ارزیابی و پهنه‌بندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهرها (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)
محورهای موضوعی : اقلیم شناسیاسماعیل نصیری هنده خاله 1 , رحیم سرور 2 , علی احمدی 3
1 - دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2 - استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
کلید واژه: توسعه فیزیکی شهر, پهنه‌بندی, شهر میاندوآب, پارامترهای محیطی,
چکیده مقاله :
شهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که هم‌زمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است.این شهر از تحولات کشوری در بخش اقتصادی و در سایر بخش‌ها متأثر گشته است و در این میان روند توسعه فیزیکی آن نسبت به سایر بخش‌های شهری کرد بیشتری یافته است؛ و این شهر دارای رشد فیزیکی پراکنده است. هدف این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهر میاندوآب است. روش جمع‌آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه‌ای، اسنادی ونوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای می‌باشد و برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل‌های مکانی و از نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GISاستفاده‌شده است یافته های این تحقیق نشان می دهد که وسعت و مساحت شهر میاندوآب در سال 1390 نسبت به سال 1335 حدود 15 برابر شده است که رقم قابل‌ملاحظه‌ای است و نشان‌دهنده رشد و توسعه بیش از بیش شهر میاندوآب در جهات مختلف می‌باشد. توان‌های محیطی حوضه زرینه‌رود کاملاً بر روند توسعه فیزیکی شهر میاندوآب تأثیر داشته و این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را با توجه به اسکان شهروندان و رشد و توسعه بیش از بیش شهر میاندوآب قابل توجیه می‌باشد. به‌طوری‌که همه پهنه‌ها و جهات شهر میاندوآب جهت توسعه پایدار شهری کاملاً مناسب نمی‌باشد بلکه جهات و پهنه‌های شمال و شمال شرقی از لحاظ پارامترها و توان‌های محیطی کاملاً مناسب می‌باشند؛ و دیگر پهنه‌ها و جهت ها به‌صورت مناسب، تا حدودی مناسب و نامناسب‌اند. نقاط و جهات شمال و شمال شرقی شهرستان میاندوآب جهت توسعه فیزیکی از نظر توان‌های محیطی (پارامترهای محیطی) کاملاً مناسب بوده و در اولویت اول توسعه قرار می‌گیرد و جهات جنوب شرق برای توسعه فیزیکی شهر نامناسب (به دلیل حاصلخیز بودن، شیب زیاد و نزدیکی به گسل و شبکه آبراهه‌ها و...) تشخیص داده‌شده است.
Environmental Research And Talent Development Programs Necessary Powers Avoidance Is Inevitable. The Environmental Assessment As a Key Component In Development Plans And Land Use Planning Powers Is, In This Study The Environment Of The Basin Zarineh To Assess The Appropriateness Of Zoning and Environmental Parameters For The Physical Development Of The City Mentioned Is Evaluated. Sect City Of Miandoab In Terms Of Sustainable Urban Development, The Elements And Environmental Factors Such As Altitude, Soil, Slope, Climate, Temperature, Precipitation, etc. As Indicators Of The Physical Development Of The City Is a County-Prone But Terms Environmental Development Of The City In All Its Parts Is Not Possible. The City Is Mentioned Both In The Country And Economic Developments In Other Sectors Have Been Affected And, In The Process Of Physical Development Compared To Other Parts Of The City Even More. The Method Of Collecting Information On The Library, Documentation And Development Of Applied Research And To Analyze Spatial Data Analysis Software From Geographic Information Systems GIS Have Been Used Data Analysis And Weighted Layer Parameters Such As Slope, Fault, Drainage Networks, Communication Networks, And Distance Of The City's Land Use, Elevation And Using Software To Locate The Export Choice We Have. The Findings Show That The Areas North And East Of The City Mentioned For Balanced And Sustainable Growth And Development Is Quite Appropriate And Inappropriate Urban Development Zones In The South East And East And West Zones To The Extent Appropriate And North West, South West, Are Suitable
1- اداره کل هواشناسی استان آذربایجان غربی، (1392): گزارش اقلیمی استان آذربایجانغربی.
2- امانپور، س، علیزاده، ه، قراری، ح(1392): تحلیلی برجهات بهینه توسعه فیزیکی شهر اردبیل با استفاده از مدل AHP فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال سوم، شماره 10، صص 96.
3- آزادی، م. )1385(: پژوهشی بر ژئومورفولوژی کمی حوضه آبریز زرینه‌رود- پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، استاد راهنما، علی رزیری، گروه جغرافیا، دانشگاه تبریز.
4- بدری س. و رکن‌الدین افتخاری، ع. (1382): ارزیابی پایداری:روش و مفهوم، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 2، مشهد، صص 44-65.
5- جی. سی بارو، (1376): توسعه پایدار، مفهوم، ارزش و عمل، ترجمه سید علی بدری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی شماره یک ،مشهد، صص 33-46.
6- حبیبی، ک، پوراحمد، ا. (1382): توسعه کالبدی – فضایی شهر سنندج با استفاده از GIS، چاپ اول، انتشارات دانشگاه کردستان.
7- زمردیان، م. ج (1381): کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه‌ریزی شهری و روستای، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
8- سازمان زمین‌شناسی کشور (1387): نقشههای زمین‌شناسی 1:2500000 ایران- 1:250000 شامل 6 شیت حوضه زرینه‌رود، تهران.
9- سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی، آمارنامه استان (1380): ارومیه.
10- سازمان جغرافیایی ارتش (1388): نقشههای توپوگرافی حوضه زرینه‌رود- 40 شیت- 1:50000، تهران رود.
11- شکویی، ح. (1379): دیدگاه نو در جغرافیایی شهری، انتشارات سمت، جلد اول، تهران.
12- صداقت، م. (1379): منابع و مسائل آب ایران- انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
13- عزیز پور، م (1375): توان سنجی محیط طبیعی و توسعه فیزیکی شهر (نمونه موردی، تبریز) رساله دکترا، جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
14- قرخلو، م، داودی، م، زندوی، س. م، جرجانی، ح. ع (1390): مکان‌یابی مناطق بهینه توسعه فیزیکی شهر بابلسر بر مبنای شاخص‌های طبیعی، فصلنامه جغرافیا و توسعه شماره 23، صص 122- 99.
15- مرکز آمار ایران (1335): نتایج سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجانغربی، شهرستان میاندوآب، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی، ارومیه.
16- مرکز آمار ایران (1345): نتایج سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجانغربی، شهرستان میاندوآب، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی.
17- مرکز آمار ایران (1355): نتایج سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجانغربی، شهرستان میاندوآب،انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی، ارومیه.
18- مرکز آمار ایران (1365): نتایج سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجانغربی، شهرستان میاندوآب،انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی، ارومیه.
19- مرکز آمار ایران (1375): نتایج سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجانغربی، شهرستان میاندوآب، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی، ارومیه.
20- مرکز آمار ایران (1385): نتایج سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجان غربی، شهرستان میاندوآب، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجانغربی، ارومیه.
21- مخدوم ،م (1389): شالوده آمایش سرزمین، انتشارات دانشگاه تهران، تهران
22- مخدوم ، م، و همکاران (1388): ارزیابی و برنامه‌ریزی محیط‌زیست با GIS انتشارات دانشگاه تهران.
23- مقیمی، ا. (1388): ژئومورفولوژی شهری، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
24- موسوی، ع. (1384): نقش عوامل جغرافیایی در توسعه کالبدی – فیزیکی شهر ایذه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
25- مهندسین مشاور زیستا (1377): طرح جامع شهر میاندوآب، انتشارات سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجانغربی، ارومیه.
_||_26- Bagan H And Yamagata Y. (2012): Landsat Analysis Of Urban Growth: How Tokyo Became The World's Largest Megacity During The Last 40 Years. Remote Sensing Of Environment 127. Pp: 210–222.
27- Hall, P., (2009): Toward Sustainable, Livable And Innovative Cities For 21th Century, In Processing .Cansas University, First Edition, 652p.
28-Hester, R.E. & Harrison, R.M. (2002): Environmental And Health Impacts Of Solid Waste Management Activities, Alama University, First Edition, 555p.
29- Horton, R.E., (1957): Erosional Development Of Streams And Their Drainage Basins- Hydrophysical Approachto Quantitative Morphologe, In Drainage e Basin Morphology, Ed by S.A. Schumm, p.290-291.
30- Jiang, L., Deng, X., Seto, K.C. (2013): The Impact Of Urban Expansion On Agricultural Land Use Intensity In China.Land Use Policy 35, pp: 33–39.
31- Johanson, E. A. J. (1998): The Organization Of Spase In Development Press. Contries. Combridge. Harvard University, Second Edition, 221p.
32-Kirk, D., (2006): Sustainable Waste Management, Paul Chapman Publishing Secod Edition 654p.
33- Mandal, R. B. (2010): Systems Of Rural Settlements In Developing Countries, Concept Publishing Company, New Delhi, India,first Edition 765p.
34- Pound, Barry et al. (2003): Managing Natural Resources For Sustainable Livelihoods: Uniting Science And Participationtd., IDRC, Canada Earthscan Publications Ltd, First Edition 412p.
35- Sanders M. H And Clark P. D. (2010): Geomorphology: Processes, Taxonomy And Applications. Nova Science Publishers, Inc. 216 P.