایت نتایج حاصله از طریق نرم‌‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بدست آمده نشانگر آن است که، عواملی همچون "همگرایی اجتماعی قوی میان همسایگان، اعتماد بین ساکنین محله، حس تعلق مطلوب به محله" بیشترین تاثیر را در پایداری اجتماعی محله دارند. همچنین بین حس تعلق و مدت اقامت در محله، و میزان مشارکت در پایداری اجتماعی محله رابطه‌ی معناداری وجود دارد (با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، سطح معناداری هر دو شاخص کمتر از 0.05 و شدت همبستگی نیز به ترتیب بیشتر از 0.5 (0.779 و 0.903). همچنین؛ شاخص‌های "حس تعلق به محله، اعتماد بین ساکنین محله، بهسازی و نوسازی بافت فرسوده‌ی محله و رضایت از محله"؛ به ترتیب با ارزش عددی 212/0، 771/0، 338/0 و 143/0 دارای ارتباط مستقیم؛ و نیز شاخص‌های "شرکت در فعالیت جمعی، توجه به منافع ساکنین محله، همگرایی اجتماعی ساکنان، و مشارکت ساکنان"؛ به ترتیب با ارزش عددی 171/0، 234/0، 185/0 و 027/0 دارای ارتباط غیرمستقیم با پایداری اجتماعی محله هستند.

چکیده انگلیسی:

Neighborhoods are one of the most important and vital elements of urban social life. In the theoretical foundations regarding new neighborhood development, the importance of neighborhood residents’ participation is emphasized within process-oriented and interaction- oriented planning patterns. Local community planning emphasizing a bottom- up viewpoint, accents the local resident’s empowerment and advancement of their social capitals and collective participation. This investigation intends studying the role of local community participation in sustainable social development of Sartapola neighborhood. Research methodology is based on a descriptive-analytical method and the research type is practical. Required data is collected through surveying and questionnaire.Sampling has been done targeted, through choosing 50 household’s heads among all 308 households, using Cochran formula with confidence level 93 percent. Finally the outcomes were analyzed using SPSS software. The final results show that the factors such as robust social convergence among neighbors, trust among residents and enough sense of belonging to the neighborhood have the most effective role in the neighborhood social sustainability. There is also a meaningful relationship between sense of belonging to the neighborhood with dwelling time and the participation level in neighborhood social sustainability (applying Pearson Correlation Coefficient, the significance level for both indexes is less than 0.05 and their solidarity intensity is more than 0.5, respectively 0.779 and 0.903) In addition, the indexes “belonging sense to the neighborhood, the trust among residents, the restoration and the rehabilitation of the neighborhood decay fabric and neighborhood satisfaction” with numeric values respectively 0.212, 0.771, 0.338 and 0.143 have a direct relationship and the indexes “involving in collective activities, caring for neighborhood residents’ profits, social convergence among neighbors and women participation” with numeric values respectively 0.171, 0.234, 01.85 and 0.027 have an indirect relationship with local community sustainability.

منابع و مأخذ:

1. Aryanpour kashani, A., & Aryanpour kashani, M. (1996), “Culture University”, English - Persian, Tehran, publishing sepehr (in Persian)


2. Becke, B & Damian, K.E (2009). “Community planning”, Island Press


3. Caves, R. & Cullingworth, B (2003), “Planning in the USA, Policies, Issues & Process”, Roultedge


4. Colantonio & Dixon (2011), “urban regeneration & social sustanibility: best practice from European cities”


5. Cowan, R (2005), “the dictionary of urbanism”, street wise press, USA


6. Daridson, M. Dolnick F (2007), “a Planners dictionary, American planning association”


7. Eskandari sani, M., & Sajadi, J. (2015), “Collective action, community development and their role in reducing urban poverty (Case Study: Tehran Nematabad)”, geography and urban planning - regional, Number 11, Pages 31-48 (in Persian)


8. Friedman, J (1992), “Empowerment: the politics of alternative development”, Oxford, Black – well Publication


9. Friedman, J (1992), “Empowerment: the politics of alternative development”, Oxford, Black – well Publication


10. Ghafari, GR. & Jamshdzadeh, E. (2012), “Public participation and Urban Affairs (check the obstacles, problems and improving public participation)”, Tehran, Society and Culture (in Persian)


11. GTZ (2004), “chance for sustainable development programme office for social and ecological standards”


12. Habibi, M. & Saeedi rezvani, H. (2006), “Urban collaborate, discover comment on the situation in Iran”, Journal of Fine Arts, No. 21 (in Persian)


13. Harding, D (2007), “cultural context, sexual behavior, and romantic relationship in disadvantaged neighborhood”. American Socialogical review, vol. 171, pp. 334


14. Harris, M.J (2000), “basic principles of sustainable development, global development and environment institute”, tufts university Medfor MA 02155


15. Kazemian, GR. & Ghorbanizadeh, V. & Shafia, S. (2013), “Access to local sustainable development through social inclusion residents and activists of the informal economy (Case Study: New Shamiran neighborhood)”, Journal of Urban Studies, Issue 4 (in Persian)


16. Kline, A (2005), “social capital, the social economy and community development”, development journal of oxford university, 140 – 173


17. Litting, B & Griebler, E (2005), “International journal of sustainable development”, vol 8: ½, 65 – 79. Bruntdland commission (1987), our common future, world commission on environment and development New York


18. Nourian, F. & Mozafaripour, N. (2013), “Needs management performance evaluation with emphasis on characteristics of social capital (Case Study: District 1 District 21 of Tehran's neighborhoods 7)”, Journal of Fine Arts - Architecture, Volume 18, Issue 4, Pages 47-56 (in Persian)


19. Onyx, J., Bullen, P. (2000). “Sources of social capital”. In I. winter (Ed), social capital and public policy in Australia (pp. 105 – 134). Melbourne: Australian Institute of family studies.


20. . Polese, M & Stren, R (2000), “the social sustainability of cities: Diversity and the management of change”, university of Toronto press, Toronto


21. Rajabzade ghafari, A. & Safari, R. & Memarpour, M. (2015), “Application Statistics software SPSS, LISREL, Smart PLS”, Tehran, look at knowledge (in Persian)


22. . Roseland, M (1997), “toward sustainable Communities resource of citizens and their Goverments”, Gabriola Island, BC: new society publishers


23. Sachs, I (1999), “Social Sustainability and whole development: exploring the dimensions of sustainable development” in: Egon and J.Thomas, editors, sustainability and the social sciences: a cross – disciplinary approach to integrating environmental consideration into theorical reorientation, zed books, London, New York


24. Sarafi, M. & Tavakolinia, J. & Mohammadian mosamam, H. (2015), “New ideas in urban planning “, published Ghadiani, Tehran (in Persian)


25. Sarafi, M. (2003), “The foundations of sustainable development in Tehran metropolis”, publication citizen, Number 11 (in Persian)


26. Tousi, MA. (1992), “Participation in the management and governance”, State Management Training Center, front, Tehran (in Persian)


27. Statistical Center of Iran (2012), Kordestan province / city of Sanandaj


28. Yavar, B. (2003), “Participatory urban planning and public participation in the Iranian city (facts, objectives and strategies)”, Master thesis, to help doctor Razia Zadeh, University of Science and Technology (in Persian)