مقدمه: با استفاده از شاخصهای مبتنی بر سنجش از دور میتوان خشکسالی را از طریق آثاری که بر گیاهان زراعی دارد مطالعه کرد و نتایج دقیقتر و مؤثرتری دریافت. شرایط شدید خشکسالی در کل کشور عراق سبب شده است جوامع کشاورز برای دهمین سال متوالی شاهد کاهش برداشت برنج ، سبزیجات و م چکیده کامل
مقدمه: با استفاده از شاخصهای مبتنی بر سنجش از دور میتوان خشکسالی را از طریق آثاری که بر گیاهان زراعی دارد مطالعه کرد و نتایج دقیقتر و مؤثرتری دریافت. شرایط شدید خشکسالی در کل کشور عراق سبب شده است جوامع کشاورز برای دهمین سال متوالی شاهد کاهش برداشت برنج ، سبزیجات و میوه باشند. بنابراین کشاورزان مجبورند سطح زمینهایی زیر کشت را کاهش دهند که این امر موجب کاهش سطح درآمد و محصولات آنها میباشد. استان غماص در کشور عراق یکی از مناطقی است که دارای زمینهای کشت برنج میباشد و دچار خشکسالی شده است. لذا این پژوهش به بررسی روند تغییرات پوشش سطح زیرکشت برنج در این استان و رابطه آن با دمای سطح زمین به منظور بررسی خشکسالی پرداخته است
مواد و روشها: در این پژوهش جهت مطالعه روند تغییرات پوشش گیاهی از شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI) مربوط به سنجنده مودیس استفاده شد. دادههای ماهوارهای سنجنده مودیس برای منطقه مورد مطالعه طی سالهای 2010 تا 2022 تهیه و گردآوری شدند. در ادامه از سه شاخص سنجش از دوری NDVI، شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI) و شاخص دمای سطح زمین (LST) به منظور بررسی سطح زیر کشت برنج و نیز دمای سطح زمین و شدت خشکسالی استفاده گردید.
نتایج و بحث: بر اساس نتایج به دست آمده سطح زیر کشت محصولات کشاورزی طی این دوره در منطقه مورد مطالعه افزایش یافته است بطوریکه در سال 2010 مساحت سطح زیر کشت بر اساس شاخصهای VCI و NDVI به ترتیب 11875 هکتار و 10337 هکتار میباشدکه در سال 2022 به ترتیب به 14775 هکتار و 13275 هکتار افزایش یافت. نتایج نشان داد که بر اساس شاخص NDVI پوشش گیاهی با شیبی ملایم روندی افزایشی را طی این دوره داشته درصورتیکه بر اساس شاخص LST دمای سطح زمین طی این دوره کاهش یافته است. این موضوع نشاندهنده آن است که با افزایش پوشش گیاهی، دمای سطح زمین کاهش یافته است.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد که بر اساس شاخص NDVI پوشش گیاهی روندی افزایشی را طی این دوره داشته درصورتیکه بر اساس شاخص LST دمای سطح زمین طی این دوره کاهش یافته است. این نشان میدهد که با افزایش پوشش گیاهی، دمای سطح زمین کاهش یافته است. بااین حال، بر اساس شاخص VCI، منطقه مورد مطالعه در وضعیت غیرخشکسالی میباشد. لذا با توجه به نتایج بدست آمده افزایش پوشش گیاهی بر اساس NDVI و افزایش شاخص VCI و مقایسه ان با دمای منطقه مورد نظر ، نشان از کاهش دمای سطح زمین در طی این 10سال دارد. هر چه دمای سطح زمین کاهش یابد، نشاندهنده افزایش پوشش گیاهی و سطح زیر کشت برنج میباشد.
پرونده مقاله
مقدمه: ذرات معلق گرد و غبار عمدتاً از مناطق خشک و نیمه خشک که بارش سالانه در آنها کم بوده و مقدار بسیار زیادی از رسوبات آبرفتی در طول دورههای زمانی طولانی انباشته شده است به جو وارد میشود. در حقیقت میتوان بیابانها و دریاچههای خشک شده که به علت تغییرات اقلیمی به بی چکیده کامل
مقدمه: ذرات معلق گرد و غبار عمدتاً از مناطق خشک و نیمه خشک که بارش سالانه در آنها کم بوده و مقدار بسیار زیادی از رسوبات آبرفتی در طول دورههای زمانی طولانی انباشته شده است به جو وارد میشود. در حقیقت میتوان بیابانها و دریاچههای خشک شده که به علت تغییرات اقلیمی به بیابانهای کوچک تبدیل شدهاند را از مراکز تولید گرد وغبار دانست. عراق یکی از کشورهایی است که اغلب به میزان زیادی تحت تأثیر وقوع طوفانهای گرد و غبار (ریزگرد) قرار دارد. هدف از این تحقیق، ردیابی، پهنهبندی و شناسایی کانونهای گرد و غبار در استانهای مرزی عراق با ایران در یک دوره ده ساله 2022- 2012 می باشد.
مواد و روشها: به منظور انجام این تحقیق، یک حریم به عرض 60 کیلومتر در امتداد مرز مشترک ایران- عراق از استانهای میسان و واسط واقع در کشور عراق (به طول حدود 300 کیلومتر مرز مشترک) انتخاب گردید. پس از انجام پیش پردازشها بر روی تصاویر (تصحیحات اتمسفری و رادیومتریکی) با استفاده از الگورتیمهای مربوطه، خطاها مرتفع و سپس با استفاده از شاخص گیاهی نرمالشده (NDVI ) طبقه بندی پدیدههای سطح زمین، به صورت جداگانه بر اساس آستانه مقادیر این شاخص دسته بندی گردیدند.
نتایج و بحث: پراکنش مکانی شامل سه کلاس الف) گسترههای آبی که مربوط به مناطق پوشیده شده از آب، رودخانهها، مردابها و تالابها میباشد ب) خاک لخت که شامل مناطق عاری از پوشش گیاهی مانند مناطق سنگلاخی، زمینهای زراعی بدون کشت، شنزارها و ماسه زارها و ج) پوشش گیاهی که شامل مناطق پوشیده از جنگل، مرتع و اراضی کشاورزی میباشد دستهبندی گردید و در نهایت مناطق مستعد تولید گرد و غبار مشخص و مساحی گردید.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه با سایر پژوهشهای مشابه در کشورهای ایران، عراق و عربستان نشاندهنده عوارض خشکسالی و گسترش اراضی بیابانی و خشک شدن تالابها، مردابها و رودخانهها و از بین رفتن پوشش گیاهی و لخت شدن زمین عاری از هرگونه پوشش مرتعی، جنگلی و کشاورزی می باشد. برای مقابله با طوفانهای گرد و غبار، روش هایی از قبیل مرطوب کردن خاک، بیولوژیکی و مکانیکی مثل مالچ پاشی را میتوان انجام داد.
پرونده مقاله