برآورد تولید با استفاده از بارندگی در مراتع استپی استان یزد مطالعه موردی (مراتع صدرآباد ندوشن یزد)

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

هادی فرخی ¹ , سعید محتشم نیا ² , مجید عباسی زاده ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع داری، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران.
2 - استادیار گروه منابع طبیعی، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران
3 - استادیار گروه منابع طبیعی، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران

تاریخ دریافت : 1395/06/15 تاریخ پذیرش : 1397/02/06 تاریخ انتشار : 1399/10/01

کلید واژه: تولید علوفه, کلیدواژه‏ها: عوامل بارندگی, صدر آباد ندوشن,

چکیده مقاله :

چکیده امروزه تغییر شرایط اقلیمی و افزایش دمای هوای کره زمین، فرکانس وقوع دوره های خشک افزایش یافته و اکوسیستم های جهانی را در معرض تحولات اساسی قرار داده است.این مطالعه طی 10 سال (1394-1385) و با هدف بررسی تاثیر عوامل بارندگی( روزانه، ماهانه، فصلی، سالانه) در مراتع استپی صدر آباد ندوشن استان یزد انجام شد. به این منظور هر ساله تولید علوفه، درون پلاتهای تصادفی اندازه گیری شد. آمار شاخص های بارندگی نیز از نزدیک ترین ایستگاه هواشناسی سینوپتیک موجود در منطقه تهیه گردید. رابطه بین تولید و عوامل اقلیمی در نرم افزار SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تولید کل علوفه در سایت صدر آباد با متغیر های بارندگی همبستگی نشان می دهد بطوریکه با متغیر مستقل بارندگی فصل رویش، بارش سالانه، اردیبهشت و بارندگی فصل رویش بارندگی پیشین بیشترین همبستگی را دارد. در نتیجه 0.80 تغییرات تولید کل علوفه سالانه را می‌توان با بارندگی رویش+ پیشین برآورد کرد. بررسی رگرسیون ساده نشان داد تولید گیاهان خوشخوراک کلاس I، کلاسII، و کلاس III به ترتیب بیشترین همبستگی را با بارندگی اردیبهشت، بارندگی فصل رویش و بارندگی رویش+پیشین دارد.

چکیده انگلیسی:

Investigating rangeland vegetation cover and yield changes in relation to precipitation fluctuations is considered as an important factor which can be affected on range ecosystem analysis, grazing management, rehabilitation and reclamation programs. In this research, the precipitation fluctuations on rangeland vegetation cover and yield of steppic rangelands was considered in Nadoushan-Yazd province. For investigating cover and precipitation effect, three main species were selected and measured. Based on palatability, yield has been measured in random plots. Finally, statistical analysis was conducted by using stepwis regression techniques. Results showed the most dominant species reacted to precipitation fluctuations. Erotia ceratoides cover showed positive regression with recent precipitation whereas Stipa barbata and Artemisia sieberi cover had related with January to March precipitation. Basically, precipitation has the most effect on whole vegetation particularly class III plants and growth season besides winter season caused production in class II and I respectively.

منابع و مأخذ:

احسانی، ع.، ارزانی، ح.، فرحپور، م.، احمدی، ح.، جعفری، م.، جلیلی، ع.، میرداوودی، ح.، عباسی،  ح.، و م. س، عظیمی.1386. تاثیر شرایط اقلیمی بر تولید علوفه مراتع در منطقه اخترآباد ساوه.فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران. جلد 14. شماره 2. صفحه 260-249.

ارزانی، ح. 1388. کیفیت علوفه، انتشارات دانشگاه تهران، 354 صفحه.

اکبر زاده، م.، و  ت. میرحاجی. 1385. تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر بارندگی در مراتع استپی رود شور. مجله تحقیقات مرتع و بیابان. جلد 13، شماره 3: 235-222.

باغستانی میبدی، ن،.  و م. زارع. 1386. برسی روابط بارندگی و تولید علوفه سالانه در مراتع استپی منطقه پیشکوه استان یزد. پژوهش و سازندگی. شماره 75: 107-103.

عبداللهی، ج.، ارزانی، ح.، و ح. نادری.1390. عوامل اقلیمی موثر بر تولید علوفه مرتع استپی ندوشن یزد در استان یزد. نشریه مرتع. دوره 5. شماره 1: 45-55.

قائمی، م. 1380. بررسی تاثیر خشکسالی در وضعیت گرایش و تغییرات پوشش گیاهی گردنه قوشچی آذر بایجان غربی. مجموعه مقالات دومین همایش ملی مرتع و مرتع داری. 458-453.

Easterling, D.R., G.A, Meehl. C. Parmesan, S.A. Changnon, T.R. Karl, and L.O. Mearns, 2000. Climate Extremes: Observations, Modeling, and Impacts. Scince. J . Vol. 289, Issue 5487, pp. 2068-2074.

Hart, R.H., and G.E. Carlson. 1975. Agricultural implications of climatic change- Agronomicimplications, Forages, In: Impacts of climatic change on the biosphere: part 2- Climatic effects,Department of Transportation, Climatic Impact Assessment Orogram, Washington Dc.

Munkhtsetseg, E., R. Kimura,  J. Wang,  and  M. Shinoda. 2007. Pasture yield response to precipitation and high temperature in Mongolia. Journal of Arid environment, 70:94-110.

Ni, J. 2003. Plant functional types and climate along a precipitation gradient in temperate grasslands, north-east China and south-east Mongolia. Journal of Arid Environments. Volume 53. Issue 4. Pages 501-516

Sneva, F.A.  and D.N. Hyder. 1962. Estimating herbage production on semiarid ranges in the intermountain region. Journal of range management- Subrahmanyam, N.S., A.V.S.S., Sambamurty, 2000, Ecology, Narosa Pub.