بررسی سطح فکری قصیدۀ «این سیه مار جهان را شده افسونگر» از پروین اعتصامی بر اساس نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
مریم خدادادی
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران.)
رجب فخرائیان
2
(استادیار گروه ادبیات فارسی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران (نویسندۀ مسئول))
محمد قادری مقدم
3
(استادیار گروه ادبیات فارسی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران)
کلید واژه: ارتباط کلامی, پروین اعتصامی, سطح فکری, یاکوبسن, قصیدۀ «این سیه مار جهان را شده افسونگر»,
چکیده مقاله :
پروین اعتصامی به عنوان شاعری متعهد و مردمی، در اشعار خود به دغدغه های گروهی اهمیت بسیاری داده است. او در این راستا در قصیدۀ این سیه مار جهان را شده افسونگر، نگاهی تعلیمی دارد و مجموعه ای از بایسته ها و نبایدهای اخلاقی را تشریح می کند و کلام خود را به بهترین نحو برای برقراری ارتباط با مخاطب عام و خاص به کار می گیرد. هدف و مسألۀ اصلی پژوهش حاضر، پرداختن به کیفیت بازنمایی آموزه های اندرزی در شعر مذکور بر اساس مبانی نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن است. دلیل استفاده از نظریۀ یاکوبسن این است که او در آراء خود به ابعاد گوناگون سویه های ارتباط گیری گیرنده (مخاطب) و فرستنده (خالق اثر) اشاره کرده است. از این رو، با کاربست آن می توان زوایای جدیدی از سطح فکری سبک شعر پروین را مورد بررسی قرار داد. نتایج تحقیق نشان می دهد که نقش ترغیبی زبان در این شعر برای سوق دادن مخاطب به انجام بایسته های اخلاقی و پرهیز از کاستی های منشی بوده است. شاعر با تکیه بر نقش همدلی، نقش مخاطب را در خوانش و درک متن برجسته تر کرده است. نقش عاطفی، بیانگر چیرگی منِ اجتماعی پروین بر منِ فردی اوست. نقش ارجاعی، بیانگر تلاش شاعر جهت شرح مفهوم دنیاگریزی با تأکید بر مؤلفه های دینی و عرفانی است. نقش ادبی مبین قدرت تصویرگری پروین برای برانگیختن حس زیبایی شناسی مخاطب و افزودن بر قدرت درک وی است. نقش فرازبانی در این شعر، با بهره گیری از رمزهای حیوانی ساده و زودیاب شکل گرفته است که این ویژگی دسترسی طیف وسیع تری از مخاطبان را به محتوای اشعار او فراهم می کند.
As a committed and popular poet, Parvin Etesami has given great importance to group concerns in her poems. In this regard, he has an educational look in the poem "This black snake has made the world enchanting" and explains a set of moral do's and don'ts, and uses his words in the best way to communicate with a general and specific audience. The main purpose and issue of the present study is to address the quality of representation of the teachings of Andarzi in the poem based on the principles of Jacobsen's theory of verbal communication. The reason for using Jacobsen's theory is that he has referred to the various dimensions of the recipient (addressee) and sender (creator) communication aspects in his views. Therefore, by using it, new angles of the intellectual level of Parvin's poetry style can be examined. The results show that the motivating role of language in this poem has been to lead the audience to perform moral duties and avoid the shortcomings of the secretary. Relying on the role of empathy, the poet has highlighted the role of the audience in reading and understanding the text. The emotional role expresses the dominance of Parvin's social self over her personal self. The referential role expresses the poet's attempt to explain the concept of secularism with emphasis on religious and mystical components. The literary role demonstrates the power of Parvin's illustration to arouse the audience's aesthetic sense and add to his understanding. The role of metalanguage in this poem has been formed by using simple and quick animal codes, which provides access to a wider range of audiences to the content of his poems.
_||_