تأثیر حماسه ملی و میهنی ایران در اشعار اقبال لاهوری

محورهای موضوعی : حماسه

علیرضا رضائیان ¹ , سید ابراهیم آرمن ² , فاطمه امامی ³

1 - آموزش و پرورش، بهشهر، ایران
2 - دانشگاه آزاد، رودهن، تهران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

تاریخ دریافت : 1396/11/16 تاریخ پذیرش : 1397/10/04 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: حماسه, ایران, اقبال, ملی, میهنی,

چکیده مقاله :

علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام دار و برجستۀ پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش های ملّی و آزادی خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خروش بوده است و این شوریدگی ملّی و آیینی را در قالب زبان فاخر فارسی و اندیشه های بلند فرهنگ ایرانی، ناموس اخلاقی و شرف دینی خود می دانست. در این مقاله که از روش کتاب‌خانه ای و فیش برداری از کتاب ها، مقاله ها، فرهنگ لغات، مجله ها، دانش‌نامه ها و دیوان شاعران و هم چنین نرم افزارها، از جمله نرم افزار لغت نامه ها استفاده شده، کوشش نگارندگان بر آن بوده است که تأثیر پذیری این گوینده پر آوازه را از فرهنگ فاخر ایرانی و معارف ارزش مند اسلامی نشان دهد.

چکیده انگلیسی:

Allameh Mohammad Iqbal Lahouri is a prominent and distinguished poet, a defender of national interests and heritage who has an important role in his homeland with its special Islamic boundaries.  The epic of his homeland had always been an integral part of his sublime ideas and novel thoughts.  The gem of his existence sparkles with love for his motherland. He is famed and admired for his constant preoccupation with Islamic nationalism and patriotic activities.  Commemorating his native land and the defense of his country was his prime mission, a motif clearly seen in Persian epic and in the poetry of earlier patriotic poets of Iran. This research was conducted by library method making use of primary and secondary sources as well as internet sources.  The purpose of this article is to explore to what extent patriotic poetry of Iqbal Lahouri was under the influence of patriotic Persian epic since he is considered as a pioneer of patriotic poetry with its special significance in contemporary literature.  

منابع و مأخذ:

-         قرآن کریم

-         ابراهیم، أنیس و آخرون. (1408). المعجم الوسیط، بیروت: مکتب النشر.

-         احسن، عبدالشکور. (1365). اقبال و وحدت جهان اسلام. بی‌مک: بی‌نا.

-         اقبال، محمد. (1378). احیای تفکّر دینی در اسلام، ترجمۀ احمد آرام. تهران: کتاب پایا.

-         اقبال، محمد. (1384). سیر فلسفه در ایران، ترجمۀ ا. ح. آریان­پور. تهران: مؤسسه انتشارات نگاه.

-         انوری، حسن. (1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن.

-         جبران، خلیل جبران. (1365). المعجم العربی الحدیث، ترجمۀ سید حمید طبیبیان. بی‌مک: بی‌نا.

-         خاقانی شروانی. (1378). دیوان، به تصحیح دکتر ضیاءالدین سجادی. تهران: چاپ گلشن.

-         دهخدا، علی اکبر. (1388). دیوان، به کوشش دکتر محمد دبیرسیاقی. بی‌مک: انتشارات تیراژه.

-         سعدی، مشرف الدین. (1388). کلیات سعدی، به تصحیح دکتر نظام الدین نوری، بی‌مک: چاپ آفتاب.

-         سهسرامی، محمّد کلیم. (1365). فلسفه تجدید ملّت اسلامی از نظر اقبال. بی‌مک: بی‌تا.

-         طلوعی، محمود. (1373). فرهنگ جامع سیاسی، تهران: علم.

-         عارف قزوینی، ابوالقاسم. (1390). مجموعه اشعار، تدوین مهدی اخوت و محمّد علی سپانلو. تهران: پگاه.

-         فرخی یزدی، محمد. (1380). مجموعه اشعار، تدوین مهدی اخوت و محمد علی سپانلو. تهران: نگاه.

-         فردوسی، ابوالقاسم. (1366). شاهنامه،  به کوشش جلال خالقی مطلق، نیویورک. بی‌نا.

-         مطهری، مرتضی. (1370). خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران.

-         معین، محمد. (1379). فرهنگ فارسی متوسط، ج 4. تهران: امیرکبیر.

-         مقدم­صفیاری، شهین‌دخت. (1382). «امام علی (ع) در کلام اقبال لاهوری»، کیهان فرهنگی.

-         مینُوی، مجتبی. (1327). شاعر پارسی‌گوی پاکستانی، تهران: چاپ‌خانه مجلس.

-         نبئی، ابوالفضل. (1365). «اقبال لاهوری: منادی وحدت اسلامی، در شناخت اقبال» (مجموعه مقالات)، به کوشش غلامرضا ستوده، تهران: دانش‌گاه تهران.

-         نظامی گنجوی. (1389). هفت‌پیکر، به کوشش دکتر حسن وحید دستگردی، تهران: قطره.

نرم‌افزار لغت‌نامه دهخدا. (1388). تهران: دانشگاه تهران.