چارچوب نظری سنجش کیفیت آموزش رشته‌های مهندسی در دانشگاههای آزاد اسلامی منطقۀ یک
محورهای موضوعی : پژوهش در برنامه ریزی درسیکلید واژه: آموزش عالی, مدیریت کیفیت, سنجش کیفیت, دانشگاه آزاد اسلامی, کیفیت آموزش مهندسی و چارچوب نظری,
چکیده مقاله :
مسأله کیفیت همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه، آموزش عالی و دانشجویان بوده است، اما متأسفانه تاکنون در دانشگاههای ما به کمیت بیشتر از کیفیت پرداخته شده است. هدف اصلی این پژوهش ارائه یک چارچوب نظری برای سنجش کیفیت آموزش رشته‌های مهندسی در دانشگاههای آزاد اسلامی منطقه یک است. به همین منظور پرسشنامه 21 گویه‌ای محقق‌ساخته با استفاده از چارچوب نظری تحقیق و مصاحبه با دانشجویان بین 469 دانشجو که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شده بودند، توزیع گردید. روایی پرسشنامه با نظر متخصصان، تحلیل گویه و تحلیل عاملی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرانباخ به‌دست آمد و نتایج زیر حاصل شد. با مرور تحقیقات پیشین و مصاحبه با دانشجویان چارچوب نظری برای انجام آزمونهای آماری لازم شکل گرفت. همچنین با استفاده از تحلیل عاملی چارچوب تحقیق شامل ابعاد شایستگی‌ها، نرم‌افزار، سخت‌افزار، محتوا، حل مسأله. هر کدام به ترتیب با واریانس‌های 90/25، 01/3، 22/4، 56/5 و 90/4 شکل گرفت. تحلیل واریانس طرحهای تکراری با 05/0P < و 127F= نشان داد که از نظر دانشجویان ابعاد به‌دست آمده در چارچوب با هم متفاوت هستند. به این نحو که بعد سخت‌افزار بیشترین اهمیت و بعد شایستگی‌ها کمترین اهمیت را داشت. تحلیل واریانس یکطرفه تفاوت معناداری را بین نظر دانشجویان رشته‌های برق، شیمی و کشاورزی در مورد ابعاد چارچوب نشان نداد. آزمون خی‌دو با 05/0P < و مقدار 18/10 نشان داد که چارچوب به‌دست آمده برای سنجش کیفیت رشته‌های مهندسی بسیار مناسب می‌باشد.
Quality issues have always been the main problems of students, societies and higher education. Unfortunately, most of our universities attend to quantity rather than quality. The major goal of this research was to present a framework for Measuring the quality of education for engineering courses. There fore a total of engineering students (total population) from Islamic Azad Universities in district # o1 selected by cluster sampling and completed a research constructed questionnaire based the research theoretical framework. The validity and reliability of the questionnaire were calculated by expert consensus, item analysis and Cronbach's Alpha. The analysis of the data gathered revealed the following: Research framework constructed by factor analysis, consist of (competencies, software, hardware, content and problem solving) with variances . Repeated measure meant design showed that there was a significant difference among dimensions and it was shown that the hardware was of paramount and competency was of lesser importance in terms of students. (P> ) One way analysis of variance shows no difference among students with different courses and the Chi-square test showed that the framework sought was very suitable for assessing the quality of engineering education in district # o1 Islamic Azad Universities. (P> )