چالش‌های مدیریت راهبردی باشگاه‌های فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی
محورهای موضوعی : علوم ورزشی و سلامت
جواد مرادی چالشتری
1
,
حسن فاهم هادی عبدالله
2
1 - استادیار، گروه تربیت بدنی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - کارشناسی ارشد، گروه مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
کلید واژه: مدیریت راهبردی, باشگاه ورزشی, باشگاه‌های فوتبال, اقتصاد ورزش, عراق.,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌های برنامه‌ریزی و مدیریت راهبردی باشگاه‌های فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی است. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بوده، و جامعه آماری این تحقیق شامل 153 نفر از اساتید تربیت بدنی مؤسسات آموزش عالی، مدیران و اعضاء هیأت علمی گروه تربیت بدنی وزارت علوم عراق، مربیان و داوران و کارشناسان خبره فوتبال هستند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که پس از انجام مطالعه کتابخانه‌ای، به روش دلفی تهیه شده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون، با استفاده از نرم‌افزار spss22 انجام شد. با توجه به ضرایب همبستگی پیرسون، نتایج تحقیق نشان داد، بین متغیرهای پژوهش رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد بین نقاط ضعف، قوت، فرصتها و تهدیدها، در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال، تأثیر معناداری وجود دارد. مدیریت راهبردی در دستیابی به اهداف، و به‌طور خاص، اهداف اقتصادی و اجتماعی بسیار اثرگذار است. لذا به نظر می‌رسد می‌بایست توجه ویژه‌ای به کسب منابع درآمدی پایدار برای باشگاه‌ها و توسعه پایدار اقتصادی صورت گیرد.
The purpose of this research is to investigate the challenges of planning and strategic management of football clubs from an economic and social perspective. This research is of a descriptive-correlation type, and the statistical population of this research includes 153 physical education professors of higher education institutions, managers, and faculty members of the physical education department of the Iraqi Ministry of Science, coaches, referees, and expert football analysts. The research tool was a researcher-made questionnaire, which was prepared using the Delphi method after conducting a library study. Data analysis was done using Pearson's correlation coefficient and regression tests, utilizing SPSS 22 software. According to the Pearson correlation coefficients, the research results showed that there is a significant and direct relationship between the research variables. The results of the sample T-Test showed that there is a significant effect between weaknesses, strengths, opportunities, and threats in advancing the strategic plan of football clubs. Strategic management is very effective in achieving goals, particularly economic and social goals. Therefore, it seems that special attention should be paid to obtaining sustainable sources of income for clubs and ensuring sustainable economic development.
آصفی، احمد؛ اسدی دستجردی، حسن (1395). بررسی موانع توسعه ورزش همگانی در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران و ارائه راهکارهای کاربردی توسعه آن. مدیریت ورزشی، 8(35)، ص 823-844.
آهنگری، نوید؛ غایب‌زاده، شهروز؛ حاجی‌نژاد، صادق (1396). شناسایی و اولویت‌بندی راهبردها و راهکارهای توسعه ورزش در شهر بوکان. مطالعات مدیریت ورزشی، 9(44)، ص72-51.
بچای الشبلاوی، حسین هادی (1400). تدوین برنامه راهبردی ورزش فوتسال کشور عراق. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد.
حقدار ساحلی، ملیحه؛ محمودی، احمد؛ قربانی، محمدحسین؛ حلاجی، محسن (1401). تدوین برنامه راهبردی بازاریابی فدراسیون ورزش دانش‌آموزی ایران. تعلیم و تربیت، 3(38)، ص 124-105.
دربانی، حسین؛ تقی بیگلو، ناصر؛ قاسمی، حمید؛ سررشته‌داری، محمد (1392). طراحی و تدوین استراتژی‌های توسعه ورزش همگانی استان زنجان. پژوهش در مدیریت ورزش، 2(6)، ص 106-89.
شربت‌زاده، رضا؛ نادری نسب، مهدی؛ علیدوست، ابراهیم (1400). تعیین وضعیت موجود و موقعیت استراتژیک ورزش قهرمانی کشور. مدیریت توسعه و تحول، 13(47)، ص 125-115.
شعبانی بهار، غلامرضا؛ ایزدی، علیرضا؛ گودرزی، محمود؛ هنری، حبیب (1396). تدوین برنامه راهبردی بازاریابی باشگاه‌های لیگ برتر فوتبال ایران به روشSWOT. پژوهش‌های کاربردی در مدیریت ورزشی، 2(22)، ص 87-61.
شهرکی، محدثه؛ اسماعیلی، محمدرضا (1400). شناسایی عوامل بازدارنده در اجرای برنامه‌های راهبردی در سازمانهای ورزشی ایران: یک پژوهش کیفی. مدیریت ارتقای سلامت، 11(1)، ص 128-118.
صفرنژاد، مهری؛ نصیرزاده، عبدالمهدی (1397). تدوین راهبردهاي بازاریابی ورزشی فدراسیون ورزش‌هاي همگانی ایران. پژوهش‌هاي کاربردي در مدیریت ورزشی، 3(27)، ص 84-75.
عزیزی، بهادر؛ طالب‌پور، مهدی (1398). برنامه‌ریزی راهبردی توسعه فوتبال استان خراسان رضوی با استفاده از مدل استراتژیک. مدیریت و رفتار سازمانی در ورزش، 8(1)، ص 41-27.
عمادی، سمیه؛ گوهری، ظهراب؛ جباری، غلامرضا (1400). طراحی نقشه استراتژی آموزشی مربیان فوتبال ایران با رویکردهای BSC و ISM. علوم ورزشی، 13(42)، ص 197-177.
مرادی چالشتری، جواد؛ مرادی، محمدرضا؛ نوروزیان، سهیلا (1395). بررسی موانع ساختاري اثرگذار بر جذب سرمایه‌گذاري‌هاي خارجی در صنعت فوتبال جمهوري اسلامی ایران. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، شماره 23، ص 204-191.
مرادی چالشتری، جواد؛ مرادی، محمدرضا؛ نوروزیان، سهیلا؛ جعفری، اکرم (1392). بررسی موانع اقتصادی اثرگذار بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت فوتبال. مدیریت ورزشی، شماره 17، ص 147-129.
نادری‌نسب، مهدی؛ احسانی، محمد؛ خبیری، محمد؛ امیری، مجتبی (1390). تعیین رویکرد مناسب توسعه فوتبال جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با رویکردهای چند کشور منتخب. مدیریت ورزشی، 3(1)، ص 91-78.
نیک‌دست، حوریه (1401). طراحی مدل ساختاری موانع اجرای برنامه‌ریزی راهبردی در فدراسیون‌های ورزشی ایران. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 21(55)، ص 164-147.
Demir, G. (2022). Management Process in Incorporated Football Clubs: Istanbul Başakşehir Football Clubs Example. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences,16(02), p. 833-833.
Graveto, J.P.D.S. (2022). 10-year Portuguese football strategic plan: sustainable growth-the rise of virtual football. Business & Economics (NSBE) of University NOVA de lisboa. Doctoral dissertation.
Junior, E.F. & Rodrigues, C. (2017). The Chinese Football Developmwnt Plan: Soft Power and National Identity. DOI:10.15628/holos.2017.5750
Kelly, S. & O’Regan, N. (2022). Enhancing the Learning and Development of Female Coaches in the Football Association of Ireland. In: Coach Education in Football. Routledge, p. 115-127.
Lisa, G. (2021). New strategic approaches in sports management: Case study-applying fibonacci's formula in football tactics (resume). Scientific Journal Economics, Social and Engineering Sciences, 4(3), p. 97-102.
Nikolaienko, V., Osiptsov, A., Dub, I., Kosholap, A., Vertel, A. & Balychev, M. (2021). Competitive practice in foreign children's and youth football. Scientific journal National Pedagogical Dragomanov University, 8(139), p. 7-15.
Olson, E.M., Duray, R., Cooper, C. & Olson, K.M. (2016). Strategy, structure, and culture within the English Premier League: an examination of large clubs. Sport, Business and Management: An International Journal, 6(1), p. 55-75.
Rayne, D., McDonald, H. & Leckie, C. (2019). Assessing strategic social partnerships between professional sports teams and NPOs in Australian football. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, 20(3), p. 446-461.
Xiaofei, L. & Guochang, Y. (2017). Comparative Study on Football Professionalism Development histories in China and Japan. International Journal of Sports and Physical Education, 3(3), p. 35-46.
Yelamos, G. (2023). An interdisciplinary multi level approach to advance human rights in and through sport. P.hD. thesis. National University of Ireland Maynooth.
چالش های مدیریت راهبردی باشگاه‌های فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی
چکیده
هدف : هدف از این مطالعه پرداختن به چالش های برنامه ریزی و مدیریت راهبردی باشگاه‌های فوتبال از منظر اقتصادی و اجتماعی می باشد.
روش شناسی :
پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل 153 نفر از اساتید تربیت بدنی مؤسسات آموزش عالی، مدیران و اعضاء هیئت علمی تربیت بدنی وزارت علوم عراق، مربیان و داوران و کارشناسان خبره فوتبال می باشد. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشد که پس از انجام مطالعه کتابخانه ای، به روش دلفی تهیه شده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار spss22 صورت پذیرفته است.
یافته ها : با توجه به ضرایب همبستگی پیرسون ، نتایج تحقیق نشان داد، بین متغیرهای پژوهش رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد بین نقاط ضعف ها، قوت ها، فرصت ها و تهدیدها در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال تأثیر معنا دار دارد. نتایج آزمون فریدمن و رتبه‌بندی گویه ها نشان داد، به لحاظ آماری میانگین رتبه اکتسابی هریک از گویه های تحقیق باهم تفاوت دارند.
نتیجه گیری : نتایج تحقیق نشان داد مدیریت راهبردی در دستیابی به اهداف و بطور خاص، اهداف اقتصادی و اجتماعی بسیار اثرگذار است. لذا به نظر می رسد می بایست توجه ویژه به کسب منابع درآمدی پایدار برای باشگاه ها و توسعه پایدار اقتصادی صورت گیرد تا باشگاه ها بتوانند بر مشکلات اقتصادی و اجتماعی لازم را به ارمغان آورند.
واژگان کلیدی: مدیریت راهبردی، باشگاه، اقتصادی و اجتماعی
مقدمه
ارتباط ورزش با پدیده های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حاکی از اهمیت این پدیده و نقش آن در برنامه های توسعۀ ملی کشورها دارد. در یک نگاه کلی توسعه و پیشرفت ورزش در هر کشور با اقتدار و قدرت آن کشور ارتباط مستقیم دارد.. این موضوع سبب شده است که سرمایه گذاری های هنگفتی برای توسعۀ ورزش در بیشتر کشورهای توسعه یافته صورت گیرد (Yelamos, 2023). از سویی توسـعه صنعـت ورزش هــر کشــوری از مهمتریــن عوامــل توســعة اقتصــادی، اجتماعـی و فرهنگـی محسـوب مـی شـود و برنامه هـای راهبردی توسـعه، بسـتری اسـت کـه مـی توانـد بـه تحقـق ایـن اهـداف کمـک کنـد (Nazari et al, 2015). ورزش فوتبال، اساس سیاستگذاری ورزش جامعه را تشکیل می‌دهد، زیرا بدون ترویج و القای یک فرهنگ سالم و صحیح که عمدتاً از طریق ورزش فوتبال گسترش مییابد، مشارکت فعال و منفعل آحاد جامعه به سمت ورزش قهرمانی و حرفه‌ای فراهم نمی‌شود (Hagelberg, 2022). استفاده از ظرفیت فوتبال در هر کشوری امکان به وجود آوردن فرصت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی فراوانی را میسر می‌کند. بیش از ۱۵۰ سال از تولد فوتبال امروزی در جهان می‌گذرد. پدیده‌ای که در این مدت تمامی مرزها را درنوردیده و بالاتر از هر ورزش و مفهوم قدرتمند دیگری همچون؛ هنر، فرهنگ، اقتصاد و حتی سیاست، کشورهای جهان را در این سال‌ها در ابعاد گوناگون به ویژه اقتصادی و اجتماعی تحت تأثیر قرار داده است. فوتبال تفریحی زنده است و در مقیاسی اجرا می‌شود که هیچ چیز با آن برابری نمی‌کند. این ورزش در جهان به‌عنوان یک صنعت پولساز مانند صنایع دیگر نظیر سینما و کشاورزی پذیرفته شده است. با افزایش ارتباطات و تکنولوژی‌ها و روابط اجتماعی جدید، هر روز تغییرات گسترده‌ای در دنیا شاهد هستیم که فوتبال هم از این قاعده مستثنی نیست. عمده‌ترین این تغییرات عبارتند از حضور باشگاه‌ها در بازار بورس، حضور تلویزیون‌های ماهواره‌ای برای ضبط و پخش بازی‌ها، افزایش درآمدهای حاصل از فروش محصولات باشگاه‌های حرفه‌ای، جهانی شدن بازار نقل و انتقالات بازیکنان، پیدایش آژانس‌های فروش بلیت برای پیش‌فروش بلیت مسابقات و ظهور نوع جدیدی از فراینده در آن هستیم که به دنبال کسب منافع بیشتر اقتصادی و اجتماعی است.
یکی از بارزترین ویژگی‌های کشورهای توسعه یافته توجه به دانش مدیریت به‌عنوان یکی از ضرورت‌های مسلم پیشرفت، توسعه و رشد اقتصادی و اجتماعی است (Pishva et al, 2021). از جمله آنچه به‌عنوان کارکرد اصلی مدیریت (در سطوح مختلف) هر کشور مطرح می‌شود، برنامه‌ریزی و تلاش برای دستیابی به اهداف پیش بینی شده در آن است. اتفاقات چند دهه گذشته در کنار نیازهای جدید، واضح نموده است که تنها با تکیه بر برنامه‌های متعارف و انعطاف ناپذیر نمی‌توان با این حوادث و نیازها مقابله کرد (Nikolaienko et al, 2021). از سه دهه قبل توجه مدیران و کارشناسان به مدیریت و برنامه‌ریزی بلندمدت به ویژه برنامه‌ریزی راهبردی جلب شده است. اگرچه تاریخچه مبانی نظری مدیریت راهبردی نسبتاً طولانی است، اما کاربرد آن در سال‌های اخیر به قدری گسترش یافته است که امروزه تقریباً تمامی سازمانهای پیشرو در جهان اعم از دولتی و خصوصی از مدیریت راهبردی برای هدایت سازمانهای خود استفاده می‌کنند (Graveto, 2022). در دنیای کنونی که با سرعتی سرسام آور در حال تغییر است، سازمانها باید این تغییرات را به صورت اصولی شناسایی کرده و خود را با آن وفق دهند. آنچه مسلم است آنکه دیگر نمی‌توان از تصمیمات یکباره مبتنی بر قضاوت‌های شهودی و تجربی استفاده کرد. امروزه سازمان‌هایی که بتوانند از علم و مدیریت راهبردی استفاده کنند موفق خواهند بود. مدیریت راهبردی مجموعه‌ای از تصمیمات و اقداماتی است که منجر به طراحی و اجرای استراتژی‌هایی می‌شود که برای دستیابی به اهداف یک سازمان استفاده می‌شود (Kumara, 2022). سازمانها و نهادهای اداری امروزه آنقدر پیچیده شده‌اند که بدون برنامه‌ریزی دقیق نمی‌توانند دوام بیاورند. در این بین سازمانهای ورزشی از این مقوله مستثنی نیستند (Junior & Rodrigues , 2021). برنامه‌ریزی در سازمانهای ورزشی به این معناست که اهداف همه فعالیت‌ها و تلاش‌های گروهی مشخص شده و نحوه دستیابی به آن اهداف برنامه‌ریزی شود. دستیابی به پیوند ارتباطی مناسب بین سازمان و استراتژی، ساختار و فرآیندهای آن سازمان، در نهایت تأثیرات مثبتی بر عملکرد آن سازمان داشته باشد (Kelly & O’Regan, 2022). آنچه مسلم است آنکه برنامه‌ریزی برای ورزش به یکی از دغدغه‌های اصلی دولت‌ها تبدیل شده است. امروزه سازمانها مجبورند رویدادهای داخلی و خارجی را دائماً رصد کنند تا بتوانند در زمان مناسب و در صورت لزوم با تغییرات سازگار شوند (Rayne et al, 2019). نقش ورزش در همبستگی اجتماعی با فراهم آوردن زمینه‌های ملاقات و تبادل نظر بین افراد با توانایی‌ها و ملیت‌های مختلف و با فرهنگ‌های مختلف و به عبارتی تقویت فرهنگ زندگی مشترک مشخص می‌شود. تحقیقات مختلف در این زمینه وجود چالش و کاستی ها را در این خصوص نشان داده اشت. دمیر در تحقیق خود نشان دادند، مؤلفه برنامه راهبردی، رقابت طلبی و تعامل اجتماعی در مشارکت فعالیت‌های ورزشی اثرگذار می باشد (Demir, 2022).
بزرگ‌تر شدن بازار فوتبال می‌تواند تاثیرات متفاوتی را بر بازار سایر رشته‌های ورزشی به همراه داشته باشد. باتوجه به سهم پایین اقتصاد ورزش عراق از اقتصاد کشور، بزرگ‌تر شدن بازار فوتبال عراق از یک‌‌سو می‌تواند به افزایش مشارکت‌‌کنندگان ورزشی (مشارکت‌‌کنندگان فعال و غیرفعال ورزشی)، افزایش سهم ورزش از اقتصاد کشور، افزایش اشتغال، جذب سرمایه، توسعه بازار کالا و خدمات ورزشی (به‌طور اختصاصی بازار صنعت فوتبال) منجر شود که برآیند این تاثیرات مثبت و سازنده است؛ زیرا با توسعه اقتصاد ورزش، عواید مادی و غیرمادی آن به تمامی اجزای تشکیل‌دهنده اقتصاد ورزش کشور خواهد رسید (Bachai al-Shablawi, 2022). بدیهی است که توسعه ورزش فوتبال می‌تواند بسیاری از هزینه‌های سرسام آور در بخش‌های درمانی و آسیب‌های اجتماعی را کاهش دهد و جامعه با کمترین هزینه، بالاترین و بیشترین میزان بهره وری و توسعه در ابعاد مختلف(اقتصادی، اجتماعی و ....) را داشته باشد رسید (Darzi Khelradi, 2022). اما نکته حائـز اهمیت آن است که، اجراي برنامه راهبردی در سازمان ها، موانـع و مشکلات خـاص خـود را در بردارد. شناخت ایـن عوامل و موانع و ارائـه راهکارهاي تقلیل آن و کمک به اجراي موفقیت آمیز آن از ضرورت و اهمیت خاصی برخـوردار است. سازمانها بـراي هدايـت و پيشبرد برنامه ها و فعاليت هاي بلندمدت خـود و بـه منظـور دستيابي بـه اهـداف و تحقـق مأموريت بـه تنظيم راهبردهايی مؤثر نياز دارند در صورتيكه ايـن راهبردها بـه طور بهینه و موفقيت آميـز اجرا نشــوند، منفعتي بــراي سـازمان به ارمغان نخواهند آورد. از دیگرسو، شـناخت ايـن تنگناها بـراي دستيابي مدیران موفقي كـه به توسـعه و شهرت مـي انديشـند، ضروري بـه نظـر مـي رسد. بـر ایـن اساس، مطالعه و شناسایی عوامـل بازدارنده در پیـاده سازی برنامـه های راهبـردی در سـازمان های ورزشـی، امـري مهـم و ضروري در جهـت دستیابی بــه اهداف اقتصادی و اجتماعی تدویـن شـده و پیـاده سازي راهبردها و برنامه ها مـی باشـد. حـال اگـر ایـن عوامـل شـناخته شـود کـه چرا راهبردهـا در مرحله اجـرا بـا شکست مواجـه می شـوند، موفقیت بیشـتر مدیران و سازمان ها ورزشی در دستیابی بـه اهداف راهبردی حاصل می نماید. این موضوع در رشد و پیشرفت و بقاي سازمان های ورزشی در محیط رقابتی و متغیر امروز ضروری است و از هدر رفتن سرمایه ها و منابع سازمان جلوگیري خواهد نمود. بجای الشبلاوی نشان داد ورزش فوتبال کشور عراق دارای 16 قوت (S)، 14 ضعف (W)، 14 فرصت (O) و 16 تهدید (T) می‌باشد. وی بیان داشت ورزش فوتسال کشور عراق از لحاظ موقعیت استراتژیک درمنطقه WO قرار دارد و از لحاظ عوامل درونی دارای ضعف و از لحاظ عوامل بیرونی دارای فرصت است و در نهایت چنین نتیجه‌گیری کرد که با استفاده از فرصت های محیطی می توان ضعف‌های داخلی را برطرف نمود رسید (Bachai al-Shablawi, 2022). لیزا (2021) با رویکرد استراتژیک نوین در مدیریت ورزشی و با استفاده از فرمول فیبوناچی در فوتبال نشان داد، توسعه یک برنامه راهبردی می‌تواند به سازمانها کمک کند تا فعالیت‌های ورزشی اجتماعی خود را بهبود بخشند و از برنامه‌های پایدار برخوردار شوند. وی بیان داشت، علیرغم عدم اطمینان در مورد محیط اجتماعی ـ اقتصادی. بهبود استراتژی‌ها برای افزایش عضویت هواداران، تماشاگران و دیگر افراد اجتماع در سازمانهای مرتبط اثر گذار است (Lisa, 2021). عمادی و همکاران (2021) به طراحی نقشه استراتژیک با رویکردهای BSC و ISM در فوتبال ایران پرداختند. یافته‌های آنان نشان دادند چگونه اهداف در پنج سطح و چهار دیدگاه رشد و یادگیری، فرآیندهای داخلی، بهره‌وری و حرفه‌ای‌سازی به هم مرتبط هستند. همچنین یافته‌ها حاکی از آن است که مسئولان نظام فدراسیون فوتبال باید چابک سازی و تحقق اهداف راهبردی را در اولویت قرار دهند شوند (Emadi et al, 2019). راین و همکاران (2019) به ارزیابی مشارکت‌های اجتماعی استراتژیک بین تیم‌های ورزشی حرفه‌ای در فوتبال استرالیا پرداختند. آنها مدل اجتماعی اقتصادی مشارکت در ورزش را ارائه کرد که بر اساس این مدل اوضاع فرهنگی، اجتماعی و اقتصاد ملی به منزله بیرونی‌ترین لایه و سپس محیط فیزیکی و محیط اجتماعی بر مشارکت فرد در ورزش اثر می‌گذارند (Rayne et al, 2019). شربت زاده و همکاران به تعیین وضعیت موجود و موقعیت استراتژیک ورزش قهرمانی جمهوری اسلامی ایران پرداخت. آنها ۱۰ قوت، ۱۴ ضعف، ۱۰ فرصت و ۱۲ تهدید و در مجموع ۲۱ راهبرد را مطرح نمود و نتیجه گرفتند که با توجه به این که موقعیت راهبردی ورزش قهرمانی جمهوری اسلامی ایران در منطقه WT قرار دارد، پیشنهاد می‌شود وزارت ورزش و جوانان از راهبردهای تدافعی استفاده نماید (Sharbatzadeh et al, 2019). نیک دست به طراحی مدل ساختاری موانع اجرای برنامه‌ریزی راهبردی در فدراسیون‌های ورزشی ایران پرداخت. نتایج وی نشان داد ۱۱ عامل اصلی موانع اجرای برنامه‌ریزی استراتژیک را تشکیل می‌دهند به‌طوری‌که «موانع مدیریتی» بالاترین رتبه و «محیط سیاسی و حقوقی» پایین‌ترین رتبه را به خود اختصاص داده‌اند رسید (Nikdast, 2022). شهرکی و اسماعیلی در بررسی و شناسایی عوامل بازدارنده در اجرای برنامه‌های راهبردی در سازمانهای ورزشی ایران، ۵ درون مایه اصلی و ۲۸ درون مایه فرعی شامل: عوامل مدیریتی (با ۹ درون مایه فرعی)، عوامل مربوط به کارکنان (با ۶ درون مایه فرعی)، عوامل مالی (با ۲ درون مایه فرعی)، عوامل فنی و مربوط به برنامه‌ریزی (با ۷ درون مایه فرعی) و عوامل سیاسی (با ۴ درون مایه فرعی) را مهمترین موانع دانسته اند (Shahraki & Esmaeili, 2022). عزیزی و طالب پور به برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی فوتبال استان خراسان رضوی با استفاده از مدل استراتژیک SOAR پرداختند. نتایج پژوهش آنان نشان داد، مطلوبیت فناوری اطلاعات، توجه دولت به تجاری سازی و خصوصی سازی باشگاه‌ها، تبدیل شدن استان خراسان رضوی به قطب فوتبال کشور و افزایش تعداد خروجی‌های مدارس فوتبال و تزریق بازیکنان مستعد به تیم‌های رده‌های بالاتر به ترتیب مهمترین اولویت‌ها در زمینه قوتها، فرصتها، آرمان‌ها و نتایج هستند (Azizi & talebpour, 2019). آهنگری به شناسایی و الویت بندی راهبردها و راهکارهای توسعه ورزش فوتبال در شهر بوکان با تکنیک ویکور پرداخت. نتایج وی نشان داد، راهبرد ایجاد ایستگاه‌های ورزش در محله‌ها و همه معابر عمومی، در الویت اول برنامه‌ریزی قرار داشت و برای آن، ضرورت اجرای برنامه زمانی کوتاه مدت باید مورد توجه قرار گیرد. هم چنین راهبرد بستر سازی مناسب برای ارتقای ورزش قهرمانی از طریق ورزش فوتبال در الویت آخر رتبه بندی قرار دارد، بنابراین سازمانها در بخش ورزش فوتبال باید برنامه‌های راهبردی تدوین شده موجود و سایر راهبردهای پیش رو را سرلوحه و الگوی کار خود قرار دهند و آن را تا پایین‌ترین سطوح ورزش شهر نفوذ دهند و در توسعه آن تلاش کنند(Ahangari et al, 2019). آصفی و اسدی به بررسی موانع توسعه ورزش فوتبال در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران نشان داد که ۹ دسته مانع در توسعه ورزش فوتبال دانشگاه موثرند که به ترتیب الويت: موانع سیاست گذاری و برنامه‌ریزی، موانع شناختی، موانع مالی، موانع آموزشی، موانع قانونی، موانع اطلاعاتی، موانع انسانی، موانع فردی و موانع زیر ساختی می باشند (Asefi &Asadi, 2015). زارعی و همکاران به تدوین استراتژی ورزش فوتبال استان زنجان پرداختند. آنان نشان دادند ورزش فوتبال در زنجان آماده انجام کار در 5 طبقه اهداف عمومی، کمیت، کیفیت، اهداف بلند مدت و مأموریت بود. بر طبق یافته‌های پژوهش، ورزش فوتبال در زنجان عوامل درونی دارد که دارای ۸ نقطه ضعف، ۱۰ نقطه قوت می‌باشد و عوامل خارجی دارد که شامل ۱۲ تهدید و ۸ فرصت است. جایگاه ورزش فوتبال زنجان در مدل SWOT نشان داد که سازمان دهی باید حالت دفاعی داشته باشد. سرانجام بر طبق مدل SWOT توسعه‌ی یک استراتژی مناسب نیاز است.از آنجا که تحقیقات کمی در حوزه برنامه راهبردی در فدراسیون فوتبال عراق انجام شده و پژوهش های اندک صورت گرفته نیز از لحاظ موقعیت استراتژیک این فدراسیون را درمنطقه WO نشان داده است و از لحاظ عوامل درونی دارای ضعف و از لحاظ عوامل بیرونی دارای فرصت دانسته است، بنابراین این پژوهش در نظر دارد به این سؤال پاسخ دهد که چالش‌های تدوین و اجرای برنامه راهبردی و اولویت بندی آنها در باشگاه‌های فوتبال عراق کدامند؟
روش شناسی
این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و روش آن توصیفی است که داده‌های آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته برای شناخت نقاط قوت و ضعف، تهدید و فرصت در باشگاه‌های فوتبال عراق توزیع و اطلاعات جمع آوری گردیده است. جامعه آماری آن شامل اساتید تربیت بدنی مؤسسات آموزش عالی عراق، مدیران و اعضاء هیئت علمی تربیت بدنی وزارت علوم ، مربیان و داوران و کارشناسان خبره فوتبال، مدیران نهادهای دولتی و خصوصی فعال در حوزه باشگاه های عراق که در زمینه‌ی فعالیت های ورزشی مخصوصاً فوتبال تخصص داشته و مجموعه آنها به تعداد 153 نفر می باشد که همین تعداد به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. برای تهیه ابزار تحقیق، ابتدا به انجام مطالعه کتابخانه ای و بررسی منابع، مقالات، کتب و ... پرداخته شد. پس از تائید روایی پرسشنامه‌ها به روش دلفی، برای اخذ پایایی ابزار تحقیق، پرسشنامه‌ها بین 30 نفر از افراد جامعه اجرا گردید. با استفاده از روش آلفای کرونباخ، ضریب آلفای بدست آمده 84/0 گزارش گردید. لذا با توجه به اینکه میزان آن از 7/0 یالاتر است. لذا می‌توان گفت متغیرهای مورد بررسی ازمیزان آلفای مناسبی بر خوردار است. تحلیل داده‌های این پژوهش در بخش توصیفی به وسیله فراوانی، میانگین و انحراف معیار و در بخش استنباطی با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و آزمون فریدمن و نرم افزار spss22 صورت پذیرفت.
یافته ها
جدول (1). نرمال بودن متغیرهای تحقیق
متغیرها | ضریب چولگی | ضریب کشیدگی | نتیجه آزمون | ||
مقدار آماره | خطای استاندارد | مقدار آماره | خطای استاندارد | ||
نقاط قوت | -465/0 | 196/0 | 005/0 | 390/0 | نرمال است |
نقاط ضعف | -597/0 | 196/0 | -050/0 | 390/0 | نرمال است |
فرصتها | -428/0 | 196/0 | 134/0 | 390/0 | نرمال است |
تهدیدها | -432/0 | 196/0 | 207/0 | 390/0 | نرمال است |
*قضیه حد مرکزی در آمار ثابت می‌کند که اگر حجم نمونه بالا رود (معمولاً بیشتر از 30 نمونه) توزیع داده‌ها نرمال یا نزدیک به نرمال است.
ضرایب همبستگی برای محاسبه درجه و میزان ارتباط خطی بین دو متغیر به کار می رود. دامنه ضریب همبستگی از 1- تا 1+ تغییر می کند. هر چه مقدار این ضریب به 1+ نزدیک تر باشد، نشان از قوی بودن و مثبت بودن جهت ارتباط دو متغیر است. به عبارتی با افزایش هر یک از متغیرها، دیگری نیز افزایش مییابد و بالعکس با کاهش هر یک از متغیرها دیگری نیز کاهش پیدا می کند. همچنین هرچه مقدار این ضریب به 1- نزدیک تر باشد، نشان از قوی بودن و منفی بودن ارتباط بین دو متغیر است. به عبارتی با افزایش هرکدام از متغیرها، دیگری کاهش و با کاهش هریک از متغیرها دیگری افزایش پیدا می کند.
جدول (2). ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای پژوهش
متغیرهای پژوهش | نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصتها | تهدیدها | |
نقاط قوت | مقدار همبستگی | 1 |
|
|
|
سطح معناداری | 0001/0 |
|
|
| |
نقاط ضعف | مقدار همبستگی | 544/0 | 1 |
|
|
سطح معناداری | 0001/0 | . |
|
| |
فرصتها | مقدار همبستگی | 587/0 | 546/0 | 1 |
|
سطح معناداری | 0001/0 | 0001/0 | . |
| |
تهدیدها | مقدار همبستگی | 619/0 | 625/0 | 657/0 | 1 |
سطح معناداری | 0001/0 | 0001/0 | 0001/0 | . | |
آزمون تی تک نمونه‌ای مستقل جهت بررسی فرضیات تحقیق
جهت بررسی وضعیت میانگین یک جامعه با یک میانگین مفروض و نظری از آزمون معتبر و علمی تی تک نمونه‌ای مستقل استفاده می شود.
جدول (3). شناسایی وضعيت متغیرهای تحقیق با استفاده از آزمون تي تك نمونه‌ای
متغير | ميانگين | مقدار تي | سطح معناداري | اختلاف ميانگين | بازه اطمینان 95 درصدی اختلاف میانگین | نتيجه | |
حد پايين | حد بالا | ||||||
نقاط ضعف | 679/3 | 510/13 | 0001/0 | 649/0 | 580/0 | 779/0 | تاييد |
نقاط قوت | 375/3 | 696/5 | 0001/0 | 375/0 | 245/0 | 505/0 | تاييد |
فرصت ها | 400/3 | 733/5 | 0001/0 | 400/0 | 262/0 | 537/0 | تاييد |
تهدیدها | 615/3 | 257/11 | 0001/0 | 615/0 | 507/0 | 723/0 | تاييد |
همانطور که در جدول 3 ملاحظه می گردد، با توجه به سطح معناداری و مقادیر آماره تي می‌توان نتیجه گرفت نقاط ضعف ها، قوت ها، فرصت ها و تهدیدها در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال تأثیر معنا دار دارد.
آزمون فریدمن که به آزمون تحلیل واریانس دو طرفه معروف است. همانند آزمون F می‌باشد. این آزمون معین می‌کند که آیا احتمال دارد که k گروه نمونه مربوط به هم، با توجه به میانگین رتبه‌ها از یک جامعه آماری انتخاب شده‌اند. پس آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل واریانس دو طرفه از طریق رتبه بندی و همچنین مقایسه میانگین رتبه بندی گروه‌های مختلف به کار می‌رود. در واقع این آزمون علاوه بر اینکه نشان می‌دهد که میانگین گروه‌های آماری با یکدیگر برابرند یا خیر، در مورد رتبه گروه‌های آماری نیزاظهار نظر کرده و رتبه هر گروه را نشان می‌دهد.
جدول (4). بررسی و رتبه‌بندی گویه های نقاط ضعف با استفاده از آزمون فریدمن
گویه های نقاط ضعف | میانگین رتبه مؤلفه‌ها | رتبه نهایی |
تعداد اماکن، سالن ها و تأسیسات لحاظ شده برای ورزش فوتبال (سرانه پایین فضای ورزشی در باشگاه‌های فوتبال عراق)
| 32/6 | 11 |
میزان جذب و بکارگیری نیروهای تحصیل کرده و متخصص تربیت بدنی | 13/7 | 5 |
میزان حضور ورزشکاران باشگاه‌های فوتبال عراق در لیگ ها ی کشوری و استانی | 04/7 | 6 |
وجود اماکن ورزشی مناسب در سطح عراق | 14/8 | 2 |
میزان تنوع زمین های ورزشی در سطح عراق | 82/8 | 1 |
وجود مربیان کارآزموده در سطح عراق | 84/6 | 7 |
وجود معلمان فوتبال کارآزموده در سطح عراق | 32/7 | 4 |
وجود برنامه راهبردی ورزش فوتبال در سطح عراق | 55/6 | 9 |
وجود مدیران متخصص فوتبال در سطح ادارات ورزشی عراق | 73/6 | 8 |
وجود باشگاه های خصوصی مناسب در سطح عراق | 33/6 | 10 |
وجود باشگاه های حرفه ای فوتبال مناسب در سطح عراق | 42/7 | 3 |
توجه به بازی های بومی ومحلی فوتبال در سطح عراق | 07/6 | 13 |
تعداد ساعات درس تربیت بدنی وانجام فوتبال در مدارس متوسطه | 30/6 | 12 |
تعداد | 153 | |
مقدار کای اسکوار | 997/109 | |
درجه آزادی | 12 | |
سطح معناداری آزمون فریدمن | 0001/0 | |
نتیجه آزمون | وجود تفاوت معنادار بین رتبه گویه های نقاط ضعف | |
با توجه به نتایج آزمون فریدمن رتبه‌بندی گویه های نقاط ضعف مشروح در جدول 4 می‌توان استنباط نمود به لحاظ آماری میانگین رتبه اکتسابی هریک از گویه های نقاط ضعف تفاوت معناداری باهم دارند.
جدول (5). بررسی و رتبه‌بندی گویه های نقاط قوت با استفاده از آزمون فریدمن
گویه های نقاط قوت | میانگین رتبه مؤلفه‌ها | رتبه نهایی |
وجود نوجوانان و جوانان مستعد در باشگاه‌های فوتبال عراق | 63/4 | 9 |
وجود نخبه های فوتبالی در باشگاه ها | 84/4 | 6 |
وجود فارغ التحصیلان رشته ی تربیت بدنی و فوتبال در عراق | 73/4 | 8 |
میزان انگیزه و پشتکار فوتبالیست ها | 79/5 | 1 |
میزان فعالیت های هیئت های فوتبالی | 90/4 | 5 |
وجود مکان های ورزشی و تفریحی مناسب در سطح شهر عراق | 98/4 | 4 |
کسب رتبه های استانی در ورزش فوتبال | 81/4 | 7 |
میزان علاقه و انگیزه ی نوجوانان به ساعات ورزش مدارس | 13/5 | 3 |
برگزاری مسابقات فوتبال به مناسبت های مختلف در طول سال در باشگاه‌های فوتبال عراق | 17/5 | 2 |
تعداد | 153 | |
مقدار کای اسکوار | 718/33 | |
درجه آزادی | 8 | |
سطح معناداری آزمون فریدمن | 0001/0 | |
نتیجه آزمون | وجود تفاوت معنادار بین رتبه گویه های تهدید ها | |
با توجه به نتایج آزمون فریدمن رتبه‌بندی گویه های نقاط قوت مشروح در جدول 5 می‌توان استنباط نمود به لحاظ آماری میانگین رتبه اکتسابی هریک از گویه های نقاط قوت تفاوت معناداری باهم دارند.
جدول (6). بررسی و رتبه‌بندی گویه های فرصتها با استفاده از آزمون فریدمن
گویه های فرصت ها | میانگین رتبه مؤلفه‌ها | رتبه نهایی |
وجود فرهنگ ورزشی در سطح عراق | 24/3 | 1 |
وجود موقعیت جغرافیایی شهر و داشتن آب وهوای سالم و مناسب برای ورزش فوتبال | 17/3 | 2 |
پایین بودن هزینه ی استفاده از باشگاه ها و سالن های ورزشی فوتبال | 00/3 | 4 |
وجود تعامل بین اداره ی تربیت بدنی و اداره آموزش وپرورش در امر ورزش فوتبال | 02/3 | 3 |
وجود افراد خیر و استفاده از آنها برای بهبود مشکلات اقتصادی ورزش فوتبال در عراق | 57/2 | 5 |
تعداد | 153 | |
مقدار کای اسکوار | 243/26 | |
درجه آزادی | 4 | |
سطح معناداری آزمون فریدمن | 0001/0 | |
نتیجه آزمون | وجود تفاوت معنادار بین رتبه گویه های فرصت ها | |
با توجه به نتایج آزمون فریدمن رتبه‌بندی گویه های نقاط فرصت ها مشروح در جدول 6 می‌توان استنباط نمود به لحاظ آماری میانگین رتبه اکتسابی هریک از گویه های نقاط فرصت ها تفاوت معناداری باهم دارند.
جدول (7). بررسی و رتبه‌بندی گویه های تهدیدها با استفاده از آزمون فریدمن
گویه های نقاط قوت | میانگین رتبه مؤلفه‌ها | رتبه نهایی |
نبودن طرح جامع (راهبردی) ورزش فوتبال بصورت برنامه ای مدون | 63/4 | 9 |
میزان توجه مسئولین به ورزش فوتبال عراق بدلیل دور بودن از مرکز استان | 84/4 | 6 |
تأثیر وجود فارغ التحصیلان بیکار رشته ی تربیت بدنی در کیفیت ورزش فوتبال | 73/4 | 8 |
میزان اختصاص بودجه به فعالیت های ورزش فوتبال | 79/5 | 1 |
استفاده از فرایندهای استعدادیابی در زمینه ی ورزش فوتبال در عراق | 90/4 | 5 |
میزان ترک صحنه ی ورزش فوتبال از سوی جوانان بدلیل مشکلات شغلی، تحصیلی و.... | 98/4 | 4 |
میزان حمایت مسئولین عراق از هیئت های ورزش فوتبال | 81/4 | 7 |
وجود اسپانسر برای حمایت اقتصادی تیم های ورزش فوتبال | 13/5 | 3 |
دور بودن از مرکز استان و دور بودن از بسیاری از تجملات و انحرافات | 17/5 | 2 |
تعداد | 153 | |
مقدار کای اسکوار | 718/33 | |
درجه آزادی | 8 | |
سطح معناداری آزمون فریدمن | 0001/0 | |
نتیجه آزمون | وجود تفاوت معنادار بین رتبه گویه های تهدید ها | |
با توجه به نتایج آزمون فریدمن رتبه‌بندی گویه های نقاط تهدید ها مشروح در جدول 7 می‌توان استنباط نمود به لحاظ آماری میانگین رتبه اکتسابی هریک از گویه های نقاط تهدید ها تفاوت معناداری باهم دارند.
بحث و نتیجه گیری
به کارگیری مدیریت راهبردی در سال 1960 از بخش های تجاری شروع شد، ولی نیاز به مدیریت راهبردی در سازمان های ورزشی ابتدا در اروپا مطرح و بکارگیری شد و در ادامه به دلیل فرایند روبه رشد جهانی شدن و تجاری شدن در ورزش لزوم استفاده از آن به دلیل کارکردهای اقتصادی و اجتماعی آن چند برابر گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد مدیریت راهبردی در دستیابی به اهداف و بطور خاص، اهداف اقتصادی و اجتماعی بسیار اثرگذار است. در این خصوص لیزا (2021) به رویکردهای نوین مدیریت راهبردی در سازمانهای ورزشی بر اساس فرمول فیبوناچی پرداخت. وی چنین بیان داشت که توسعه یک برنامه راهبردی می‌تواند به سازمانها کمک کند تا فعالیت‌های ورزشی اجتماعی خود را بهبود بخشند و از برنامه‌های پایدار برخوردار شوند. وی بیان داشت، علیرغم عدم اطمینان در مورد محیط اجتماعی و اقتصادی. بهبود استراتژی‌ها برای افزایش عضویت هواداران، تماشاگران و دیگر افراد اجتماع در سازمانهای ورزشی مرتبط اثر گذار است وی چنین نتیجه گرفت که مدیر قبل از این که به طور انتزاعی و ذهنی اهدافی را مشخص کند می بایست با استفاده از معیارها و شاخصهایی به ارزیابی محیط بپردازد، فرصتها و تهدیدها را همراه با روند و شدت تغییرات محیطی بشناسد و بر اساس توانمندیهای داخلی سازمان و فرصتها و تهدیدها محیطی اهداف قابل دسترس اقتصادی و اجتماعی را تعیین کند (Lisa, 2021). نتایج تحقیق نشان داد، نقاط ضعف در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال تأثیر معنا دار دارد. این نتایج با یافته های (Moradi et al, 2023)، (Shahraki & Esmaeili, 2022)، (Lisa, 2021)، (Nazari et al, 2018) و (NaderiNasab et al, 2011) همسو می‌باشد. نادری نسب(1390) در بررسی ضعفها، قوتها، تهديدها و فرصت هاي فوتبال ايران نشان داد، وضعيت موجود فوتبال ايران نامناسب بوده و حاكي از غلبة ضعفها بر قوتها و تهديدها بر فرصتهاست كه موقعيت WT راهبردي را براي فوتبال ايران به وجود آورده است. وی چنین نتیجه گرفت که فوتبال رقبا در حال رشد وضعيت بهتري نسبت به كشور ما دارند و لزوم تدوين راهبرد تدافعي براي جلوگيري از بدتر شدن وضعيت موجود براي ایران بسيار ضروري است. نتایج تحقیق نشان داد یکی از نقاط ضعف باشگاه ها فقدان برنامه راهبردی و عدم وجود نیروی انسانی کارآمد می باشد. در این خصوص مرادی و همکاران (2023) نشان دادند منابع انسانی مهمترین دارایی سازمان و عامل اساسی برای کسب مزیت رقابتی است. جهت رفع موانع اثر گذار بر توسعه و عملکرد پایدار صنعت فوتبال ایران موجود در این زمینه می بایست با رعایت الزامات طرح ریزی، حکمرانی، فرصت های قانونی، آموزش، حمایت و تسهیلات، فرصت های مشارکتی، شفافیت، سیستم یکپارچه مدیریت دانش و مدیریت راهبردی منابع انسانی بر چالش های فرارو غلبه نمود (Moradi et al, 2023). صفرنژاد و نصیرزاده نشان داد فقدان برنامه استراتژیک در فدراسیون، کمبود تجربه کارکنان، وابستگی فدراسیون به بودجه تخصیص یافته از طریق وزارت ورزش و جوانان، عدم توجه به بهره گیری از نیروهای متخصص در زمینه بازاریابی ورزشی و جذب منابع مالی از چالش های فراروی تدوین برنامه راهبردی بازاریابی در فدراسیون ورزشهای همگانی می باشد (Safarnezhad & Nasirzade, 2019). همچنین در نتایج پژوهش نظری و همکاران، ضعف در منابع انسانی و منابع مالی را مهمترین مانع اجرای برنامه راهبردی اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان گزارش کرده اند. ( Nazari et al, 2018).
نتایج تحقیق نشان داد، نقاط قوت در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال تأثیر معنادار دارد. این یافته ها با نتایج (Bachai al-Shablawi, 2022)، (Demir, 2022)، (Ahmadi et al, 2022)، (Haqdar et al, 2022) (Shahraki, 2022) و (NaderiNasab et al, 2011) همخوانی دارد. در این زمینه حقدار و همکاران در بررسی چالش های تدوین برنامه راهبردی بازاریابی فدراسیون ورزش دانش آموزی نشان دادند فدراسیون ورزش دانش آموزی می بایست از نقاط قوت خود در زمینه فناوری، مالی، مدیریت، عملیات و تولید، مهندسی و بازاریابی برای مواجهه با تهدیدها، تنگناها و رقبا استفاده نماید (Haqdar et al, 2022). یکی از مهمترین عامل ها در این زمینه استفاده بهینه از ظرفیت های زیر ساختی موجود در این زمینه و جذب منابع مالی بیشتر در زمینه زیرساخت ها می باشد. احمدی و همکاران براساس مدل پارادایمی تحقیق خود بیان داشتند مدیران ورزشی برای بهره گیری از مزایای درازمدت ورزش، می بایست آن را به عنوان صنعت و کالایی سرمایه ای به حساب آورند و به گسترش و رونق آن در بخش همگانی که زیرساخت ورزش جامعه را تشکیل می دهد توجه ویژه کنند (Ahmadi et al, 2022). سهرابی و همکاران در تحقیق خود به چالش ها و مشکلات اقتصادی و اجتماعی باشگاه های حرفه ای پرداختند آنها نشان دادند در راستای درآمدزایی پایدار و غلبه بر مشکلات موجود در زمینه ورزش حرفه ای، می توان با ایجاد اماکن درآمدزا توسط باشگاه ها (اماکن ورزشی، مجتمع تجاری، ساخت اماکن ورزشی و تفریحی واجاره آنها) منابعی برای توسعە باشگاه های ورزش حرفه ای در ایجاد و در نهایت به اشتغالزایی کمک نمود (Sohrabi et al, 2023). پژوهش صفرنژاد و نصیرزاده نشان داد که عدم وجود زیرساختهای مناسب، اجرای سیاست های خصوصی سازی به شیوه نامناسب، میزان سرمایه گذاری اندک زیربنایی دولتی و خصوصی، سهم کم رسانه در ورزش، بی ثباتی و عدم شفافیت قوانین و مقررات کشور در توسعه بازاریابی و برنامه های راهبردی در این زمینه می باشد (Safarnezhad & Nasirzade, 2019).
نتایج تحقیق نشان داد، فرصتها در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال تأثیر معنادار دارد. این نتایج با یافته های (Nikdast, 2022)، (Shahraki & Esmaeili, 2022)، (Rayne et al, 2019)، (Safarnezhad & Nasirzade, 2019) و (Azizi & talebpour, 2019) همسو می‌باشد. صفرنژاد و نصیرزاده (1397) در پژوهش خود نشان دادند از جمله مهم ترین فرصت های پیش روی فدراسیون ورزش های همگانی در بعد بازاریابی عبارت اند از علاقه گسترده مردم و جوانان به ورزش ، وجودشرکتها، مؤسسات و سازمانهای متمایل به حامی مالی شدن، جذب حامی مالی در همایشهای ملی و کلاسهای مربیگری، وجود ظرفیتهای لازم برای پذیرش انواع بازاریابی. بنابراین این فرصتها و استفاده بهینه از آنها می تواند در موفقیت برنامه های راهبردی فدراسیون ورزشی کارگشا باشد.
نتایج تحقیق نشان داد، تهدیدها در پیشبرد برنامه راهبردی باشگاه‌های فوتبال تأثیر معنادار دارد. این یافته های با نتایج پژوهش های(Emadi et al, 2019)، (Ahangari et al, 2017)، (Asefi &Asadi, 2015)، (NaderiNasab et al, 2011)، (Sha'bani Bahar et al, 2018)، (NaderiNasab et al, 2011) و (Graham, 2006) همخوانی دارد. نادری نسب و همکاران بیان داشتند نيروهاي اقتصادي، تكنولوژيكي، سياسي و اجتماعي مي توانند مفهومي از تهديد در فدراسیون فوتبال ایران باشند و بر تحقق برنامه راهبردی اثرگذار باشند. تهديدها عبارتند از موقعيت هايي كه بالقوه نتايج زيانباري دارند و بايد بلافاصله اقدامات لازم در مورد آنها صورت گيرد (NaderiNasab et al, 2011). از اينرو براي جلوگيري از بروز مشكل بايد با اين موقعيت ها به طور فعال و پويا مقابله شود. گرهام در فدراسيون فوتبال چين از موانع فرهنگي و اجتماعي، عدم همكاري دولتهاي محلي و ارتباطات ضعيف رسانه ها از تهديدهاي توسعة فوتبال اين کشور یاد کرده است(Graham, 2006). به نظر می رشد یکی از مهمترین راهکارها در این زمینه در نظر گرفتن مشوق و حمایت های ویژه می باشد. مواردی که دیگر محققین به آن اشاره داشته اند. شعبانی بهار و همکاران(1396) نشان دادند تدوین قوانین حمایتی، تسهیلی و تشویقی برای مشارکت کنندگان در حوزه بازاریابی لیگ برتر جزء اصلی برای تدوین برنامه راهبردی بازاریابی باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران است. پیشنهاد می‌شود توجه ویژه به کسب منابع درآمدی پایدار برای باشگاه ها و توسعه پایدار اقتصادی صورت گیرد تا باشگاه ها بتوانند در کلیه ابعاد توسعه یابند و در ادامه بتوانند بر مشکلات خود فائق گردیده و از استقلال کافی برخوردار شوند و در نهایت بتوانند بهره اقتصادی و اجتماعی لازم را به ارمغان آورند.
References
1. Ahangari, N. Ghayebzadeh, sh. Hajinejad, S. 2017(. Identify and Prioritize Strategies and Strategies for the Development of Sport in the City of Bukan. Research in Sports Sciences. 9(44). 51-72. (Persian)
2. Ahmadi, H. Fekrat, A. Amirtash, A. (2022). Presenting a Paradigmatic Model of Sports Economy Development Solutions with a Sociological Approach and Ranking These Solutions. Journal of Strategic Sociological Studies in Sport. 2(3). 321-343.
3. Asefi, A. Asadi Dastjardi, H. (2015). Examining the barriers to the development of public sports in public universities in Tehran and providing practical solutions for its development. Sports Management Journal. 8(35). 823-844.(Persian)
4. Azizi, B. talebpour, M. (2019). Strategic Planning for Football Development in Khorasan Razavi Province Using the SOAR Strategic Model. Journal of Management and Organizational Behavior in Sports. 8(1). 27-41. (Persian)
5. Bachai al-Shablawi, Hossein, H. (2022). Compilation of the strategic program of futsal sports in Iraq. Master's thesis of Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Sports Sciences. (Persian)
6. Darzi Khelradi, R., Hami, M., Shojaei, V., & Sanai, M. (2022). Prioritizing the development of Mazandaran football strategies using the QSPM approach. sport physiology & management investigations. 14(2). 67-85. (Persian)
7. Demir, G. (2022). Management Process in Incorporated Football Clubs: Istanbul Başakşehir Football Clubs Example. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences. 16(02). 833-833.
8. Emadi, S., Gohari, Z., Jabbari, G. (2021). Designing a Training Strategy Map for Iranian Football Coaches with BSC and ISM Approaches. Sport Sciences Quarterly. 13(42).177-197.
9. Graham. Seatte (2006). New Zealand soccer strategic plan. our games your game the world game.
10. Graveto, J. P. D. S. (2022). 10-year Portuguese football strategic plan: sustainable growth-the rise of virtual football (Doctoral dissertation).
11. Hagelberg, M. J. (2022). Strategic initiatives to increase the player base in Portuguese women´ s football: recruiting more (Doctoral dissertation).
12. Haqdar, M. Mahmoudi, M. Ghorbani, M. Halaji,M. (2022). Developing a strategic plan Sports Federation Marketing Iranian student. Education Quarterly. 3(151). 105- 124.
13. Junior, E. L., & Rodrigues, C. (2019). The Chinese plan for football development: a perspective from innovation theory. Sport, Business and Management: An International Journal.
14. Kelly, S., & O’Regan, N. (2022). Enhancing the Learning and Development of Female Coaches in the Football Association of Ireland. In Coach Education in Football. 115-127. Routledge.
15. Kumara, T. P. T. L. (2019). FOOTY Pre-Strategic Plan Prediction for Football (Doctoral dissertation).
16. Lisa, G. (2021). New strategic approaches in sports management. Case study-applying fibonacci's formula in football tactics (resume). Eco SoEn.(3-4). 97-102.
17. MoradiChaleshtori. Sohrabi, Z. NoroozianGhafarokhi, S. (2023). Analyzing the situation of human resources and effect on the development and sustainable performance of Iran's football industry. Journal of Strategic Sociological Studies in Sport. 3(1). 75-92.
18. Nazari, R. Tabatabaei, M. Karimian, J. (2018). An Analysis of the Barriers to Implementing Isfahan Sports Strategic Plan Based on the Fortune Model. Sport management. 9(1). 99-112. (Persian)
19. NaderiNasab, M. Ehsani, M. Khabiri, M. Amiri, M. Gharekhaani, H. (2011). A Survey of Iran Football Situation and Determination of Iran Football Strategic Position. Sport management. 9(3). 5-27. (Persian)
20. Nazari, V., Razavi, S, M, H., Hosseini, S, E., Raisei, M. (2015). Explaining Coastal Volleyball Strategy of Iran. Journal of Sport Management and Motion Scholarship Research. 5. 73-23. (Persian).
21. Nikdast, N. (2022). Compiling the Structural Modeling of Barriers to Strategic Planning Implementation in Iranian Sport Federations. Strategic Studies on Youth and Sports (SSYS). 55.147-164. (Persian)
22. Nikolaienko, V., Osiptsov, A., Dub, I., Kosholap, A., Vertel, A., & Balychev, M. (2021). Competitive practice in foreign children's and youth football.
23. Pishva, F., Nazarian, A., Monazami, A. H., & Rahimizadeh, M. (2021). Developing the Strategic Plan for Pahlevani and Zourkanei Federation. Journal of New Studies in Sport Management. 2(1). 68-81.
24. Rayne, D., McDonald, H., Leckie, C. (2019). Assessing strategic social partnerships between professional sports teams and NPOs in Australian football. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship.
25. Razavi, SMH. Hoseini SE. 2015. plan strategic the of codification and Design Management Sport Iran in volleyball beach. 6(27). 63-86. http:// ensani.ir/fa/article/338329
26. Sha'bani Bahar, G., Izadi, A., Goodarzi, M., Honary, H. (2018). Development of Marketing Strategic Planning for Iranian Football Premier League Clubs with SWOT Analysis. Applied Research in Sport Management. 8. 81-34. (Persian)
27. Shabani Moghaddam, K. (2011). Public Exercise in Iran and Comparison with Several Countries: Barriers, Solutions and Development Strategies. Doctoral dissertation, Payam Noor University, Tehran. (Persian)
28. Safarnezhad, M. Nasirzade, A.M. (2019). Developing SportsMarketing Strategies for Iran Sport for all Federation (ISFAF). Applied Research of Sport Management.7(3). 75-84.(Persian)
29. Shahraki. M (2021) Hierarchical analysis of the factors influencing the development in inhibition in the implementation of strategic planning in Iranian sports organizations with emphasis on contextual theory. Ph.D. Thesis. Islamic Azad university Central Tehran Branch. Faculty of Physical Education and Sports Management Field of Strategic Management in Sports organizations sports Iranian Azad Islamic. thesis. D.Ph]. theory contextual of Faculty. Branch Tehran Central university Sports. Sciences Sports and Education Physical in Management Strategic of Field Strategic Management Sports Organizations and Events(Persian)
30. Shahraki M, Esmaeili M R.(2022). Identifying Inhibiting Factors in the Implementation of Strategic Planning in Iranian Sports Organizations:A Qualitative Study. JHPM .11 (1): 118 -128.(Persian) URL: http://jhpm.ir/article-1-1465-fa.html
31. Sharbatzadeh, R. Naderi Nesab, M. Ali Dost, I. (2022). Determining the current situation and the strategic situation of the country's championship sports. Journal of development and transformation management. 47(4).115-125. (Persian)
32. Sohrabi, Z. Moharamzade, M. Nghizadeh Baghi, A. Azizian Kohan, N. (2023). The Theory of Sustainable Cultural, Social and Economic Development of Iran's Professional Clubs. Journal of Strategic Sociological Studies in Sport. 3(2). 133- 146. (Persian)
33. Yelamos, Gerard. (2023) An interdisciplinary multi level approach to advance human rights in and through sport. PhD thesis, National University of Ireland Maynooth.
Challenges of strategic management of football clubs from an economic and social perspective
Challenge
Abstract
Objective: The purpose of this study is to address the challenges of planning and strategic management of football clubs from an economic and social perspective.
Methodology: The current research is descriptive-correlational. The statistical population of this research includes 153 physical education professors of higher education institutions, managers and members of the Iraq Ministry of Science's physical education faculty, coaches and referees and expert experts, managers of public and private football institutions, and the same number were selected as the research sample. The research tool is a researcher-made questionnaire, which was prepared using the Delphi method. The data analysis of this research was done in the descriptive part by means of frequency, mean and standard deviation and in the inferential part by using Pearson correlation coefficient tests, regression and Friedman test using spss22 software.
Results: According to the Pearson correlation coefficients between the research variables . the research results showed that there is a significant and direct relationship between the research variables including weaknesses, strengths, threats and opportunities. The results of the T-Tech test showed that there is a significant effect between the weaknesses, strengths, opportunities and threats in advancing the strategic plan of football clubs.
Conclusion: The results of the research showed that strategic management is very effective in achieving goals, especially economic and social goals. Therefore, it seems that special attention should be paid to obtaining sustainable sources of income for the clubs and sustainable economic development so that the clubs can develop in all dimensions
Keywords: strategic management, club, economic and social