انسان آرمانی در حماسههای اقوام کهن، در وجود قهرمانان حماسهها متجلی میشود، که هر یک از آنان بازتاب تفکر و ارزشهای اخلاقی جامعة خویشتن است. حماسه سرایان بزرگی چون والمیکی و فردوسی در اثر خود به خلق چنین انسان آرمانی پرداختهاند. قهرمانان رامایانه و شاهنامه در واقع چکیده کامل
انسان آرمانی در حماسههای اقوام کهن، در وجود قهرمانان حماسهها متجلی میشود، که هر یک از آنان بازتاب تفکر و ارزشهای اخلاقی جامعة خویشتن است. حماسه سرایان بزرگی چون والمیکی و فردوسی در اثر خود به خلق چنین انسان آرمانی پرداختهاند. قهرمانان رامایانه و شاهنامه در واقع انسان را در مراتب گوناگون خویش نشان میدهند. در بررسی ویژگیهای شخصیتی چنین انسان آرمانی، صفاتی چون خداپرستی، خردمندی، دادگری، بینیازی، وفاداری، خیرخواهی و دوراندیشی بسیار بارز و برجستهاند. گر چه این ویژگیها تا حدودی در هر دو اثر بهطور یکسان یافت میشوند، اما هر کدام با توجه به پیشینة فرهنگی سرزمین خود بروزی متفاوت دارند. برخی ویژگیها مانند وفاداری در انسان آرمانی رامایانه برجستهتر به چشم میآید، حال آنکه فرهمندی ویژگی خاص انسان آرمانی شاهنامه است.
پرونده مقاله
عرفان و طریقت سرخپوستیِ دون خوان در سال های اخیر با آثار کارلوس کاستاندا شناخته شده است. بیشتر عناصر مهم موجود در ادیان ابتدایی را می توان در این طریقت مشاهده نمود، هم چون شیء مقدس، که همۀ افراد لیاقت و شایستگی دست زدن به آن را ندارند؛ اعتقاد به نیروی نامتشخص و ماورایی چکیده کامل
عرفان و طریقت سرخپوستیِ دون خوان در سال های اخیر با آثار کارلوس کاستاندا شناخته شده است. بیشتر عناصر مهم موجود در ادیان ابتدایی را می توان در این طریقت مشاهده نمود، هم چون شیء مقدس، که همۀ افراد لیاقت و شایستگی دست زدن به آن را ندارند؛ اعتقاد به نیروی نامتشخص و ماورایی که در این طریقت نیروی مقدس، و در علم ادیان با اصطلاح مانا خوانده میشود؛ وجود تابوهای گوناگون مربوط به اشیاء، افراد، کلمات و نام های مقدس؛ وجود انواع و اشکال مختلف جادو؛ اعتقاد به وجود روح در مظاهر مختلف طبیعت و در نتیجه نگاه احترام آمیز به آن؛ و وجود همزاد یا در اصطلاح ادیان توتم که از یک سو حامی و نگاهبان فرد است، و از طرف دیگر انسان باید آن را محترم بدارد. برخلاف اکثر توتم های موجود در ادیان ابتدایی، در اینجا توتم از جنس حیوان نیست، بلکه از باشنده های طبیعی و گیاهی است.
پرونده مقاله
هم در قرآن و هم در عهدجدید به کیفیت آفرینش عیسی (ع) اشاره شده است و در هر دو، انعقاد نطفة عیسی مسیح از مریم و روحالقدس ممکن شمرده میشود، اما شیوة وقوع این امر و آفرینش عیسی در این دو کتاب اندکی متفاوت است. در عهدجدید نهاییترین توضیح، سایه افکندن قوّت حضرت اعلی، پس ا چکیده کامل
هم در قرآن و هم در عهدجدید به کیفیت آفرینش عیسی (ع) اشاره شده است و در هر دو، انعقاد نطفة عیسی مسیح از مریم و روحالقدس ممکن شمرده میشود، اما شیوة وقوع این امر و آفرینش عیسی در این دو کتاب اندکی متفاوت است. در عهدجدید نهاییترین توضیح، سایه افکندن قوّت حضرت اعلی، پس از آمدن روحالقدس بر مریم است و به این ترتیب، خدا بهعنوان پدر عیسی معرفی میشود. در انجیل یوحنا نیز عیسی کلمه، و البته کلمه خدا دانسته میشود که به جسم تبدیل شد. در قرآن توضیح بیشتری دربارة کیفیت خلقت عیسی آمده است. نخست آن که ماهیت عیسی مانند تمام انسانها و آدم از خاک، و دارای اصالت انسانی است. دیگر آن که نطفة او را مانند نطفة سایر افراد بشر کلمه میخواند و کلمه را از مخلوقات الهی میداند. از این رو، در این مقاله به مراحل خلقت انسان که مسیح نیز یکی از آنان است، از نگاه قرآنی نیز اشاره میشود. افزون بر این، مسیح از نظر خلقت و از این نظر که بدون پدر به دنیا آمدهاست، به آدم مانند میشود؛ جز آنکه با نفخ روح القدس در رحم مریم (س) وارد شده است. عهدجدید نیز عیسی را به آدم تشبیه کرده است. بنابراین، مفهوم کلمه، خلقت نطفة عیسی همانند نطفة آدم و آرای مفسران و محققان در این باره، از منظر این دو کتاب مقدس در مطالعهای تحلیلی و مقایسهای تبیین میشود. در آخر، تفاوت اعتقاد مؤمنان به قرآن و عهدجدید، از حیث هویت بشری یا الهی بودن عیسی مورد بررسی قرار میگیرد.
پرونده مقاله
ظهور دجال یا ضد مسیح که در همه چیز با مسیح مخالف است، در مسیحیت از نشانههای ویژۀ آخرالزمان به شمار میآید. باور به دجال در قرون اولیۀ مسیحی با الهام از کتب مکاشفهای عهد عتیق توسط پدران کلیسا مورد توجه قرار گرفت، در قرون وسطی بسط یافت و از قرن شانزدهم میلادی به بعد مصا چکیده کامل
ظهور دجال یا ضد مسیح که در همه چیز با مسیح مخالف است، در مسیحیت از نشانههای ویژۀ آخرالزمان به شمار میآید. باور به دجال در قرون اولیۀ مسیحی با الهام از کتب مکاشفهای عهد عتیق توسط پدران کلیسا مورد توجه قرار گرفت، در قرون وسطی بسط یافت و از قرن شانزدهم میلادی به بعد مصادیق زیادی برای آن در نظر گرفته شد. در کتاب مقدس آیاتی چند به دجال اشاره دارد. حاکمیت او اهریمنی و جهانی است و براساس مکاشفۀ یوحنا، دنیا شیطان را در قالب این رهبر حیوان منش جهانی پرستش خواهد کرد. دجال دشمن نهایی نیکیها است و تعالیم مسیحی بر این امر تأکید دارد که او از هم اکنون در کار است. او و لشکریانش با خدا و نقشههای او مخالفت میکنند. برخی او را شخصی شرور، عدهای آن را یک نظام و جریان جهانی میدانند، و عدهای دیگر نیز برخی از رهبران مذهبی و سیاسی دنیا را به عنوان ضد مسیح یا دجال در نظر میگیرند. به نظر میرسد که اعتقاد به ظهور دجال ریشه در یهودیت داشته باشد. بازتاب اسلامی این پدیده را میتوان در شخصیت الدجالیافت، که تأثیر آشکاری در الهیات، هنر، ادبیات و سیاست دارد.در این جستار کوشش بر آن بوده است که برخی ابعاد مختلف ضد مسیح مورد بررسی قرار گیرد.
پرونده مقاله
از آنجا که شعائر و مناسک دینی نخستین امری است که ناظر بیرونی با آن در تماس قرار می گیرد، پژوهشگران مطالعات دینی آن را به منزلة مهم ترین تجلی دین بررسی می کنند. در مسیحیت نیز شعائر و به طور خاص عشای ربانی و تعمید، جایگاه ویژه ای را داراست. در الاهیات ارتدوکس با تفکیک عنا چکیده کامل
از آنجا که شعائر و مناسک دینی نخستین امری است که ناظر بیرونی با آن در تماس قرار می گیرد، پژوهشگران مطالعات دینی آن را به منزلة مهم ترین تجلی دین بررسی می کنند. در مسیحیت نیز شعائر و به طور خاص عشای ربانی و تعمید، جایگاه ویژه ای را داراست. در الاهیات ارتدوکس با تفکیک عناصر و مولفه های کلامی از عناصر غیر کلامیِ شعائر، بر اهمیت شمایل ها نیز تأکید خاصی میشود. همچنین شمایل ها به منزلة مجلایی برای خداگونگی و تشبّه به خدا، بخشی انفکاک ناپذیر از الاهیات و شعائر کلیسای ارتدوکس به شمار می آیند. در این مقاله کوشش شده تا تفسیر کلیسای ارتدوکس از شمایل ها و کارکرد آنها در مقام نمادهایی با محتوای معنوی بررسی و تبیین شود. هدف اصلی از اجرای شعائر در این کلیسا، تشبّه به خدا و مسیح، و نیل به خداگونگی است. این آموزه در مقام اصل بنیادین الاهیات و عرفان کلیسای ارتدوکس شرقی و وجه افتراق آنها به معنای رسیدن به اتحّاد الهی و دریافت موهبت شباهت الهی است.
پرونده مقاله
نظاممند کردن الاهیات پروتستان یکی از ویژگی های برجستة جان کالون است. او در تبیین دیدگاههای الاهیاتی خود، از حکمت رواقیون، آموزه های انسان گرایان و مکتب نوآگوستینی بهره برد و توجه ویژهای به آثار آگوستین نمود. در واقع او اندیشه هایش را بر نظریات آگوستین بنیان نهاد. تأک چکیده کامل
نظاممند کردن الاهیات پروتستان یکی از ویژگی های برجستة جان کالون است. او در تبیین دیدگاههای الاهیاتی خود، از حکمت رواقیون، آموزه های انسان گرایان و مکتب نوآگوستینی بهره برد و توجه ویژهای به آثار آگوستین نمود. در واقع او اندیشه هایش را بر نظریات آگوستین بنیان نهاد. تأکید جدی بر تقدم خداوند و تقدیر ازلی در فرآیند نجات انسان، تأکید بر اصل تنها کتاب مقدس، نفی سلسله مراتب کلیسایی، تأکید بر اهمیت ایمان به جای تاکید بر عمل نیک، و اعتقاد به برپایی حکومت الاهی، برخی از مهمترین دیدگاهها و آموزه های کالون هستند که در این مقاله کوشش برآن است که به اختصار مورد بررسی قرار گیرد.
پرونده مقاله