مقدمه: اهمیت حرکت جهانی بسوی توسعه پایدار در سالهای گذشته افزایش یافته است و ضروری است که در هر کشور مفهوم توسعه تحت چهارچوبی که نیازهای حال و آینده آن ملت را فرآهم آورد، بازتعریف شود. از این رو، هدف این پژوهش این است که در یک حیطه مشخص و بر اساس یک الگویی کاربردی سه چکیده کامل
مقدمه: اهمیت حرکت جهانی بسوی توسعه پایدار در سالهای گذشته افزایش یافته است و ضروری است که در هر کشور مفهوم توسعه تحت چهارچوبی که نیازهای حال و آینده آن ملت را فرآهم آورد، بازتعریف شود. از این رو، هدف این پژوهش این است که در یک حیطه مشخص و بر اساس یک الگویی کاربردی سه زیر زیرساخت راهبردی و حائز اهمیت شبکه سراسری توزیع برق، شبکه آبرسانی و شبکه توزیع سوختهای فسیلی را اولویتبندی کند.
مواد و روشها: این پژوهش با کاربرد روش جامع تصمیمگیری چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، بر اساس تجربیات بدست آمده در طراحی، اجرا و بهرهبرداری زیرساختهای راهبردی و با نظرسنجی از ۱۲ نفر خبره، زیرساختهای مورد بررسی را به نسبت چهار معیار اقتصادی، اجتماعی، محیطزیستی و فنی به همراه ۱۰ لایه زیرمعیار هزینه سرمایهگذاری و ساخت، هزینه نگهداری، اشتغال زایی، پذیرش و نرخ مشارکت عمومی، آلودگی آب، خاک و هوا، کیفیت نهایی، بازدهی فنی و آموزش نیروی متخصص اولویتبندی کرده است.
نتایج و بحث: نتایج نشان داد که در بررسی ابعاد توسعه پایدار، معیار محیط زیستی با وزن 30/0 بیشترین اولویت را دارد و پس از آن نیز معیار فنی با وزن 24/0 میباشد. معیارهای اجتماعی و اقتصادی نیز به ترتیب با اوزان 224/0 و 223/0 در جایگاههای بعدی قرار گرفتند. همچنین شبکه توزیع سوخت با وزن 026/0 بالاترین اهمیت را در توسعه پایدار زیرساختها داشت. اولویت دوم را شبکه توزیع سراسری برق با وزن 0252/0 و سومین اولویت را نیز با وزن 251./. شبکه آبرسانی داشتند. در ادامه بررسی وزن جایگزینهای اولویتبندی زیرساختهای استراتژیک هدف برپایه معیارهای اصلی نشان داد که شبکه آبرسانی در معیارهای اقتصادی و محیط زیستی به ترتیب با اوزان 27/0 و 34/0 بیشترین اولویت را داشته است. در معیار اجتماعی شبکه سراسری توزیع برق با وزن 26/0 دارای بالاترین اولویت بوده است و در معیار فنی نیز اولویت را شبکه سوخت با وزن 33/0 داشت.
نتیجهگیری: ایران با وابستگی زیرساختهایش به انرژیهای فسیلی در گام نخست به برنامهریزی برای توسعه پایدار در فرآیندهای اکتشاف، استخراج، پالایش و شبکه حمل و نقل سوختهای فسیلی نیاز دارد. سپس شبکه برق کشور نیازمند تغییرات بنیادین در سیستم برقرسانی و همگرایی با تکنولوژیهای پیشرفته میباشد. در گام سوم نیز با توجه به بحران آب، ایران نیازمند تزریق سرمایه و تکنولوژیهای نوین به زیرساختهای خود است تا به راندمان بالاتری دست یابد.
پرونده مقاله