بررسی عوامل موثر در طراحی جاده های جنگلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
محورهای موضوعی : جنگلداریاحمد سیبی 1 , نصرت الله رافت نیا 2
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، چالوس، ایران
2 - گروه جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
کلید واژه: نقشه قابلیت عبور, اسپی رود, شبکه جاده, AHP,
چکیده مقاله :
رشد و توسعه منابع طبیعی همراه با اجرای برنامه های حفاظتی در ارتباط مستقیم با توسعه جاده های جنگلی و سهولت دسترسی به اعماق جنگل ها به ویژه در مناطق کوهستانی قرار دارد. امروزه میتوان حجم زیادی از اطلاعات را با استفاده از قابلیت GIS در طراحی و ارزیابی مسیرها طی زمان کوتاهی مدیریت نمود. بنابراین در این تحقیق با هدف ایجاد نقشه قابلیت عبور مناسب جاده های جنگلی، کوهستانی و توده های جنگلی در سری 8 اسپی رود با توجه به اصول فنی جاده های جنگلی پس از جمع آوری داده ها و نقشه های مورد نیاز اقدام به شناسایی عوامل موثر در عبور جاده ها در منطقه مورد مطالعه گردید. سپس برای تهیه نقشه های پایه جهت بررسی در محیط GIS اقدام به تولید مدل رقومی زمین با استفاده از نقشه 3D گردید. در مرحله بعد در محیط Arc map نقشه های عوامل موثر در طراحی جاده شامل شیب، جهت، خاکشناسی، زمین شناسی، تیپ بندی، موجودی در هکتار و ارتفاع با فرمت رستری تهیه گردید. سپس طبقات نقشه های تهیه شده با توجه به اهمیت طبقات در دامنه نسبی 1 تا 9 رتبه بندی شدند. با توجه به تأثیر عوامل فوق با استفاده از تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اقدام به ارزش گذاری نقشه ها شد تا وزن نسبی هر نقشه بدست آید. با تلفیق نقشه های وزن داده شده عوامل مؤثر در محیط GIS، نقشه قابلیت عبور جاده حاصل گردید. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد که با استفاده از این روش می توان مناطق دارای پتانسیل مناسب جهت عبور جاده ها با توجه به و یژگی جاده های جنگلی و کوهستانی شمال کشور را شناسایی کرد.