تاثیر مقادیر مختلف نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین در کشت بهاره

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

احمد حسنکی فرد ¹ (مربی گروه زراعت هنرستان کشاورزی شهید باهنر شوشتر، شوشتر، ایران)
سید عطااله سیادت ² (استاد گروه زراعت دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران)
قدرت الله فتحی ³ (استاد گروه زراعت دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران)
خلیل عالمی سعید ⁴ (استادیار گروه زراعت دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران)
محمدحسین دانشور ⁵ (دانشیار گروه باغبانی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران)

تاریخ دریافت : 1394/07/20 تاریخ پذیرش : 1394/10/29 تاریخ انتشار : 1397/11/01

کلید واژه: پروتئین, عملکرد دانه, شاخص برداشت, بلال سبز,

چکیده مقاله :

آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در اسفند 1388 انجام گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر مقادیر نیتروژن بر همه صفات معنی دار گردید. بالاترین عملکرد های دانه و بلال سبز (به ترتیب با 390/6 و 780/24 تن در هکتار) و بیشترین درصد پروتئین دانه 16/14 با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بدست آمد. بالاترین تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، قطر و شاخص برداشت نیز با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد. تاثیر تراکم بوته نیز بر همه صفات معنی دار گردید. بالاترین عملکرد های دانه و بلال سبز (به ترتیب با 960/5 و 813/24 تن در هکتار)، در تراکم 85 هزار بوته در هکتار به دست آمد. در صورتی که بالاترین درصد پروتئین دانه (18/13) در تراکم 55 هزار بوته در هکتار حاصل شد. برهمکنش مقادیر نیتروژن و تراکم بوته نیز بر عملکرد دانه و طول بلال معنی دار گردید و بالاترین عملکرد دانه (46/760) مربوط به برهمکنش 200کیلوگرم نیتروژن در تراکم 85 هزار بوته بود. از برهمکنش 200 کیلو نیتروژن و تراکم 55 هزار بوته در هکتار بالاترین طول بلال (60/24 سانتیمتر) به دست آمد.

چکیده انگلیسی:

In order to study effects of different levels of nitrogen and plant density on yield and components of Sweet corn (hybrid SC 403), a field experiment was conducted at Ramin University of Agriculture Natural and Resources. Experiment was carried out as factorial design arranged in, randomized completely blocks design with 3 replications. The treatments were three levels of nitrogen (100, 150 and 200 kg ha-1) and three levels of plant density (85000, 70000 and 55000 plants ha-1 ) Grain yield, dry matter yield, wet cob yield, kernel number in row, kernel number row, 1000 grain weight, cob length, cob diameter, harvest index (HI), and grain protein. contents were determined The results showed that effect of nitrogen was significant on all traits. The highest grain and wet cob yield (6.39 and 24.78 t per ha-1 ) and the highest of grain protein percentage (14.16%) was obtained with 200 kg/ha-1 nitrogen. The highest kernel number per row, kernel number per row, 1000 grain weight, cob length, cob diameter and harvest index (HI) were obtained with 200 kgha-1 of nitrogen. The effect of plant density was significant on all traits. The highest grain and wet cob yield (5.96 and 24.81 t ha-1 ) were obtaned with 85000 plant per ha but the highest grain protein percentage was obtained with 55000 plants per ha. The interaction between nitrogen and plant density was significant for grain yield, dry matter yield and cob length.

منابع و مأخذ:

احمدی، ح، 1381. بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروژن و تراکم کاشت روی عملکرد کمی و کیفی ذرت سیلویی. پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. 135 ص.

اکبری، غ.، د. مظاهری و ع. مختصی بیگدلی. 1379. بررسی اثرات تراکم کاشت و مقادیر مختلف کودهای نیتروژن و پتاس بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ذرت. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره 5: آذر و دی ماه 1384. صفحه 46-54.

پروانه، و. 1377. کنترل کیفی و آزمایش های شیمیایی مواد غذایی. انتشارات دانشگاه تهران. 325 ص.

ایزدی، م. ح و ی. امام. 1387. اثر آرایش کاشت و تراکم بوته و سطوح نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704. مجله علوم زراعی ایران. جلد 12، شماره (3): 251-239.

بذرافشان، ف.، ق. فتحی، ع. سیادت،. ا. آینه‏بند و خ. عالمی سعید. 1384. بررسی اثرات الگوی کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین. مجله علمی کشاورزی. جلد 28، شماره 2. ص: 126-117.

رضایی سوخت آبندانی، ر.، ع. چراتی آرائی، د. اکبری نودهی، ح. مبصر و م. رمضانی. 1388. اثر دور آبیاری و مقادیر نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704 در استان مازندران. مجله پژوهش در علوم زراعی- سال دوم، شماره 6: صفحه 81-92.

رییس سادات، ع. 1380. اهمیت و نحوه استفاده کود نیتروژنه در تولید ذرت. مجله کشاورز. سال بیست و سوم، شماره 264. ص 46.

صادقی، ح. و م. بحرانی. 1379. ارتباط شاخص های فیزیولوژیک با عملکرد ذرت دانه ای تحت تاثیر تراکم بوته و مقادیر کود نیتروژنه. مجموعه خلاصه مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ایران. کرج. 2-4 شهریور ماه 1381 صفحه 495.

طالبیان، م. 1371. اثر فواصل ردیف کاشت و فاصله بوته روی ردیف بر طول دوره و سرعت پر شدن دانه در سه سینگل کراس جدید ذرت. مجموعه چکیده مقالات چهارمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران.

فریور، ا. ر. 1376. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته برعملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین درکشت بهاره درمنطقه ملاثانی خوزستان . پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 128 ص.

لک، ش.، ا. نادری .، ع. سیادت.، ا. آینه بند و ق. نورمحمدی. 1385. اثر سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته در شرایط مختلف رطوبتی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت دانه ای سینگل کراس 704 در خوزستان. مجله علوم زراعی ایران. جلد هشتم، شماره 2. صفحه 153-170.

مختارپور، ح. ا.، مساوات، م. بزی، ت. و صابری، ع. 1386. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی علوفه ذرت شیرین KSC 403 در کشت بهاره. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. جلد 23، شماره 4. ص:487-473.

نورمحمدی، ق.، ع. کاشانی و ع. سیادت. 1380. زراعت غلات. انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز. 446 ص.

Costa, C., L. M. Dwyer, D. W. Stewart and D. L. Smith. 2002.  Nitrogen effects on grain yield and yield components of leafy and nonleafy maize genotypes. Crop Sci. 42: 1556-1563.

Duncan, W. G., 1985. The relationship between corn population and yield. Agron. J. 50: 82-85.

Graybill, J.S., W. T. Cox and D. JOtis. 1991. Yield and quality of forage maize as influenced by hybrid, planting data, and plant density. Agron. J. 85: 559-564.

HashemiDezfouli, A and S. J. Herbert. 1992. Intensifying plant density response of corn with artificial shade a . Agron. J. 84: 547-551.

Kogbe, J. O. S and J. A. Adediran. 2003. Influence of nitrogen phosphorus and potassium application on the yield of maize in the savanna zone of Nigeria. African. J. Bio. 2:345-349.

Lang, A. L., J. W. Pendekton and G.H. Duncan. 1956. Infeluence of population and nitrogen levels on yield and protein and oil contents of nine corn hybrid. Agron. J. 48: 284-289.

MahbubulAlam, M., M. D. MainulBasher, A. Karim and M. Rafiquel Islam. 2003. Effect of rate of nitrogen fertilizer and population density on the yield and yield attributes of maize (Zea mays). Pakistan. J. of Biological Sciences 6(20):1770-1773.

Mortved, G. G., D. G.Westfall and J. F. Shanahan. 2001. Fertilizing spring seeded small grain. Available on the URL: http// www. Colostate.edu/depts.

       Subedi, K. D., Ma. B. L., and Smith, D. L. 2006. Response of a leafy and non-leafy  maiz            hybrid to population densities and fertilizer nitrogen levels. Crop Sci. 46:1860-1869.

Tsai, C.Y., D. M. Huber, D.V. Glover and H. L.Warren. 1984. Relationship of deposition to grain yield and response of three maize hybrids. Crop Sci., 24: 277-281.

Ulger, A.C., H. Ibrikci, B. Cakira and N. Guzel. 1997. Influence of nitrogen rates and row spacing on corn yield, protein content, and other plant parameters. J. Plant Nutr. 20: 1697-1709.