پاسخ برخی خصوصیات زراعی ارقام کلزا به کود نیتروژن و تاریخ کاشت

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

سعید صفی‌خانی ¹ , عباس بیایانی ² , ابوالفضل فرجی ³ , علی راحمی کاریزکی ⁴ , عبدالطیف قلی زاده ⁵

1 - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد گاووس، ایران
2 - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد گاووس
3 - استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
4 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد گاووس
5 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد گاووس

تاریخ دریافت : 1394/01/23 تاریخ پذیرش : 1394/05/17 تاریخ انتشار : 1394/08/01

کلید واژه: نیتروژن, عملکرد و اجزای عملکرد, ارقام کلزا,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کود نیترون و تاریخ کاشت بربرخی خصوصیات زراعی ارقام کلزای بهاره، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی سال زراعی 1393-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار رقم کلزا (هایولا 401 =C1، زرفام =C2، هایولا 308 =C3 و RGS003 =C4)، دو تاریخ کاشت (20 آبان ماه =D1 و 30 آذر ماه =D2) و سه سطح کود نیتروژن (عدم کاربرد کود نیتروژن= N1(شاهد)، 50 درصد توصیه‌ی کودی =N2، 100 درصد توصیه‌ی کودی =N3) بودند. در این تحقیق، تیمارهای تاریخ کاشت و سطوح کود نیتروژن در کرت اصلی و ارقام کلزا در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تاریخ کاشت × کود نیتروژن، بر کلیه ی صفات مورد ارزیابی در این آزمایش، در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. تیمار تاریخ کاشت× رقم بر کلیه‌ی اجزای عملکرد، به جز صفت تعداد دانه در خورجین، اثر معنی داری داشت. بیشترین میزان عملکرد دانه برای رقم آزاد گرده افشان RGS003 در بالاترین سطح کودی (100 درصد توصیه کودی به میزان 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره) و در تاریخ کاشت 20 آبان ماه به میزان 4.2 تن در هکتار، به دست آمد که نشان دهنده پتانسیل بالای عملکرد این رقم در این سطح کودی و تاریخ کاشت می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

To study effects of nitrogen fertilizer and sowing date on some agronomic traits of canola cultivars, a factorial split plot experiment based on randomized complete block design with four replications was conducted during growing season 2013 – 2014 at the Research Farm of Gonbadkavus University, Iran. Treatments were four canola (Brassica napus L) cultivars (C1=Hayola 401, C2=Zarfam, C3= Hayola 308, and C4=RGS003), two planting dates (D1=17 Nonvember and, D2=28 December) and three levels of nitrogen fertilizers (N1=0, N2=%50 of recommended fertilizer, N3=%100 recommended fertilizer). In this study the treatment of nitrogen fertilizer levels and planting dates were asseigned to main plots and canola cultivars to sub plots. The results of analysis of variance showed that the interaction effects between nitrogen fertilizer × planting were significant at 0.01 probability level on all evaluated traits. Interaction of planting date × cultivar effects on all yield components except seed per silique were also significantly. The fertilizer × cultivar interaction did not affect yield components significantly. The highest yield, 4.2 t/ha, was produced by the open pollinated cultivar of RGS003 using %100 recommended rate of nitrogen fertilizer at sowing date of 17 November, which represents a high potential of this cultivar under this nutrients level and sowing date.