خشکسالیها از مخربترین رویدادهای آب و هوایی هستند که باعث آسیب های قابل توجهی هم در بخش منابع طبیعی و هم در زندگی انسانها میشوند. هدف از این پژوهش تحلیل و مقایسه خشکسالی هواشناسی و آبهای زیرزمینی دشت مهران با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص آب زیرز چکیده کامل
خشکسالیها از مخربترین رویدادهای آب و هوایی هستند که باعث آسیب های قابل توجهی هم در بخش منابع طبیعی و هم در زندگی انسانها میشوند. هدف از این پژوهش تحلیل و مقایسه خشکسالی هواشناسی و آبهای زیرزمینی دشت مهران با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص آب زیرزمینی (GRI) است. جهت بررسی خشکسالی هواشناسی از اطلاعات بارندگی ماهانه ایستگاه سینوپتیک مهران استفاده شد و بهمنظور بررسی خشکسالی آبهای زیرزمینی دشت مهران، تغییرات تراز آب زیرزمینی دشت مهران بر اساس دادههای سطح آب تعداد 23 حلقه چاه مشاهدهای مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. همچنین بهمنظور پایش خشکسالی هواشناسی از شاخص SPI و پایش خشکسالی هیدرولوژیکی دشت مهران از شاخص GRI استفاده گردید. دوره آماری مورد نیاز جهت تحلیل خشکسالی یک دوره آماری 25 ساله از سال آبی 75-74 تا 97-96 انتخاب شد. بعد از تعیین دورههای رطوبتی شاخصها، اقدام به تهیه نقشههای پهنهبندی ماهانه آبهای زیرزمینی گردید که جهت تهیه این نقشهها از بین مدلهای مختلف، مدل کریجینگ انتخاب گردید. در نهایت با اعمال مدل نیم تغییر نمای بهینه در کریجینگ و ورود دادههای آبهای زیرزمینی بهصورت لایه نقطهای، نقشههای رستری با استفاده از نرمافزار Arc GIS تهیه شد. نتایج بررسی شاخص SPI نشان میدهد که طی دورهای آمار مدنظر 4 دوره خشکسالی شدید اتفاق افتاده که شدیدترین آن سال آبی 91-90 بوده که مقدار شاخص SPI آن 73/1- میباشد. همچنین نتایج به دست آمده از شاخص GRI در منطقه نشان میدهد که یک دورۀ خشکسالی 11 ساله آبهای زیرزمینی اتفاق افتاده یعنی از سال آبی 87-88 شروع شده و تا سال آبی 98-97 ادامه داشته است که شدیدترین آن سال 91-90 با مقدار شاخص 11/1- است.
پرونده مقاله