فهرست مقالات برحسب موضوع فنآوری های نوین در منابع طبیعی و محیط زیست


    • دسترسی آزاد مقاله

      1 - ردیابی کانون‌های گرد وغبار در مرز مشترک ایران و عراق در دوره ده ساله 2022- 2012
      علی اصغر   میرزایی نوروزانی علی نیک عهد علی عیسی   الشویلی
      مقدمه: ذرات معلق گرد و غبار عمدتاً از مناطق خشک و نیمه خشک که بارش سالانه در آن‌ها کم بوده و مقدار بسیار زیادی از رسوبات آبرفتی در طول دوره‌های زمانی طولانی انباشته شده است به جو وارد می‌شود. در حقیقت می‌توان بیابان‌ها و دریاچه‌های خشک شده که به علت تغییرات اقلیمی به بی چکیده کامل
      مقدمه: ذرات معلق گرد و غبار عمدتاً از مناطق خشک و نیمه خشک که بارش سالانه در آن‌ها کم بوده و مقدار بسیار زیادی از رسوبات آبرفتی در طول دوره‌های زمانی طولانی انباشته شده است به جو وارد می‌شود. در حقیقت می‌توان بیابان‌ها و دریاچه‌های خشک شده که به علت تغییرات اقلیمی به بیابان‌های کوچک تبدیل شده‌اند را از مراکز تولید گرد وغبار دانست. عراق یکی از کشور‌هایی است که اغلب به میزان زیادی تحت تأثیر وقوع طوفان‌های گرد و غبار (ریزگرد) قرار دارد. هدف از این تحقیق، ردیابی، پهنه‌بندی و شناسایی کانون‌های گرد و غبار در استان‌های مرزی عراق با ایران در یک دوره ده ساله 2022- 2012 می‌ باشد. مواد و روش‌ها: به منظور انجام این تحقیق، یک حریم به عرض 60 کیلومتر در امتداد مرز مشترک ایران- عراق از استان‌های می‌سان و واسط واقع در کشور عراق (به طول حدود 300 کیلومتر مرز مشترک) انتخاب گردید. پس از انجام پیش پردازش‌ها بر روی تصاویر (تصحیحات اتمسفری و رادیومتریکی) با استفاده از الگورتیم‌های مربوطه، خطا‌ها مرتفع و سپس با استفاده از شاخص گیاهی نرمال‌شده (NDVI ) طبقه بندی پدیده‌های سطح زمین، به صورت جداگانه بر اساس آستانه مقادیر این شاخص دسته بندی گردیدند. نتایج و بحث: پراکنش مکانی شامل سه کلاس الف) گستره‌های آبی که مربوط به مناطق پوشیده شده از آب، رودخانه‌ها، مرداب‌ها و تالاب‌ها می‌باشد ب) خاک لخت که شامل مناطق عاری از پوشش گیاهی مانند مناطق سنگلاخی، زمین‌های زراعی بدون کشت، شنزار‌ها و ماسه زار‌ها و ج) پوشش گیاهی که شامل مناطق پوشیده از جنگل، مرتع و اراضی کشاورزی می‌باشد دسته‌بندی گردید و در نهایت مناطق مستعد تولید گرد و غبار مشخص و مساحی گردید. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه با سایر پژوهش‌های مشابه در کشور‌های ایران، عراق و عربستان نشان‌دهنده عوارض خشکسالی و گسترش اراضی بیابانی و خشک شدن تالاب‌ها، مرداب‌ها و رودخانه‌ها و از بین رفتن پوشش گیاهی و لخت شدن زمین عاری از هرگونه پوشش مرتعی، جنگلی و کشاورزی می‌ باشد. برای مقابله با طوفان‌های گرد و غبار، روش هایی از قبیل مرطوب کردن خاک، بیولوژیکی و مکانیکی مثل مالچ پاشی را می‌توان انجام داد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      2 - حذف همزمان یون‌های فلز مس و سرب از آب‌های آلوده با استفاده از غشاء پلیمری اصلاح شده با نانو ذرات سیلیس آمورف
      بهاره  کامیاب مقدس نادیا  تمیمی
      مقدمه: فلزات سنگین یکی از مهمترین معضلات آلودگی آب در مشکلات زیست محیطی به شمار می‌آیند. روش‌های گوناگونی جهت حذف این آلودگی‌ها وجود دارد که یکی از بهترین روش‌ها در این زمینه فرآیند‌های غشایی است. هدف از این پژوهش حذف فلزات سنگین به علت سمی بودن و داشتن مضررات فراوان بر چکیده کامل
      مقدمه: فلزات سنگین یکی از مهمترین معضلات آلودگی آب در مشکلات زیست محیطی به شمار می‌آیند. روش‌های گوناگونی جهت حذف این آلودگی‌ها وجود دارد که یکی از بهترین روش‌ها در این زمینه فرآیند‌های غشایی است. هدف از این پژوهش حذف فلزات سنگین به علت سمی بودن و داشتن مضررات فراوان بر سلامت موجودات زنده و محیط زیست می‌باشد. به این منظور از غشاء‌های پلیمری اصلاح شده استفاده شد، که بتواند درصد زیادی از یون‌های دو فلز مس و سرب حل شده در آب را به طور همزمان حذف نماید. مواد و روش‌ها: در این پژوهش از پلیمر پلی اتر سولفون، حلال ان-ان دی متیل استامید و نانو ذرات سیلیس آمورف به عنوان اصلاح‌گر استفاده شد. پارامتر‌های آزمایش، درصد وزنی پلیمر(14-18-22درصد)، درصد وزنی نانو ذرات (0/0- 0/1- 0/2 درصد وزنی پلیمر) و فشار (22-17- بار) انتخاب شد. نتایج و بحث: از غشاء‌های تهیه شده تست‌های طیف سنجی انتقال فوریه مادون قرمز (FTIR)، عکس الکترونی روبشی (SEM) و آنالیز گرماسنجی (TGA)، انجام شد. در آنالیز FTIR پیک‌های مربوط به گروه‌های عاملی مشخص گردید. با بررسی تست SEM، حضور نانو ذرات سیلیس در غشاء پلیمری مشخص گردید و آنالیز TGA در غشاء اصلاح شده افزایش مقاومت گرمایی غشاء‌ها را تایید کرد. نتیجه‌گیری: فناوری غشایی به واسطه کم بودن اثر مخرب آن بر محیط‌زیست و نیز کم بودن هزینه‌های نگهداری و بهره‌برداری در مقیاس وسیع در صنایع تصفیه آب و پساب‌های مختلف و حذف آلودگی‌ها توجه محققین را به خود جلب کرده است. طبق نتایج حاصل شده از تست TGA مشخص شد که غشاء اصلاح شده با نانو ذرات سیلیس باعث تاخیر بیشتر در زمان تخریب می‌شود، همچنین مقاومت حرارتی غشاء‌های اصلاح شده با نانو ذرات سیلیس بیشتر افزایش می‌یابد در نتیجه حضور نانو ذرات سیلیس پایداری غشاء را بیشتر می‌کند. طبق مقایسه و بررسی تست FT-IR مربوط به نانو ذرات خالص، غشاء پلیمری خالص و غشاء‌های همراه با نانو ذرات، علاوه بر مشخص شدن پیک‌های گروه عاملی پلیمر پلی اتر سولفون، حضور پیک نانو ذرات سیلیس در غشاء‌های اصلاح شده نیز مشخص شد که وجود نانو ذرات سیلیس درون غشاء‌های پلیمری پلی اتر سولفون تثبیت شد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      3 - مدل¬سازی سینتیکی و بهینه سازی پارامترهای موثر تصفیه فاضلاب 4-کلروفنل در فرآیند جذب با نانو کاتالیست کربن فعال/مگنتیت در محلول آبی
      فرهام امین شرعی محمد آسترکی سهند جرفی رضا درویشی چشمه سلطانی مجتبی نصر اصفهانی
      مقدمه: ترکیبات آلی و حلقوی کلرینه نظیر 4-کلروفنل، در منابع آب های سطحی و زیرزمینی به دلیل کاربرد فراوان آن در صنایع مختلف و ایجاد مشکلات و عوارض جبران ناپذیری مانند سرطانزایی، جهش زایی، ناهنجاری های مادرزادی و سمیت بالا بسیار مورد توجه سازمان های حفاظت از محیط زیست بوده چکیده کامل
      مقدمه: ترکیبات آلی و حلقوی کلرینه نظیر 4-کلروفنل، در منابع آب های سطحی و زیرزمینی به دلیل کاربرد فراوان آن در صنایع مختلف و ایجاد مشکلات و عوارض جبران ناپذیری مانند سرطانزایی، جهش زایی، ناهنجاری های مادرزادی و سمیت بالا بسیار مورد توجه سازمان های حفاظت از محیط زیست بوده است. مواد و روش‌ها: این مطالعه یک پژوهش کاربردی است که به صورت پایلوت و در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است. در این مطالعه ابتدا محلول آبی حاوی 4-کلروفنل تهیه شد و سپس با استفاده از لاستیک ضایعاتی برای تهیه کربن فعال نانو کاتالیست کربن/ مگنتیت تهیه شد و بدین منظور ml 100 از محلول آبی در تماس با جاذب کربن فعال قرار گرفت و متغییر های تاثیرگذار در فرایند جذب (pH، دما، دوز جاذب و زمان ماند) از روش پاسخ سطح (RSM) با انتخاب طرح مرکب مرکزی (CCD) طراحی شد. نتایج و بحث: برای فرایند جذب 4-کلروفنل با استفاده از کربن فعال/مگنتیت، یک الگوی آزمایش با 30 اجرا انجام شد و R^2 تنظیم شده و پیش بینی شده به ترتیب 919/0 و 762/0 برآورد گردید و بر اساس ANOVA، مدل فرایند جذب 4-کلروفنل با جاذب پیشنهادی معنی دار بود و F-value 58/24 بود.همچنین عوامل مستقل در این مطالعه(,pH دما، دوز جاذب و زمان ماند)، معنی دار بودند نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیر پارامترهای مختلف در انتخاب شرایط بهینه نرم افزار، 100 راه حل پیشنهاد کرد، که در نهایت اولین راه حل با 948/0 مطلوبیت انتخاب شد که پارامترهای تاثیر گذار برای جذب به این شرح بهینه شد: 3 pH ، دمای ℃ 42.5 ، دوز جاذب g L^(-1) 84/1 و زمان ماند 91 دقیقه. همچنین نتایج مدلسازی جذب نشان داد با افزایش مصرف دوز بیشتر جاذب، فرایند می تواند در زمان کوتاه تری به پایان برسد و همچنین افزایش بیش از مقدار بهینه ی دوز جاذب از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      4 - طراحی سیستم معیشتی سازگار و پایدار با محیط زیست تالاب شادگان با رویکرد توسعه میدان نفتی
      محمد  سعیدی فرد آزاده  نکویی اصفهانی مهدی  نظری صارم
      مقدمه: محیط زیست بی بدیل تالاب‌ها سبب تجمع ساکنین در اطراف آن‌ها، افزایش گردشگری و همچنین منبع کار و روزی مردم منطقه بوده است. تالاب شادگان یکی از مهمترین تالاب‌های کشور است که با توسعه میدان نفتی در اطراف آن تغییراتی در محیط زیست، گردشگری و حتی زندگی مردم این منطقه پدی چکیده کامل
      مقدمه: محیط زیست بی بدیل تالاب‌ها سبب تجمع ساکنین در اطراف آن‌ها، افزایش گردشگری و همچنین منبع کار و روزی مردم منطقه بوده است. تالاب شادگان یکی از مهمترین تالاب‌های کشور است که با توسعه میدان نفتی در اطراف آن تغییراتی در محیط زیست، گردشگری و حتی زندگی مردم این منطقه پدید آمد. هدف از این تحقیق طراحی سیستم معیشتی سازگار و پایدار با محیط زیست تالاب شادگان با رویکرد توسعه میدان نفتی می‌باشد. مواد و روش‌ها: این تحقیق یک تحقیق کاربردی می‌باشد، نحوه گردآوری داده‌ها به صورت توصیفی- غیرآزمایشی است و در میان انواع روش‌های تحقیق توصیفی در زمره مطالعه موردی قرار گرفته است. جامعه آماری 10 نفر از خبرگان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون را شامل شده است که پرسشنامه خبرگان در میان آن‌ها توزیع گردید. بر اساس مطالعات صورت گرفته معیار‌های اصلی تحقیق شامل عوامل اجتماعی، زیست محیطی، قانونی و اقتصادی می‌باشد. تجزیه‌و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویکرد ANP-DEMATEL صورت گرفته است. نتایج و بحث: بر اساس نتایج تحقیق اثبات شد، معیار " عوامل زیست محیطی" با وزن نهائی 574/0 در اولویت اول میان معیار‌ها بوده و بیشترین تعامل با سایر معیار‌ها را دارا می‌باشد. عوامل قانونی با تأثیرگذاری 719/6 تأثیرگذارترین و عوامل اجتماعی با تأثیرپذیری 099/7 تأثیرپذیرترین معیار می‌باشد. زیرمعیار "فقدان برنامه اجرایی و دستورالعمل تخصصی مدیریت محیط زیست در میادین نفتی" با وزن نهائی 1605/0 در اولویت اول میان زیرمعیار‌ها می‌باشد. نتیجه‌گیری: با مد نظر قرار دادن توسعه میدان نفتی در محدوده تالاب شادگان، با هدف دستیابی به محیط زیستی پایدار، می‌توان از وارد شدن لطمه به سیستم معیشتی بومیان جلوگیری کرد. در این خصوص توجه به داشتن برنامه اجرایی و دستورالعمل تخصصی مدیریت محیط زیست در میادین نفتی و وجود ضمانت اجرایی برای آن از اهمیت فراوان برخوردار است. پرونده مقاله