تجدید و نوگرایی در شعر شاعران نِؤُکلاسیک مصر

محورهای موضوعی : حماسه

محمود شکیب ¹ , عبدالاحد غیبی ²

1 - دانش‌یار دانش‌کدة ادبیّات و علوم انسانی دانش‌گاه تهران.
2 - استادیار دانش‌گاه تبریز.

تاریخ دریافت : 1386/04/12 تاریخ پذیرش : 1386/11/12 تاریخ انتشار : 1386/12/01

کلید واژه: نِؤُکلاسی‌سیزم, نوگرایی, بارودی, شوقی, حافظ ابراهیم,

چکیده مقاله :

شاعران نِؤُکلاسیک مصر نخستین شاعرانی بودند که توانستند در دورة نهضت ادب عربی شعر را از آفاتی که در عصر انحطاط گریبان گیر آن بود رهایی بخشیده و آن را در مسیر اصلی حرکت خود قرار دهند. در این مقاله سعی برآن شده است تا سه شاعر مشهور نؤُکلاسیک (بارودی و شوقی و حافظ ابراهیم) که نشانه های نوگرایی و تجدید در شعر ایشان بیش از دیگر شاعرانِ این مکتب نمود پیدا کرده است مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. این شاعران راه را بر آرایه های متکلفانة بدیعی بستند و از دیگر سوی، مجال را برای جولان ابزارهای بیانی، باز نگاه داشتند و در عین اهتمام به متانت الفاظ و قوالب به پیروی از ادبای بزرگ دوره های شکوفایی و زرّین ادب عربی، از دست یازیدن به تجربة سبکی نوین و یا پرداختن به اغراضی تازه و نوپدید پروایی به خود راه ندادند.

چکیده انگلیسی:

The Egyptian Neoclassic poets were the first poets who could save poetry from the calamities befallen them during the age of decadence and put it back on the right course once more. In this article attempt is made to analyze the poetry of three well known Neoclassic poets, namely, Baroudi, Shawqi, and Hafez Ibrahim. Traces of modernism is more evident in their works than their contemporaries. While using the classical Arabic system of meter and rhyme, and also forms, the poets wrote to express new ideas and feelings unknown to the classicists. 

منابع و مأخذ:

1-     ابراهیم، حافظ، دیوان حافظ ابراهیم، شرح و تصحیح احمد امین و احمد الزین و ابراهیم الأبیاری، دارالجیل، بیروت، لاتا.

2-     البارودی، محمود سامی، دیوان البارودی، تحقیق و شرح علی الجارم و محمد شفیق معروف، دارالعودة، بیروت، 1998 م.

3-     الدسوقی، عمر، فی الادب الحدیث، دارالکتاب العربی، بیروت، ط 6، 1967 م.

4-     شوقی، احمد، دیوان شوقی، دار صادر، بیروت، ط 1، 1933 م.

5-     شوکت، محمود حامد، الفن المسرحی فی الأدب العربی الحدیث، دارالفکر العربی، ط 3، 1970م.

6-      ضیف، شوقی، الأدب العربی المعاصر فی مصر، دارالمعارف، القاهره، ط 12، لاتا.

7-     ضیف، شوقی، فصول فی الشعر و نقده، دارالمعارف، القاهره، لاط، 1971 م.

8-     عبدوی، عبده، نظرات فی الشعر العربی الحدیث، دارقبا، القاهره، ط 1، 1998.

9-     مریدن، عزیزة، حرکات الشعر فی العصر الحدیث، مطبعه ریاض، دمشق، 1981 م.

10- هدارة، محمد مصطفی، بحوث فی الأدب العربی الحدیث، دارالنهضة العربیه، بیروت، 1994 م.