اصول اخلاقی فصلنامه ساماندهی اقتصاد فضا
"این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیتۀ اخلاق در انتشار Cope میباشد و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می نماید"
سیاست های اخلاقی این مجله براساس اصول کمیته بین المللی اخلاق نشر (Cope) و رعایت منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می باشد که این مجله نیز به آنها متعهد می باشد. شایسته است نویسندگان، داوران، دبیران علمی و سردبیر نیز در همکاری با این مجله، اصول اخلاق علمی را رعایت کنند. مجله در اصول اخلاقی انتشار به موازین منشور COPE پایبند است.
مسئولیت های سردبیر و دبیران علمی:
- در مقابل تعهد نویسندگان به عدم ارسال مقاله به مجله دیگری برای ارزیابی، مجله متعهد است حداکثر ظرف 6 ماه وضعیت مقاله را مشخص و نتیجه را به اطلاع نویسندگان برساند
- دبیران علمی این مجله باید تبادل نظر در خصوص مقالات نویسندگان را کاملا محرمانه نگه دارند.
- سردبیر با توجه به نظر داوران و هیئت تحریریه، تصمیمات موردنظر در رابطه با انتشار یا عدم انتشار یک مقاله را اتخاذ میکند.
- دبیران علمی این مجله باید اصل بینامی داوران را حفظ کنند.
- دبیران علمی این مجله باید از تعارض منافع جلوگیری کنند.
- دبیران علمی این مجله ملزم به رعایت صیانت علمی و تلاش برای رفع نیازهای علمی خوانندگان خود هستند.
- دبیران علمی این مجله سرقت ادبی و تقلب و کلاهبرداری های احتمالی را شناسایی کنند و در موارد نیاز اصلاحات، توضیحات، و بازپس گیری ها و عذرخواهی ها را ارائه دهند.
- دبیران علمی و سردبیر مجله نباید اطلاعات مقالات را برای افرادی غیر از اعضای هیئت تحریریه فاش کنند.
- رونوشت های منتشر نشده توسط دبیران علمی و یا اعضای دیگر برای مقاصد شخصی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
- سردبیر مسئول تصمیم گیری در خصوص انتشار مقالات ارسال شده به مجله می باشد
- بررسی مقالات از نظر همگام بودن با سیاست های هیئت تحریریه مجله از وظایف سردبیر محسوب می شود.
- سردبیر باید مقاله را فقط از نظر محتوایی و بدون توجه به نژاد، جنسیت، باورهای مذهبی، قومی، شهروندی و یا جهت گیری سیاسی نویسندگان بررسی کند.
- فرآیند داوری در این مجله از نوع داوری دوسو کور است. به گونه ای که نه داور برای نویسنده مشخص است و نه نویسنده برای داور.
- از سردبیر، اعضای هیئت تحریریه و مدیر اجرایی انتظار میرود که یک بانک اطلاعاتی از داوران تخصصی حوزه های ساماندهی قتصاد فضا برای مجله تهیه و به‌طور مرتب بر اساس عملکرد داوران آنرا بروز نمایند.
- سردبیر و اعضای هیئت تحریریه بایستی در انتخاب داوران شایسته با توجه به زمینه تخصصی، سرآمدی، تجربه علمی و کاری، و التزام اخلاقی داوران اهتمام ورزند. همچنین انتظار میرود در صورت امکان به درخواست‌های مستدل و منطقی نویسندگان در مورد عدم داوری مقاله توسط داوران خاص، احترام گذاشته شود.
- سردبیر مجله موظف است آثار متهم به عدول از اخلاق انتشاراتی و پژوهشی را که توسط داوران یا به هر نحو دیگر گزارش میشود با دقت و جدیت بررسی کرده و درصورت نیاز اقدام قاطع کند.
- سردبیر نباید با رد مقالات مورد اتهام یا مقالاتی که تخلف آنها محرز شده، مسئله را پایان‌یافته بداند و موظف است، موارد را تا آخرین مرحله بر اساس قوانین وزارت علوم تحقیقات و فناوری پی‌گیری کند. در عین حال بایستی فرصت مناسب جهت پاسخگویی نویسندگانی که متهم به «رفتار غیر اخلاقی انتشاراتی و پژوهشی» شده اند فراهم باشد.
- سردبیر مجله موظف است نسبت به حذف سریع مقالات چاپ شده ای که مشخص شود در آنها «رفتار غیر اخلاقی انتشاراتی و پژوهشی» رخ داده است و اطلاع رسانی شفاف به خوانندگان و مراجع نمایه نمایی مربوطه اقدام نماید.
مسئولیت های داوران:
- از داوران منتخب این مجله تقاضا می شود با دبیران علمی برای تصمیم گیری در رابطه با کیفیت مقاله های ارسال شده در موعد مقرر داوری همکاری نمایند.
- انتظار میرود، داور مسئولیت‌پذیر، پاسخ‌گو، وقت‌شناس، حقیقت‌جو، علاقه‌مند، و پایبند به اخلاق حرفه‌ای و رعایت حقوق دیگران باشد. استناد به شواهد معتبر و متناسب، انصاف، ادب، پرهیز از تعصب و پیش‌داوری و شتاب‌زدگی، به همراه بیانی واضح برای سردبیر درخصوص میزان تناسب مقاله برای چاپ در مجله از دیگر خصوصیات داوران است.
- داوران دعوت شده به این مجله باید در محرمانه نگه داشتن مقالات نویسندگان تلاش کنند.
- داوران ملزم به رعایت قانون محرمانه نگه داشتن مقاله های ارسال شده و عدم استفاده از محتوای آنها برای مقاصد شخصی هستند.
- داور اجازه تماس مستقیم با نویسندگان در رابطه با مقالات در حال داوری را ندارد. هرگونه تماس با نویسندگان مقالات فقط از طریق دفتر مجله انجام خواهد گرفت.
- نظرات داوران در رابطه با مقاله های ارسال شده باید فنی و تخصصی باشد و داوری براساس مستندات علمی و استدلال کافی صورت گرفته و دلایل تصمیم به وضوح و روشنی بیان شود و از اعلام نظر سلیقه ای و شخصی در داوری مقالات خودداری شود.
- داوران نباید مقاله هایی که در آن ها تعارض علایق با یکی از مؤلفین، شرکت ها، یا مؤسسات وجود دارد را داوری کنند.
- داوران باید تعارضات علایق را افشا کنند و در این خصوص با سردبیر مجله مشورت نمایند
- داور باید هرگونه تشابه و یا همپوشانی بین مقاله های در دست بررسی و یا هر مقاله چاپ شده دیگر که از آن اطلاع دارد را اعلام نماید.
- اطلاعات ویژه و یا ایده های به دست آمده در هنگام داوری باید مخفی نگه داشته شود و نباید برای منفعت شخصی از آن استفاده شود.
- هر داوری که احساس کند فاقد صلاحیت لازم برای بررسی است و یا طولانی شدن مرحلۀ داوری به دلیل کمبود وقت یا عدم دسترسی به امکانات کافی و ممکن است در روند داوری تاثیر بگذارد باید از روند بررسی مقاله انصراف دهد.
- توجه به منابع استفاده شده در مقاله از دیگر وظایف داوران است. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول هایی که در مقاله استفاده شده است باید با ارجاع دهی کامل در مراجع همراه باشد.
- داور انتخابی میبایست بعد از بررسی خلاصه مقاله، بلافاصله سردبیر نشریه را از تصمیم خود در مورد پذیرش یا عدم پذیرش داوری مطلع کند. همچنین در صورت عدم پذیرش داوری، انتظار میرود داور، سردبیر نشریه را در انتخاب داور جایگزین یاری کند.
- از داوران انتظار میرود درصورتی‌که مقاله از لحاظ اصولی بدون عیب و واضح نوشته شده است، از بازنویسی و اصلاح آن براساس سلیقه و اولویت‌های شخصی خود اجتناب کنند. داوران باید به خاطر داشته باشند که مجله به تخصص علمی آنها، و نه خدمات ویراستاری ایشان احتیاج دارد.
- داور حق ندارد به‌جز با مجوز سردبیر مجله، داوری یک مقاله را به فرد دیگری از جمله همکاران هیأت علمی یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی خود بسپارد. نام هر کسی که در داوری مقاله کمک کرده باید در گزارش داوری به سردبیر ذکر و در مدارک مجله ثبت شود.
مسئولیت های نویسندگان:
- پیش از ارسال مقاله، مؤلفان نسبت به قوانین نشر مجله ساماندهی قتصاد فضا اطلاع حاصل کنند. پس از تأیید نهایی مقاله جهت انتشار امکان تغییر در ترتیب، تعداد، نویسنده مسئول و وابستگی سازمانی نویسندگان (شامل: گروه آموزشی/دانشکده و دانشگاه) نمیباشد.
- مقالات ارائه شده به وسیله ی نویسندگان باید حاصل کار خود نویسنده ارائه کننده مقاله بوده و هر گونه استفاده از تحقیقات سایر افراد با ذکر منبع در مقاله آورده شود.
- از تمام کسانی که سهم قابل توجهی در انجام مقاله دارند به عنوان نویسندگان مشترک نام برده شود و یا به عنوان همکاران از آنها قدردانی شود.
- نویسنده مسئول مقاله میبایست نسبت به وجود نام و اطلاعات تمامی نویسندگان و عدم وجود نامی غیر از پژوهشگران در انجام پژوهش و تهیه مقاله اطمینان حاصل کند. به عبارت دیگر بایستی از اضافه‌کردن مؤلف افتخاری و حذف مؤلف واقعی خودداری شود.
- بر طبق آیین نامه تخلفات پژوهشی: ترتیب اسامی نویسندگان در مقالاتی که برگرفته از پایان نامه/رساله می باشد: به ترتیب دانشجو، استاد/ استادان راهنما و استاد/استادان مشاور باید رعایت شود.
- نویسنده اصلی باید اطمینان حاصل کند که نام تمام نویسندگان مشترک، در مقاله گنجانده شده و تمام نویسندگان مشترک نسخه نهایی مقاله را دیده و به تأیید آنها رسیده است و برای ارائه آن به مجله برای انتشار موافقت دارند.
- مقاله ها نباید در جای دیگری (بجز در قالب چکیده یا بخشی از یک سخنرانی، مقاله ی مروری، یا پایان نامه) چاپ شده باشند یا توسط مجله دیگری تحت بررسی باشند.
- نویسنده مسئول باید از رضایت دیگر مؤلفان شریک مطمئن شود.
- یکی از شرایط ارسال مقاله این است که مؤلفان اجازه ویرایش آنرا برای مدیران مجله جهت خوانایی بیشتر بدهند.
- از مؤلفان انتظار میرود تا حامی مالی را برای اجرای و آماده سازی روند تحقیق به طور خلاصه بیان کنند.
- فرم تعهد اخلاقی می بایست توسط مولفان یا نویسنده مسئول به نیابت از آنها امضا شود.
- هنگامی که مؤلف یا مؤلفین مقاله خطای مهمی را در کارشان دیدند، می بایست سریعا دبیر علمی مجله را برای تصحیح آن مطلع کنند.
- از آنجا که سرقت ادبی یکی از خطاهای جدی و غیراخلاقی محسوب می شود، همه مؤلفان می بایست بدانند که مقاله های ارسال شده به این مجله توسط نرم افزارهای سرقت ادبی مورد تحلیل قرار می گیرد.
- نویسندگان موظفند درصورت نیاز به استفاده از مطالب دیگران، آنها را با ارجاع‌دهی دقیق و در صورت نیاز پس از کسب اجازه کتبی و صریح، از منابع مورد نیاز استفاده کنند. هنگامی که عین نوشته‌های پژوهشگر دیگری مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید از روش‌ها و علائم نقل قول مستقیم، نظیر گذاشتن آن داخل گیومه (" ") استفاده شود.
- نویسنده باید مقاله ای علمی از دستاوردهای تحقیقاتی خود را با بیانی علمی و متناسب با شیوه نامه مجله ارائه نماید.
- مقالات باید با جزئیات کافی و مرجع باشد تا به دیگران اجازه تکرار کردن آنرا بدهد، اظهاات جعلی و نادرست، غیر اخلاقی بوده و غیر قابل قبول است.
- ارائه همزمان یک مقاله به چند نشریه و یا ارائه مقالات منتشر شده و یا پذیرش شده در سایر نشریات خلاف قوانین است.
- در صورتی که از نویسنده خواسته شود، داده های خام، مصاحبه و یا پرسشنامه ها و موارد مرتبط در مقاله را بکار برده، ارائه و معرفی نماید.
- نویسندگان حق انتشار مقاله پذیرفته شده را به نشریه واگذار می کنند.
مسئولیت های ناشر:
- ناشر متعهد به حفظ صیانت از سوابق دانشگاهی و تحقیقاتی است.
- ناشر رعایت اصول اخلاقی توسط سردبیر و دبیران علمی، هیات تحریریه، و داوران را مورد کنترل قرار میدهد.
- ناشر دائما در حال تحلیل مقالات از لحاظ سرقت ادبی و تقلب و سوء رفتارهای احتمالی بوسیله نرم افزارهاست.
- ناشر در مواقع ضرورت اصلاحات، توضیحات، و واپس گیری های لازم را طبق قوانین انجام خواهد داد.
- ناشر در صورت اثبات هر سوء رفتار با آن برخورد خواهد کرد.
مصادیق نقض اصول اخلاقی:
- سرقت ادبی: سرقت ادبی به معنای استفاده عمدی از مقالات یا ایده های شخص دیگر به نام خود است. حتی استفاده از یک جمله شخص دیگر یا جملات قبلی خود بدون ذکر منبع، سرقت محسوب میشود. تمامی رونوشت های ارسال شده به این مجله توسط نرم افزارهای سرقت ادبی مورد بازبینی قرار میگیرند.
- تحریف: . تحریف هنگامی رخ میدهد که تحقیقی را انجام داده اما داده ها و نتایج آن را تغییر میدهد یا نتایج تحقیق دیگران را با زاویه دید خود تفسیر می کنید.
- داده سازی : داده سازی هنگامیست که محقق در عمل مطالعه ای را انجام نداده اما داده و نتیجه گیری ارائه میدهد
- ارسال همزمان: هنگامی است که یک رونوشت به دو مجله ارسال میشود.
- ارسال دونسخه ای (المثنی): هنگامی رخ میدهد که دو یا چند مقاله دارای فرضیات، داده ها، و نتایج یکسان هستند.
- ارسال تکراری (اضافی): به معنی تقسیم یک مطالعه به مقالات متعدد و ارسال آن ها میباشد.
- سهیم کردن نادرست مؤلف دیگر: همه ی مؤلفان لیست شده در مقاله میبایست در انجام آن سهیم باشند.
- دستکاری منابع: هنگامی است که در قسمت پایانی یک مقاله منابع متعددی ذکر میشود، در حالیکه در محتوای متن نامی از آن ها برده نشده است.
- ارسال مجدد مقاله رد شده در داوری: مقالاتی که طبق نظرات داوران رد اعلام شده است امکان استفاده از نتایج داوری و ارسال مجدد به مجله ساماندهی قتصاد فضا را ندارند.
- اجاره علمی: منظور آن است که نویسندگان، فرد دیگری را برای انجام پژوهش به کار گیرد و پس از پایان پژوهش، با دخل و تصرف اندکی آن را به نام خود به چاپ رساند.
- انتساب غیر واقعی: منظور انتساب غیر واقعی نویسندگان به مؤسسه، مرکز یا گروه آموزشی یا پژوهشی است که نقشی در اصل پژوهش مربوطه نداشته‌اند.