عارف و عامی در رقص و سماع
محورهای موضوعی : حماسه
1 - استاد و محقق نامی دانشگاه تهران.
کلید واژه: رقص ـ سماع ـ صوفی ـ عامی ـ مثنوی ـ مولانا,
چکیده مقاله :
از میان نقشها و آثار مینیاتوری که در جایجای مکانهای تاریخی نقش بسته میتوان تا حدّی با فرهنگ کهن و آداب و رسوم باستان ایران آشنا شد. در میان این نقشها مجلسهای بزم نیز جلوهنمایی میکند، مجالسی که در آن شاهد رقصهایی نیز هستیم. این مقاله برآن است تا جنبههای گوناگون این رقصها بررسی شود و در ادامه به سماع که رقص صوفیان بحساب میرود، پرداخته میشود. این دو گونه رقص در طول تاریخ مفاهیمی داشته است که با سیر و تأمل در بزمهایی چون بزمهای پادشاهان و صوفیان میتوان از میان آنها نکاتی را دریافت؛ اما مثنوی معنوی نیز اشارههایی بدین موضوع داشته و مولانا نیز سماع را در مجالس عارفانه از نظر دور نمیداشت.
Among the paintings and works found in historical places one can get familiarized with the ancient Persian culture and traditions. What catches the eyes among such paintings are ceremonies where one witnesses dances. The purpose of this article is to investigate various aspects of such dances. Then Sama which is regarded as a Sufi dance is dealt with. In the course of history these two styles of dances had some significance and by tracing ceremonies and feasts given by Royalties and the Sufis one can infer subtle points, but in Masnavi also there are some references to this subject. Mowlana had particularly held high regard for Sama in sufi ceremonies.
- احادیث مثنوی، فروزانفر، بدیعالزمان، چاپ پنجم، 1370.
_||_