اثر بافت خاک و روش آبیاری بر بهبود عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سیب‌زمینی شیرین [Ipomoea batatas (L.) Lam.]
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیمنصوره شمیلی 1 , حامد حسن زاده خانکهدانی 2
1 - استادیار گروه باغبانی دانشگاه هرمزگان
2 - محقق ایستگاه تحقیقات کشاورزی میناب
کلید واژه: روش آبیاری, بافت خاک, بهره‌وری مصرف آب, ریشه ذخیره‌ای,
چکیده مقاله :
این ازمایش به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد. کرت‌های اصلی به بافت خاک (لومی و شنی)، کرت‌های فرعی به روش آبیاری (نشتی و قطره‌ای) و کرت‌های فرعی فرعی به رقم سیب‌زمینی شیرین (سفید و قرمز) اختصاص داده شد. درصد استقرار قلمه‌ها، مشخصات رویشی بوته، صفات کمی و کیفی ریشه ذخیره‌ای و نیز میزان بهره‌وری آب مصرفی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که وزن تر شاخساره، نسبت شاخساره به ریشه، تعداد، وزن و قطر ریشه ذخیره ای، طول بوته، تعداد شاخه و برگ، درصد قندهای احیاءکننده، قند کل و شاخص بهره‌وری مصرف آب به طور معنی‌داری تحت تأثیر بافت خاک قرار گرفتند. به جز صفت تعداد ریشه ذخیره‌ای، سایر صفات به طور معنی‌داری تحت تأثیر نوع روش آّبیاری قرار گرفتند. بیشترین بهره‌وری مصرف آب (CPD) در خاک لومی با آبیاری قطره‌ای به ترتیب 492/5 و 569/4 کیلوگرم بر متر مکعب در دو رقم سفید و قرمز بود. براساس نتایج تجزیه علیت، عملکرد ریشه ذخیره‌ای به طور مستقیم تحت تأثیر وزن تر شاخساره (**726/0)، تعداد برگ (**722/0)، تعداد شاخه (**710/0)، وزن ریشه ذخیره‌ای (**668/0)، قطر ریشه ذخیره‌ای (**449/0)، طول بوته (**352/0) و طول ریشه ذخیره‌ای (**314/0) قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش کاشت رقم قرمز در خاک لومی با آبیاری نشتی در مرحله استقرار قلمه‌ها، آبیاری قطره‌ای در طول فصل رشد و آبیاری مجدد نشتی در مرحله پرشدن غده، به عنوان راهکاری در تولید بهینه غده خوراکی سیب‌زمینی شیرین در منطقه میناب موفق‌تر می باشد.
In order to determine optimum culture condition to produce high quality storage roots in sweet potato, an experiment was conducted as split-split plot in randomized complete block design with three replications. Main plots were allocated to soil texture (loamy and sandy), sub plots to irrigation method (furrow and drip) and sub-sub plots to sweet potato cultivars (White and Red). Cutting establishment percent, bush vegetative growth, qualitative and quantitative characteristics of storage root as well as crop per drip (CPD) were measured. Results showed that soil texture affects foliage fresh weight, shoot/root ratio, storage root number, weight and diameter, stem and leaf number, bush length, reducing and total sugar as well as CPD. Irrigation method influenced all the traits except root number. The greatest CPD was observed in loamy soil using drip irrigation respectively 5.492 and 4.569 kg/m3 for White and Red cultivar. According to path analysis results, storage root yield directly influenced by foliage fresh weight (0.726**), leaf number (0.722**), stem number (0.710**), storage root weight (0.668**), storage root diameter (0.449**), foliage length (0.352**) and storage root length (0.314**). Based on the obtained results, cultivation of Red cultivar on loamy soil using furrow irrigation at cutting establishment stage, drip irrigation during growth period and final furrow irrigation at storage root filling is more successful as a tool to produce high quality sweet potato storage root in Minab.