اتانازی فعال غیرداوطلبانه از منظر فقه اسلامی و قوانین موضوعه ایران
محورهای موضوعی : جامع الفقهیه
صالحه یزدانی فر
1
(دانش آموخته‌ی دکتری دانشگاه مفید، رشته‌ی فقه و حقوق، قم، ایران)
مهدی خدایی
2
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، کرج، ایران)
کلید واژه: اتانازی فعال, اتانازی غیرداوطلبانه, ترجیح مرگ, قتل مشفقانه, بیمار لاعلاج,
چکیده مقاله :
اصطلاح پزشکی عبارت است از هر فعل یا ترجیح مشفقانهی مرگ بیمار لاعلاج یا اتانازی ترک فعل عمدی که به درخواست بیمار لاعلاج و یا بدون درخواست او واقع م یشود تا زندگی اوبدون تحمل درد و رنج بیشتر خاتمه یابد. اتانازی براساس نحوهی عملکرد تیم پزشکی و اینکهتقسیم میشود. غیرفعال و فعال به دو نوع ترک فعل باشد یا فعل رفتار پزشک از جنسو در مواردی که داوطلبانه هم چنین اگر اتانازی منبعث از خواست و ارادهی بیمار باشد آن رامینامند. بر مبنای غیرداوطلبانه بیمار به لحاظ حقوقی صلاحیت تصمیمگیری ندارد، اتانازی رااز اتانازی فعال غیر داوطلبانه ، نظام کیفری اسلام و قوانین موضوعهی جمهوری اسلامی ایرانمصادیق روشن قتل عمد و لذا حرام و موجب قصاص است و انگیزهی مشفقانه پزشک رافع مسئولیتکیفری وی یا عامل تخفیف درمجازات نخواهد بود. اگر پزشک بهواسطهی گذشت اولیای دم ازقصاص مبرّا شود، چنانکه دادگاه عمل پزشک را موجب اخلال در نظم جامعه و ایجاد خوفتشخیص دهد یا بیم تجری وی یا سایر پزشکان وجود داشته باشد، می تواند پزشک مرتکب اتانازی رابه حبس تعزیری محکوم نماید.
“Euthanasia” or “The Compassionate Preferring Death of theIncurable sick” in the medical term is any intentionally act oromission that done in request or without request of an incurable illto end his life without more pain and suffering. Based on thebehavior of the medical team and that the physician behavior hasthe manner of "act" or "omission", euthanasia divides into “Active”and “Passive”. Also, if euthanasia spring out of the will and volitionof the patient, it will be called “Voluntary” and in the cases wherethe patient is legally incompetent to decide, it will be called“Involuntary”. Based on the Islamic criminal system and the statueof the Islamic Republic of Iran, active euthanasia is a clear exampleof murder and therefore, it is illicit and causes retaliation and thecompassionate motive of the physician will not fail physician’scriminal responsibility or will not cause any discount in hispunishment. Also whenever the physician is spared by theforgiveness of the parents, if the court recognizes his act as a causeof disrupting the community or creating fear, or if be afraid abouthis or other doctors’ Audacity, it can sentence him to thediscretionary imprisonment.