فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - سیری در فرهنگ و تمدن ایران دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیرشان بر یکدیگر
  دکتر نادر میر سعیدی رقیه مردانی
  چکیده خلاصه : در این مقاله با عنوان سیری در فرهنگ و تمدن ایران در دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیر متقابل دو امپراتوری بر هم سعی شده توضیحاتی در باره چگونگی تاثیر متقابل وتحقیق در تشابه آثار بجا مانده از این تمدن ها بررسی به عمل آید. اهداف: بررسی چگونگی رواب چکیده کامل

  چکیده خلاصه : در این مقاله با عنوان سیری در فرهنگ و تمدن ایران در دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیر متقابل دو امپراتوری بر هم سعی شده توضیحاتی در باره چگونگی تاثیر متقابل وتحقیق در تشابه آثار بجا مانده از این تمدن ها بررسی به عمل آید. اهداف: بررسی چگونگی روابط فرهنگی و تمدن ایران دوره ساسانی و روم شرقی (بیزانس) و تاثیراتی که دو امپراتوری بر هم داشتند. روش پژوهش: توصیفی، تشریحی و تحلیلی است. نتیجه کلی: این دو امپراتوری در تعارض های خود به سرزمین های یکدیگر بهانه های مختلفی برای جنگ و درگیری داشتند. بدون شک جنگ های ایران و روم شرقی(بیزانس) به نحو بارزی مهمترین و عامل تاثیرگذار در انتقال تبادلات سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و هنری بین دو کشور بوده است. ایران دوره ساسانی در طی این تماس ها و جنگ ها آنچه را که برای پیشرفت فرهنگ و تمدن خود لازم داشت از روم شرقی (بیزانس) اقتباس کرد و در مقابل نیز بر فرهنگ آنان تاثیر گذارد. واژگان کلیدی : ایران ، ساسانی، روم شرقی، تمدن، فرهنگ، هنر پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - ضرابخانه های ساسانی و فعالیت آنها بعد از سقوط ساسانیان (قرن اول ه ق)
  دکتر سید اصغر محمودآبادی مجتبی منصوریان
  چکیده پس ازپیشروی مسلمانان در مناطق تحت سلطه ساسانیان ،فرمانروایان مسلمان ، به کمک ضرابخانه های باقی مانده از دوره ساسانی، سکه هایى مشابه سکه هاى ساسانى ضرب کردند که به آنها سکه های عرب-ساسانی می گویند. این درهم ها تغییرات اندکی نسبت به درهم های ساسانی داشتند و بر رو چکیده کامل

  چکیده پس ازپیشروی مسلمانان در مناطق تحت سلطه ساسانیان ،فرمانروایان مسلمان ، به کمک ضرابخانه های باقی مانده از دوره ساسانی، سکه هایى مشابه سکه هاى ساسانى ضرب کردند که به آنها سکه های عرب-ساسانی می گویند. این درهم ها تغییرات اندکی نسبت به درهم های ساسانی داشتند و بر روی این سکه ها می توان اسامی خلفای راشدین ، خلفای بنی امیه و یا حکمرانان محلی را دید.ضرابخانه های مختلفی مانند آذربایجان ، ارجان ، اردشیرخوره ، اصطخر ،بصره ، کرمان،یزد، و .... به ضرب این سکه ها می پرداختند.فراوانی این تعداد ضرابخانه ها در سطح کشور و همچنین عهد نامه های صلحی که مسلمانان با مردم شهرهای مختلفی در ازای پرداخت مبلغ قابل توجهی سکه که گهگاه به میلیونها درهم می رسید ، به خوبی روشن می سازد که ضرابخانه های ساسانی با آمدن مسلمانان به ایران همچنان به کار خود ادامه داده ومی توان نتیجه گرفت که بر خلاف ادعاهایی که گفته می شود شهرهای قلمرو ساسانی با حمله مسلمانان رو به ویرانی رفتند ،حداقل در این زمینه چنین ادعایی صحت ندارد واژگان کلیدی:ضرابخانه،ساسانیان،عرب،ساسانی سکه پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - منازعات عثمانی و صفویان در گرجستان
  دکترنصرالله پورمحمدی املشی  سمیه انصاری
  چکیده موقعیت استراتژیک گرجستان، آن را از ازمنه ی دور در منظومه ی منافع قدرت های بزرگ نظیر ایران، عثمانی و روس ها قرار داد و هر یک به فراخور منافع خویش سیاست هایی در آنجا اعمال نمودند که تنش ها و منازعاتی بس طولانی بین آنان را به دنبال داشت زیرا تحقق اندیشه های اقتصادی چکیده کامل

  چکیده موقعیت استراتژیک گرجستان، آن را از ازمنه ی دور در منظومه ی منافع قدرت های بزرگ نظیر ایران، عثمانی و روس ها قرار داد و هر یک به فراخور منافع خویش سیاست هایی در آنجا اعمال نمودند که تنش ها و منازعاتی بس طولانی بین آنان را به دنبال داشت زیرا تحقق اندیشه های اقتصادی عثمانی، پیوستگی جغرافیایی بین مناطق مفتوحه در قفقاز و کسب اقتدار مذهبی و سیاسی در شرق با سیطره بر گرجستان میسر می شد و در این راستا عثمانی با دولت صفویان مدعی دیگر قدرت در گرجستان مواجه گردید که آنان نیز در پی تحقق اهداف تجاری و نظامی خویش بودند. بنابراین هر دو قدرت برای اثبات برتری و ورزیدند. مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی بر پایه ی منابع کتابخانه ای درصدد پاسخگویی به این سؤالات است؛ چه عواملی سبب ایجاد تنش و منازعه ی ایران و عثمانی در گرجستان گردید؟ و آن دو قدرت جهت نفوذ بیشتر در گرجستان چه راهکارهایی در پیش گرفتند؟ واژگان کلیدی : گرجستان، صفویان، عثمانی پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - چگونگی پیدایش و تحول منصب حجابت، کتابت و وزارت از ابتدا تا پیش از خلافت عباسیان
  محمد باغستانی کوزه گر سارا زمانی رنجبر گرمرودی
  چکیده وزیر در لغت به معنای معاون و مددکار می باشد و در اصطلاح، واسطه میان پادشاه و مردم است و به فردی که بارسنگین مملکت را عهده دار است گفته می شود. ظاهراً وزیر در برداشتن بار سلطنت و ریاست با سلطان متفق می باشد، بنابراین به این لقب، ملقب شده است. این عنوان در طب چکیده کامل

  چکیده وزیر در لغت به معنای معاون و مددکار می باشد و در اصطلاح، واسطه میان پادشاه و مردم است و به فردی که بارسنگین مملکت را عهده دار است گفته می شود. ظاهراً وزیر در برداشتن بار سلطنت و ریاست با سلطان متفق می باشد، بنابراین به این لقب، ملقب شده است. این عنوان در طبقات اجتماعی دوران ایران عصر ساسانیان وجود داشت. سپس در صدر اسلام به کار رفت. در زمان امویان نیز مفهوم وزیر بیشتر به معنای دینی آن به کار می رفت و وزیران در این دوره، به وزیر معروف نبودند و به عنوان کاتب و مشاور برای خلیفه بودند.این منصب تا زمان روی کار آمدن عباسیان عنوانرسمی نداشت. این پژوهش درصدد تبیین و چگونگی نقش،کارکرد و تحولات مقام حجابت،کتابت و وزارت از ابتدا تا پیش از خلافت عباسیان است و تلاش می کند که برای این سوال اصلی، پاسخ هایی احتمالی ارائه دهد: سیرتفاوت معنا، کارکرد و تحولات منصب وزارت از ابتدا تا پیش از خلافت عباسیان چگونه بوده است؟ واژگان کلیدی : حجابت، کتابت، وزارت، دوره پیامبر(ص)، خلفای راشدین، امویان پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - مناسبات لژ بیداری ایران با کانونهای قدرت در عصر مشروطیت(مجلس، دولت، دربار)
  دکتر حجت فلاح‌توتکار دکتر جواد سخا یحیی آریابخشایش
  چکیده: به فاصله چند ماه بعد از پیروزی انقلاب مشروطه نخستین لژ رسمی فراماسونری در تهران با عنوان لژ بیداری ایران تأسیس یافت که تابع لژ شرق اعظم / گرانداوریان فرانسه بود. در این لژ بسیاری از رهبران مشروطه و فعالان عرصه سیاست و فرهنگ عضویت داشتند که همین امر بر گسترة چکیده کامل

  چکیده: به فاصله چند ماه بعد از پیروزی انقلاب مشروطه نخستین لژ رسمی فراماسونری در تهران با عنوان لژ بیداری ایران تأسیس یافت که تابع لژ شرق اعظم / گرانداوریان فرانسه بود. در این لژ بسیاری از رهبران مشروطه و فعالان عرصه سیاست و فرهنگ عضویت داشتند که همین امر بر گسترة وسیعی از مناسبات و تأثیرات آن لژ با کانونهای قدرت در عصر مشروطیت تأثیر مستقیم نهاد. در یک بررسی کلی می‌توان مجلس شورای ملی، دولت و دربار را سه کانون مهم عصر مشروطه به شمار آورد که لژ بیداری ایران پیوندهای گاه دوسویه با آنها برقرار ساخته بود. وچون نهاد مجلس شورای ملی مهمترین و بنیادی‌ترین دست‌آورد انقلاب مشروطه محسوب می‌شد، بیش از دو کانون دیگر مورد توجه دست‌اندارکاران لژ بوده، بیشترین روابط را با آن ایجاد نمود. واژگان کلیدی : فراماسونری، انقلاب مشروطه، لژ بیداری ایران، مجلس شورای ملی، دولت، دربار پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی تاریخی فرهنگ وهنر ونژاد اقوام سکایی
  دکتر نادر میرسعیدی شهلا یوسف زاده چابک دکتر مهرناز بهروزی
  چکیده: در ادوار مختلف تاریخ، منطقه آسیای مرکزی نقش مهمی را به لحاظ فرهنگی و تاریخی ایفا نموده وکوچ اقوام مختلف ازاین ناحیه به نواحی دیگردر روند تاریخ تأثیر بسزایی داشته است. درهزاره های پیش از میلاد مناطق وسیعی از آسیای مرکزی جولانگاه اقوام مختلفی از جمله سکاها بوده اس چکیده کامل

  چکیده: در ادوار مختلف تاریخ، منطقه آسیای مرکزی نقش مهمی را به لحاظ فرهنگی و تاریخی ایفا نموده وکوچ اقوام مختلف ازاین ناحیه به نواحی دیگردر روند تاریخ تأثیر بسزایی داشته است. درهزاره های پیش از میلاد مناطق وسیعی از آسیای مرکزی جولانگاه اقوام مختلفی از جمله سکاها بوده است ،قومی کوچرو و نیمه متمدن که به علت کثرت اقوام ساکن،شرایط زندگی صحرایی،رفع نیاز های معیشتی جدید،ناچار به مهاجرت شده اند.منطقه آسیای مرکزی شامل نواحی استپی بود که شرایط آب و هوایی آن زندگی کوچروی را ایجاب می کرد واین امر موجب حفظ نوع زندگی بیابانگردی شده است.این قلمرو محل تلاقی گروههای بیشماری که مدام در حال حرکت و جابجایی از نقطه ای به نقطه دیگر بوده اند که متضمن اختلاط نژادی در بین اقوام یاد شده گردیده است.نفوذ سکاهانیز در هنراروپای شرقی وغربی آشکار وتصاویری ازاشیای بر جای مانده ، بیانگر نوعی شیفتگی نسبت به جهان حیوانات است ودر هنر بخش اعظمی از اروپا تأثیر فراوان بر جای نهاده است. واژگان کلیدی : سکاها ،هنر،نژاد،کوچرو پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی تعاملات سیاسی سلاجقه بزرگ در قبال دستگاه خلافت عبّاسی (طغرل تا برآمدن برکیارق)
  دکتر ابر اهیم با وفا علی خوش نامی
  چکیده حکومت سلجوقیان از جمله حکومت های ترک تبار بود، که با شکست غزنویان در سال 431 ه.ق شکل گرفت. در این دوره، وسعت امپراطوری سلجوقیان از مرزهای غربی چین (کاشغر و ختن) تا دریای روم گسترش پیدا کرد و یک دولت قدرتمند در سرزمین ایران پا گرفت، دولتی که تا سال 590 ه.ق یعنی بی چکیده کامل

  چکیده حکومت سلجوقیان از جمله حکومت های ترک تبار بود، که با شکست غزنویان در سال 431 ه.ق شکل گرفت. در این دوره، وسعت امپراطوری سلجوقیان از مرزهای غربی چین (کاشغر و ختن) تا دریای روم گسترش پیدا کرد و یک دولت قدرتمند در سرزمین ایران پا گرفت، دولتی که تا سال 590 ه.ق یعنی بیشتر از یک سده و نیم دوام یافت. سلاجقه در طول حکومت 161 ساله ی خود با 9 نفر از خلفای عبّاسی هم عصر بودند. آنان برای مقبولیت و مشروعیت حکومت خود نیازمند تأئید و حمایت معنوی خلیفه ی عبّاسی بودند. بنابراین خلیفه ی عبّاسی را به رسمیّت شناخته و در قبال آنها سیاست مسالمت آمیزی را پیش گرفته، و سعی نمودند رابطه ی عمیق و نزدیکی را با آنان برقرار نمایند. از سوی دیگر دستگاه خلافت عبّاسی نظربه برخی تحوّلات سیاسی در ایران و بغداد و مهمتر از همه ضعف سلسله آل بویه، از این فرصت تاریخی استفاده کرده و به عنوان اهرم قدرت و بازسازی خلافت، به سلجوقیان متوسّل شدند و به نام آنها خطبه خواندند. در این نوشتار برآنیم که عناصر تأثیرگذار در تعاملات سیاسی سلاجقه از دوره ی طغرل تا برآمدن برکیارق با خلفای عباسی (القائم و المقتدی) و تأثیر پیامدهای آن را بررسی کنیم. واژگان کلیدی: طغرل، آلب ارسلان، ملکشاه، القائم، المقتدی، تعاملات سیاسی پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - بررسی نظام مالیاتی ایران در عصر ایلخانی با تکیه بر گزارش های کتاب نزهه القلوب حمدا... مستوفی قزوینی
  دکتر احسان اشراقی حسن شادپور
  چکیده همانطور که می دانیم حاکمیت و مغول تشکیلات ایلخانان در ایران از ادوار مهم و سرنوشت ساز تاریخ این کشور محسوب می شود. نظام مالیاتی که در این دوره به کار گرفته می شد از ویژگیهای خاصی برخوردار بود از سویی ریشه در آداب و رسوم کوچرویی داشت که از آن همه مردم ملزم به پر چکیده کامل

  چکیده همانطور که می دانیم حاکمیت و مغول تشکیلات ایلخانان در ایران از ادوار مهم و سرنوشت ساز تاریخ این کشور محسوب می شود. نظام مالیاتی که در این دوره به کار گرفته می شد از ویژگیهای خاصی برخوردار بود از سویی ریشه در آداب و رسوم کوچرویی داشت که از آن همه مردم ملزم به پرداخت آن بودند. از سوی دیگر با ورود به ایران و ممالک دیگر ، سنت ها و روش های مالیاتی ملل مغلوب در بین آنان مورد پذیرش واقع شده و تا جایی که منافع آنها را تأمین می کرد به کار گرفته می شد. کتاب نزهه القلوب تألیف حمدا... مستوفی قزوینی اثری است که به طور دقیق و مفصل در رابطه با میزان مالیات ها و چگونگی اخذ آنها مطالبی را بیان نموده است. با توجه به اینکه حمدا... مستوفی خود در مصدر امور قرار داشته و به دفاتر و گزارش های دولتی دسترسی داشته لذا گزارش های وی برای ما از اهمیت زیادی برخوردار است مقاله حاضر تلاش می کند با تأکید بر مطالب نزهه القلوب به بررسی نظام مالیاتی ایلخانان بپردازد. واژگان کلیدی : ایران-ایلخانان- نزهه القلوب حمدا...- مستوفی قزوینی، مالیات پرونده مقاله