ارزیابی روش‌های مختلف برآورد تبخیر- تعرق مرجع و مقایسه آنها با داده‌های لایسیمتری

محورهای موضوعی : آبیاری و زهکشی

محمد امین پرندین ¹ (گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران)
سیدعلی اشرف صدرالدینی ² (استادگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران)

تاریخ دریافت : 1397/08/13 تاریخ پذیرش : 1400/10/10 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: ضریب همبستگی, ضریب تعیین, حوضه اسلام آبادغرب, روش بلانی کریدل, مدل‌های تبخیر- تعرق,

چکیده مقاله :

برنامه‌ریزی آبیاری به منظور تعیین بیلان آب خاک و برآورد مصرف آینده آب بر پایه‌ محاسبه یا اندازه‌گیری مقدار تبخیر-تعرق انجام می‌شود تا توسط آن بتوان زمان رسیدن به حد مجاز تخلیه را پیش‌بینی کرد. این پژوهش با هدف ارزیابی مدل‌های مختلف تبخیر- تعرق مرجع ( ) درمنطقه اسلام آباد‌غرب انجام شده است. برای این منظور داده‌های ماهانه ایستگاه سینوپتیک اسلام‌آبادغرب درطول دوره آماری30 ساله (1394-1365) استفاده شده است. پس از بازسازی داده‌های مفقوده و بررسی مرجع بودن ایستگاه، مقادیر با استفاده از 9 فرمول معتبر در نرم افزارREF-ET محاسبه شد. جهت تعیین مناسب‌ترین روش برای منطقه موردمطالعه، مقادیر به-دست آمده از روش‌های محاسباتی مذکور، بااستفاده از شاخص‌های آماری با داده‌های لایسیمتری مورد مقایسه قرارگرفت. نتایج نشان داد بین روش بلانی کریدل و داده‌های تشتک‌تبخیر ضریب همبستگی بالایی (99/0) وجود دارد و شاخص جذر میانگین مربعات خطا درروش تورک با مقدار 2/22 میلیمتر در ‌روز و پس از آن بلانی کریدل با مقدار 42/24 میلیمتر در روز به ترتیب نشان دهنده اختلاف کم مقادیر حاصل از این مدل،ها با داده‌های لایسیمتری می باشد. راندمان یا کارایی مدل تورک بامقدار93/0 و بلانی‌کریدل با مقدار 92/0 نسبت به سایر مدل‌ها بیشتر بود. با لحاظ مقدار کوچک میانگین درصد خطا درروش بلانی‌کریدل (01/0) مناسب بودن روش تائید گردید.

چکیده انگلیسی:

An irrigation planning is set in order to determining the soil water balance and estimation of the water future consumption based on the calculation or measuremant of the Evapotranspiration values, which providing a possibility for prediction of a real time that corresponding to the moisture index of management Allowed Deficit (MAD) in soil. This study was conducted for evaluation different reference evapotranspiration models in Islamabad-Gharb area. for this purpose, the monthly data of Islamabad-Gharb synoptic Meteorology stations during a period of 30-year (1394-1364)were used. After restruction of the missed data and verification of the reference stations, values of the evapotranspiration were calculated with 9 valied formulas using REF-ET software. In order to determine the best method, the output values of the models were compared with evaporation pan data, using some statistical criterio. According to the results, the highest correlation coeficient (r=0.99) was obtained between the output data of the Blaney- Cradle model and evaporation pan. Also the minimum root mean square error (RMSE) values of 22.2 (mm/day) and 24.42 (mm/day) were belogend to the models of torque and Blaney- Cradle, respectively. Furthermore the highest efficiency (EF) value(0.93) was obtained for the both models of Blaney- Cradle and torque. Hence by considering the resulted minimum mean percentage error (MAPE) value (0.01) for Blaney-Cradle, this model was proposed as the most suitable model for application in the studied area.