تحلیل روان‌شناختی منظومۀ فرهاد و شیرین وحشی بافقی با تأکید برمکانیزم‌های دفاعی فروید

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

ستار عبدالله پور ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران)
آرش مشفقی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران. (نویسندۀ مسئول))
غلامحسین جوانمرد ³ (دانشیار گروه روان‌شناسی، واحد بناب، دانشگاه پیام‌نور، بناب، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/09/01 تاریخ پذیرش : 1400/12/24 تاریخ انتشار : 1401/06/30

کلید واژه: نقد روان‌شناختی, وحشی بافقی, مکانیزم‌های دفاعی فروید, منظومۀ فرهاد و شیرین,

چکیده مقاله :

از مهم‌ترین مؤلفه‌های نظریۀ روان‌کاوی فروید، مکانیزم‌های دفاعی است. به عقیدۀ وی همۀ مردم برای رسیدن به آرزوهایشان کوشش می‌کنند، اگر در رسیدن به آرمانشان ناکام شوند، دچار فشار روانی می‌شوند و برای رویارویی با فشار روانی، از مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنند. منظومۀ فرهاد و شیرین وحشی بافقی، ظرفیت‌های قابل‌ تأمل برای بررسی مکانیزم‌های دفاعی فروید را دارد و می‌تواند از دید روان‌‌شناختی، بررسی شود. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به تحلیل روان‌شناختی منظومۀ فرهاد و شیرین وحشی بافقی با تأکید بر مکانیزم‌های دفاعی فروید پرداخته است و به این پرسش پاسخ داده که هرکدام از شخصیت‌های این منظومه، برای کاهش و غلبه بر آسیب‌های روانی از چه راه‌های مقابله‌ای و مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، این شخصیت‌ها نیز مانند دیگر افراد جامعه، هنگام ناکامی و پریشانی به مکانیزم‌های دفاعی، به ‌خصوص فرافکنی و خیال‌پردازی و ... متوسل می‌شوند تا بر مسائل و اضطراب‌های ایجاد شده فائق آیند و آشفتگی درونی خود را کاهش دهند.

چکیده انگلیسی:

Defense Mechanisms constitute the most important components of Freudian Psychoanalytical Theory. For Freud, all people strive to realize their wishes, which if they fail to, they will sustain mental pressure and use defense mechanisms to encounter their mental pressures. The Farhad and Shirin Divan poetry by Vahshi Bafghi has an immense capacity to investigate Freudian defense mechanisms and can be examined from a psychological angle. This descriptive-analytical research concerns with a psychological analysis of the Farhad and Shirin Divan poetry by Vahshi Bafghi using Freudian defense mechanisms, answering the question “Which defense mechanisms are used by the characters of this divan to reduce and overcome mental harms? Findings suggest that these characters, like other people of the society, resort to defense mechanisms, especially fantasy and projection by the time of failure and distress, in order to overcome anxieties and reduce their internal turmoil.