نقش خودمهارگری، کیفیت رابطه با والدین و محیط مدرسه در سلامت روانی و رفتارهای ضد اجتماعی نوجوانان

محورهای موضوعی : روان درمانگری

فرهاد محمدی مصیری ¹ , یعقوب شفیعی فرد ² , مژده داوری ³ , محمدعلی بشارت ⁴

1 - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی
2 - دانشجوی دکترا روانشناسی سلامت
3 - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی
4 - استاد دانشگاه تهران

تاریخ دریافت : 1394/03/12 تاریخ پذیرش : 1394/03/12 تاریخ انتشار : 1391/04/01

کلید واژه: نوجوانان, خودمهارگری, رابطه والد-کودک, محیط مدرسه, رفتارهای ضد اجتماعی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش، شناخت نقش متغیرهای خودمهارگری، کیفیت رابطه با والدین و محیط مدرسه در پیش‎بینی رفتارهای ضداجتماعی و سلامت روانی نوجوانان بود. 241 دانش¬آموز (117پسر و 124دختر) به روش نمونه‎برداری چندمرحله ای از دبیرستان¬های شهرستان فارسان از توابع استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شدند و مقیاس خودمهارگری (تانجنی و بامیستر،2004)، مقیاس والد‌ـ‌کودک (فاین، مورلند و شوبل،1983)، سیاهه محیط کلاس و مدرسه (آلفرد و دیگران، 2004)، مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی (لاویباند و لاویباند، 1995) و سیاهه رفتارهای ضد¬اجتماعی (محمدی¬مصیری و دیگران، 1389) را تکمیل کردند. برای تحلیل یافته های این پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادند که بین خودمهارگری، کیفیت رابطه با والدین و فضای مدرسه با رفتارهای ضداجتماعی و عدم‌سلامت روانی رابطه منفی معنادار وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان دادند که از طریق متغیرهای خودمهارگری، کیفیت رابطه مادر، جنس و فضای مدرسه می توان 33 درصد از واریانس سلامت روانی و از طریق متغیرهای کیفیت رابطه با مادر، خودمهارگری و کیفیت رابطه با پدر می توان 14 درصد از واریانس رفتارهای ضداجتماعی نوجوانان را تبیین کرد. در مجموع، می‎توان نتیجه گرفت که متغیرهای فردی، خانوادگی و مدرسه نقش مهمی در افزایش سلامت روانی و کاهش رفتارهای ضداجتماعی نوجوانان ایفا می کنند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to predict the role of self-control, quality of relationship with parents and school environment in the mental health and antisocial behavior of adolescents. 241 students (117 boys and 124 girls) from the high schools of Farsan city, Charmahal-o-Bakhtiari province were selected and answered the Self-Control Scale (Tangeny & Baumeister, 2004), Parents-Child Relationship Scale (Fine, Moreland & Schwebel,1983), Class and School Environment Questionnaire (Alfred et al., 2004), Depression, Anxiety, Stress Scale (DASS-21; Lovibond & Lovibond, 1995) and Antisocial Behavior Questionnaire (Mohamadi Masiri et al., 2010). Data analysis was done by Pearson correlation test and stepwise regression analysis. Findings suggested significant negative relationship between self-control, quality of relationship with parents and school environment with mental health and antisocial behavior. Multiple regression analysis showed that self-control, quality of relationship with mother, gender and school environment variables accounted for 33% of variance in mental health. Quality of relationship with mother, selfcontrol and quality of relationship with father accounted for 14% of the variance in antisocial behavior among adolescents. It can be concluded that personal, family and school variables play an important role in increasing mental health and decreasing antisocial behavior among adolescents