فریدریش مکس مولر و علم ادیان
محورهای موضوعی : مسیحیت
مهدی لک زایی
1
(ندارد)
کلید واژه: مکس مولر, تیله, علم دین, مطالعات علمی ادیان, اسطوره, اسطوره شناسی خورشیدی, الوهیت,
چکیده مقاله :
مطالعات علمی ادیان از قرن 19 میلادی و با کوشش های مکس مولر 1 آغاز شد و به لحاظ ماهیت کاملاً باآنچه که دین داران و متکلمان دربارۀ دین خود آموختند و یا آموزش می دادند، تفاوت داشت . از مکس مولر بهعنوان بنیان گذار مطالعات علمی ادیان یا همان علم دین یاد می شود، اما در کنار او باید از کرنلیوس پترس تیلههم یاد کرد که کوشید رهیافتی متفاوت از متکلمان در زمینۀ پژوهش دربارۀ پدیدارهای دینی ارائه دهد .انجامید. علم دین رهیافتی که در نهایت به پیدایشاین مقاله بیشتر عهده دار بررسی نظریات و آثار مکس مولر است . او با تأکید بر رهیافت تجربی وغیرهنجاری در خصوص مطالعات ادیان، در صدد برآمد تا روش تطبیقی را در این حوزه به کار بندد . کاراصلی او بیشتر دربارۀ ادیان هند است . او متخصص در حوزۀ زبان و ادبیات سنسکریت و اسطوره شناسی بود .هر چند که نظریات بدیع او در حوزۀ اسطوره شناسی و تعمیم آن به حوزۀ ادیان با اقبال دین پژوهان مواجهنشد، اما او را به عنوان پدر علم دین و یکی از چهره های سرشناس این حوزه بر سر زبان ها انداخت . نظریاتعلمی- تجربی او دربارۀ اساطیر و پیدایش دین تا مدت ها ذهن محققان را به خود معطوف کرده بود . دیدگاهاو دربارۀ پیدایش دین هندویی از اسطوره به ویژه اسطوره شناسی خورشیدی موجب شد تا بسیاری از محققانعلیه نظریه های او موضع گیری کنند
The scientific study of religions commenced with the attempts of theinfluential scholars of 19th century such as Max Müller. These studieswere naturally different from what theologians said about religions.Max Müller can be regarded as one of the founding fathers of the"science of religion", but the science was also indebted to CorneliusPetrus Tiele, whose attempts brought about new outcomes in thestudies of religious phenomena.This article surveys the viewpoints of Max Müller. By emphasizingthe experimental approach in the study of religion, Müller decided touse comparative method in this field. Max Müller devoted his life tothe study of classical Indian religious documents, the comparativestudy of religious history and myth, and the publication of the religioushistory of the world. He was an expert Sanskritist and mythologist; buthis innovative theories about mythology have not been accepted byother scholars working on religions. Nevertheless, his scientific andexperimental standpoints about myths and the origin of religion drewthe attention of scholars for many years. His theory about origination ofHinduism from myth, particularly his solar mythology, was stronglycriticized by many scholars.