مسئولیت مدنی عاملان زیان در حوادث مربوط به نیروی برق

محورهای موضوعی : حقوق خصوصی و تجارت

حمید حبیبی ¹ , حسین میری ^{2 *} , علی اکبر اسماعیلی ³

1 - دانشجوی دکتری،گروه حقوق خصوصی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
2 - استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد گنبد کاووس، دانشگاه آزاد اسلامی، گنبد کاووس، ایران.
3 - استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/09/16 تاریخ پذیرش : 1403/12/16 تاریخ انتشار : 1404/02/14

کلید واژه: حوادث, عامل زیان, زیان‌دیده, مستخدم, مسئولیت مدنی.,

چکیده مقاله :

شرکت‌های توزیع نیروی برق، یک نهاد ذیل توانیر محسوب و در قالب یک نهاد عمومی، انحصاراً توزیع نیروی برق ایران را در اختیار دارند، اگر در انجام وظایف از سوی اداره و یا مستخدمین آن‌ها، زیانی متوجه اشخاص یا مشترکان برق گردد. در بعضی مواقع، عامل زیان در ایجاد ضرر، می‌تواند شرکت‌های مزبور باشند و در مواقع دیگر عامل زیان، مستخدم خاطی است و هم‌چنین در موارد نادری نیز شخص زیان‌دیده با تقصیر، به خود آسیب وارد می‌کند. پرسشی که وجود دارد این است که اگر هر یک از عاملین زیان به دیگری یا مشترکان برق خسارتی وارد آورند، مسئولیت آن‌ها چگونه خواهد بود؟ آیا عمد و تقصیر یا فقدان هر دو در ضمان عامل زیان تاثیرگذار است؟ در این مسئله و در باب مسئولیت مدنی شرکت‌های دولتی در برخی کتاب‌های حقوقی، مسائلی به صورت پراکنده عنوان شده است. روشی که برای این تحقیق به کار رفته، روش توصیفی–تحلیلی است و از منابع موجود در کتابخانه‌ها و بانک­های اطلاعاتی استفاده شده است. در بررسی‌های صورت گرفته در کتب و مقالات؛ شرکت‌های توزیع نیروی برق در صورت عدم رعایت ضوابط و دستورالعمل‌ها، عدم نظارت بر فعالیت مستخدمین، عدم نگهداری تاسیسات و انجام آموزش‌های لازم، عامل اصلی تلقی می‌شوند و اگر مستخدم در انجام وظایف خود، سهل انگاری یا تقصیر کند و یا اقدامی از روی عمد انجام دهد، شخص مستخدم عامل اصلی زیان تلقی می‌گردد و اگر مشترک برق (زیان‌دیده)، شخصاً در ایجاد زیان دخیل باشد، عامل اصلی زیان تلقی شده و از حق مطالبه خسارت محروم خواهد بود.

 

چکیده انگلیسی:

Electricity distribution companies are a subsidiary of tavanir holding company and are available in the form of a public institution exclusively to distribute iranian electricity, whether to perform duties by the administration or in their employees, the harm to other people or customers. in some cases, the loss factor in causing losses can be those companies and in other cases the loss factor is the guilty person and also in the rare cases the person of the injured person is harmed. the question is: what if any of the loss agents cause any damage to the other or its customers? is it intentionally and negligence or lack of both? in this research and on civil liability of public companies in some legal books, issues are discussed sporadically. the method used for this research is descriptive - analytical and the available resources in libraries and information banks have been used. in the case studies in books and papers, the power distribution companies are considered as the main factor in non - compliance with regulations and instructions, lack of supervision over the activities of servants, lack of facilities maintenance and necessary training  and if a servant is responsible for the loss of his duties, the agent is considered as the main cause of loss and if the owner is personally involved in causing losses, it is considered as the main cause of loss and will be deprived of compensation .

 

منابع و مأخذ:

1. امامی، محمد، کوروش استوار سنگی(1390). حقوق اداری، چاپ چهاردهم تهران: میزان.
2. ابوالحمد، عبدالحمید(1369). مقالۀ پیرامون یک رأي وحدت رویه و مسأله شخصیت حقوقی دولت، نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
3. اخوان فرد، مسعود، تقدیر، محمد کاظم(1389). مسئولیت بین المللی دولت بر اساس معاهده منشور انرژی، مجله حقوقی بین المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری، شماره42.
4. بارکزهی، ناهید.(1400). مسئولیت مدنی دولت در خسارات ناشی از اقدامات تروریستی. ماهنامه پژوهشنامه تطبیقی دادپیشگان، دوره 3، شماره3.
5. حبیبی، حمید، غلامعلی زادکجو، محمد(1398). بررسی مسئولیت مدنی اداره توزیع برق وکارکنان آن در برابر مشترکان و شناخت چالش ها و راهکار. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی حقوق و علوم سیاسی، اردبیل.
6. خلجی، روح اله(1394). شرکت نفتی توتال، ساختار، گستره عملیات بالادستی و پائین دستی، و مسئولیت (مطالعه موردی دعوای نفتکش اریکا)، تهران: کتاب نخستین همایش بین المللی حقوق ایران.
7. رستمی، مریم، امامی، محمد، واعظی، سید مجتبی(1400). تأملی بر استثنائات مسئولیت مدنی دولت در نظام حقوقی ایران، فصلنامه علمی پژوهش های نوین حقوق اداری، دوره 3، شماره 6، 11-34.
8. زرگوش، مشتاق(1389). مسؤولیت مدنی دولت، جلد1، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
9. صفایی، سید حسین، رحیمی، حبیب الله (1397). مسئولیت مدنی تطبیقی، تهران: شهر دانش.
10. طباطبایی موتمنی، منوچهر(1390). حقوق اداری، چاپ هفدهم، تهران: سمت.
11. غمامی، مجید(1376). مسئولیت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود، تهران: نشر دادگستر.
12. قاسم زاده، سید مرتضی (1387). مبانی مسئولیت مدنی، تهران: نشر میزان.
13. کاتوزیان، ناصر(1397). الزام خارج از قرارداد (مسئولیت مدنی)قواعد عمومی، تهران: گنج دانش.
14. موسی زاده، رضا (1377). حقوق اداري، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
15. میر حسینی، سارا.(1396). بررسی مسئولیت مدنی اداره برق در قبال مردم حین نوسانات منجر به خسارت، به راهنمایی: دکتر محمد حسین سیادت، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، حقوق خصوصی.
16. وحدتی شبیری، سید حسن(1395). نگرشی بر نوع مسئولیت دولت در قبال کارکنان خود، دین و قانون، شماره 14، 125-158.
17. هژبری، کاظم(1392). بررسی فقهی و حقوقی مسؤولیت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود، به راهنمایی: دکتر محمد حسن جوادی، دانشگاه ارومیه، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، فقه و مبانی حقوق.