شیوه‌های مدیریت ریسک و عملکرد شرکت با نقش میانجی نوآوری مدل کسب‌وکار
محورهای موضوعی : پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار
فاطمه صمدی
1
*
,
احسان شراهی
2
1 - گروه مدیریت، واحد تهران شرق، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه مدیریت، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: شیوه‌های مدیریت ریسک, عملکرد شرکت, نوآوری مدل کسب‌وکار,
چکیده مقاله :
مدیریت ریسک (شامل شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسک‌ها) و عملکرد سازمانی از عوامل حیاتی موفقیت شرکت‌ها محسوب می‌شوند که در این میان، نوآوری در مدل کسب‌وکار نقش واسطه‌ای کلیدی ایفا می‌کند.هدف از پژوهش حاضربررسی تأثیر مدیریت ریسک بر عملکرد شرکت‌ها با در نظر گرفتن نقش میانجی نوآوری در مدل کسب‌وکار می باشد . پژوهش حاضر از نظر روش شناسی ازنوع همبستگی و در زمره تحقیقات با ماهیت کاربردی-توصیفی قرار دارد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۵۰ شرکت بودند که در این محدوده فعالیت داشته‌اند وبازه زمانی ان از سه ماهه چهارم 1402بوده است .به منظور گردآوری نمونه آماری از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید وبراساس فرمول کوکران،برای جامعه آماری تحقیق تعداد۱۰۸ نفر از مدیران مالی، بازاریابی ومیانی در شهرک صنعتی پیشوای تهران انتخاب شدند. برای جمع آوری مبانی نظری وپیشینه تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده ؛و سپس برای گردآوری داده ها ؛از روش میدانی بهره گرفته شد و پرسش نامه استففاده شده در پژوهش ازمطالعه النمیر و همکاران (2021)؛می باشد. داده‌ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS و PLS مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مدیریت ریسک تأثیر مستقیم و معناداری بر هر سه بعد عملکرد سازمانی (مالی، غیرمالی و محیطی) دارد. همچنین، مدیریت ریسک به‌صورت غیرمستقیم و از طریق تقویت نوآوری در مدل کسب‌وکار نیز بر عملکرد سازمانی تأثیرگذار است. نوآوری در مدل کسب‌وکار به‌عنوان یک مکانیسم واسطه‌ای قوی عمل کرده و موجب بهبود عملکرد سازمانی در تمامی ابعاد می‌شود.
Risk management (including risk identification, assessment, and control) and organizational performance are considered critical factors for the success of companies, among which innovation in the business model plays a key mediating role. The aim of the present study is to investigate the impact of risk management on company performance by considering the mediating role of innovation in the business model. The present study is of correlational type in terms of methodology and is among the research with an applied-descriptive nature. The statistical population of this study included 150 companies that have been active in this area and its time period was from the fourth quarter of 1402. In order to collect the statistical sample, purposive sampling method was used and based on the Cochran formula, 108 financial, marketing, and middle managers in the Pishva Industrial Park of Tehran were selected for the statistical population of the study. The library method was used to collect theoretical foundations and background of the research; and then the field method was used to collect data; and the questionnaire used in the research is from the study of Al-Namir et al. (2021). The data were analyzed using confirmatory factor analysis and structural equation modeling in SPSS and PLS software. The research findings show that risk management has a direct and significant effect on all three dimensions of organizational performance (financial, non-financial, and environmental). Also, risk management also affects organizational performance indirectly and through strengthening innovation in the business model. Innovation in the business model acts as a strong mediating mechanism and improves organizational performance in all dimensions.
1) پوراحمدی، محمدحسین، فرساد امان الهی، غلامرضا. (1400). تأثیر مدیریت ریسک سازمانی بر رابطه بین تأمین مالی خارجی و مدیریت سود. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 13 (49)، 96-73
2) شریف‌زادگان، محمد. (1402). بررسی تأثیر روابط مدیریتی بر عملکرد شرکت با نقش میانجی نوآوری مدل کسب‌وکار و نقش تعدیل گری آشفتگی محیطی در شرکت فولاد اکسین خوزستان. پژوهش‌های نوین در ارزیابی عملکرد، 2(2)، 102-113
3) عارف منش، زهره، رامشه، منیژه و شکوهی، حامد. (1401). رابطه بین مدیریت ریسک سازمانی و عملکرد شرکت با نقش مزیت رقابتی و سواد مالی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی، 14(54)، 79-100
4) عطار، محمدحسین، بی‌طرف، مجید. (1403). تأثیر قابلیت‌های مدیریت دانش و ریسک‌پذیری سازمانی برای نوآوری مدل کسب‌وکار، فصلنامه مطالعات مدیریت و کارآفرینی، 10(1)، 387-406
5) قادری، صلاح‌الدین، لشگری، زهرا، تاری وردی، یداله، کیقبادی، امیررضا. (1399). مدل مدیریت ریسک شرکتی و پیامدهای آن بر عملکرد حسابداری و اقتصادی شرکت. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(65), 139-173
6) محمد شریفی، نیکو، نبوی چاشمی، سید علی، یداله زاده طبری، ناصر علی. (2021). نقش مدیریت ریسک سازمانی بر عملکرد شرکت در فرایند ادغام و اکتساب با استفاده از الگوی دومرحله‌ای هکمن. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 12(46), 435-448
7) Adam, M. Soliman, A. M. & Mahtab, N. (2023). Measuring enterprise risk management implementation: A multifaceted approach for the banking sector. The Quarterly Review of Economics and Finance, 87, 244-256
. 8) Anwar, M. (2018). Business model innovation and SMEs performance—does competitive advantage mediate? International Journal of Innovation Management, 22(07), 1850057
. 9) Benedetto, A. D. Della Corte, V. & Iraldo, F. (2020). Risk management and innovation: A systematic review from a resource-based perspective. International Journal of Business Management and Economic Research, 11(1), 123-139
. 10) Bocken, N. M. P. Short, S. W. Rana, P. & Evans, S. (2014). A literature and practice review to develop sustainable business model innovation. Journal of Cleaner Production, 65, 42-56
. 11) Chesbrough, H. (2010). Business model innovation: Opportunities and barriers. Strategic Entrepreneurship Journal, 3(2), 223-227
. 12) Dey, R. K. Hossain, S. Z. & Rezaee, Z. (2018). Financial risk disclosure and financial attributes among publicly traded manufacturing companies: Evidence from Bangladesh. Journal of Risk and Financial Management, 11(2), Article 50
. 13) Doh, J. & Kim, S. (2014). Corporate social responsibility and business model innovation: A comparative study. Business Ethics: A European Review, 23(4), 382-396
. 14) Ferreira, J. A. B. Coelho, A. & Weersma, L. A. (2019). The mediating effect of strategic orientation, innovation capabilities, and managerial capabilities among exploration and exploitation, competitive advantage, and firm performance. Contaduría y administración, 64(SPE1), 0-0
. 15) Ghazieh, L. & Chebana, N. (2021). The effectiveness of risk management system and firm performance in the European context. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 26(52), 182-196
. 16) Hamelink, M. & Opdenakker, R. (2019). How business model innovation affects firm performance in the energy storage market. Renewable Energy, 131, 120-127
. 17) Hopper, G. (2019). The enterprise risk management function in financial institutions. Journal of Risk Management in Financial Institutions, 12(4), 328–341
. 18) Hughes, M. & P.G.R. (2021). Managing organizational risk and performance: A framework for understanding their relationship. International Journal of Business and Management Research, 9(3), 112-129
. 19) Ilyas, S. Hu, Z. & Wiwattanakornwong, K. (2020). Unleashing the role of top management and government support in green supply chain management and sustainable development goals. Environmental Science and Pollution Research, 27(8), 8210–8223
. 20) Ince, H. Imamoglu, S. Z. & Turkcan, H. (2016). The effect of technological innovation capabilities and absorptive capacity on firm innovativeness: A conceptual framework. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 235, 764-770
. 21) Khan, T. Ahmed, R. & Khan, M. (2021). The role of business model innovation in mitigating risks and enhancing organizational performance. Journal of Business Research, 123, 45-58
. 22) m, C. (2018). Enterprise risk management in banking industry. Firm Journal of Management Studies, 3(1), 1–15
. 23) Lin, W. L. Yip, N. Ho, J. A. & Sambasivan, M. (2020). The adoption of technological innovations in a B2B context and its impact on firm performance: An ethical leadership perspective. Industrial Marketing Management, 89, 61–71
. 24) Nohong, M. Ali, M. Sohilauw, M. Sobarsyah, M. & Munir, A. (2019). Financial literacy and competitive advantage: SME strategy in reducing business risk. Revista Espacios, 40(32
. 25) Ortt, J. R. & van der Duin, P. A. (2008). The evolution of innovation management towards contextual innovation. European Journal of Innovation Management, 11(4), 522-538
. 26) Pierce, E. M. & Goldstein, J. (2018). ERM and strategic planning: A change in paradigm. International Journal of Disclosure and Governance, 15(1), 51–59
. 27) Pike, R. Neale, B. & Lichtenstein, S. (2022). Risk management and performance: A framework for understanding the effect of risk management on organizational performance. Journal of Business Research, 144, 387-396
. 28) Rabbiosi, L. Lio, G. & Archibugi, D. (2023). The role of business model innovation in integrating risk management and corporate performance. Long Range Planning, 25, Article 103203
. 29) Ricardianto, P. Lembang, A. Tatiana, Y. Ruminda, M. Kholdun, A. Kusuma, I. & Endri, E. (2023). Enterprise risk management and business strategy on firm performance: The role of mediating competitive advantage. Uncertain Supply Chain Management, 11(1), 249-260
. 30) Saeidi, P. Saeidi, S. P. Sofian, S. Nilashi, M. & Mardani, A. (2019). The impact of enterprise risk management on competitive advantage by moderating role of information technology. Computer Standards & Interfaces, 63, 67-75
. 31) Salamzadeh, A. Mortazavi, S. Hadizadeh, M. & Braga, V. (2023). Examining the effect of business model innovation on crisis management: The mediating role of entrepreneurial capability, resilience, and business performance. Innovation & Management Review, 20(2), 132-146
. 32) Shad, M. K. & Lai, F.W. (2019). Enterprise risk management implementation and firm performance: Evidence from the Malaysian oil and gas industry. International Journal of Business and Management, 14(5), 47-56
. 33) Siguaw, J. A. Simpson, P. M. & Enz, C. A. (2006). Conceptualizing innovation orientation: A framework for study and integration of innovation research. Journal of Product Innovation Management, 23(6), 556-574
. 34) Sosna, M. Trevinyo-Rodríguez, R. N. & Velamuri, S. R. (2010). Business model innovation and firm performance: A study of the relationship between business model innovation, risk management, and firm performance. Journal of Business Strategies, 27(2), 15-27
. 35) Taran, Y. Boer, H. & Lindgren, P. (2015). A business model innovation typology. Decision Sciences, 46(2), 301-331
. 36) Valero-Gil, J. Surroca, J. A. Tribó, J. A. Gutiérrez, L. & Montiel, I. (2023). Innovation vs. standardization: The conjoint effects of eco-innovation and environmental management systems on environmental performance. Research Policy, 52(4), Article 104737
. 37) Wijaya, N. & Rahmayanti, P. (2023). The role of innovation capability in mediation of COVID-19 risk perception and entrepreneurship orientation to business performance. Uncertain Supply Chain Management, 11(1), 227-236
. 38) Yang, Y. & Lin, C. (2022). The impact of risk management on innovation and performance: Evidence from high-tech industries. Sustainability, 14(1), Article 123-138
. 39) Yepes, V. Pellicer, E. Alarcón, L. F. & Correa, C. L. (2016). Creative innovation in Spanish construction firms. Journal of Professional Issues in Engineering Education and Practice, 142(1), 0401500