مقایسه فنی و اقتصادی سیستم های آبیاری از نوع کانال روباز، لوله های کم فشار و تحت فشار (مطالعه موردی؛ پروژه ارایض 2و3، شهرستان شوش)

محورهای موضوعی : آبیاری و زهکشی

ابراهیم علی پور دشت بزرگ ¹ , محمدحسین پورمحمدی ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر ایران
2 - گروه آب دانشگاه شوشتر

تاریخ دریافت : 1401/01/19 تاریخ پذیرش : 1401/03/03 تاریخ انتشار : 1401/05/01

کلید واژه: راندمان آبیاری, کانالت, سیستم آبیاری کم فشار, تحت فشار,

چکیده مقاله :

مصرف آب در کشاورزی ، افزایش راندمان آبیاری و کاهش مصرف آب در برابر عملکرد ثابت محصول از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از اینرو بررسی راندمان مصرف آب در روشهای مختلف آبیاری در برنامه ریزی های کلان کشاورزی و صنعتی کشور نقش بسزایی دارد. در پژوهش حاضر به بررسی راندمان سیستم های آبیاری ثقلی (کانالت)، کم فشار و تحت فشار بارانی در اراضی شمال کرخه خوزستان (محدوده عمرانی واحد2و3 دشت ارایض)، پرداخته شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی فنی و اقتصادی انواع سیستم های آبیاری مذکور بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد راندمان آبیاری در روش آبیاری تحت فشار بیشترین مقدار بود بطوریکه مقدار راندمان کل در سیستم آبیاری تحت فشار 64.2 درصد از آبیاری با روش کانالت و 55.8 درصد نسبت به آبیاری کم فشار بیشتر است همچنین راندمان آبیاری در روش آبیاری کم فشار نسبت به آبیاری کانالت حدود 5.3 درصد بیشتر است. بررسی ها و آنالیز اقتصادی گزینه های مختلف آبیاری نشان داد اگرچه هزینه اولیه راه اندازی سیستم آبیاری تحت فشار نسبت به آبیاری ثقلی و کم فشار بالا می باشد ولیکن در بلند مدت از لحاظ اقتصادی بصرفه خواهد بود ضمن آنکه مدت زمان بازگشت سرمایه در این طرح حداکثر 5 سال می باشد.

چکیده انگلیسی:

Water consumption in agriculture, increasing irrigation efficiency, and reducing water consumption against the constant yield of the crop are very important. Therefore, the study of water consumption efficiency in different irrigation methods has a significant role in the macro-agricultural and industrial planning of the country. In the present study, the efficiency of gravity irrigation systems (channelet), low pressure, and pressure irrigation in the lands north of Karkheh Khuzestan (arayez 2&3 project) has been investigated. The results showed that the irrigation efficiency in the pressurized irrigation method was the highest so the total efficiency in the pressurized irrigation system is 64.2% higher than channelet irrigation and 55.8% higher than low-pressure irrigation. Also, irrigation efficiency in low-pressure irrigation methods is about 5.3% higher than in channelet irrigation. Economical studies and analysis of different irrigation systems showed that although the initial cost of setting up a pressurized irrigation system is higher than gravity and low-pressure irrigation, in a long time, it will be economically viable while the return on investment in this project is maximum 5 years.