عوامل موثر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استانهای شرق کشور: رهیافت لاجیت ترتیبی تعمیمیافته
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیمحسن علی پور 1 , سید مهدی حسینی 2 , امیر دادرس مقدم 3
1 - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
2 - دانشگاه اقتصاد کشاورزی ، دانشکده مدیریت و اقتصاد ، دانشگاه سیستان و بلوچستان ، زاهدان ، ایران
3 - استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان
کلید واژه: لاجیت ترتیبی تعمیمیافته, تمایل به مصرف, گوشت شتر,
چکیده مقاله :
دامپروری یکی از زیربخشهای کشاورزی است، که نقش بسزایی در تامین پروتئین مورد نیاز کشور و به تبع آن امنیت غذایی ایفاء میکند. تولید گوشت شتر در استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت بیابانی منطقه، مقرون به صرفه بوده و با سرمایهگذاری روی آن میتوان تا حدودی نوسانات قیمت گوشت قرمز را در بازار کاهش داد.
در این پژوهش دادهها و اطلاعات آماری از تکمیل1020 پرسشنامه به روش نمونهگیری خوشهای دو مرحلهای با انتساب متناسـب در سطح مراکز سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در سال 1400 با مدل مدل لاجیت ترتیبی تعمیمیافته برآورد شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که در سطوح مختلف تمایل به مصرف گوشت شتر، متغیرهای سن، تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر و داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است در حالی که قیمت انواع گوشتهای ماهی، گاو و گوسفند بر اساس رابطه جانشینی و مکملی بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و منفی داشته است.
Animal husbandry is one of the sub-sectors of agriculture, which plays a significant role in providing the protein needed by the country and, accordingly, food security. Camel meat production in Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan provinces is cost-effective due to the desert location of the region, and by investing in it, the price fluctuations of red meat in the market can be reduced to some extent.
In this research, data and statistical information were collected from the completion of 1020 questionnaires using a two-stage cluster sampling method with appropriate assignment at the level of the centers of the three provinces of Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan in 2020.
The findings of this research show benefits of camel meat have a positive and significant effect on the willingness to consume camel meat, while that the price of various types of fish, beef and sheep meat has a positive and negative effect on the willingness to consume camel meat based on the relationship of substitution and complementarity
|
ISSN (Print): 2008-6407 - ISSN (Online): 2423-7248
Research Paper
Factors affecting the willingness of consumers for camel meat in the east of the country with a generalized ordered logit approach
Received: Accepted: PP:
Doi:
Keywords: Tendency to consume, Camel meat, Generelized ordered logit
|
Abstract Introduction: Animal husbandry is one of the subsectors of agriculture, which plays a significant role in providing the country's needed protein and, accordingly, food security. Production of camel meat in the provinces of Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan is cost-effective due to the desert location of the region, and by examining the factors affecting the desire to consume it, it can be substituted for other meats and with capital placing on it reduced the fluctuations in the price of red meat in the market.
Materials and Methods: In this research, data and statistical information were collected from the completion of 1020 questionnaires using a two-stage cluster sampling method with appropriate assignment at the level of the centers of the three provinces of Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan in 2020. Findings:. The findings of this research show that at different levels of willingness to consume camel meat, the variables of age, education, the existence of camel meat distribution centers and having knowledge of the benefits of camel meat have a positive and significant effect on the willingness to consume camel meat, while that the price of various types of fish, beef and sheep meat has a positive and negative effect on the willingness to consume camel meat based on the relationship of substitution and complementarity Conclusion: Two variables, quick and easy access to distribution centers and awareness of the benefits of camel meat have a positive effect on the desire to consume camel meat. In this regard, it is suggested that with the expansion of distribution centers and awareness of the benefits such as healing properties and low-fat percentage of camel meat, the willingness to consume camel meat can be improved and considering the production capacities of camel meat in the east of the country. replaced it with fish, beef and sheep.
|
1. 3.
Use your device to scan and read the article online
|
itaton:
|
Extended Abstract
Introduction
One of the sub-sectors of agriculture is animal husbandry, which plays a vital role in providing the protein needed by the country and, consequently, food security. This sub-sector has fluctuated a lot in the market. Examining consumer behavior to allocate consumer costs between goods and their response to price changes is vital for both market knowledge and consumer behavior. It makes livestock producers planning to produce and sell their products. In this study, the willingness to consumer for camel meat in Sistan and Baluchestan, South Khorasan and Razavi Khorasan provinces has been investigated consumer behavior.
.
Materials and Methods
The purpose of this study is to investigate the willingness of consumers for camel meat in the east of the country using the generalized ordered logit method in 2020. The data of this study have been collected by completing 1020 researcher-made questionnaires in three provinces of Khorasan Razavi, South Khorasan, and Sistan and Baluchestan by two-stage cluster sampling method. In this study, the generalized ordered logit approach has been used to investigate the effect of socio-economic variables on the probability of accepting the willingness to consume for camel meat. The reason for using this approach is that in the classification of the probability of accepting the consumption of camel meat, they are classified into 3 groups of high, medium, and low consumption, respectively. The variables used in the ordered logit model are: willingness to consume camel meat, age, gender, occupation, education, household size, income, establish a distribution center, awareness of the benefits of camel meat, fish price, beef price, mutton price and the price of camel meat.
Findings
The findings of this research show that tendency to low consume for camel meat, the variables of age, establish a distribution center, awareness of the benefits of camel meat, price of fish and sheep meat have been effective, and all these variables have had a positive and significant effect on the tendency to consume camel meat. Except for the price of fish meat, which has a negative and significant effect on the tendency to consume camel meat. Therefore, it can be said that the effect of the age of the head of the household on the willingness to consume camel meat in South Khorasan province has become positive and significant, that is, as the age of the household members increases and other variables remain constant, the probability of the households' willingness to consume increases. The reason is due to attention to the healing properties of camel meat with age. The establish a distribution center has a positive and significant effect on the willingness to consume camel meat in the provinces of Sistan and Baluchestan and South Khorasan, that is, the more camel meat distribution centers there are or the more camel meat is available to households, with a fixed assumption. If other variables remain the same, the willingness of households to consume will probably increase, and having knowledge of the benefits of using camel meat is positive and significant on the willingness to consume camel meat in Sistan and Baluchestan province. Due to the fact that the properties and benefits of this meat in Sistan and Baluchestan province are not hidden to anyone, and finally due to the existence of a substitution relationship between sheep and camel meat, the price of sheep meat has a positive and significant effect on the desire to consume camel meat in Sistan and Baluchestan province. but due to the complementary relationship between fish and camel meat, the effect of fish meat price on the tendency to consume camel meat in Razavi Khorasan Province is negative and significant.
Discussion and Conclusion
Results tendency to high consume show that age, size of the household, establish of camel meat distribution centers, having knowledge of the benefits of using camel meat have a positive and significant effect on the tendency to consume camel meat in Sistan and Baluchestan province, that is, with The increase of each of these variables and the other variables remaining constant, the probability of increasing the willingness to consume households will increase, but the effect of the price of beef and mutton on the willingness to consume camel meat has been negative and significant, that is, between the price of beef and mutton and the willingness to consume camel meat has a complementary relationship. Therefore, it is suggested that with the expansion of distribution centers and awareness of the benefits such as healing properties and low-fat percentage of camel meat, the tendency to consume camel meat can be improved, and considering the advantage of camel meat production in the east of the country, it can be replaced the meat of fish, beef and sheep
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
All subjects full fill the informed consent.
Funding
No funding
Authors' contributions
Design and conceptualization: Seyed Mahdi Hosseini and Amir Dadrasmoghadam; Methodology and data analysis: Amir Dadrasmoghadam and Seyed Mahdi Hossein and Mohsen Alipour ;Alipour;
Supervision: Amir Dadrasmoghadam and Seyed Mahdi Hossein and Mohsen Alipour ;Alipour;
Conflicts of interest
The authors declared no conflict of interest
شاپا چاپی: 6407 -2008 - شاپا الکترونیکی: 2423-7248
|
مقاله پژوهشی
عوامل موثر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استانهای شرق کشور: رهیافت لاجیت ترتیبی تعمیمیافته
چکیده مقدمه و هدف: دامپروری یکی از زیربخشهای کشاورزی است، که نقش بسزایی در تامین پروتئین مورد نیاز کشور و به تبع آن امنیت غذایی ایفاء میکند. تولید گوشت شتر در استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت بیابانی منطقه، مقرون به صرفه بوده و با بررسی عوامل موثر بر تمایل به مصرف آن میتوان آن را جایگزین سایر گوشتها نموده و با سرمایهگذاری روی آن، نوسانات قیمت گوشت قرمز را در بازار کاهش داد. مواد و روشها: در این پژوهش دادهها و اطلاعات آماری از تكميل1020 پرسشنامه به روش نمونهگيري خوشهاي دو مرحلهاي با انتساب متناسـب در سطح مراکز سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در سال 1400 جمعآوري شده است. به دليل ماهيت ترتيبي بودن تمایل به مصرف خانوارها، ابتدا مدل لاجيت ترتيبي برآورد شد، ولـي با توجه به آزمون رگرسيونهاي موازي و معناداری آمارهها، در نهایت از مدل لاجيت ترتيبي تعميميافته بهره گرفته شده است. یافتهها: يافتههاي اين پژوهش نشان میدهد که متغیرهای سن، تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر و داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است. قیمت انواع گوشتهای ماهی، گاو و گوسفند بر اساس رابطه جانشینی و مکملی بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و منفی داشته است. پس میتوان گفت که با افـزايش سن سرپرست خانوار، تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر و داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر با ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها افزایش مییابد. دلیل آن توجه به خواص درمانی گوشت شتر، دسترسی آسان به مراکز توزیع میباشد. بحث و نتیجهگیری: دو متغیر دسترسی سریع و آسان به مراکز توزیع و آگاهی از مزایایی گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبتی دارند. در این راستا پیشنهاد میشود با گسترش مراکز توزیع و آگـاهی از مزایایی همچون خواص درمانی و درصد چربی پایین گوشت شتر، میتوان تمایل به مصرف برای گوشت شتر را بهبود بخشید و با توجه به ظرفیتهای تولیدی گوشت شتر در شرق کشور، آن را جایگزین گوشتهای ماهی، گاو و گوسفند نمود. |
تاریخ دریافت: تاریخ پذیرش: شماره صفحات:
Doi:
واژههای کلیدی: تمایل به مصرف، گوشت شتر، لاجیت ترتیبی تعمیمیافته
|
از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید
|
مقدمه
بخش کشاورزی تامینکننده مواد غذایی کشور بوده که با تولید مواد غذایی، امنیت غذایی کشور را تامین میکند (19). یکی از زیربخشهای آن دامپروری است که سهم قابل توجهی در تامین پروتئین کشور دارد و این زیربخش به دلایل مختلف از جمله تغییر قیمت نهادههای دامی، خشکسالی و مواردی مانند آن نوسان زیادی دارد (2123). این نوسانها تاثیر قابل ملاحظهای در وضعیت اقتصادی مردم داشته است. به منظور کنترل نوسانات بازار، بررسی رفتار مصرفکننده برای تخصیص مخارج مصرفی بین کالاها و واکنش آنها نسبت به تغییرات قیمت مهم میباشد (1213). این امر از دو جهت حائز اهمیت است اول اینکه شناخت بازار سبب برنامهریزی در زمینه امنیت غذایی، تنظیم بازار، مدیریت یارانه و مواردی مانند آن میشود و دوم اینکه تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، برنامهریزی لازم برای تولید و چگونگی فروش محصولات خود را میتوانند داشته باشند (3235).
شتر به عنوان دام سنگین، دارای گوشتی با خواص منحصر به فرد میباشد که با محيطهاي گرم و خشک سازگار است و با توجه به نوع پوشش گیاهی و آب و هوایی استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و جنوبی، پرورش آن در این مناطق مقرون به صرفه میباشد (4). گوشت شتر سهم قابلتوجهي در امنيت غذايي خانوارهاي این استانها دارد (4245). سهم گوشت شتر در کشورهاي در حال توسعه به دلیل عوامل متعددي که منجر به کاهش تمايل به مصرف آن شده است، ناشناخته مانده است (1516). گوشت شتر بهندرت وارد يک سيستم بازاريابي رسمي ميشوند؛ بنابراين سهم آن در معيشت و اقتصاد ملي بهشدت ناچيز ديده ميشود و در نتيجه در برنامههاي توسعه ملي توجه خيلي کمتري به توسعه تولید و مصرف گوشت شتر شده است (2626).
کیفیت گوشت شتر یکسان نیست و ملاک انتخاب مصرفکننده تازگی، اندازه، طعم، بافت، بو و ظاهر میباشد. با توجه به اینکه در ایران، مطالعهای در جهت ارزیابی کیفی گوشت شتر صورت نگرفته است. در این پژوهش برای تعیین نقش ویژگیهای مذکور بر مصرف گوشت شتر، از الگوی کیفی استفاده شده است. بنابراین امکان محاسبه تمایل به مصرف برای ویژگیهای مختلف این محصول ضروری است. از این طریق علاوه بر شناخت ترجیحات مصرفکنندگان، الگوی مصرف خانوار تحت شرایط فعلی بازار نیز بررسی میشود. بنابراین میتوان همگرایی رفتار مصرفکننده با ترجیحات مشتری را تحت مطالعه قرار داد (2326).
جهت درک احساسات و شناخت ارجحیتهای مصرفی، لازم است تخمین کیفی برای گوشت شتر صورت پذیرد تا با برنامهریزی در زمینه تولید و عرضه کالا به ویژگیهای مطلوب مصرفکنندگان کمک شود. از آنجایی که برنامهریزی در زمینههای مختلف از جمله مسائل اقتصادی و معیشتی مردم اهمیت دارد لذا شناخت ترجیحات مصرفکنندگان در افزایش دقت برنامهریزی، میتواند نقش مهمی داشته باشد (2326).
مطالعات محدودی در زمینه تمایل به مصرف صورت گرفته است که به اختصار به تعدادی از آنها اشاره میشود: افهم و فلسفیان (1) به شناسایی عوامل قیمتی و غیرقیمتی موثر بر تمایل به مصرف گوشت ماهی در بین خانوارهای شهرستان ارومیه با استفاده از مدل لاجیت ترتیبی پرداختهاند و آنها به این نتیجه رسیدند که دو عامل نزدیکی محل سکونت به مراکز خرید و سن افراد بر تمایل به مصرف ماهی تاثیر مثبت داشته است و دو عامل داشتن بیماری خاص در افراد خانوار و قیمت ماهی بر تمایل به مصرف آن تاثیر منفی داشته است. شاهپوری و قربانی (3639) به بررسی عوامل موثر بر میزان مصرف آتی محصولات دامی ارگانیک توسط خانوارهای شهرستان مشهد با استفاده از رگرسیون به ظاهر نامرتبط در سال 1391 پرداختند. نتایج آنها نشان داد که خانوارهای مشهدی تمایل دارند به طور میانگین به ترتیب، 53 درصد ازگوشت سفید، 51 درصد از لبنیات، 5/49 درصد از گوشت قرمز و 7/45 درصد از ماهی مصرفی خود را به نوع ارگانیک آنها اختصاص دهند و همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای تحصیلات و جنسیت افراد مورد مطالعه، تمایل به پرداخت تفاوت قیمت محصولات دامی ارگانیک نسبت به غیرارگانیک، ارزش غذایی, ، برچسب ارگانیک و متغیر دلنگرانیهای سلامت انسانی ناشی از مصرف محصولات دامی غیرارگانیک تاثیر مثبت و متغیر ظاهر محصولات دامی مذکور تاثیر منفی در تمایل به مصرف آتی محصولات دامی ارگانیک داشتهاند. نصرتی و همکاران (2829) به تحلیل عوامل موثر بر رفتار مصرفی گوشت ماهی در بین خانوارهای شهرستان تبریز پرداختند و نتایج آنها نشان میدهد که افزایش سن سرپرست خانوار, ، وجود کودک زیر ده سال و افراد با بیماریهای خاص در خانواده، احتمال قرار گرفتن این خانوارها را در گروه خانوارهای با مصرف زیاد، افزایش میدهد. همچنین با افزایش قیمت گوشت قرمز و تخم مرغ, ، احتمال قرار گرفتن خانوارها در زمره خانوارهای با مصرف بالاتر ماهی افزایش مییابد.
گیتوکیا و همکاران (1415) در بررسی ترجیحات مصرفکنندگان برای تیلاپیای دریایی و گربه ماهیهای آفریقایی در شهرهای مرکزی کنیا به این نتیجه رسیدند که سطح آگاهی مردم از مزایای مصرف ماهی، قیمت، کیفیت و طعم خوب از دلایل اصلی مصرف ماهی میباشد. وانگ (4042) به بررسی عوامل موثر بر مصرف ماهی آزاد با استفاده از روش لاجیت و پروبیت پرداخته و نتایج نشان میدهد که متغیرهای اقتصادی اثر معنیداری روی سطوح مصرف ماهی داشتهاند و از طرفی به علت تغییرات آینده تقاضای غذا در این مناطق بیشتر به دلیل ترجیحات مصرفکننده است. مالک و همکاران (201925) در مطالعهای بر روی میزان تمایل به مصرفکنندگان گوشت در استرالیایی پرداختند. یافتهها نشاندریافتند داد که 46 درصد از مصرف کنندگان مایل به ایجاد هیچ تغییری در مصرف گوشت پروتئین خود نیستند، 22 درصد مایل به کاهش مصرف گوشت هستند، 15 درصد مایل به توقف مصرف گوشت هستندرا دارند. 17 درصد در مورد تغییرات آینده مصرف خود هیچ تصمیمی نگرفتهاند. همچنین گوشت خواران کمتر معتقد بودند که کاهش در مصرف گوشت حداقل به سلامت محیط زیست کمک خواهد نمود.
مطالعات زیادی به برآورد میزان تمایل به مصرف برای گوشت قرمز با استفاده از مدلهای لاجیت -پروبیت در کشور انجام شده است. ولی مطالعهای در مورد تمایل به مصرف برای گوشت شتر وجود ندارد و مطالعات صورت گرفته در کشور برای گوشت قرمز فقط مربوط به گوشت گاو، گوساله و گوسفند میباشد و توجه کمتری به گوشت شتر شده است در صورتی که میتوان از گوشت شتر به عنوان غنیترین گوشت نام برد که توجه به پرورش آن و استفاده از ظرفیتهای موجود میتواند تضمینی بر تامین تقاضای مصرفکنندگان برای گوشت قرمز در کشور باشد. از این رو با توجه به اهمیت موضوع و تحقیقات پیشین، عوامل موثر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استانهای خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفته است تا عوامللی موثر بر ترجیحات و تمایل به مصرف گوشت شتر در این استانها مشخص شود و شدت تاثیرگذاری هر عامل بر تمایل به مصرف گوشت شتر تعیین گردد؟
روش تحقیق
هر فردی برای خرید کالا تمایلاتی دارد که این تمایلات مصرفی به عوامل مختلفی بستگی دارد و بر اساس این تمایلات مصرفی میتوان نشان داد که هر مصرفکننده چه ارزشی برای یک کالا قائل است (2224). تمایل به مصرف گوشت شتر نشان میدهد که مصرفکنندگان برای مصرف گوشت شتر چه ارزشی قائلند و چه عواملی بر آن تاثیرگذار است. در این پژوهش برای بررسی تأثیر متغیرهای اقتصادی اجتماعی بر احتمال مصرف گوشت شتر در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان از رویکرد لاجیت ترتیبی تعمیمیافته استفاده شده است. دلیل استفاده از این رهیافت آن است در طبقهبندی احتمال پذیرش میزان تمایل به مصرف گوشت شتر بصورت ترتیبی در سه گروه میزان تمایل به مصرف کم، متوسط و زیاد طبقهبندی شدهاند. بنابراین بهترین روش برای بررسی این موضوع که با افزایش هر یک از متغیرهای اقتصادی و اجتماعی پذیرش مصرفکنندگان احتمالا در کدام یک ازگروههای سهگانه مورد اشاره قرار میگیرند از الگوی لاجیت ترتیبی تعمیمیافته استفاده شده است. در این الگوها، پاسخهای مشاهده شده از متغیر پنهان1 و غیر قابل مشاهده Y بصورت خطی با متغیرهای توضیحی رابطه دارند. فرم ریاضی الگوی لاجیت بصورت زیر است (1819):
Ý=Ẋβ + ԑ (1)
که در آن Ý متغير پيوستهي تمایل به مصرف خـانوار، X بردار متغیرهای توضیحی است که شامل متغیرهای سن، جنسیت، شغل، تحصیلات، بعد خانوار، درآمد، وجود مراکز توزیع و درجـه آگـاهي از موضـوعات خاص همانند تازگی، اندازه، طعم، بافت، بو و ظاهر مورد نظر محقق ميباشد و β بردار پارامترها و ԑ جزء خطاست که دارای توزیع لاجستیک است. Y متغیر غیر قابل مشاهده است. اگر فرض شود Yi متغیر گسسته و قابل مشاهده است كه بيانگر سطوح مختلف تمایل به مصرف خـانوار i ميباشد، رابطه متغیر غیر قابل مشاهده Ý با متغیر گسسته2 و قابل مشاهده Yi در الگوی لاجیت ترتیبی بصورت ذیل است:
Yi = 1 if -∞ ≤ Ý1 ≤ μ1 , i= 1, 2, …, n
Yi = 2 if μ1 ≤ Ý1 ≤ μ2 , i= 1, 2, …, n
Yj = j if μj-1 ≤ Ý1 ≤ +∞ , i= 1, 2, …, n (2)
که در آن n اندازه نمونه و μ آستانههایی هستند که پاسخهای مشاهده شده گسسته را تعریف میکنند. احتمال تجمعی (Yj = j)، با رابطه (3) قابل محاسبه است:
Pr(Yj = j) = Pr(Ý1 ≤ μ1) = Pr(ԑi ≥ μj - Ẋβ) = F (Ẋβ – μ), i = 1, 2, …, n j = 1, 2, …, k (3)
كه در آن F تابع توزيع تجمعي بـراي e مـيباشـد. در بيـان احتمـال تجمعي، الگوي لاجيت ترتيبي، اين احتمال را كه خانوارi، سطحJ ام يا پائينتر (1 ،....،1 -J (را به خود اختصاص دهد، برآورد ميكند. ايـن الگو به صورت زير تصريح ميشود: در این پژوهش 3 j= و الگوی لاجیت ترتیبی مورد نظر در این مطالعه به صورت رابطه (5) میباشد:
Frequenc yi = β0Agei + β1 Gender i+ β2 Education i + β3 Family sizei + β4 Incomei + β5 Establish a distribution centeri i + β6 Awareness of the benefits of camel i + β7 Fish meat price i + β8 Beef price i + β9 Mutton price i + β10 camel meat price i + εi (4)
متغیر تعداد دفعات مصرف y تمایل به مصرف ماهانه گوشت شتر خانوارهار (به صورت ترتیبی) در قالب سوال اصلی پرسشنامه در سه سطح میزان مصرف کم، متوسط و زیاد در سه مرکز استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در نظر گرفته شده است. متغیر مصرف ماهانه گوشت شتر خانوارها (کمتر از 1 کیلوگرم = گروه مصرف کم=0، 1تا 2کیلوگرم= گروه متوسط = 1 و بیشتر از 3 کیلوگرم= گروه زیاد=2) بصورت کیفی برای مصرف کنندگان مختلف محاسبه شده است. متغیرهای مستقل مورد استفاده در الگوی لاجیت ترتیبی عبارتند از: :Age سن (کمتر از 25 سال=1، 25 تا 35=2، 35 تا 55=3، 55 تا 65=4، 65 به بالا=5)،، Gender :: جنسیت (مرد=1 ، زن=0) ،، Education: تحصیلات (زیردیپلم=1، دیپلم=2، کارشناسی=3 و کارشناسی ارشد به بالا=4)، Family size: بعد خانوار، Income: درآمد (کم=1، متوسط=2، زیاد=3، خیلی زیاد=4)، Establish a distribution centeri : وجود مراکز توزیع ( بلی =1، خیر=0)، Awareness of the health benefits of camel : آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر ( خیلی کم=1، کم=2، متوسط=0، زیاد=3، خیلی زیاد=4)، Fish meat prices : قیمت گوشت ماهی( تومان)، Beef prices : قیمت گوشت گاو( تومان)، Mutton prices: قیمت گوشت گوسفند ( تومان) و camel meat price:: قیمت گوشت شتر( تومان).
آزمون رگرسيون موازي 3برابري پارامترها را براي تمامي گروهها را ارزيابي ميكند. آماره های آزمون رگرسیون موازی شامل ولف گولد، برنت، اسکور، والد و نسبت راستنمایی است. فرضيه صفر آزمون برنت، برابر بودن تمام ضرايب براي تمام گروهها است .در صورت رد شدن فرضيه صفر آزمون رگرسیون موازیر از لاجيت ترتيبي تعميميافته استفاده ميشود. مدل لاجيت ترتيبي تعميميافته به صورت رابطه (5) است (4144):
P(Yj˃j) =g(Xβj) =exp(αj+Xiβj)/1+exp(ɑj+Xiβj)
J=1, …, M-1 (5)
M تعداد گروههاي متغير وابسته ترتيبي است. در واقع در مقادير مختلفJ ، احتمالات متناظر با گروههاي مختلف قابل محاسبه است .در صورتي كه M برابر 2 باشد، مدل لاجيت ترتيبي تعميميافته معادل لاجيت معمولي خواهد بود و اگر M بزرگتر از 2 باشد، مدل رگرسیون لاجیت ترتیبی تعمیمیافته معادل رگرسیون لاجستیک دوگانه خواهد بود. در الگوی لاجیت ترتیبی تفسیر ضرایب به صورت مستقیم انجام نمیشود، چون زمانی که مقدار یک متغیر توضیحی افزایش مییابد، تغییر در احتمال متغیر وابسته، علاوه بر این که وابسته به مقدار متغیر پیشبینیکننده است، به مقادیر سایر متغیرها نیز بستگی دارد. بنابراین جهت تغییر احتمال (علامت ضرایب) برای گروههای ابتدایی و انتهایی قابل مشاهده است. در مورد متغيرهـاي دو حالتـه (مجـازي)، اثـر نهـايي، تغييـر در احتمالات پيشبيني شده را بر اين مبنا كه آيا فرد در وضـعيت مـورد نظر قرار دارد يا خير، نشان ميدهد. به طور كلي ميتوان گفت اثـرات نهايي، ميزان تغيير در احتمالات پيشبيني شده براي تمایل به مصرف بیشتر گوشت شتر يك خانوار را به ازاي يك واحـد تغييـر در يك متغير خاص توضيحي (ميانگين دادههاي مصرفكنندگان) معنـي ميدهد. اثر نهایی4 یک واحد تغییر در پیشبینیکننده xi بر احتمال طبقه j به صورت رابطه (6) است (9):
∂p(Yi=j|Xi) =[∂γ(μj-βẊi)/∂Xk - ∂γ(μj-1-βẊi)/∂Xk]
= [λ(μj-βẊi) - λ(∂γμj-1-βẊi)] βk (6)
با توجه به آنکه اثرات نهایی به ارزش کلیه متغیرهای توضیحی وابسته است، تصمیمگیری برای بکارگیری ارزش متغیرها در برآورد، بسیار مهم است. معمولاً اثرات نهایی در ارزش میانگین متغیرها محاسبه میشود. بنابراین مجموع اثرات نهایی برای هر متغیر برابر صفر است.
جامعه آماري اين تحقيق، خانوارهاي مراکز سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان (شـامل شـهرهاي مشهد، بیرجند و زاهدان) است. بـراي انتخـاب نمونهها از روش نمونهگيري خوشهاي دو مرحلهاي با انتساب متناسب استفاده شده است. هر استان را به عنوان يك خوشه در نظر گرفته و در مرحله اول سه خوشه از مراکز استانها بـه صـورت تصـادفي انتخـاب گرديـد. سپس خانوارهاي هر استان بر اساس تعداد خانوار آن تعيـين و تصـادفي به آنها مراجعه شد. دادههاي مورد مطالعه از طريق طراحـي و تكميـل پرسشنامه و با مراجعه حضوري به خانوارهای ساکن در سه مرکز استان خراسان رضوی (مشهد)، خراسان جنوبی (بیرجند) و سیستان و بلوچستان (زاهدان) در سال 1400 جمـعآوري شده است. همچنین اندازه نمونه بر اساس فرمول (8) بدست آمده است:
n= Nz2pq/Nd2+z2pq (8)
حجم جامعه (N)، z برابر 1.96 ؛p=q=0.5؛ d اشتباه مجاز (در سطح خطای 05/0 درصد). با استفاده از فرمول کوکران اندازه نمونه برای هر استان 340 در نظر گرفته شده، که در مجموع سه استان 1020 پرسشنامه تکمیل شده است. برآورد مـدلهـاي رگرسـيوني نيـز بـا استفاده از نرم افزار Stata15 صورت گرفت.
[1] - Latent variable
[2] - Discrete variable
[3] - Parallel regression tests
[4] - Marginal effect
نتایج و بحث
جدول 1 خصوصـيات آمـاري متغيرهـاي مـورد مطالعه را نشان ميدهد. بر اساس نتايج، ميانگين تحصیلات در استانهای خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان به ترتیب 60/2، 59/2، 57/2 ميباشد. بعبارت دیگر تحصیلات نمونه آماری مورد مطالعه در خراسان جنوبی از بقیه جامعه بالاتر بوده است و از آنجا که متغیر تحصیلات (زیردیپلم=1، دیپلم=2، کارشناسی=3 و کارشناسی ارشد به بالا=4) طبقه بندی شده بوده و نشان می دهد که بیشتر افراد مورد مطالعه تحصیلات فوق دیپلم تا کارشناسی را دارا بودهاند. ميانگين آگـاهي از مزایای سلامت گوشت شتر در استانهای خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان 02/3، 95/2 و 3 بوده و مصرفکنندگان خراسان جنوبی آگاهی بیشتر نسبت به مزایای سلامت گوشت شتر داشتهاند. همچنین متغیر آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر بصورت (خیلی کم=1، کم=2، متوسط=0، زیاد=3، خیلی زیاد=4) طبقه بندی شده است و با توجه به نتایج آمار توصیفی این متغیر میتوان اذعان داشت که مصرف کنندگان آگاهی نسبتا زیادی از مزایای سلامت گوشت شتر دارا میباشند. قیمت گوشت شتر در استانهای خراسان حنوبیجنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان به ترتیب 106500، 123355، 123066 تومان میباشد که میانگین قیمت گوشت شتر در استان خراسان جنوبی کمترین میزان است و در خراسان رضوی دارای بیشترین قیمت میباشد. جـدول 2 نتـايج حاصل از میزان مصرف گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و جنوبی را نشـان مـيدهـد. بيشترين فراواني متعلق به مصرف زیاد گوشت شتر در استانهای خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان به ترتیب 122، 120 و 110 نفر خانوار در مقطع زمانی 1399-1400 است. در اين ميان، بیشترین فراواني متعلق به مصرف زیاد گوشت شتر مربوط به استان خراسان جنوبی است.
جدول 1 | ||||
میانگین Average | انحراف معیار Standard deviation | حداکثر Maximum | حداقل Minimum | متغیر Variable |
خراسان جنوبی Southern Khorasan | ||||
2.95 | 1.23 | 5 | 1 | سن Age |
1.47 | 0.49 | 2 | 1 | جنسیت Gender |
2.60 | 0.94 | 4 | 1 | تحصیلات Education |
4.53 | 1.47 | 7 | 2 | بعد خانوار Family size |
2.50 | 0.93 | 4 | 1 | درآمد Income |
1.46 | 0.49 | 2 | 1 | وجود مرکز توزیع Establish a distribution center |
3.02 | 1.27 | 5 | 1 | آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat |
105090.41 | 762.98 | 119000 | 91000 | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
76817.65 | 970.43 | 78500 | 75000 | قیمت گوشت گاو Beef prices |
96269.12 | 755.61 | 97500 | 95000 | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
106500 | 1784.68 | 106500 | 100000 | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
خراسان رضوی Khorasan Razavi | ||||
2.88 | 1.20 | 5 | 1 | سن Age |
1.53 | 0.49 | 2 | 1 | جنسیت Gender |
2.59 | 0.93 | 4 | 1 | تحصیلات Education |
4.44 | 1.47 | 7 | 2 | بعد خانوار Family size |
2.44 | 0.93 | 4 | 1 | درآمد Income |
1.53 | 0.49 | 2 | 1 | وجود مرکز توزیع Establish a distribution center |
2.95 | 1.22 | 5 | 1 | آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
|
11490.29 | 735.40 | 129000 | 101000 | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
86288.24 | 734.15 | 87500 | 85000 | قیمت گوشت گاو Beef prices |
1000386.8 | 1765.595 | 103500 | 97000 | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
123355.9 | 1776.84 | 1265000 | 120000 | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
سیستان و بلوچستان Sistan and Baluchestan | ||||
2.99 | 1.21 | 5 | 1 | سن Age |
1.47 | 0.49 | 2 | 1 | جنسیت Gender |
2.57 | 0.95 | 4 | 1 | تحصیلات Education |
5 | 1.49 | 7 | 2 | بعد خانوار Family size |
2.43 | 0.96 | 4 | 1 | درآمد Income |
1.48 | 0.49 | 2 | 1 | وجود مرکز توزیع Establish a distribution center |
3 | 1.27 | 5 | 1 | آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat |
71323.53 | 539.34 | 79000 | 61000 | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
97182.35 | 1118.28 | 103500 | 90000 | قیمت گوشت گاو Beef prices |
116042.6 | 1018.39 | 121500 | 111000 | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
123066.2 | 765.16 | 126250 | 120000 | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
مأخذ: یافتههای تحقیق
جدول 2.2- نتایج فراوانی مصرف گوشت شتر در استانهای شرق کشور
درصد تجمعی Cumulative percentage | درصد فراوانی Frequency | فراوانی Abundance | تمایل به مصرف Willingness to consume camel meat of South Khorasan |
37.65 | 37.65 | 128 | کم Low |
64.12 | 26.47 | 90 | متوسط Medium |
100 | 35.88 | 122 | زیاد High |
|
|
| تمایل به مصرف گوشت شتر خراسان رضوی Willingness to consume camel meat of Khorasan Razavi |
37.94 | 37.94 | 129 | کم Low |
64.71 | 26.76 | 91 | متوسط Medium |
100 | 35.29 | 120 | زیاد High |
|
|
| تمایل به مصرف گوشت شتر سیستان و بلوچستان Willingness to consume camel meat of Khorasan Razavi |
31.76 | 31.76 | 108 | کم Low |
67.65 | 35.88 | 122 | متوسط Medium |
100 | 32.35 | 110 | زیاد High |
مأخذ: یافتههای تحقیق
جدول 3. 3- الگوی لاجیت ترتیبی در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی
تمایل به مصرف در خراسان رضوی | تمایل به مصرف در خراسان جنوبی | تمایل به مصرف در سیستان و بلوچستان | متغیر Variable |
-0.01 (-0.6) | -0.001 (-0.06) | 0.04 ( 1.78) | سن Age |
-0.18 (-0.88) | -0.37 (-1.80)* | 0.27 ( 1.15) | جنسیت Gender |
0.17 (-1.56) | -0.16 (-0.07) | -0.34 (-0.32) | تحصیلات Education |
0.085 (1.22) | -0.065 (-0.92) | 0.052 (0.76) | بعد خانوار Family size |
-0.075 (-0.67) | 0.033 (0.03) | 0.015 (0.55) | درآمد Income |
-0.13 (-0.68) | -0.64 (-3.03) | 0.12 (0.61) | وجود مرکز توزیع Establish a distribution center |
0.009 (0.11) | -0.16 (-2.02)** | 2.73 (1.79)* | آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat |
0.0002 (1.74)* | 0.0001 (0.87) | 0.0002 (-1.16) | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
-0.0002 (-1.79)* | -0.00002 (-0.23) | 0.00003 (0.38) | قیمت گوشت گاو Beef prices |
0.00004 (0.73) | -0.00004 (-0.34) | -8.98 (-2.33)* | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
0.00006 (0.03) | -5.19 (-0.85) | 0.0001 (0.87) | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
-24.40 | -67.47 | -65.01 | آستانه اول |
-23.27 | -66.33 | -63.44 | آستانه دوم |
مأخذ: یافتههای تحقیق) آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنیداری در سطح 1 و 5 درصد است.
|
بر اساس نتایج جدول (4) نشان داده شد که آمارههای ولف گولد، برنت، اسکور، والد و نسبت راستنمایی در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی معنیدار شده است و میزان آماره برنت برای استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی به ترتیب 26/13، 07/18 و 06/17 شده است که معنیدار میباشد و. میزان آماره والد برای استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی به ترتیب به میزان 53/17، 38/18 و 27/18 شده است و که معنیدار میباشد. نتایج آژمونهای آزمونهای مختلف رگرسیون موازی ( ولف گولد، برنت، اسکور، والد و نسبت راستنمایی) دلالت بر آن دارد که الگوی لاجیت ترتیبی تعمیمیافته را میتوان برآورد نمود و از آنجا که ضرایب مدل لاجیت ترتیبی تفسیر نمیشود و برای تفسیر نتایج بایستی از اثرات نهایی مدل رگرسیون لاجیت ترتیبی استفاده شود که در جداول 5 تا 7 نتایج اثرات نهایی برای استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی ارائه شده و تفسیر شده است.
جدول 4.4- نتایج آزمون رگرسیونهای موازی برای مدل لاجیت ترتیبی تعمیمیافته در استانهای منتخب
آزمون کی دو در خراسان رضوی (احتمال) Chi square test | آزمون کی دو در خراسان جنوبی (احتمال) Chi square test | آزمون کی دو در استان سیستان و بلوچستان (احتمال) Chi square test | آماره Statistics |
13.98(0.1) | 16.29(0.1) | 14.93(0.09) | ولف گولد Wolfe Gould |
17.06(0.09) | 18.07(0.08) | 13.26(0.1) | برنت Brant |
16.09(0.09) | 17.12(0.09) | 16.09(0.08) | اسکور Score |
15.22(0.1) | 17.79(0.08) | 16.09(0.08) | نسبت راستنمایی likelihood ratio |
18.27(0.07) | 18.38(0.07) | 17.53(0.06) | والد Wald |
مأخذ: یافتههای تحقیق
در جدول (5)، نتایج اثرات نهايي براي گروه خانوارهای با تمایل به مصرف کم گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی ارائـه شـده است. سن سرپرست خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی مثبت و معنادار شده است يعني اینکه با افـزايش یک واحد سن افراد خانوار و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها به میزان 047/0 افزایش مییابد. دلیل آن این است که با توجه به خواص درمانی گوشت شتر با افزایش سن، افراد به مصرف این گوشت ترغیب میشوند. در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی به دلیل دسترسی کمتر و عدم آگاهی کافی از خواص گوشت شتر، سن سرپرست خانوار تاثیری بر تمایل به مصرف خانوارها ندارد.
وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف برای گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني اینکه هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد یا این که گوشت شتر در دسترس خانوارها باشد، با فرض ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمالا تمایل به مصرف خانوارها افزایش خواهد یافت. اما این متغیر در استان خراسان رضوی معنادار نشده است.
داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان مثبت و معنادار میباشد. يعني با افزايش یک واحد به آگاهی مردم از مزایا و خواص درمانی گوشت شتر تمایل به مصرف گوشت شتر به ميزان 01/1 واحد در استان مورد نظر افزايش مييابـد و این متغیر بر خانوارهای استانهای خراسان جنوبی و رضوی معنادار نیست. به این دلیل که خواص و مزایای این گوشت در استان سیستان و بلوچستان بر کسی پوشیده نیست اما در استانهای خراسان جنوبی و رضوی کمتر به خواص درمانی گوشت شتر پرداخته شده است.
قیمت گوشت ماهی بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان رضوی منفی و معنادار بوده است. يعني به دلیل وجود رابطه مکملی بین گوشت ماهی و شتر، با افزايش یک واحدی قیمت گوشت ماهی، تمایل به مصرف گوشت شتر به ميزان 0001/0 واحد کاهش مييابد و این متغیر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی معنادار نبوده است. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان ثاثیر مثبت و معناداری دارد. يعني به دلیل وجود رابطه جانشینی بین گوشت گوسفند و شتر، با افزايش یک واحدی قیمت گوشت گوسفند، تمایل به مصرف گوشت شتر به ميزان 84/1 واحد افزایش مييابد.
جدول5.5- اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف کم در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی
تمایل به مصرف کم در خراسان رضوی | تمایل به مصرف کم در خراسان جنوبی | تمایل به مصرف کم در سیستان و بلوچستان | متغیر variable |
0.01 (0.45) | 0.047 (2.08)** | 0.022 (0.89) | سن Age |
0.052 (0.94) | 0.15 (2.70)** | -0.068 (-1.19) | جنسیت Gender |
0.034 (1.14) | 0.021 (0.34) | -0.019 (-0.69) | تحصیلات Education |
-0.01 (-0.55) | 0.016 (0.09) | 0.006 (0.36) | بعد خانوار Family size |
0.014 (0.47) | -0.011 (-0.35) | -0.02 (-0.81) | درآمد Income |
0.017 (0.32) | 0.11 (2.04)** | 0.11 (2.01)** | وجود مراکز توزیع Establish a distribution center |
-0.003 (-0.14) | 0.028 (1.36) | 1.01 (2.72)** | آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat |
-0.0001 (-2.12)* | 0.00001 (0.17) | 0.00001 (0.31) | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
0.0001 (1.33) | 0.00002 (0.83) | -0.00001 (-0.36) | قیمت گوشت گاو Beef prices |
-0.00001 (-0.72) | 0.00001 (0.37) | 1.84 (1.89)* | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
0.000002 (0.15) | 0.88 (0.53) | -0.00004 (-1.30) | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
منبع:یافتههای پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنیداری در سطح 1 و 5 درصد است.
در جدول (6)، نتایج اثرات نهايي براي گروه خانوارهای با تمایل به مصرف متوسط گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی آورده شـده است. همانطور که مشاهده میشود تحصیلات بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته است بهگونهای که با بهبود تحصیلات خانوار و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال تمایل به مصرف برای گوشت شتر به میزان 044/0 واحد افزایش یافته و این در حالی است که این متغیر در استانهای خراسان رضوی و جنوبی معنادار نیست. این نتیجه حاکی از آن است که تمایل به مصرف برای گوشت شتر در خانوارهای تحصیلکرده در استان سیستان و بلوچستان بیشتر از خانوارهای با سطح تحصیلات پایین میباشد. دلیل آن این است که تحصیلات با میزان آگاهی افراد از مزایای گوشت شتر رابطه مستقیمی داشته و به همین خاطر بین تحصیلات و تمایل به مصرف گوشت شتر رابطه مستقیمی برقرار است. بعد خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر منفی و معناداری داشته بهگونهای که با افزایش یک واحد به بعد خانوار احتمال تمایل به مصرف برای گوشت شتر به میزان 036/0 واحد کاهش یافته و این در حالی است که این متغیر در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری بر تمایل به مصرف گوشت شتر دارد و اما این متغیر در خراسان رضوی معنادار نیست. این نتیجه حاکی از آن است که با افزایش بعد خانوار در استان سیستان و بلوچستان، هزینههای خانوار افزایش یافته و به دلیل کاهش قدرت خرید مردم در این استان تمایل به مصرف برای گوشت شتر در خانوارهای پرجمعیت در استان سیستان و بلوچستان کمتر از خانوارهای کمجمعیت میباشد اما در استان خراسان جنوبی افزایش بعد خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است که دلیل آن این است که افزایش بعد خانوار در استان خراسان جنوبی نسبت به استان سیستان و بلوچستان کمتر بوده و همچنین قدرت خرید مردم در استان خراسان جنوبی نسبت به استان سیستان و بلوچستان بالاتر است.
وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری دارد یعنی هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد و خانوارها به گوشت شتر راحتتر دسترسی داشته باشند تمایل به مصرفشان در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به ترتیب به میزان 15/0 و 083/0 واحد افزایش خواهد یافت. اما این متغیر در استان خراسان رضوی معنادار نیست. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر احتمال تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری به میزان 88/0 واحد داشته يعني خواص درمانی و مزایای این گوشت در استان سیستان و بلوچستان بر کسی پوشیده نیست اما این متغیر در استانهای خراسان جنوبی و رضوی بر تمایل به مصرف گوشت شتر معنادار نیست. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان رضوی تاثیر مثبت و معناداری داشته به گونهای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گوسفند احتمال تمایل به مصرف گوشت شتر به میزان 00004/0 واحد افزایش خواهد یافت. يعني به دلیل وجود رابطه جانشینی بین گوشت گوسفند و شتر، با افزايش قیمت گوشت گوسفند، احتمالا تمایل به مصرف گوشت شتر افزایش مییابد در حالی که تاثیر این متغیر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی معنادار نمیباشد.
جدول6.6- اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف متوسط در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی
تمایل به مصرف متوسط در خراسان رضوی | تمایل به مصرف متوسط در خراسان جنوبی | تمایل به مصرف متوسط در سیستان و بلوچستان | متغیر variable |
-0.007 (-0.35) | -0.044 (-1.90) * | -0.036 ( -1.41) | سن Age |
-0.020 (-0.37) | -0.12 (-2.53) ** | 0.03 ( 0.51) | جنسیت Gender |
0.01 (0.29) | -0.047 (-0.63) | 0.044 (1.60) * | تحصیلات Education |
-0.015 (-0.88) | 0.027 (1.65) * | -0.036 (-2.00) * | بعد خانوار Family size |
0.01 (0.29) | 0.023 (0.77) | 0.01 (0.34) | درآمد Income |
0.021 (0.43) | 0.083 (1.59) | 0.15 (2.76) ** | وجود مراکز توزیع Establish a distribution center |
-0.001 (-0.07) | 0.02 (1.07) | 0.88 (2.32) ** | آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat |
-0.00005 (1.34) | -0.00004 (-1.32) | 0.0001 (1.20) | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
0.00001 (0.40) | -0.00004 (-1.47) | 0.00001 (0.47) | قیمت گوشت گاو Beef prices |
0.00004 (2.99) | -0.00001 (-0.18) | -0.11 (-0.11) | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
-0.00001 (-0.34) | 0.88 (0.55) | 0.00003 (1.05) | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
منبع:یافتههای پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنیداری در سطح 1 و 5 درصد است.
در جدول (7)، نتایج اثرات نهايي براي گروه خانوارهای با تمایل به مصرف زیاد گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی ارائـه شـده است. بر اساس نتایج مشاهده میشود که سن سرپرست خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني با افـزايش یک واحد سن و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها به میزان 039/0 واحد خواهد بود. دلیل آن این است که با توجه به خواص درمانی گوشت شتر با افزایش سن، خانوارها در استان سیستان و بلوچستان در راستای سلامتی بیشتر به مصرف این گوشت ترغیب میشوند. در حالی که در استانهای خراسان رضوی و جنوبی به دلیل دسترسی کمتر و عدم آگاهی کافی از خواص درمانی گوشت شتر، سن سرپرست خانوار تاثیری بر تمایل به مصرف خانوارها ندارد. بعد خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته بهگونهای که با افزایش یک واحد به بعد خانوار احتمال تمایل به مصرف برای گوشت شتر به میزان 03/0 واحد افزایش یافته و این در حالی است که این متغیر در استانهای خراسان رضوی و جنوبی معنادار نیست. این نتیجه حاکی از آن است که تمایل به مصرف برای گوشت شتر در خانوارهای پرجمعیت در استان سیستان و بلوچستان بیشتر از خانوارهای کمجمعیت میباشد.
وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری دارد. یعنی هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد و خانوارها به گوشت شتر راحتتر دسترسی داشته باشند تمایل به مصرفشان در استان خراسان جنوبی به میزان 19/0 واحد افزایش خواهد یافت. اما این متغیر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی معنادار نیست. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر احتمال تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری به میزان 048/0 واحد داشته اما این متغیر در استانهای خراسان جنوبی و رضوی بر تمایل به مصرف گوشت شتر معنادار نیست.
قیمت گوشت گاو بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان رضوی اثر منفی و معناداری داشته به گونهای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گاو تمایل به مصرف گوشت شتر به میزان 0001/0 واحد کاهش خواهد یافت. يعني به دلیل وجود رابطه مکملی بین گوشت گاو و شتر، با افزايش قیمت گوشت گاو، احتمالا تمایل به مصرف گوشت شتر کاهش مییابد در حالی که تاثیر این متغیر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی معنادار نمیباشد. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی منفی و معناداری بوده به گونهای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گوسفند تمایل به مصرف گوشت شتر به ترتیب در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی به میزان 73/1 و 00003/0 واحد کاهش خواهد یافت. در نتیجه با افزايش قیمت گوشت گوسفند، احتمالا تمایل به مصرف گوشت شتر کاهش مییابد در حالی که تاثیر این متغیر در استان خراسان جنوبی معنادار نمیباشد.
جدول(7) اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف زیاد در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی
Table (7) The marginal effects of the generalized order logit model in Sistan and Baluchestan South and Razavi Khorasan province
تمایل به مصرف زیاد در خراسان رضوی | تمایل به مصرف زیاد در خراسان جنوبی | تمایل به مصرف زیاد در سیستان و بلوچستان | متغیر variable |
-0.012 (-0.6) | -0.001 (-0.06) | 0.039 ( 1.87) | سن Age |
-0.032 (-0.59) | -0.021 (-0.40) | 0.04 ( 0.63) | جنسیت Gender |
-0.042 (-1.44) | 0.013 (0.22) | -0.025 (-0.94) | تحصیلات Education |
0.025 (1.42) | -0.028 (-1.56) | 0.03 (1.68) | بعد خانوار Family size |
-0.022 (-0.76) | -0.012 (-0.41) | 0.015 (0.55) | درآمد Income |
-0.038 (-0.73) | 0.19 (3.49) | -0.044 (-0.84) | وجود مراکز توزیع Establish a distribution center |
0.004 (0.21) | 0.048 (2.29) | 0.13 (0.32) | آگاهی از مزایای گوشت شتر Awareness of the benefits of camel meat |
0.00003 (0.81) | 0.00005 (1.45) | -0.0001 (-1.55) | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
-0.0001 (-1.76) | 0.00002 (0.57) | 0.000003 (0.13) | قیمت گوشت گاو Beef prices |
-0.00003 (-1.90) | -0.00001 (-0.19) | -1.73 (-1.80) | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
0.000003 (0.18) | -1.76 (-1.10) | 0.00001 (0.19) | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
منبع:یافتههای پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنیداری در سطح 1 و 5 درصد است. |
الگوی پانل توبیت- به دلیل استفاده از مدل دادههای ترکیبی در ابتدا بهمنظور تعیین نوع دادهها از آزمون F لیمر استفادهشده است. آزمون F لیمر نشان داد که دادههای مدل از نوع تابلویی میباشند. مقدار این آماره 21/16 و نیز مقدار احتمال مربوط به این آماره صفر میباشد که کمتر از 05/0 است، به عبارتی فرض صفر آزمون مبنی بر تلفیقی بودن دادهها رد میشود. بنابراین، دادهها از نوع تابلویی است. اما از آنجا که مدل توبیت تنها به روش اثرات تصادفی قابل برآورد است به آزمون هاسمن جهت تعیین نوع دادههای تابلویی نیاز ندارد، بنابراین نوع دادهها از نوع پانل با فرض اثرات تصادفی است (17) .
جدول(7) اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف زیاد در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی
Table (7) The marginal effects of the generalized order logit model in Sistan and Baluchestan South and Razavi Khorasan province
تمایل به مصرف زیاد در خراسان رضوی | تمایل به مصرف زیاد در خراسان جنوبی | تمایل به مصرف زیاد در سیستان و بلوچستان | متغیر variable |
-0.012 (-0.6) | -0.001 (-0.06) | 0.039 ( 1.87) | سن Age |
-0.032 (-0.59) | -0.021 (-0.40) | 0.04 ( 0.63) | جنسیت Gender |
-0.042 (-1.44) | 0.013 (0.22) | -0.025 (-0.94) | تحصیلات Education |
0.025 (1.42) | -0.028 (-1.56) | 0.03 (1.68) | بعد خانوار Family size |
-0.022 (-0.76) | -0.012 (-0.41) | 0.015 (0.55) | درآمد Income |
-0.038 (-0.73) | 0.19 (3.49) | -0.044 (-0.84) | وجود مراکز توزیع Establish a distribution center |
0.004 (0.21) | 0.048 (2.29) | 0.13 (0.32) | آگاهی از مزایای گوشت شتر Awareness of the benefits of camel meat |
0.00003 (0.81) | 0.00005 (1.45) | -0.0001 (-1.55) | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
-0.0001 (-1.76) | 0.00002 (0.57) | 0.000003 (0.13) | قیمت گوشت گاو Beef prices |
-0.00003 (-1.90) | -0.00001 (-0.19) | -1.73 (-1.80) | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
0.000003 (0.18) | -1.76 (-1.10) | 0.00001 (0.19) | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
منبع:یافتههای پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنیداری در سطح 1 و 5 درصد است. Source: Research findings (Statistics in parentheses are Z) * and ** are significant at the level of 1 and 5%, respectively مأخذ: یافتههای تحقیق References: Research findings
|
جدول7.7- اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف زیاد در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی
تمایل به مصرف زیاد در خراسان رضوی | تمایل به مصرف زیاد در خراسان جنوبی | تمایل به مصرف زیاد در سیستان و بلوچستان | متغیر variable |
-0.012 (-0.6) | -0.001 (-0.06) | 0.039 ( 1.87) * | سن Age |
-0.032 (-0.59) | -0.021 (-0.40) | 0.04 ( 0.63) | جنسیت Gender |
-0.042 (-1.44) | 0.013 (0.22) | -0.025 (-0.94) | تحصیلات Education |
0.025 (1.42) | -0.028 (-1.56) | 0.03 (1.68) * * | بعد خانوار Family size |
-0.022 (-0.76) | -0.012 (-0.41) | 0.015 (0.55) | درآمد Income |
-0.038 (-0.73) | 0.19 (3.49) ** | -0.044 (-0.84) | وجود مراکز توزیع Establish a distribution center |
0.004 (0.21) | 0.048 (2.29) ** | 0.13 (0.32) | آگاهی از مزایای گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat |
0.00003 (0.81) | 0.00005 (1.45) | -0.0001 (-1.55) | قیمت گوشت ماهی Fish meat prices |
-0.0001 (-1.76) * | 0.00002 (0.57) | 0.000003 (0.13) | قیمت گوشت گاو Beef prices |
-0.00003 (-1.90) * | -0.00001 (-0.19) | -1.73 (-1.80) * | قیمت گوشت گوسفند Mutton prices |
0.000003 (0.18) | -1.76 (-1.10) | 0.00001 (0.19) | قیمت گوشت شتر camel meat prices |
منبع:یافتههای پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنیداری در سطح 1 و 5 درصد است.
|
نتیجهگیری و پیشنهادها
در این پژوهش، تمایل به مصرف برای گوشت شتر در سه سطح کم، متوسط و زیاد در نظر گرفته شده است. در این رهیافت، ابتدا مدل برآورد شده و سپس آزمونهای رگرسیون موازی انجام میشود و در صورت معناداری آمارهها، میتوان از مدل لاجیت ترتیبی تعمیمیافته استفاده کرد. البته ناگفته نماند که نتایج ضرایب لاجیت ترتیبی تعمیمیافته قابل تفسیر نبوده و بایستی برای تفسیر ضرایب، از ضرایب اثرات نهايي تمایل به مصرف گوشت شتر براي گروههاي مختلف خانوارها استفاده کرد.
يافتههاي اين پژوهش نشان میدهد که با توجه به اثرات نهايي براي خانوارهای با تمایل به مصرف کم گوشت شتر متغیرهای سن، وجود مراکز توزیع گوشت شتر، داشتن آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر، قیمت گوشت ماهی و گوسفند موثر بوده است که همه این متغیرها بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است به جز قیمت گوشت ماهی که بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر منفی و معناداری دارد. پس میتوان گفت که تاثیر سن سرپرست خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی مثبت و معنادار شده است يعني اینکه با افـزايش یک واحد به سن افراد خانوار و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها یک واحد افزایش مییابد. دلیل آن توجه به خواص درمانی گوشت شتر با افزایش سن میباشد که با پژوهش فلسفیان و فعالامند (1400) تطابق دارد. وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف برای گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني اینکه هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد یا این که گوشت شتر در دسترس خانوارها باشد، با فرض ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمالا تمایل به مصرف خانوارها افزایش خواهد یافت و با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) هم خوانی دارد. همچنین داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان مثبت و معنادار میباشد. به این دلیل که خواص و مزایای این گوشت در استان سیستان و بلوچستان بر کسی پوشیده نیست که با مطالعه قربانی و همکاران (1398) مشابهت دارد. در نهایت به دلیل وجود رابطه جانشینی بین گوشت گوسفند و شتر، قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان ثاثیر مثبت و معنادار دارد که با پژوهش افهم و فلسفیان (1396) هم خوانی دارد.
نتایج اثرات نهايي براي خانوارهای با تمایل به مصرف متوسط گوشت شتر، متغیرهای تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر، داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر، قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است به جز بعد خانوار که بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر منفی و معناداری داشته در حالی که در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری بر تمایل به مصرف گوشت شتر دارد. متغیر تحصیلات اثری مثبت و معنادار بر تمایل به مصرف گوشت شتر داشته که با پژوهش خداوردیزاده (1396) هم خوانی دارد. وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف متوسط گوشت شتر در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری دارد یعنی هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد و خانوارها به گوشت شتر راحتتر دسترسی داشته باشند و با افزایش یک واحد به مراکز توزیع گوشت شتر احتمال تمایل به مصرفشان در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به ترتیب به میزان 15/0 و 083/0 واحد افزایش خواهد یافت که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) تطابق دارد. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری به میزان 88/0 واحد داشته است که با مطالعه قربانی و همکاران (1398) همخوانی دارد. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان رضوی تاثیر مثبت و معناداری داشته به گونهای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گوسفند تمایل به مصرف گوشت شتر به میزان 00004/0 واحد افزایش خواهد یافت که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) هم راستا است.
نتایج اثرات نهايي براي خانوارهای با تمایل به مصرف زیاد گوشت شتر نشان داد که متغیرهای سن، بعد خانوار، وجود مراکز توزیع گوشت شتر، داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني با افـزايش هر کدام از این متغیرها و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها یک واحد افزایش خواهد یافت. متغیر سن باعث افزایش مصرف گوشت شتر میشود که با مطالعه فلسفیان و فعالامند (1400) هم هم خوانی دارد و وجود مراکز توزیع گوشت با تمایل به مصرف گوشت شتر رابطه مثبت و معنیدار داشته است که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) تطابق دارد. وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف رابطه مثبت داشته است که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) مشابهت دارد. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف زیاد گوشت شتر اثر مثبت داشته که با مطالعه قربانی و همکاران (1398) مطابقت دارد. تاثیر قیمت گوشت گاو و گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر منفی و معنادار بوده است. بنابراین پیشنهاد میشود با گسترش مراکز توزیع و آگـاهی از مزایای همچون خواص درمانی و درصد چربی پایین گوشت شتر، میتوان تمایل به مصرف برای گوشت شتر را بهبود بخشید و با توجه به مزیت تولید گوشت شتر در شرق کشور میتوان آن را جایگزین گوشتهای ماهی، گاو و گوسفند نمود. پیشنهاد میشود با استفاده از تبلیغات گسترده درباره خواص درمانی گوشت شتر و تاثیر آن بر سلامت در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی اقدام مثبتی در جهت افزایش مصرف گوشت شتر شود. این امر میتواند از طریق افزایش آگاهی بصورتهای مختلف از جمله تبلیغات رسانهای، فضای مجازی و بروشورهای تبلیغاتی صورت گیرد. از آنجا که سن بر تمایل به مصرف گوشت شتر در تمامی سطح مصرف تاثیر مثبت و معنیداری داشته است، توصیه میشود که با تمرکز بر رژیم غذایی ویژه سالمندان برای بهبود تغذیه این گروه اقدامات موثری صورت گیرد. همچنین دولت با سیاستهای تشویقی تمایل به مصرف گوشت شتر را افزایش دهد تا امنیت غذایی و سلامت آحاد جامعه تامین گردد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در مطالعه حاضر فرمهای رضایتنامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنیها تکمیل شد.
حامی مالی
هزینههای این مطالعه توسط نویسندگان مقاله تامین شد.
مشارکت نویسندگان
تعارض منافع
بنا بر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.
References
1. Afham F., and Phalsafeyan A. 2017. Identifying price and non-price factors affecting the tendency to consume fish meat among households in Urmia; Application of order logit model. Agricultural Economics 11(3): 79-55.(In Persian(.
2. Aldanondo-Ochoa A. M., and Almansa-Sáez, C. 2009. The private provision of public environment: Consumer preferences for organic production systems. Land Use Policy 26(3): 669-682.
3. Amiyan, S. H., Kavoosi Kalashami, M., Amir, Z., and Gheibi, S. 2017. Assessment of factors influencing consumers’ willingness to pay for organic chicken in Urmia. Agricultural Economics Research, 9(35), 75-96 (In Persian with English abstract)
4. Ashrafeyan A., Ghodrati M. S., Harati F. H., Alizade M., 2018. Therapeutic effects of camel milk: A systematic review of human and animal observations, Twelfth Iranian Veterinary Students Congress (In Persian with English abstract)
5. Assadollahpour F., Rafiei H., Pishbahar I., Rezaei M. R., 2018.Estimation of fish demand elasticity based on lexicographic preferences: A case study Mazandaran. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 2(49):191-202(In Persianwith English abstract)
6. Batte M. T., Hooker N. H., Haab T. C., and Beaverson, J. 2007. Putting their money where their mouths are: Consumer willingness to pay for multi-ingredient, processed organic food products. Food policy 32(2), 145-159.
7. Corsi A., and Novelli S. 2003. Measuring quantity-constrained and maximum prices consumers are willing to pay for quality improvements: The case of organic beef meat, Proceedings of the 25th International Conference of Agricultural Economists (IAAE) (No. 1002-2016-78284).
8. Dakali A., Hosseini S. M., and Dadrasmoghaddam A. 2019. The effect of exchange rate instability on the exports of dates of major exporting countries using the spatial Durbin model. Applied Economics 9 (28): 55-68 (in Persian with English abstract)
9. Debdulal M. 2008. Marginal and interaction effects in ordered response models. Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/13325/.
10. Erfanifar, S., Bakhshoodeh, M., and Zibaei, M. 2020. Valuing the Quality of Chicken Meat from Consumers' Viewpoint in Shiraz City of Iran. Agricultural Economics and Development, 28(1), 143-169 (In Persian with English abstract)
11. Falsafian, A., & Faal Amand, M. (2022). Factors influencing willingness to consume safe products in Tabriz County, case study: Cucumber and Tomato. Sustainable Agricultural Research, 2(3), 45-61.
12. Farzaqi H. H., Ghodrati M. S., Khanali F., Ashrafian A. Shahabzadeh S. H. 2018. Camel meat production and its quality: A review article. Veterinary Laboratory Research, 10 (Special Issue No. 2 of the 12th Iranian Veterinary Congress) 237-237 (In Persian with English abstract)
13. Ghorbani M., Tohidi A. H., and Alizadeh P. 2019. Investigating the effect of knowledge of the characteristics of organic products on the desire to consume organic saffron for households in Mashhad. Agricultural Economics and Development, 27(106), 31-54 (In Persian with English abstract)
14. Gil J. M., Soler F. 2006. Knowledge and willingness to pay for organic food in Spain: Evidence from experimental auctions. Acta Agriculture Scand Section C 3(3-4), 109-124.
15. Githukia C. M., Obiero K. O., Manyala J. O., Ngugi C.C., Quagrainie K.K. 2014. Consumer perceptions and preferences of wild and warmed Nile Tilapia (Oreochromis niloticus L.) and African cat fish (Clarias gariepinus Burchell 1822) in Urban Centres in Kenya. International Journal of Advanced Research 2(7): 694-705.
16. Hashemeyan B. N., Banihasheminejad S. Teymortashlo A, H., 2016. Paper presenting a conceptual model for investigating entrepreneurial opportunities on the Makran Coast Case Study: Camel breeding (In Persian with English abstract)
17. Hosseini S. S and Irvani S. 2011. Investigating the effect of government support policies on reducing the income risk of egg producers using the CCV criterion. Iranian Agricultural Economics and Development Research 42 (1): 19-28(In Persian with English abstract)
18. Https://ivo.ir/
19. Green W.H. 2003. Econometric Analysis. New York, Macmillan Press.
20. Jalaei S. A., Azizi A., Zarei N. and Mehrabi B. H. 2014. Investigating the position and role of the agricultural sector in Iranian business cycles. Journal of Economic Modeling, 8 (25): 53-65(In Persian with English abstract)
21. Kalasham, M. I., Tahami Pour Zarandi, M., and Heydari Shalmani, M. 2014. Estimating consumers’ willingness to pay for organic broiler by Heckman two-stage approach. Journal of Economics and Modeling, 4(16), 115-130. (In Persian with English abstract)
22. Khodaverdizadeh, M. 2017. Factors affecting consumers willingness to pay for organic cucumber in Urmia. Journal of Agricultural Economics Researches, 9(3).97-122. (In Persian with English abstract)
23. Khorshidi J. G., Kodori M., Rezaeifard V., Khorshidi J. Z. 2015. The importance of managing and developing camel breeding Introducing breeds and division in Fahraj city creates a sustainable economy and rural development, The Second National Congress for the Development and Promotion of Agricultural Engineering and Soil Science of Iran (In Persian with English abstract)
24. Mankiw N.G., and Reis R. 2007. Sticky information in general equilibrium. Journal of the European Economic Association, 5(3): 603-613.
25. Malek, L., Umberger, W. J., & Goddard, E. (2019). Committed vs. uncommitted meat eaters: Understanding willingness to change protein consumption. Appetite, 138, 115-126.
26. Mashhadi Esmaili F. 2011. A Study of the demand of fish in Mazandaran province, M.Sc. Thesis, Shiraz University (In Persian with English abstract)
27. Mohammadzadeh M., Shabanali F. H., Motiei N. and Sanjabi M. 2020. Identifying the potentials and requirements for organic milk production in rural and nomadic areas from the perspective of experts in the livestock sector of Ardabil province. Rural Research 4(10): 698-713 (In Persian with English abstract)
28. Napolitano F., Braghieri A., Piasentier E., Favotto S., Naspetti S., and Zanoli R. 2010. Effect of information about organic production on beef liking and consumer willingness to pay. Food Quality and Preference, 21(2): 207-212.
29. Niasri N. A. 2018. Obstacles and solutions for camel development in Iran. Veterinary Laboratory Research, 10 (Special Issue No. 2 of the 12th Iranian Veterinary Congress) 7-8 (In Persian with English abstract)
30. Nikoukar, A., and Bazzi, R. 2016. Analyzing consumer willingness to pay for chicken without antibiotics in Mashhad. Agricultural Economics, 10(3), 65-87 (In Persian with English abstract)
31. Nosrati, S. H., Hayati, B., Pishbahar, E., & MOHAMMAD, R. R. (2013). Analyzing the factors affecting fish consumption among the households of Tabriz County. Journal of Agricultural Economics and Development. 27(3)230-241.
32. Qhassoori S., Haghighi A. 2015. The share of different types of meat in the consumption basket of Iranian households from 1977 to 2013. Statistics (Analytical-Research Bimonthly), 3 (2):31-33(In Persian with English abstract)
33. Ratliff E., Vassalos M. and Hu W. 2017. Assessing the influence of Tangible and Intangible Seafood Characteristics on Consumers Purchasing Decisions. Southern Agricultural Economic Association.
34. Rodriguez E. M., Lacaze M. V., and Lupín, B. 2008. Contingent valuation of consumers’ willingness-to-pay for organic food in Argentina, 12th Congress of the European Association of Agricultural Economists (EAAE). (No. 725-2016-49694).
35. Ronaghi M., Kohansal M. R., and Ghorbani M. 2020. The effect of agricultural governance variables on livestock and poultry meat market in Iran. Agricultural Economics and Development 3(4):377-394(In Persian with English abstract)
36. Safamanesh H. Keshavarz H. Piraei Zare H. 2019. Estimation of qualitative elasticities of demand for different types of meat in the food basket of Iranian households. Journal of Economics 19 (73); 47-74 (In Persian with English abstract)
37. Salarpour M., Mojarad E., Saboohi S. M. 2014. Analytical comparison of pistachio production and trade in Iran and the United States and the effect of exchange rate fluctuations on its exports. Agricultural Economics and Development, 28(3): 224-234(In Persian with English abstract)
38. Shahabadi A. Tashakori Z. (2012). Determining the supply and demand of red meat in Iran. Agricultural Economics Research 4(4):39-64(In Persian with English abstract)
39. Shahpouri, A. R., and Ghorbani, M. 2016. Effective Factors on the Household Future Consume of Organic Livestock Products in Khorasan Razavi Province (Case Study: Mashhad County). Agricultural Economics and Development, 24(2), 147-164(In Persian with English abstract)
40. Tranter R. B., Bennett R. M., Costa L., Cowan C., Holt G. C., Jones P. J., and Vestergaard J. 2009. Consumers’ willingness-to-pay for organic conversion-grade food: Evidence from five EU countries. Food Policy 34(3), 287-294.
41. Van Doorn J., and Verhoef, P. C. 2011. Willingness to pay for organic products: Differences between virtue and vice foods. International Journal of Research in Marketingn 28(3): 167-180.
42. Van Loo E. J., Caputo V., Nayga Jr, R. M., Meullenet J. F., and Ricke S. C. 2011. Consumers’ willingness to pay for organic chicken breast: Evidence from choice experiment. Food quality and preference, 22(7):603-613.
43. Wang L. 2003. Consumption of Salmon: A survey of supermarkets in China. Msc thesis. Department of economics and management, Norwegian college of fishery science, university of Tromso, Norway.
44. Williams R. 2006. Generalized ordered logit / partial proportional odds models for ordinal dependent variables. The Stata Journal, 1: 58- 82.
45. Zahedi Y. 2015. Camel meat as organic meat: characteristics, per capita production and its place in people's food basket, Fourth National Congress of Organic and Conventional Agriculture (In Persian with English abstract)
46. Zhang M., Li L., and Bai J. 2020. Consumer acceptance of cultured meat in urban areas of three cities in China. Food Control, 107390.