بررسی خواص آنتی اکسیدانی عصاره برگ گیاه انجدان رومی (Levisticum officinale) و تاثیرآن بر پایداری روغن سویا در شرایط نگه داری

محورهای موضوعی : شیمی مواد غذایی-آنتی اکسیدان ها

مهدی اطهری ¹ , امیر حسین الهامی راد ² , محمد مهدی نعمت شاهی ³ , نفیسه نعمت شاهی ⁴

1 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان ، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار ایران
2 - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد سبزوار ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سبزوار، ایران.
3 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان ، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار ایران
4 - دانشجوی دکتری تخصصی زیست شناسی-فیزیولوژی گیاهی، گروه علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

تاریخ دریافت : 1397/02/19 تاریخ پذیرش : 1397/08/07 تاریخ انتشار : 1399/10/01

کلید واژه: روغن سویا, پایداری اکسایشی, آنتی اکسیدان طبیعی, انجدان رومی, عصاره برگ,

چکیده مقاله :

اکسایش لیپیدها از مشکلات اصلی در نگهداری و بکارگیری روغنها و چربیهای خوراکی می‌باشد. یکی از موثرترین راه‌های به تاخیر انداختن اکسایش لیپید ها، بکارگیری آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد. ثابت شده است که افزودن آنتی‌اکسیدانهای شیمیایی می‌تواند باعث ایجاد جهش یا سرطان گردد. بنابراین، بسیاری از گیاهان که منبع عالی از ترکیبات فنلی با فعالیت آنتی‌اکسیدانی قوی می باشد، می‌توانند جایگزین مناسبی جهت پایداری اکسایشی استفاده شوند. در این پژوهش ابتدا عصاره گیری از برگ گیاه انجدان رومی با استفاده از حلال متانول انجام گرفت ومیزان کل ترکیبات فنولی موجود در عصاره و همچنین فعالیت آنتی اکسیدانی آن با بررسی قدرت مهارکنندگی رادیکالهای آزاد DPPH تعیین گردید، سپس اثرات آنتی‌اکسیدانی عصاره در غلظت‌های مختلف بر پایداری اکسایشی روغن سویا از طریق سنجش اندیس پراکسید و شاخص تیوباربیتوریک اسید (TBA) بررسی شد و با اثر آنتی‌اکسیدان سنتزی BHT مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره میزان ترکیبات فنلی موجود در عصاره و در نتیجه فعالیت آنتی اکسیدانی آن افزایش یافت، بطوریکه بیشترین مقدار این ترکیبات در غلظت 1000 پی پی ام بدست آمد که برابر mgGA/gr Extract 706/0 بود. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی نیز به بالاترین غلظت عصاره (1000 پی پی ام) با مقدار 59/88 درصد تعلق داشت. نتایج آزمون اندیس پراکسید و شاخص TBAنشان داد که با گذشت زمان، غلظت‌های 800 و 1000 پی پی ام عصاره به خوبی توانست اکسیداسیون روغن سویا را کنترل کند و نسبت به آنتی اکسیدان سنتزی BHT بهتر عمل نماید. بنابراین طبق نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان گفت که عصاره گیاه می‌تواند به عنوان منبعی از آنتی اکسیدانهای طبیعی برای جلوگیری از اکسایش روغنها و غذاهای حاوی روغن مورد استفاده قرار گیرد.