طراحی الگوی توانمندسازی معلمان با تکیه بر رویکرد تحلیل مضمون
مثنی فلیح حسن
1
(
دانشجوی دکتری مدیریت آموزش، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
)
عباداله احمدی
2
(
استادیار گروه مدیریت آموزش ، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت ، ایران
)
حیدر محسن شویلی
3
(
استاديار گروه علوم تربيتي دانشگاه ذي قاز عراق
)
کبری امامی
4
(
استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
)
کلید واژه: الگو, بهبود کارایی, توانمندسازی, معلمان,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی توانمندسازی معلمان کشور عراق با تکیه بر رویکرد تحلیل مضمون انجام شد.
روش شناسی پژوهش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی و ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختارمند و متون معتبر بوده است.جامعه اماری شامل خبرگان اموزش وپرورش کشورعراق ومتخصصین مرتبط با موضوع در دانشکده های علوم تربیتی ومدیریت اموزشیی دانشگاههای کشور عراق می باشدکه از طریق نمونه گیری هدفمند و با ملاک اشباع نظری به تعداد بیست نفر انتخاب گرذیذ نرم‌افزار مورد استفاده در این پژوهش، نرم‌افزار کیفی MAXQDA-2020 بوده است. رویکرد مورد استفاده نیز با اتکا به تحلیل مضمون به روش آتراید و استرلینگ (2011) بوده است.
یافته ها: یافته‌ها نشان داد الگوی توانمندسازی معلمان دارای 6 بعد خودکارآمدی (با پوشش مولفه‌های تجارب در حد تسلط، خودتنظیمی، خوداندیشی، یادگیری جانشینی)، تصمیم‌گیری مشارکتی (با پوشش مولفه‌های تصمیم‌گیری گروهی، تیم‌سازی، تفویض اختیار)، طراحی آموزشی (با پوشش مولفه‌های تولید چندرسانه‌ای، ارزیابی آموزشی، تدوین تدریس، تحلیل محتوا، تدوین محتوا)، توانمندسازی روانشناختی (با پوشش مولفه‌های توسعه شایستگی، خودمختاری، تاثیرگذاری، اعتماد)، توسعه حرفه‌ای (با پوشش مولفه‌های آینده‌پژوهی، بهبود روش‌ها و شیوه کلاس‌داری، تفکر خلاق، توسعه دانش حرفه‌ای) و هوشمندسازی (با پوشش مولفه‌های هوش مصنوعی، محتوای دیجیتال، سواد رسانه‌ای) بوده که 23 مولفه را پوشش داده است. روایی مولفه‌های شناسایی شده با استفاده از معیارهای چهاربخشی گوبا و لینکولن بررسی و تایید شد. اعتبار الگو نیز با استفاده از گروه کانونی بررسی و تایید گردید.
بحث و نتیجه گیری: براساس یافته‌ها، می‌توان گفت توجه دست‌اندرکاران آموزش و پرورش به شاخص‌های شناسایی شده در این پژوهش در جهت بهبود کارایی معلمان راهگشاست.
چکیده انگلیسی :
Introduction and Objective: The present study aimed to design a teacher empowerment model using thematic analysis (Autumn 2024).
Research Methodology: This study employed a qualitative research approach, utilizing semi-structured interviews (M: 31.75 ± 5.67) and credible texts for data collection. The sample size reached theoretical saturation at 20 academic experts in leadership, as well as education administrators and teachers, who were selected purposefully. The qualitative software MAXQDA-2020 was used for data analysis, following the thematic analysis approach based on the Attride-Stirling (2011) method.
Findings: The results indicated that the teacher empowerment model comprises six dimensions: self-efficacy (covering components such as mastery experiences, self-regulation, self-reflection, and vicarious learning), participatory decision-making (including group decision-making, team-building, and delegation of authority), instructional design (encompassing multimedia production, educational assessment, lesson planning, content analysis, and content development), psychological empowerment (covering competence development, autonomy, influence, and trust), professional development (including foresight, improvement of methods and classroom management, creative thinking, and professional knowledge development), and digitalization (comprising artificial intelligence, digital content, and media literacy). In total, 23 components were identified. The validity of the identified components was assessed and confirmed using Guba and Lincoln’s four-criteria framework, and the model’s reliability was validated through a focus group.
Discussion and Conclusion: Based on the findings, attention to the identified indicators in this study can serve as a valuable guideline for education stakeholders in enhancing teacher effectiveness.
اربابیان، زهرا.، خورشیدی، عباس.، شهریاری، محمدرضا.، شریفی، مانی. (1399). ارائه الگوی مدیریت توانمندسازی برای معلمان مدارس متوسطه آموزش و پرورش شهر تهران. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 12 (45)، 176-15.
اسمعیلی آهندانی، ابوذر.، شکیبایی، زهره.، عاشوری،هایده. (1402). طراحی و تبیین مدل توانمندسازی ساختاری منابع انسانی با رویکرد نظریه داده بنیاد.فصلنامه علمی پژوهشی سبک زندگی اسلامی با حوریت سلامت، 7 (3)، 136-121.
باقری، مهدی، شایان، شهرام، و جوکار، فریبا. (1399). توانمندسازی معلمان آموزشی دانشگاههای علوم پزشکی: تحلیل محتوای متون. طب و تزکیه، 29(2 )، 128-142
برزگر، کلثوم.، صفاریان همدانی، سعید.، یوسفی سعیدآبادی، رصا. (1399). ارائه مدل توانمند سازی مهارت مدیریتی معلمان زن مدارس آموزش و پرورش استان مازندران بر اساس نظریه داده بنیاد. جامعه شناسی آموزش و پرورش، 6 (2)، 24-12.
صفری، محمود (۱۳۹۸). ارتباط معلمان تحول گرای معلمان تا توانمندسازی معلمان؛ نشریه پویش در آموزش علوم انسانی دانشگاه فرهنگیان، شماره ۱۷.
کارگر، فرزانه؛ فرحبخش، سعید؛ ستار، آزیتا. (۱۳۹۹). ارائه مدل توانمندسازی معلمان مدارس ابتدایی یک پژوهش کیفی. فصلنامه علمی مدیریت مدرسه، دوره هشتم – شماره اول.
کرمی، عشرت.، غلامی، عبدالخالق.، محبی، سراج الدین. (1402). ارائه مدل ساختاری تفسیری سازمان بهره ور با رویکرد توانمندسازی معلمان در سازمان‌های آموزشی و پژوهشی (مورد مطالعه: آموزش و پرورش استان عراق)، فصلنامه آموزش و پرورش متعالی، 3 (2)، 15-1.
Ahmed, T., Chaojun, Y., Hongjuan, Y., & Mahmood, S. (2022). The impact of empowering leadership on job performance of higher education institutions employees: mediating role of goal clarity and self-efficacy. Psychology Research and Behavior Management, 677-694.
Hsu, H. M., Chang, H. T., Liou, J. W., Cheng, Y. C., & Miao, M. C. (2023). Empowering leadership and team innovation: The mediating effects of team processes and team engagement. German Journal of Human Resource Management, 37(1), 23-49.
Kilag, O. K., Tokong, C., Enriquez, B., Deiparine, J., Purisima, R., & Zamora, M. (2023). School Leaders: The Extent of Management Empowerment and Its Impact on Teacher and School Effectiveness. Excellencia: International Multi-disciplinary Journal of Education (2994-9521), 1(1), 127-140.
Supriyanto, A. S., Ekowati, V. M., Rokhman, W., Ahamed, F., Munir, M., & Miranti, T. (2023). Empowerment Leadership as a Predictor of the Organizational Innovation in Higher Education. International Journal of Professional Business Review: Int. J. Prof. Bus. Rev., 8(2), 10.
Wen, J., Huang, S. S., & Teo, S. (2023). Effect of empowering leadership on work engagement via psychological empowerment: Moderation of cultural orientation. Journal of Hospitality and Tourism Management, 54, 88-97.