اثر سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی تیوبرهای تولیدی 5 رقم سیب زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه ای
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
مهدی سلیمانی اقدم
1
(دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات از دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل)
مصطفی ولی زاده
2
(استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز)
علی اکبر ایمانی
3
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل)
داود حسن پناه
4
(استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل)
شهرام عزیزی
5
(دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تبریز، ایران)
کلید واژه: مینی تیوبر, سیب زمینی, کشت بافت, دامینوزاید,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی تیوبرهای تولیدی ارقام مختلف سیب زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه شرکت ویلکیج اردبیل در سال 1389 انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح از ماده دامینوزاید، به عنوان تنظیم کننده رشد گیاهی، در چهار سطح (0، 40، 80 و 120 میلی گرم در لیتر) و فاکتور دوم شامل پنج رقم سیب زمینی عاری از ویروس (ساتینا، ساوالان، مارفونا، آگریا و کایزر) بودند. در این پژوهش گیاهچه های عاری از ویروس تولید شده به گلخانه ایزوله انتقال داده شدند و در گلدان های پلاستیکی به ابعاد20×20×15 سانتی متر با بستری از مخلوط 1:1 حجمی پیت ماس بیولان و پرلیت کشت گردیدند. در طی دوره رشد صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ و ساقه در بوته، تعداد و وزن مینی تیوبر در بوته و در متر مربع و متوسط اندازه مینی تیوبر یادداشت برداری گردیدند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین سطوح مختلف دامینوزاید از نظر تعداد برگ در بوته، تعداد و وزن مینی تیوبر در متر مربع و متوسط اندازه غده و بین ارقام از نظر کلیه صفات اختلاف معنی دار وجود دارد. اثرمتقابل دامینوزاید × ارقام از نظر صفات تعداد برگ در بوته، تعداد و وزن مینی تیوبر در متر مربع و متوسط اندازه غده اختلاف معنی داری مشاهده شد. ارقام کایزر و مارفونا از نظر صفات تعداد و وزن مینی تیوبر در متر مربع در سطح مصرف 40 میلی گرم در لیتر دامینوزاید دارای بیشترین مقدار بودند. همبستگی بین تعـداد مینی تیوبر در متر مربع با وزن مینی تیوبر در متر مربع و طول ریشه؛ بین وزن مینی تیوبر در متر مربع با ارتفاع بوته و متوسط اندازه مینی تیوبر مثبت و معنی دار شدند. نتایج تجزیه رگرسیون چندگانه نشان داد که صفات وزن مینی تیوبر در متر مربع، متوسط اندازه غده، ارتفاع بوته و طول ریشه در تغییرات تعداد مینی تیوبر موثر هستند. بالاترین اثر مستقیم مثبت بر تعداد مینی تیوبر بر مترمربع از طریق ارتفاع بوته و کمترین اثر مستقیم منفی بر روی آن از طریق وزن مینی تیـوبر در متر مربع برآورد شدند.
To evaluate the effect of different levels of diaminozied on the potato cultivars mini-tubers produced by tissue culture under greenhouse condition a factorial an experiment on the base of completely randomized design in three replications was performed at the Ardabil Villkige Company Greenhouse in 2010. The first factor consisted of four levels of diaminozied, as plant growth regulator, (0, 40, 80 and 120 mg.L-1) and the second factor of five cultivars of virus-free potato (Satina, Savalan, Marfona, Agria and Cesear). Virus-free plantlets were transferred to isolated greenhouse and planted in 20×20×15 cm in plastic pots beds made by 1:1 volume of Biolan peat moss and perlite. During growth period traits like plant height, leaf and stem number per plant, mini-tuber weight and number per plant and square meter, and mini-tuber size were average measured. The analysis of variance showed significant differences among different levels of diaminozied for leaf number per plant, mini-tuber weight and its number per square meter, tuber average size in all cultivars under study. The interaction of diaminozied by cultivars showed significant difference as to leaf number per plant, mini-tuber weight, its number per square meter and average tuber size. Cesear and Marfona cultivars produced higher mini-tuber weight and tuber number per square meter by applying 40 mg.L-1 diaminozied. The correlation was significant and positive between mini-tuber number per square meter with mini-tuber weight per square meter and root length. It was also significant and positive between mini-tuber weight per square meter with plant height and average mini-tuber size. The results of multi regression analysis indicated that mini-tuber weight per square meter, average tuber size, plant height and root length were effective on changes of the mini-tuber number. The highest positive direct effect on number of mini-tuber per square meter was due to the plant height and the less negative direct effect to the mini-tuber weight per square meter.