اثر ضد باکتریایی اسانس رزماری و ریحان بر باکتری‌های اصلی ورم پستان گاو
رضا راه چمنی
1
(
استادیارگروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس،گنبد کاووس، ایران
)
سامان ضرونی
2
(
دانش آموخته گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس،گنبد کاووس، ایران
)
فرزاد قنبری
3
(
استادیارگروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس،گنبد کاووس، ایران
)
کلید واژه: اثر ضد باکتریایی, رزماری, ریحان, ورم پستان,
چکیده مقاله :
برای درمان بیماری‌های باکتریایی با توجه به عوارض مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها نیاز به مواد ضدباکتریایی جدید و طبیعی است و یکی از این مواد روغن‌های اسانسی گیاهان دارویی هستند لذا این مطالعه به‌منظور بررسی فعالیت ضدباکتریایی اسانس‌های رزماری و ریحان و مقایسه آنها با آنتی‌بیوتیک‌های جنتامایسین و آموکسی‌سیلین/کلاولونات علیه باکتری‌های استافیلوکوکوس آرئوس، استرپتوکوکوس آگالاکتیه و اشریشیاکولای انجام شد. شناسایی ترکیبات شیمایی اسانس به‌روش گاز کروماتوگرافی انجام شد. حداقل غلظت مهاری و حداقل غلظت کشندگی اسانس‌ها به روش رقیق‌سازی لوله‌ای و حساسیت باکتری به اسانس‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها با استفاده از دیسک دیفیوژن تعیین گردید و تاثیر اسانس‌ها بر منحنی رشد باکتریها در ساعت‌های 0، 6، 10 و 24 مطالعه شد. مهمترین ترکیبات رزماری کارن ( 11/45 درصد)، اکالیپتول (62/20 درصد)، و ریحان استراگول (42/70 درصد)، کارن (99/17 درصد) بودند. محدوده حداقل غلظت مهاری و کشندگی به ترتیب در اسانس رزماری 312/0-078/0 و 625/0-312/0 درصد و ریحان 312/0-039/0 و 625/0-078/0 درصد بود. در دیسک دیفیوژن اثر هر دو اسانس بر استافیلوکوکوس آرئوس و استرپتوکوکوس آگالاکتیه تفاوت معنی‌داری با جنتامایسین نداشت ولی اثر ضد باکتریایی بر اشریشیاکولای بطور معنی‌داری کمتر از جنتامایسین بود (05/0>p). در منحنی رشد، در ساعت 24 اسانس رزماری و ریحان تعداد اشریشیاکولای و استافیلوکوکوس آرئوس و اسانس ریحان تعداد استرپتوکوکوس آگالاکتیه را بصورت معنی‌داری کاهش دادند(05/0>p). به‌طور‌کلی، هر دو اسانس اثر ضدباکتریایی قابل قبولی داشتند که علیه استافیلوکوکوس آرئوس و استرپتوکوکوس آگالاکتیه تفاوت معنی‌داری با جنتامایسین نداشت و مطالعات بالینی برای درمان سایر بیماری‌ها از جمله ورم پستان توصیه می‌شود.
چکیده انگلیسی :
According to the side effects of antibiotics, there is need to new and natural antibacterial agents for treatment of bacterial diseases. Essential oils (EOs) are good alternatives. So, this study investigated antibacterial activity of Rosmarinus officinalis (rosemary) and Ocimum basilicum (basil) EOs in comparison with gentamicin and amoxicillin/clavulanate antibiotics on Escherichia coli, Streptococcus agalactiae, and Staphylococcus aureus. Analysis of EOs was done with GC/MS. The minimum bactericide concentration (MBC) and minimum inhibitory concentration (MIC) were obtained with macrodilution method and the antibacterial effects of EOs in comparison with antibiotics were done by disk diffusion method. The effects of EOs on growth curve were investigated at 0, 6, 10 and 24 h. Major components of rosemary EO were carene (45.11%), eucalyptol (1,8- cineol) (20.62%), and those of basil were estragol (70.42%), carene (17.99%). MIC and MBC were in rosemary 0.078-0.312% and 0.312-0.625% and in basil 0.039-0.312% and 0.078-0.625%, respectively. In disk diffusion, the effect of two EOs on Staphylococcus aureus and Streptococcus agalactiae did not significantly differ from gentamicin but the effect of two EOs on Escherichia was significantly lower than gentamicin (p<0.05). At 24 hour, two EOs significantly decreased the count of Staphylococcus aureus and Escherichia coli and basil significantly decreased the Streptococcus agalactiae count (p<0.05). Generally, the EOs of rosemary and basil had antibacterial effects and the effect on Staphylococcus aureus and Streptococcus agalactiae was not significantly different with gentamicin. Clinical studies about therapeutic effect of these EOs in treatment of various diseases including mastitis are indicated.