اثر نظامهای زراعی با سطحهای مختلف کاربرد نهاده بر شاخصهای فیزیولوژیک رشد و عملکرد دانه ارقام لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) در منطقه بیران‌شهر لرستان
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
علی خورگامی
1
,
رضا میر دریکوند
2
,
هادی خاوری
3
,
کاظم طالشی
4
1 - گروه فیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد، خرم آباد، ایران
2 - گروه زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
3 - گروه زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
4 - استادیار ،گروه زراعت واحد خرم آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد،ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در دنیای کنونی، کاهش حاصلخیزی خاک محدودیت اصلی بیوفیزیکی برای بهبود عملکرد محصولات زراعی است و در نتیجه به¬عنوان یک تهدید بالقوه برای رسیدن به امنیت غذایی به¬شمار می¬رود. در این راستا آزمایشی با هدف بررسی کارایی نهاده¬های کشاورزی در نظام¬های زراعی مختلف در جهت تولید پایدار محصول لوبیا قرمز در کشور، به¬صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1400-1399 و 1401-1400 در منطقه بیران¬شهر لرستان در غرب کشور ایران اجرا شد. پنج نظام زراعی با سطح¬های مختلف کاربرد نهاده شامل: اکولوژیک، تلفیقی، کم¬نهاده، متوسط نهاده و پُرنهاده و ارقام لوبیا قرمز شامل: افق، دادفر، گلی و یاقوت بودند. مقادیر مختلف کاربرد نهاده در نظام¬های زراعی شامل مدیریت زراعی، مصرف کود و سم بود. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین سرعت رشد نسبی در رقم یاقوت در نظام زراعی پُرنهاده؛ بیشترین میانگین سرعت جذب خالص در رقم دادفر در نظام ¬زراعی پُرنهاده؛ بیشترین میانگین شاخص سطح برگ در رقم دادفر در نظام زراعی تلفیقی؛ بیشترین میانگین سرعت رشد محصول در رقم دادفر در نظام زراعی تلفیقی و بیشترین میانگین تجمع ماده خشک در رقم یاقوت در نظام زراعی تلفیقی مشاهده شد. همچنین بیشترین عملکرد دانه در رقم یاقوت (4/3092 کیلوگرم در هکتار) در نظام زراعی تلفیقی مشاهده شد. عملکرد دانه در رقم یاقوت نسبت به ارقام افق، دادفر و گلی در نظام زراعی تلفیقی به ترتیب به میزان 01/31، 80/15 و 49/21 درصد افزایش نشان داد. یافته¬ها نشان داد که نظام زراعی تلفیقی می¬تواند هم¬تراز با نظام زراعی پُرنهاده (متکی بر نهاده¬های شیمیایی)، شاخص¬های فیزیولوژیک رشد و ویژگی¬های زراعی ارقام لوبیا قرمز را نسبت به نظام¬های زراعی اکولوژیک، کم¬نهاده و متوسط نهاده به بالاترین سطح خود برای افزایش بهره-وری و سودآوری در مزرعه برساند.
In today's world, the reduction of soil fertility is the main biophysical limitation to improve yield of crops production and thus it is considered as a potential threat to achieve food security. In order to investigate the efficiency of agrarian inputs in different cropping systems for the sustainable production of red bean, this experiment was conducted as factorial layout based on a randomized complete block design with three replications during growing season of 2020-2021 and 2021-2022 at the experimental field of beiranshahr city of Khorramabad in Lorestan Province, in the west of Iran. Five cropping systems with different levels of input use included Ecological, integrated, low input, medium input and high input and four red bean cultivars included Ofogh, Dadfar, Goli and Yaghot. The results showed that the highest average of Relative growth rate (RGR) in Yaghot variety in high input cropping system; The highest average of net assimilation rate (NAR) in Dadfar variety in high input cropping system; The highest average of leaf area index (LAI) in Dadfar variety in the integrated cropping system; The highest average of crop growth rate (CGR) observed in Dadfar variety in the integrated cropping system and the highest average of Total dry matter accumulation (TDM) was observed in the Yaghot variety in the integrated cropping system. The highest seed yield observed in Yaghot cultivar in integrated cropping system (3092.4 kg/ha-1). seed yield in Yaqut cultivar increased by 31.01, 15.80 and 21.49 percent, respectively, compared to Ofogh, Dadfar and Goli cultivars in the integrated cropping system. Obtained results of this experiment showed that the integrated cropping system can bring the physiological growth indices and agricultural characteristics of red bean cultivars to the highest level compared to the ecological, low-input and medium-input cropping systems for Increase productivity and profitability in the farm.