فهرست مقالات برحسب موضوع تاریخ معماری
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - خوانش معماری فنلاند درگذر از سنّت و مدرنیسم
محمد محمدزاده دوگاههبررسی معماری فنلاند از دوره اولیه تا معاصر موضوع این تحقیق می باشد، اهمیت این موضوع به این سبب است که چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته فنلاند که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشد، همواره به عنوان یکی از چالش‌های معماری معاصر آن مطرح بوده است و هدف از این پژوهش شن چکیده کاملبررسی معماری فنلاند از دوره اولیه تا معاصر موضوع این تحقیق می باشد، اهمیت این موضوع به این سبب است که چگونگی ایجاد پیوند با معماری گذشته فنلاند که دارای سابقه کهن از معماری سنتی می‌باشد، همواره به عنوان یکی از چالش‌های معماری معاصر آن مطرح بوده است و هدف از این پژوهش شناخت چگونگی تاثیر مولفه‌هایی مانند، مواد، مصالح بومی و جنبه‌های فرهنگی در شکل‌گیری دوره‌های تاریخی این منطقه است. پرسش اصلی تحقیق این است که نقش این عوامل در شکل‌گیری این دوره‌ها چگونه بوده است؟ از روشهای تحقیق توصیفی – تحلیلی و تاریخی- تفسیری با نمونه‌گیری هدفمند از آثار معماران شاخص هر دوره و تجزیه و تحلیل آن‌ها استفاده شده است. گردآوری داده‌ها به صورت اسنادی و کتابخانه‌ای بوده است. متغیر مستقلِ پژوهش، طبیعت و مصالح بومی، جریان‌های فرهنگی، سنّت‌ها و جنبش‌های ملی گرایانه بوده و متغیر وابسته آن معماری فنلاند است. جامعه آماری و روش نمونه برداری، سهمیه‌ای است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دوره‌های تاریخی معماری فنلاند تا قبل از استقلال تحت تاثیر معماری سوئد و روسیه و سبک‌های نئوکلاسیسیم، نئوگوتیک، التقاطی، ملّی و هنر نو و پس از استقلال، سبک نوردیک و جنبش‌های مدرنیسمی و در دوره بازسازی پس از جنگ جهانی دوم، سیاست‌های دولت بوده است. در دوره معماری معاصر نیز سه نوع جریان، تحت تاثیر آثار آلوار آلتو، پائولی بلومشتت و ریما پیه تیله شکل گرفت که در آن‌ها علاوه بر عوامل تاریخی و جغرافیایی، طبیعت پیرامونی و فرهنگ بومی نیز نقش بسیار مهمی در تداوم سنّت در آثار عصر حاضر داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - نقش احداث شبکه آبرسانی شهری در تهران بر چیدمان فضایی عرصه ی مسکونی (با بررسی چند نمونه موردی)
مرتضی میرزاحسینیآبرسانی در تهران تا اواخر دوره پهلوی اول با استفاده از روشهای ساده مرسوم بوده است. آب قنوات از طریق نهرهای خاکی، مورداستفاده قرار می‌گرفته است و نیازهای اولیه زندگی را میسر می‌ساخته است. در خانه‌ها فضاهایی مانند مطبخ و دستشویی عموماً در حیاط سامان داده می‌شدند و آب مور چکیده کاملآبرسانی در تهران تا اواخر دوره پهلوی اول با استفاده از روشهای ساده مرسوم بوده است. آب قنوات از طریق نهرهای خاکی، مورداستفاده قرار می‌گرفته است و نیازهای اولیه زندگی را میسر می‌ساخته است. در خانه‌ها فضاهایی مانند مطبخ و دستشویی عموماً در حیاط سامان داده می‌شدند و آب موردنیاز آن‌ها عمدتاً از آب‌انبارها تامین می‌شده است. وجود تلفات و بیماریهای مختلف نظیر تیفوئید و ورم روده ناشی از مصرف آب‌های آلوده، دولت را به این فکر واداشت تا اقدام به لوله‌گذاری برای تهیه آب شرب مردم نماید. لذا پرسش اصلی این پژوهش این است که لوله‌گذاری برای هر خانه تا چه میزان در چیدمان فضا در معماری مسکونی نقش داشته است؟ همچنین هدف از پژوهش پیش روی بررسی و واکاوی اولین سیستم آبرسانی تهران و تأثیر آن در تکوین معماری مسکونی است. پژوهش پیش رو از نوع کیفی است و از روش تحقیق تاریخی تفسیری و روش توصیفی- تحلیلی به‌صورت آمیخته استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد از عوامل مهم در تغییر چیدمان فضایی معماری مسکونی تهران، احداث شبکه ی لوله کشی و انتقال آب به داخل منازل بوده است. تغییر ساختار فضایی خانه از دوقسمتی به یک قسمتی-شصت درصد بنا و چهل درصد حیاط- از مهم ترین نتایج لوله کشی برای تهران محسوب می گردد. همچنین درنتیجه‌ی لوله کشی، فضاهای تر همچون آشپزخانه به جهت بهره مندی از شبکه آبرسانی با تغییر مکان به نزدیک ورودی برای استفاده از انشعاب اصلی، زمینه ی حضور زنان در عرصه ی عمومی خانه را فراهم آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی وجوه مشترک سبک شناسی در تألیفات معماری معاصر ایران
مهرداد متین علیرضا جزء پیریبیان موضوع: پژوهش، بررسی شیوه های سبک شناسی و استخراج شاخصه های مشترک در تالیفات معماری معاصر ایران است.سبک شناسی یکی از شیوه های ساده سازی و دسته بندی آثار است. با هدف استخراج چنین اشتراکاتی، سوال درصورت احرازوجوه مشترک میان شیوه های سبک شناسی در تالیفات معماری معاصر، چکیده کاملبیان موضوع: پژوهش، بررسی شیوه های سبک شناسی و استخراج شاخصه های مشترک در تالیفات معماری معاصر ایران است.سبک شناسی یکی از شیوه های ساده سازی و دسته بندی آثار است. با هدف استخراج چنین اشتراکاتی، سوال درصورت احرازوجوه مشترک میان شیوه های سبک شناسی در تالیفات معماری معاصر، تعداد و ترکیبشان چگونه است؟ و فرضیه اجتنابناپذیر بودن وجود شیوه هائی مشترک و قابل دسته بندی بودن آن در سبک شناسی معماری معاصر، از ارکان پژوهش هستند.هدف: استخراج و دستیابی به ساختاری منسجم برای سبک شناسی معماری معاصر ایران بر اساس الگوهای بکارگرفته شده درمتون تالیفی این حوزه و ارایۀ الگوی جامع نظری برای دسته بندی آثار شاخص معماری معاصر ایران.روش: پژوهش پس از مطالعۀ کتابخانه ای و دسته بندی آثار 18 گانۀ تالیفی معاصر و پس از بررسی اشتراکات و تمایزات شیوه هایسبک شناسی، عوامل اصلی را شناسائی میکند. پژوهش کیفی است با راهبرد تفسیری، که با روش تاریخی و بکارگیری شیوۀاستدالل استقرائی- قیاسی پس زمینۀ اشتراکات سبک شناسی در تالیفات معماری معاصر ایران را تبیین میکند.نتیجه: با تلخیص مستندات و با بهره گیری از نقاط مشترک سبک شناسانه، دسته بندی هشت گانه ای برای شیوه های سبکشناسی متون معماری معاصر تبیین می شود که در قیاس با سبک شناسی های مشابه از پیچیدگی بسیاری برخوردار است. در اینمیان می توان به سادگی سبک شناسی دوالند ویلبر و محمدکریم پیرنیا اشاره کرد. در مقایسه با سبک شناسی تاریخی، سبکشناسی روائی که براساس رخدادهای غیرمعماری و ناخواسته بیان شده است بسیار پیچیده و مبهم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری بناهای دوره ایلخانی نمونه مطالعاتی: مسجد جامع ورامین
لیدا بلیلان اصل حنانه فیاض مقدم رقیه غفاری حافظطی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی چکیده کاملطی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی در تمامی بخش‌های جامعه، به خصوص معماری و تزئینات معماری، گسترش یافت؛ به طوری که در اکثر بناهای این دوره این تأثیرات مشهود است. موضوع مقاله حاضر، بررسی تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری دوره ایلخانی و تزئینات مسجد جامع ورامین، به عنوان یکی از بناهای مهم این دوره است. به عبارتی این پژوهش به بررسی نمود عرفان در آثار و تزئینات معماری دوره‌ی ایلخانان مغول می‌پردازد. روش تحقیق مقاله، بررسی و تحلیل های تفسیری-تاریخی متون و آثار معماری دوره ایلخانی است. از یافته های پژوهش این شواهد حاصل می شود که تصوف و اندیشه‌های عرفانی، حکومت و معماران ایلخانی را تحت تأثیر قرار داده و این تأثیرات در تزئینات معماری بناهای این دوره به ویژه در تزئینات مساجد نمایان است. در مسجد جامع ورامین از هر سه نوع تزئینات (هندسی، گیاهی و کتیبه‌ای) استفاده شده است که این طرح ها به طور عمده هندسی و یا کتیبه‌ای هستند. با این وجود نقوش گیاهی نیز، هرچند اندک ولی در بنا وجود دارند. این کتیبه‌ها دارای مضامین دینی و یا تاریخی هستند که کتیبه‌های تاریخی جهت توضیح چگونگی و زمان آغاز بنا به کار می‌روند. همچنین در طرح‌های هندسی که بیشترین حجم تزئینات را به خود اختصاص داده و با اسلوب بسیار مؤثری نیز به کار رفته‌اند از مفاهیم نمادین اعداد و اشکال به وفور استفاده شده که به مضامین عرفانی اشاره دارند. پرونده مقاله