زنده‌مانی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدوباکتریوم لاکتیس و بررسی خواص کیفی ماست تهیه شده از شیر بز

محورهای موضوعی : میکروب شناسی صنعتی مواد غذائی

راحله نژاد رزمجوی اخگر ¹ , شهین زمردی ²

1 - بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
2 - بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

تاریخ دریافت : 1398/08/10 تاریخ پذیرش : 1398/11/10 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس, پروبیوتیک‌ها, بیفیدوباکتربوم لاکتیس, ماست شیر بز,

چکیده مقاله :

شیر بز به دلیل دارا بودن قابلیت هضم بالاتر و خاصیت حساسیت‌زایی پایین‌تر نسبت به شیر گاو و همچنین به عنوان یک ماده غذایی عملگرا جایگزین مناسبی برای شیر گاو مطرح می‌باشد. از طرفی می‌توان با افزودن پروبیوتیک‌ها به شیر بز، مزایای سلامت بخشی آن را افزایش داد. هدف از این پژوهش، بررسی زنده‌مانی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدوباکتریوم لاکتیس به صورت تکی و ترکیبی و خصوصیات فیزیکی‌شیمیایی و حسی ماست تهیه شده از شیر بز در طول 21 روز نگهداری بود. در این تحقیق چهار تیمار به شرح زیر تهیه شد: تیمار کنترل (شاهد) بدون پروبیوتیک، تیمار La حاوی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، تیمار Bb حاوی بیفیدوباکتربوم لاکتیس و تیمار LaBb حاوی ترکیبی از لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدوباکتربوم لاکتیس. نتایج نشان داد که تعداد لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، بیفیدوباکتریوم لاکتیس و ترکیب آنها از حدود 54/8 سیکل لگاریتمی در روز اول، به ترتیب به 43/9، 06/10 و 75/10 سیکل لگاریتمی در پایان دوره نگهداری رسید. در پایان دوره نگهداری نمونه کنترل بطور معنی‌داری دارای بالاترین مقدار pH و آب اندازی و کمترین مقدار اسیدیته، ظرفیت نگهداری آب، ویسکوزیته و پذیرش کلی را در بین تیمارها داشت. اما بین نمونه‌های حاوی پروبیوتیک از نظر اسیدیته، pH، ویسکوزیته، آب اندازی، ظرفیت نگهداری آب و پذیرش کلی اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. با توجه به نتایج حاصل از این بررسی، ماست حاصل از شیر بز علاوه بر اینکه حامل خوبی برای پروبیوتیک‌ها بوده، در ضمن خواص حسی آن نیز تحت تاثیر پروبیوتیک‌های مزبور بهبود می‌یابد.

چکیده انگلیسی:

Goat's milk is a proper alternative to cow's milk because of its higher digestibility and lower allergic characteristics, as well as its higher functional nutrient. On the other hand, its health benefits can be increased by the incorporation of probiotics into goat's milk. This research aimed to investigate the survivability of Lactobacillus acidophilus and Bifidobacterium lactis (B. lactis) individually and in combination on the physicochemical and sensory properties of yogurt made of goat's milk during 21days storage. In this research, 4 treatments were prepared, including control (with no probiotic bacteria), La treatment containing Lactobacillus acidophilus, Bb treatment containing B. lactis, and LaBb treatment containing a combination of Lactobacillus acidophilus and B. lactis. The results showed that the count of Lactobacillus acidophilus, B. lactis, and their combination reached from 8.54 log cfu/g on the first day to 9.43, 10.06 and 10.75 log cfu/g at the end of the storage period, respectively. At the end of the storage period, the control sample had significantly the highest pH and syneresis and the lowest acidity, water holding capacity, viscosity, and overall acceptability among treatments. However, no significant difference between samples containing probiotic in acidity, pH, viscosity, syneresis, water holding capacity, and overall acceptability was observed. According to the results obtained of this study, yogurt made of goat's milk, in addition to being a suitable carrier for probiotics, its sensory properties improve as a result of the incorporation of these probiotics.