تأثیر رقم، تاریخ کشت و هیومیک اسید بر پروتیین و روغن دانه و مقدار کلروفیل در گیاه دارویی کرچک Ricinus communis L.))

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

رضا مرادی ¹ , حسین افشاری ² , جعفر مسعود سینکی ³ , مسعود زاده باقری ⁴

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
4 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

تاریخ دریافت : 1393/08/12 تاریخ پذیرش : 1393/08/12 تاریخ انتشار : 1393/08/10

کلید واژه: کلروفیل, پروتئین, کارتنوئید, تاریخ کشت, میزان روغن,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی برخی خصوصیات فیزیولوژیک و شیمیایی گیاه داروئی کرچک تحت تاثیر تاریخ کاشت و محلول پاشی هیومیک اسید در ارقام مختلف این گیاه، آزمایشی به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. در این طرح دو رقم متفاوت کرچک اصلاح شده و محلی دامغان به عنوان فاکتور اصلی، در سه سطح محلول پاشی با هیومیک اسید (صفر، 1500 و 3000 گرم در هکتار) به عنوان فاکتور دوم و دو تاریخ کشت به عنوان فاکتور سوم در نظر گرفته ‌شد. خصوصیات مورد مطالعه طی این بررسی شامل درصد پروتئین، درصد روغن، میزان کاروتینوئید، کلروفیل a و b بودند. یافته ها نشان داد که در تاریخ کشت 15 اردیبهشت میزان کلروفیل a و b به همراه درصد روغن در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شده ومقدار آن به ترتیب 6/46 درصد، 95/4 میلی گرم /گرم، 85/4 میلی گرم /گرم شد. در تیمار 3000 گرم در هکتار نیز بالاترین مقدار روغن (08/50درصد)، کلروفیل a (17/5میلی گرم/گرم)وکلروفیل b (35/5) و کاروتینوئید (17/59میلی گرم /گرم) حاصل شد. علاوه بر آن بالاترین درصد پروتئین (3/22درصد) در رقم محلی اندازه گیری و بیشترین میزان روغن (4/47درصد)، کلروفیل a (1/5میلی گرم/گرم) وکلروفیل b (2/5میلی گرم/گرم)، نیز در رقم اصلاح شده ثبت گردید. در مجموع استفاده از اسید هیومیک به دلیل اثرات مختلف فیزیولوژیکی، علاوه بر افزایش عملکرد کرچک، می تواند در جهت کاهش مصرف کودهای شیمیایی و همچنین کاهش آلودگی های زیست محیطی نقش مثبتی را ایفا کند

چکیده انگلیسی:

In order to investigate the effect of different planting dates and application of different sprayed humic acid compounds on physiological and chemical characteristics in different cultivars of grasses Castor (Ricinus communis L.), an experiment was conducted at the research farm of Agricultural Research Station located in Shiraz Islamic Azad University, Shiraz, Fars, Iran (located at 29°37′N52°32′E and 1486 m altitude elevated from sea level) during spring 2013. The experiment design was laid out entirely in a split–factorial arranged in a randomized completed block design (RCBD) with three replications. In the present study, two different varieties of Ricinus communis L. named Impala and Local Dameghan cultivars were considered as the main factor, two levels of sprayed humic acid (1500 and 3000kg/ha-1) as the second factor and planting date as the third factor. During these treatments at harvest time stage, the quantitative and qualitative properties, including (seed yield, oil seed, protein content, total chlorophyll content, carotenoid content) were measured and compared with control. Result showed that total chlorophyll content and oil seed percent at 17 June planting date was significant at P <0.01. The results indicated that the highest seed oil (50.08%), chlorophyll a (5.17 mg/g), chlorophyll b(5.35 mg/g) and carotenoid content (59.17mg/g) were related to the application of 3000kg/ha-1 humic acid treatment. In addition, the results showed that the highest protein content (22.3%) was related to Local Dameghan cultivar. On the other hand, the highest seed oil (47.4%) and chlorophyll a (5.1mg/g) and chlorophyll b (5.2 mg/g) were recorded for improvement cultivar.