نقش کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژنه و فسفره بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد همزیستی مایکوریزا در شوید

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

فاطمه هاشم زاده ¹ (دانش آموخته دکتری زراعت، اکولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران)
بهرام میرشکاری ² (دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبریز، ایران)
مهرداد یارنیا ³ (دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبریز، ایران)
فرخ رحیم زاده خویی ⁴ (استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبریز، ایران)
علیرضا تاری نژاد ⁵ (دانشیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران)

تاریخ دریافت : 1392/06/20 تاریخ پذیرش : 1393/06/30 تاریخ انتشار : 1393/08/01

کلید واژه: شوید, نیتروکسین, همزیستی,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی مایکوریزا، نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و کودهای شیمیایی نیتروژنه و فسفره بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد همزیستی مایکوریزایی ریشه در گیاه دارویی شوید توده بومی همدان دو آزمایش جداگانه دردو سال، به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز طی سال های زراعی 1389 و 1390 اجرا شد.تیمارهای مورد مطالعه در این تحقیق عبارت از کود زیستی مایکوریزا در سه سطح شامل شاهد یا عدم کاربرد، کاربرد مایکوریزای گونه intraradicesGlomusو G. mosseae، کود زیستی تثبیت کننده نیتروژن در سه سطح شامل شاهد یا عدم کاربرد، کاربرد نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس و کودهای شیمیایی نیتروژنه و فسفره در سه سطح شامل مقادیر صفر، 50 و 100 درصد مقدار توصیه شده از هر کدام بعد از تجزیه خاک بودند. نتایج نشان داد کاربرد تلفیقی و همزمان تیمارهای آزمایشی روی تعداد ساقه جانبی، تعداد چتر مرکب، عملکرد دانه و درصد همزیستی ریشه با مایکوریزا مؤثر بودند. کاربرد تلفیقی انواع کودهای زیستی تحت شرایط کاهش مقدار کودهای شیمیایی توصیه شده برای تغذیه شیمیایی خاک موثر واقع شد. همچنین، کاربرد جداگانه کودهای زیستی تثبیت کننده نیتروژن به ویژه سوپرنیتروپلاس و کاربرد تلفیقی مایکوریزا با مقادیر کاهش یافته کودهای شیمیایی باعث افزایش تعداد دانه در بوته شوید نسبت به تیمار شاهد گردید.

چکیده انگلیسی:

To study the effect of biofertilizers (mycorrhiza, nitroxin and supernitroplus) and chemical fertilizers (nitrogenous and phosphorus) on yield, components of yield and mycorrhizal colonization percent on commen dill (Anethum graveolens L.) two separate two-year experiment were conducted using a factorial experiment design based on completely randomized design with three replications under greenhouse conditions at the Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Iran, during 2010 and 2011. Treatments consisted of mycorrhizal application in three levels, (without using mycorrhiza as control, application of species of two mycorrhiza Glomus intraradices and G. mosseae, nitrogen-fixing biofertilizers in three levels (without application as control,applicationofnitroxin and supernitroplus) and chemical fertilizers of nitrogen and phosphorus in three levels including (zero, 50% and 100% of recommended dose according to soil analysis). The results showed that combined and simultaneous application of experimental treatments were effective on number of lateral branch, number of umbel per plant, seed yield and percent of root colonization with mycorrhiza. The combined application of biofertilizers under reduced application of nitrogen and phosphorous chemical fertilizers (zero and 50% recommended dose) affected these positively. Also, separate applications of nitrogen fixing biofertilizers, especially supernitroplus and combined application of mycorrhiza with reduced amounts of chemical fertilizers increased the number of seeds per plant against the control treatment.