راهنمای نویسندگان

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران شمال

دستورالعمل نگارش و تدوین مقاله برای نشریه نامه الهیات

به منظور هماهنگی بیشتر در تنظیم مقالات، رعایت موارد ذیل توسط نویسندگان الزامی است:

 

الف) مشخصات صفحه و متن

1. کاغذ متن از نوع تحریر A4  (21×7/29 ) باشد.
2. مطالب به صورت تایپ شده با برنامه word  حروفچینی شوند.
3. هر صفحه باید بدون کادر تزئینی بوده و شامل 22 سطر باشد.
4. شمارة صفحات از صفحة چکیده تا انتهای مقاله به صورت عددی (1، 2، 3،...) منظم شود.
5. متن مقاله در حالت (استایل) Normal، با قلم (فونت)  B Zar(اندازة 14) و به صورت نازک تایپ شود.
6. ارجاعات به صورت درون­متنی و با قلم B Zar (اندازة 12) نوشته شوند.
7.  فهرست منابع و مأخذ با قلم B Zar (اندازة 14) نگاشته ­شوند.
8. حجم مقاله با احتساب فهرست منابع، بین 6000تا 6500 کلمه باشد.

 

ب) صفحات مقاله به ترتیب زیر تنظیم شود:

1. صفحه اول شامل: عنوان، اسامی نویسندگان، چکیده (حدود 200 کلمه) و واژگان کلیدی (5کلمه یا ترکیب)
2. صفحه دوم به بعد: مقدمه، عناوین و مطالب بدنه مقاله
3. جمع­ بندی و نتیجه گیری
4. ضمائم، شامل: تصویر، جدول، نمودار و نقشه
5. فهرست منابع
6. صفحه آخر شامل: اسامی نویسندگان (به انگلیسی)، چکیده انگلیسی و واژگان کلیدی انگلیسی

 

ج) جزئیات نگارشی و ویرایشی

1. معادل لاتین و یا عربی کلمات فارسی، اسامی خارجی و اصطلاحات فنی را می­توانید در جلوی آنها، داخل پرانتز قرار دهید: برای نمونه، افلاطون (Plato)

 

2. اگر مطلبی را عیناً و بدون کم و کاست از یک منبع نقل می­کنید، نقل قول شما از نوع مستقیم است. لذا چنانچه حجم آنها کمتر از 3 سطر باشد، حتماً تمامی آن را داخل گیومه قرار دهید. لازم است که هنگام تایپ، علائم گیومة فارسی « » را به­کار برید و از علائم گیومة انگلیسی " " استفاده نکنید.
3. اگر حجم مطلب در ارجاع مستقیم بیش از سه سطر باشد، آن را در بخش Style از افزار Word و با فرمت Intense Quotationتایپ کنید. در این حالت از قلم B Lotus با اندازة 13 استفاده کنید و ابتدا و انتهای مطلب نیز گیومه قرار ندهید.
4. اگر مطلبی را به طور غیرمستقیم نقل می­کنید، لازم نیست که در ابتدا و انتهای آن، علامت گیومه « » را قرار دهید. در این حالت، نیازی به تغییر فرمت و قلم نگارش نیز وجود ندارد و نقل قول غیرمستقیم هم مانند بقیة متن، با قلم B Lotus و اندازة 14 تایپ می­شود. فقط در انتهای نقل قول، ارجاع را فراموش نکنید.
5. خوب است تا جایی که می­توانید، از واژگان فارسی استفاده کنید و از واژگان بیگانه پرهیز کنید.
6. نوشتن کلمات به صورت پیوسته نیز شایسته نیست. می­توانید آنها را با نیم­فاصله جدا کنید. برای نمونه: میروم ← می­روم (در این مثال، زدن کلید کنترل+ کلید خط­فاصله به هنگام نوشتن، کار ایجاد نیم­فاصله را برای شما انجام می­دهد.)
7. نام کتاب­ها در هر جای متن، عناوین، فهرست­ها، جداول و...که بیاید باید به صورت متمایل (ایتالیک/ایرانیک) نوشته شود. برای نمونه: قرآن ← قرآن
8. بعد از هر نوع علامتی (مانند: نقطه، ویرگول، نقطه­ویرگول، علامت سئوال، دونقطة نقل قول، علامت تعجب، پرانتز بسته، خط­فاصله و...) نیاز به یک فاصله است و نباید واژة بعدی به آنها چسبیده باشد.
9. برای نوشتن در نخستین سطر هر پاراگراف، از ابتدای سطر شروع نکنید، بلکه به اندازة 5 فاصله پیشتر بیایید و نوشتن را آغاز کنید. توجه کنید اگر پاراگرافی از زیر یک عنوان شروع شود و یا از ابتدای صفحه آغاز شود، مشمول این قاعده نخواهد بود.
10. فقط نام مقالات و یا ارجاعات مستقیمِ کوتاه را داخل گیومه قرار دهید، اگر می­خواهید که روی یک کلمه یا عبارت تاکید کنید و یا خاص بودن آن را نشان دهید، می­توانید آن را به صورت ضخیم (Bold) تایپ کنید تا توجه خواننده جلب شود.

 

د) روش­ ارجاع­دهی

در نظام­ نگارشی مقالات برای نشریه نامه الهیات از شیوه درون­متنی استفاده می شود. در این روش، آدرس منبع و ماخذ هر مطلبی را داخل پرانتر و در جلوی همان مطلب در درون متن قرار می­دهند. بنا به نوع منابع و ماخذ، حالات زیر را در نظر داشته باشید:

1) اگر به یک کتاب یا مقاله ارجاع می­دهید، نام فامیل مشهور نویسندة اصلی را در ابتدا بیاورید و سپس، سال نشر، شمارة جلد و شمارة صفحه را ذکر کنید: (برای نمونه، (طباطبایی، 1360، ج1، ص78) نشان می­دهد شما مطلبی را از صفحة 78 از جلد اول کتاب آقای طباطبایی نقل نموده­اید که در سال 1360 چاپ شده است.)

2) اگر یک اثر دارای چند نویسنده باشد، نام فامیل نویسندة اصلی و اول ملاک است و نوشتن نام دیگر نویسندگان لازم نیست.

3) برای ارجاع به قرآن، ابتدا نام آن و سپس شمارة سوره و آیه را ذکر می­کنیم: (برای نمونه، (قرآن: 4/12) نشان می­دهد که شما به آیة 12 از سورة 4 قرآن استناد کرده­اید. توجه کنید که ارجاع به نهج­البلاغه و دیگر آثار معتبر دینی، به شیوة کتاب­های معمولی است.)

4) برای ارجاع به کتاب مقدس، آوردن نام رساله، باب و بند الزامی است: (برای نمونه، (کتاب مقدس: حزقیال، 3/11) نشان می­دهد که شما مطلبی را از بند یازدهم از باب سومِ رسالة حزقیال در کتاب مقدس نقل کرده­اید.)

5) آثاری وجود دارد که نویسندة آنها مشخص نیست و یا به وسیلة جمعی از نویسندگان یا یک انجمن و... نوشته شده­اند. در این مورد هم باید به نام آن اثر ارجاع داد: (برای نمونه، (معارف اسلامی، 1388، ص124) نشان می­دهد که شما از صفحة 124 کتاب معارف اسلامی بهره برده­اید.)

6) اگر برای ارجاع، بیش از یک صفحه مورد نظر شماست، باید همة آنها را ذکر کنید: (برای نمونه، (طباطبایی، 1360، ج4، صص 8-57) که نشان می­دهد شما مطالبی را از دو صفحة متوالی 57 تا 58 از جلد چهارم کتاب آقای طباطبایی نقل کرده­اید. (طباطبایی، 1360، ج3، صص23، 11) نیز نشان می­دهد مطلبی از دو صفحة جداگانه، یعنی 23 و 11، از جلد سوم نقل شده­اند.)

7) ارجاع درون­متنی به منابع عربی و لاتین هم دقیقاً از نظام ارجاعات درون­متنی منابع فارسی پیروی می­کند: برای نمونه، (المسیری، 1420، ج1، ص89) و یا (Jackson, 2003, v. 1, p.255)

8) در ارجاع به لغت­نامه­ها نیازی به ذکر شماره­های جلد و صفحه نیست. کافی است که نام نویسندة لغت­نامه را بیاورید و مانند نمونه، به ذیل واژه ارجاع دهید: نمونه، (دهخدا، 1390، ذیل واژة «محبت»)

10) برای ارجاع به آثار الکترونیک، لازم است که آدرس کامل صفحة مورد استفاده در درگاه مزبور را همانند مثال زیر، ذکر کنید. همچنین، لازم است که تاریخ دسترسی خودتان به آن صفحه را نیز داخل پرانتز بیاورید.

( http:/ www.Tebtan.org/search/alawi/hadith.html (access 21-4-2017))

 

ه) پیوست­ها

اگر در مقاله از جدول، شکل، نمودار و نقشه استفاده نموده­اید، باید کلیة آنها را قبل از فهرست منابع، تجمیع کنیم. همچنین باید برای هر کدام از پیوست­ها یک شماره اختصاص دهیم.

مثال: فرض کنید که در صفحة 11 از مقاله خودتان، دربارة جدول «آمار ازدواج در دهة اخیر» مطالبی را آورده­اید. همچنین، فرض کنید که این جدول، به عنوان سومین جدول در بخش پیوست­ها قرار گرفته است. لذا کافی است که در انتهای مطالب متن مورد نظر در صفحة 11، یک پرانتز باز کنید و داخل آن بنویسید: (بنگرید به جدول 3).

 

و) فهرست منابع

معمولاً فهرست منابع فارسی و عربی را با هم می­نویسند و آنها را از یکدیگر تفکیک نمی­کنند. همچنین، کتابها را نیز نباید از مقالات جدا کرد. فهرست مذکور را با قلم B Lotus (اندازة 14) تایپ کنید. بین همة اجزاء آدرس باید علامت ویرگول قرار دهید. آدرس منابع و مأخذ از عدد 1 شماره­گذاری می­شوند و به ترتیبِ حرفِ اولِ نام خانوادگی نویسندة اصلی یا نام مشهور او مرتب می­گردند. توجه کنید که «ال» معرفه در ابتدای برخی اسامی عربی را باید در فهرست لحاظ نمود اما هنگام چینش الفبایی نمی­توان آنها را ملاک قرار داد. اگر اثری دارای نویسنده نبود، مبنا را بر حرفِ اولِ عنوان آن اثر قرار دهید. از ذکر القابی مانند دکتر، مهندس، حجه الاسلام و... در ابتدای نام­ها خودداری کنید.

 

روش فهرست­نویسی یک کتاب

یک کتاب تالیفی معمولی را می­توانید به این صورت فهرست کنید:

شماره. نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده، سال نشر، عنوان کتاب، تعداد مجلدات، نوبت چاپ، نام ناشر، محل نشر

مثال­:                17. دیوسالار، بیت­اله، 1390، روش تحقیق در فقه و حقوق، نشر دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس

توجه: در مورد کتاب­های یک جلدی نیازی به ذکر تعداد مجلدات نیست. در مورد کتاب­هایی که چاپ اول هستند نیز نیازی به ذکر نوبت چاپ نیست.

 

اگر کتابی ترجمه، تصحیح، ویرایش یا گردآوری باشد، به این صورت فهرست می­شود:

شماره. نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده، سال نشر، عنوان کتاب، ترجمة یا تصحیح یا ویرایش یا گردآوری (نام و نام خانوادگی مترجم یا مصحح یا ویراستار یا گردآورنده)، نام ناشر، محل نشر 

مثال:                   23. نیکل، جیمز، 1397، فلسفة حقوق بشر، ترجمة بهزاد زره­داران، نشر خرسندی، تهران 

 

اگر کتابی بیش از یک نویسنده دارد، به این صورت بدان ارجاع دهید:

شماره. نام خانوادگی نویسندة اصلی و اول، نام نویسندة اول، نام خانوادگی نویسندة دوم، نام نویسندة دوم، نام خانوادگی نویسندة سوم، نام نویسندة سوم، سال نشر، عنوان کتاب، ترجمة (نام و نام خانوادگی مترجم در صورت وجود)، نام ناشر، محل نشر

مثال:                                7.  لاری، امیر، کریمی، رضا، 1348، وضع حدیث، نشر تبلیغ، قم  

4-1-1-3. اگر کتابی نویسنده ندارد و یا نویسندة کتاب نامشخص است، عنوان خودِ آن ملاک است و تاریخ چاپ و... بعد از عنوان می­آید. هنگام مرتب­سازی نیز به حرف اول کتاب توجه کنید.

مثال:                                11.  کتاب مقدس، 1998، ترجمة انجمن بین­المللی، نشر اساطیر، تهران

 

روش فهرست­نویسی مقاله­ای از یک مجله

شماره. نام خانوادگی نویسندة اصلی مقاله، نام، سال نشر، «عنوان مقاله داخل گیوه»، نام مجله، ترجمة (نام مترجم، در صورت وجود)، دورة نشریه، شمارة نشریه، صفحات ابتدا و انتهای مقاله

مثال:      4. والسن، جیمز، 1377، «تحلیل روابط حقوقی شرکت­های دارویی»، علم و فرهنگ، ترجمة رحیم دیبا، دورة دوم، شمارة 9، صص 45-58.

روش فهرست­نویسی مقاله­ای از یک کتابِ مجموعه­ مقالات

شماره. نام خانوادگی نویسندة اصلی مقاله، نام، سال نشر، «عنوان مقاله»، نام کتاب مجموعه­مقالات، ترجمة یا گردآوری یا ویراستة (نام مترجم یا گردآورنده یا ویراستار، در صورت وجود)، تعداد مجلدات، نوبت چاپ، ناشر، محل نشر

مثال:    89. محمودی، کریم، 1389، «شاخص­های نقد روایات مرسل»، جستارهای حدیثی، گردآوری اعظم لطفی، 2جلد، چاپ سوم، نشر مرکزی، مشهد

 

فهرست­نویسی نسخ خطی و چاپ سنگی

نسخ خطی دارای سال نشر نیستند اما برخی از آنها سال کتابت دارند که می­توان آن را به جای سال نشر لحاظ نمود. همچنین، آنها ناشر نیز ندارند، لذا کافی است که نام موسسة نگهداری نسخة خطی را به جای ناشر درج کنید. توجه کنید که ذکر عنوان نسخة خطی بعد از نام کتاب یا رسالة مورد نظر الزامی است.

نمونه:     19. ریوانی، عبدالرحیم، 1109، آداب السلوک، نسخة خطی، کتابخانه و موزة ملک، تهران

 

کتب چاپ سنگی گاهی دارای سال نشر، ناشر و محل نشر هستند. لذا، طبق ضوابط مربوط به یک کتاب معمولی، همة مشخصات آنها را باید درج کنید. البته بعد از نام کتاب، حتماً عنوان چاپ سنگی را لحاظ کنید. در صورتی که سال نشر، ناشر و یا محل نشر مشخص نباشد، می­توانید جای آنها به ترتیب از کلمات: بی­تا، بی­نا و بی­جا استفاده کنید. بهتر است که محل نگهداری نسخة خطی را هم قبل از محل نشر بیاورید.

مثال­ها:  34. شبستری، عبدالرضا، 1330، الدرایه، چاپ سنگی، بی­نا، کتابخانة مرعشی نجفی، قم

 

فهرست­نویسی آثار الکترونیک (برگرفته از اینترنت و نرم­افزارها)

برای فهرست نمودن این گونه منابع لازم است که آدرس کامل صفحة مورد استفاده در درگاه مزبور را همانند مثال زیر، ذکر کنید. تاریخ دسترسی خودتان به آن صفحه نیز داخل پرانتز درج شود.

3. http:/ www.Tebtan.org/search/alawi/hadith.html (access 21-4-2017)

 

56. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، نرم­افزار جامع الاحادیث (CD نسخة 3)

 

نکات عمومی

اگر سال نشر مشخص نباشد، به جای آن از کلمة بی­تا (مخفف بی­ تاریخ) استفاده کنید.

اگر ناشر مشخص نباشد، به جای آن از کلمة بی­نا (مخفف بی­ ناشر)

اگر محل نشر مشخص نباشد، به جای آن از کلمة بی­ جا استفاده کنید.

نمونه:      10. حبیبی، حسن، بی­ تا، تفسیر ادبی سورة حمد، نشر واحد، قم

 

اگر از یک نویسنده بیش از یک اثر را استفاده کرده­اید، هنگام فهرست­نویسی، آنها را به ترتیب سال نشر مرتب می­کنید. نام خانوادگی و نام نویسنده را فقط برای اولین اثر لحاظ می­کنید و در سطرهای بعدی به جای آنها می­توانید نقطه بگذارید.

مثال:  46. صدوق، محمد بن بابویه، 1376، التوحید، نشر اسلامیه، قم

47. ..................................، 1381، من لایحضره الفقیه، تصحیح محمد برقی، نشر سمیع، اصفهان
48. ..................................، 1395، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمة امین الیاسی، نشر صدقی، تهران

 

فهرست­نویسی منابع لاتین

روند فهرست­نویسی منابع لاتین دقیقاً همانند منابع فارسی و عربی است، با این تفاوت که آدرس از سمت چپ شروع می­شود، برای مثال، به فهرست­نویسی یک کتاب دقت کنید:

4. Ernst, Carl, 1990, Sufism in India, Penguin, London

 

و یا فهرست­نویسی یک مقاله از یک مجله:

15. Jeffery, Arthur, 1960, “Bida’ in Quran”, Asiatic Studies, No. 13, Pp. 25-40