Factors affecting the willingness of consumers for camel meat in the east of the country with a generalized ordered logit approach

Subject Areas : Agricultural Economics Research

Mohsen Alipour ¹ , Seyed mahdi Hosseini ² , Amir Dadrasmoghadam ³

1 - Msc Agricultural Economics, University of Sistan and Baluchestan
2 - Department of Agricultural Economics, Faculty of Management and Economics, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran
3 - Assistant Professor, university of Sistan and Baluchestan

Received: 2023-02-10 Accepted : 2024-01-06 Published : 2024-01-06

Keywords: Tendency to consume, Camel meat, Generelized ordered logit,

Abstract :

Animal husbandry is one of the sub-sectors of agriculture, which plays a significant role in providing the protein needed by the country and, accordingly, food security. Camel meat production in Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan provinces is cost-effective due to the desert location of the region, and by investing in it, the price fluctuations of red meat in the market can be reduced to some extent.
In this research, data and statistical information were collected from the completion of 1020 questionnaires using a two-stage cluster sampling method with appropriate assignment at the level of the centers of the three provinces of Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan in 2020.
The findings of this research show benefits of camel meat have a positive and significant effect on the willingness to consume camel meat, while that the price of various types of fish, beef and sheep meat has a positive and negative effect on the willingness to consume camel meat based on the relationship of substitution and complementarity

Full-Text:



ISSN (Print): 2008-6407 - ISSN (Online): 2423-7248

Research Paper

 

Factors affecting the willingness of consumers for camel meat in the east of the country with a generalized ordered logit approach

 

Abstrac

Received: Accepted:  PP:                         Doi:       Keywords: Tendency to consume,  Camel meat, Generelized ordered logit

,

Abstract Introduction: Animal husbandry is one of the subsectors of agriculture, which plays a significant role in providing the country's needed protein and, accordingly, food security. Production of camel meat in the provinces of Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan is cost-effective due to the desert location of the region, and by examining the factors affecting the desire to consume it, it can be substituted for other meats and with capital placing on it reduced the fluctuations in the price of red meat in the market. Animal husbandry is one of the sub-sectors of agriculture, which plays a significant role in providing the protein needed by the country and, accordingly, food security. Camel meat production in Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan provinces is cost-effective due to the desert location of the region, and by investing in it, the price fluctuations of red meat in the market can be reduced to some extent. Materials and Methods: In this research, data and statistical information were collected from the completion of 1020 questionnaires using a two-stage cluster sampling method with appropriate assignment at the level of the centers of the three provinces of Razavi Khorasan, South Khorasan and Sistan and Baluchestan in 2020. Findings:. The findings of this research show that at different levels of willingness to consume camel meat, the variables of age, education, the existence of camel meat distribution centers and having knowledge of the benefits of camel meat have a positive and significant effect on the willingness to consume camel meat, while that the price of various types of fish, beef and sheep meat has a positive and negative effect on the willingness to consume camel meat based on the relationship of substitution and complementarity Conclusion: Two variables, quick and easy access to distribution centers and awareness of the benefits of camel meat have a positive effect on the desire to consume camel meat. In this regard, it is suggested that with the expansion of distribution centers and awareness of the benefits such as healing properties and low-fat percentage of camel meat, the willingness to consume camel meat can be improved and considering the production capacities of camel meat in the east of the country. replaced it with fish, beef and sheep.Therefore, it is suggested that with the expansion of distribution centers and awareness of the benefits such as healing properties and low-fat percentage of camel meat, the desire to consume camel meat can be improved, and considering the advantage of camel meat production in the east of the country, it can be replaced the meat of fish, beef and sheep. با توجه به مطالب نوشته شده در قسمت فارسی اصلاح شوند. ضمن اینکه در نگارش انگلیسی هم لازم است دقت بیشتری به عمل آید.

 

 

1.       3.

 

 

Use your device to scan and read the article online

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

itaton:

Extended Abstract

 

Introduction

One of the sub-sectors of agriculture is animal husbandry, which plays a vital role in providing the protein needed by the country and, consequently, food security. This sub-sector has fluctuated a lot in the market. Examining consumer behavior to allocate consumer costs between goods and their response to price changes is vital for both market knowledge and consumer behavior. It makes livestock producers planning to produce and sell their products. In this study, the willingness to consumer for camel meat in Sistan and Baluchestan, South Khorasan and Razavi Khorasan provinces has been investigated consumer behavior.

.

Materials and Methods

The purpose of this study is to investigate the willingness of consumers for camel meat in the east of the country using the generalized ordered logit method in 2020. The data of this study have been collected by completing 1020 researcher-made questionnaires in three provinces of Khorasan Razavi, South Khorasan, and Sistan and Baluchestan by two-stage cluster sampling method. In this study, the generalized ordered logit approach has been used to investigate the effect of socio-economic variables on the probability of accepting the willingness to consume for camel meat. The reason for using this approach is that in the classification of the probability of accepting the consumption of camel meat, they are classified into 3 groups of high, medium, and low consumption, respectively. The variables used in the ordered logit model are: willingness to consume camel meat, age, gender, occupation, education, household size, income, establish a distribution center, awareness of the benefits of camel meat, fish price, beef price, mutton price and the price of camel meat.

 

Findings

The findings of this research show that tendency to low consume for camel meat, the variables of age, establish a distribution center, awareness of the benefits of camel meat, price of fish and sheep meat have been effective, and all these variables have had a positive and significant effect on the tendency to consume camel meat. Except for the price of fish meat, which has a negative and significant effect on the tendency to consume camel meat. Therefore, it can be said that the effect of the age of the head of the household on the willingness to consume camel meat in South Khorasan province has become positive and significant, that is, as the age of the household members increases and other variables remain constant, the probability of the households' willingness to consume increases. The reason is due to attention to the healing properties of camel meat with age. The establish a distribution center has a positive and significant effect on the willingness to consume camel meat in the provinces of Sistan and Baluchestan and South Khorasan, that is, the more camel meat distribution centers there are or the more camel meat is available to households, with a fixed assumption. If other variables remain the same, the willingness of households to consume will probably increase, and having knowledge of the benefits of using camel meat is positive and significant on the willingness to consume camel meat in Sistan and Baluchestan province. Due to the fact that the properties and benefits of this meat in Sistan and Baluchestan province are not hidden to anyone, and finally due to the existence of a substitution relationship between sheep and camel meat, the price of sheep meat has a positive and significant effect on the desire to consume camel meat in Sistan and Baluchestan province. but due to the complementary relationship between fish and camel meat, the effect of fish meat price on the tendency to consume camel meat in Razavi Khorasan Province is negative and significant.

 

Discussion and Conclusion

 

Results tendency to high consume show that age, size of the household, establish of camel meat distribution centers, having knowledge of the benefits of using camel meat have a positive and significant effect on the tendency to consume camel meat in Sistan and Baluchestan province, that is, with The increase of each of these variables and the other variables remaining constant, the probability of increasing the willingness to consume households will increase, but the effect of the price of beef and mutton on the willingness to consume camel meat has been negative and significant, that is, between the price of beef and mutton and the willingness to consume camel meat has a complementary relationship. Therefore, it is suggested that with the expansion of distribution centers and awareness of the benefits such as healing properties and low-fat percentage of camel meat, the tendency to consume camel meat can be improved, and considering the advantage of camel meat production in the east of the country, it can be replaced the meat of fish, beef and sheep

Ethical Considerations

Compliance with ethical guidelines

All subjects full fill the informed consent.

 

Funding

No funding

Authors' contributions

Design and conceptualization: Seyed Mahdi Hosseini and Amir Dadrasmoghadam; Methodology and data analysis: Amir Dadrasmoghadam and Seyed Mahdi Hossein and Mohsen Alipour ;Alipour; 

Supervision: Amir Dadrasmoghadam and Seyed Mahdi Hossein and Mohsen Alipour ;Alipour; 

 

 

Conflicts of interest

The authors declared no conflict of interest

 

 

شاپا چاپی: 6407 -2008 - شاپا الکترونیکی: 2423-7248

مقاله پژوهشی

عوامل موثر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان­های شرق کشور: رهیافت لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته

 

چکیده مقدمه و هدف: دامپروری یکی از زیربخش­های کشاورزی است، که نقش بسزایی در تامین پروتئین مورد نیاز کشور و به تبع آن امنیت غذایی ایفاء می­کند. تولید گوشت شتر در استان­های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت بیابانی منطقه، مقرون به صرفه بوده و با بررسی عوامل موثر بر تمایل به مصرف آن می­توان آن را جایگزین سایر گوشت­ها نموده و با سرمایه­گذاری روی آن، نوسانات قیمت گوشت قرمز را در بازار کاهش داد. مواد و روش­ها: در این پژوهش داده­ها و اطلاعات آماری از تكميل1020 پرسشنامه به روش نمونه­گيري خوشه­اي دو مرحله­اي با انتساب متناسـب در سطح مراکز سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در سال 1400 جمع­آوري شده است. به دليل ماهيت ترتيبي بودن تمایل به مصرف خانوارها، ابتدا مدل لاجيت ترتيبي برآورد شد، ولـي با توجه به آزمون رگرسيون­هاي موازي و معناداری آماره­ها، در نهایت از مدل لاجيت ترتيبي تعميم­يافته بهره گرفته شده است. یافته­ها: يافته­هاي اين پژوهش نشان می­دهد که متغیرهای سن، تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر و داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است. قیمت انواع گوشت­های ماهی، گاو و گوسفند بر اساس رابطه جانشینی و مکملی بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و منفی داشته است. پس می­توان گفت که با افـزايش سن سرپرست خانوار، تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر و داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر با ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها افزایش می­یابد. دلیل آن توجه به خواص درمانی گوشت شتر، دسترسی آسان به مراکز توزیع می­باشد.  بحث و نتیجه­گیری: دو متغیر دسترسی سریع و آسان به مراکز توزیع و آگاهی از مزایایی گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبتی دارند. در این راستا پیشنهاد می­شود با گسترش مراکز توزیع و آگـاهی از مزایایی همچون خواص درمانی و درصد چربی پایین گوشت شتر، می­توان تمایل به مصرف برای گوشت شتر را بهبود بخشید و با توجه به ظرفیت­های تولیدی گوشت شتر در شرق کشور، آن را جایگزین گوشت­های ماهی، گاو و گوسفند نمود.

تاریخ دریافت:  تاریخ پذیرش: شماره صفحات:                        Doi:   واژه­های کلیدی: تمایل به مصرف، گوشت شتر، لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته

 

 

 

از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

 

بخش کشاورزی تامین­کننده مواد غذایی کشور بوده که با تولید مواد غذایی، امنیت غذایی کشور را تامین می­کند (19). یکی از زیر­بخش­های آن دامپروری است که سهم قابل توجهی در تامین پروتئین کشور دارد و این زیر­بخش به دلایل مختلف از جمله تغییر قیمت نهاده­های دامی، خشکسالی و مواردی مانند آن نوسان زیادی دارد (2123). این نوسان­ها تاثیر قابل ملاحظه­ای در وضعیت اقتصادی مردم داشته است. به منظور کنترل نوسانات بازار، بررسی رفتار مصرف­کننده برای تخصیص مخارج مصرفی بین کالاها و واکنش آن­ها نسبت به تغییرات قیمت مهم می‌باشد (1213). این امر از دو جهت حائز اهمیت است اول اینکه شناخت بازار سبب برنامه­ریزی در زمینه امنیت غذایی، تنظیم بازار، مدیریت یارانه و مواردی مانند آن می­شود و دوم اینکه تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، برنامه­ریزی لازم برای تولید و چگونگی فروش محصولات خود را می‌توانند داشته باشند (3235).

شتر به عنوان دام سنگین، دارای گوشتی با خواص منحصر به فرد می­باشد که با محيط‌هاي گرم و خشک سازگار است و با توجه به نوع پوشش گیاهی و آب و هوایی استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و جنوبی، پرورش آن در این مناطق مقرون به صرفه می‌باشد (4). گوشت شتر سهم قابل‌توجهي در امنيت غذايي خانوارهاي این استان­ها دارد (4245). سهم گوشت شتر در کشورهاي در حال ‌توسعه به دلیل عوامل متعددي که منجر به کاهش تمايل به مصرف آن‌ شده است، ناشناخته مانده است (1516). گوشت شتر به‌ندرت وارد يک سيستم بازاريابي رسمي مي‌شوند؛ بنابراين سهم آن‌ در معيشت و اقتصاد ملي به‌شدت ناچيز ديده مي‌شود و در نتيجه در برنامه‌هاي توسعه ملي توجه خيلي کمتري به توسعه تولید و مصرف گوشت شتر شده است (2626).

کیفیت گوشت شتر یکسان نیست و ملاک انتخاب مصرف­کننده تازگی، اندازه، طعم، بافت، بو و ظاهر می­باشد. با توجه به اینکه در ایران، مطالعه­ای در جهت ارزیابی کیفی گوشت شتر صورت نگرفته است. در این پژوهش برای تعیین نقش ویژگی‌های مذکور بر مصرف گوشت شتر، از الگوی کیفی استفاده شده است. بنابراین امکان محاسبه تمایل به مصرف برای ویژگی­های مختلف این محصول ضروری است. از این طریق علاوه بر شناخت ترجیحات مصرف­کنندگان، الگوی مصرف خانوار تحت شرایط فعلی بازار نیز بررسی می­شود. بنابراین می­توان همگرایی رفتار مصرف­کننده با ترجیحات مشتری را تحت مطالعه قرار داد (2326).

جهت درک احساسات و شناخت ارجحیت­های مصرفی، لازم است تخمین کیفی برای گوشت شتر صورت پذیرد تا با برنامه­ریزی در زمینه تولید و عرضه کالا به ویژگی­های مطلوب مصرف­کنندگان کمک شود. از آنجایی که برنامه­ریزی در زمینه­های مختلف از جمله مسائل اقتصادی و معیشتی مردم اهمیت دارد لذا شناخت ترجیحات مصرف­کنندگان در افزایش دقت برنامه­ریزی، می­تواند نقش مهمی داشته باشد (2326). 

مطالعات محدودی در زمینه تمایل به مصرف صورت گرفته است که به اختصار به تعدادی از آن­ها اشاره می­شود: افهم و فلسفیان (1) به شناسایی عوامل قیمتی و غیرقیمتی موثر بر تمایل به مصرف گوشت ماهی در بین خانوارهای شهرستان ارومیه با استفاده از مدل لاجیت ترتیبی پرداخته­اند و آن­ها به این نتیجه رسیدند که دو عامل نزدیکی محل سکونت به مراکز خرید و سن افراد بر تمایل به مصرف ماهی تاثیر مثبت داشته است و دو عامل داشتن بیماری خاص در افراد خانوار و قیمت ماهی بر تمایل به مصرف آن تاثیر منفی داشته است. شاهپوری و قربانی (3639) به بررسی عوامل موثر بر میزان مصرف آتی محصولات دامی ارگانیک توسط خانوارهای شهرستان مشهد با استفاده از رگرسیون به ظاهر نامرتبط در سال 1391 پرداختند. نتایج آن­ها نشان داد که خانوارهای مشهدی تمایل دارند به طور میانگین به ترتیب، 53 درصد ازگوشت سفید، 51 درصد از لبنیات، 5/49 درصد از گوشت قرمز و 7/45 درصد از ماهی مصرفی خود را به نوع ارگانیک آن­ها اختصاص دهند و همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای تحصیلات و جنسیت افراد مورد مطالعه، تمایل به پرداخت تفاوت قیمت محصولات دامی ارگانیک نسبت به غیرارگانیک، ارزش غذایی, ، برچسب ارگانیک و متغیر دلنگرانی­های سلامت انسانی ناشی از مصرف محصولات دامی غیرارگانیک تاثیر مثبت و متغیر ظاهر محصولات دامی مذکور تاثیر منفی در تمایل به مصرف آتی محصولات دامی ارگانیک داشته­اند. نصرتی و همکاران (2829) به تحلیل عوامل موثر بر رفتار مصرفی گوشت ماهی در بین خانوارهای شهرستان تبریز پرداختند و نتایج آن­ها نشان می­دهد که افزایش سن سرپرست خانوار, ، وجود کودک زیر ده سال و افراد با بیماری­های خاص در خانواده، احتمال قرار گرفتن این خانوارها را در گروه خانوارهای با مصرف زیاد، افزایش می­دهد. همچنین با افزایش قیمت گوشت قرمز و تخم مرغ, ، احتمال قرار گرفتن خانوارها در زمره خانوارهای با مصرف بالاتر ماهی افزایش می­یابد.

گیتوکیا و همکاران (1415) در بررسی ترجیحات مصرف­کنندگان برای تیلاپیای دریایی و گربه ماهی­های آفریقایی در شهرهای مرکزی کنیا به این نتیجه رسیدند که سطح آگاهی مردم از مزایای مصرف ماهی، قیمت، کیفیت و طعم خوب از دلایل اصلی مصرف ماهی می‌باشد. وانگ (4042) به بررسی عوامل موثر بر مصرف ماهی آزاد با استفاده از روش لاجیت و پروبیت پرداخته و نتایج نشان می­دهد که متغیرهای اقتصادی اثر معنی­داری روی سطوح مصرف ماهی داشته­اند و از طرفی به علت تغییرات آینده تقاضای غذا در این مناطق بیشتر به دلیل ترجیحات مصرف­کننده است. مالک و همکاران (201925) در مطالعه‌ای بر روی میزان تمایل به مصرف‌کنندگان گوشت در استرالیایی پرداختند. یافته‌ها نشاندریافتند داد که 46 درصد از مصرف کنندگان مایل به ایجاد هیچ تغییری در مصرف گوشت پروتئین خود نیستند، 22 درصد مایل به کاهش مصرف گوشت هستند، 15 درصد مایل به توقف مصرف گوشت هستندرا دارند. 17 درصد در مورد تغییرات آینده مصرف خود هیچ تصمیمی نگرفته‌اند. همچنین گوشت خواران کمتر معتقد بودند که کاهش در مصرف گوشت حداقل به سلامت محیط زیست کمک خواهد نمود.

مطالعات زیادی به برآورد میزان تمایل به مصرف برای گوشت قرمز با استفاده از مدل­های لاجیت -پروبیت در کشور انجام شده است. ولی مطالعه­ای در مورد تمایل به مصرف برای گوشت شتر وجود ندارد و مطالعات صورت گرفته در کشور برای گوشت قرمز فقط مربوط به گوشت گاو، گوساله و گوسفند می­باشد و توجه کمتری به گوشت شتر شده است در صورتی که می‌توان از گوشت شتر به عنوان غنی­ترین گوشت نام برد که توجه به پرورش آن و استفاده از ظرفیت­های موجود می­تواند تضمینی بر تامین تقاضای مصرف­کنندگان برای گوشت قرمز در کشور باشد. از این رو با توجه به اهمیت موضوع و تحقیقات پیشین، عوامل موثر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان­های خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفته است تا عوامللی موثر بر ترجیحات و تمایل به مصرف گوشت شتر در این استان­ها مشخص شود و شدت تاثیرگذاری هر عامل بر تمایل به مصرف گوشت شتر تعیین گردد؟

 

روش تحقیق

هر فردی برای خرید کالا تمایلاتی دارد که این تمایلات مصرفی به عوامل مختلفی بستگی دارد و بر اساس این تمایلات مصرفی می­توان نشان داد که هر مصرف­کننده چه ارزشی برای یک کالا قائل است (2224). تمایل به مصرف گوشت شتر نشان می­دهد که مصرف­کنندگان برای مصرف گوشت شتر چه ارزشی قائلند و چه عواملی بر آن تاثیرگذار است. در این پژوهش برای بررسی تأثیر متغیرهای اقتصادی اجتماعی بر احتمال مصرف گوشت شتر در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان از رویکرد لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته استفاده شده است. دلیل استفاده از این رهیافت آن است در طبقه‌بندی احتمال پذیرش میزان تمایل به مصرف گوشت شتر بصورت ترتیبی در سه گروه میزان تمایل به مصرف کم، متوسط و زیاد طبقه‌بندی شده‌اند. بنابراین بهترین روش برای بررسی این موضوع که با افزایش هر یک از متغیرهای اقتصادی و اجتماعی پذیرش مصرف­کنندگان احتمالا در کدام یک ازگروه‌های سه­گانه مورد اشاره قرار می­گیرند از الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته استفاده شده است. در این الگوها، پاسخ‌های مشاهده شده از متغیر پنهان¹ و غیر قابل مشاهده Y بصورت خطی با متغیرهای توضیحی رابطه دارند. فرم ریاضی الگوی لاجیت بصورت زیر است (1819):

  Ý=Ẋβ + ԑ (1)

که در آن Ý متغير پيوسته­ي تمایل به مصرف خـانوار، X بردار متغیرهای توضیحی است که شامل متغیرهای سن، جنسیت، شغل، تحصیلات، بعد خانوار، درآمد، وجود مراکز توزیع و درجـه آگـاهي از موضـوعات خاص همانند تازگی، اندازه، طعم، بافت، بو و ظاهر مورد نظر محقق مي­باشد و β بردار پارامترها و ԑ جزء خطاست که دارای توزیع لاجستیک است. Y متغیر غیر قابل مشاهده است. اگر فرض شود Yi متغیر گسسته و قابل مشاهده است كه بيانگر سطوح مختلف تمایل به مصرف خـانوار i مي­باشد، رابطه متغیر غیر قابل مشاهده Ý با متغیر گسسته² و قابل مشاهده Yi در الگوی لاجیت ترتیبی بصورت ذیل است:

Yi = 1 if -∞ ≤ Ý1 ≤ μ1 , i= 1, 2, …, n

Yi = 2 if  μ1 ≤ Ý1 ≤ μ2 , i= 1, 2, …, n

Yj = j if  μj-1 ≤ Ý1 ≤ +∞  , i= 1, 2, …, n (2)

که در آن n اندازه نمونه و μ آستانه‌هایی هستند که پاسخ­های مشاهده شده گسسته را تعریف می‌کنند. احتمال تجمعی (Yj = j)، با رابطه (3) قابل محاسبه است:

Pr(Yj = j) = Pr(Ý1 ≤ μ1) = Pr(ԑi ≥ μj - Ẋβ) = F (Ẋβ – μ), i = 1, 2, …, n j = 1, 2, …, k (3)

كه در آن F تابع توزيع تجمعي بـراي e مـي­باشـد. در بيـان احتمـال تجمعي، الگوي لاجيت ترتيبي، اين احتمال را كه خانوارi، سطحJ ام يا پائين­تر (1 ،....،1 -J (را به خود اختصاص دهد، برآورد مي­كند. ايـن الگو به صورت زير تصريح مي­شود: در این پژوهش 3 j= و الگوی لاجیت ترتیبی مورد نظر در این مطالعه به صورت رابطه (5) می­‌باشد:

Frequenc yi = β0Agei + β1 Gender i+ β2 Education i + β3 Family sizei + β4 Incomei + β5 Establish a distribution centeri i + β6 Awareness of the benefits of camel i + β7 Fish meat price i + β8 Beef price i + β9 Mutton price i + β10 camel meat price i + εi          (4)

متغیر تعداد دفعات مصرف y تمایل به مصرف ماهانه گوشت شتر خانوارهار (به صورت ترتیبی) در قالب سوال اصلی پرسشنامه در سه سطح میزان مصرف کم، متوسط و زیاد در سه مرکز استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در نظر گرفته شده است. متغیر مصرف ماهانه گوشت شتر خانوارها (کمتر از 1 کیلوگرم = گروه مصرف کم=0، 1تا 2کیلوگرم= گروه متوسط = 1 و بیشتر از 3 کیلوگرم= گروه زیاد=2) بصورت کیفی برای مصرف کنندگان مختلف محاسبه شده است. متغیرهای مستقل مورد استفاده در الگوی لاجیت ترتیبی عبارتند از: :Age سن (کمتر از 25 سال=1، 25 تا 35=2، 35 تا 55=3، 55 تا 65=4، 65 به بالا=5)،، Gender :: جنسیت (مرد=1 ، زن=0) ،،  Education: تحصیلات (زیردیپلم=1، دیپلم=2، کارشناسی=3 و کارشناسی ارشد به بالا=4)، Family size: بعد خانوار، Income: درآمد (کم=1، متوسط=2، زیاد=3، خیلی زیاد=4)، Establish a distribution centeri : وجود مراکز توزیع ( بلی =1، خیر=0)، Awareness of the health benefits of camel : آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر ( خیلی کم=1، کم=2، متوسط=0، زیاد=3، خیلی زیاد=4)، Fish meat prices : قیمت گوشت ماهی( تومان)، Beef prices : قیمت گوشت گاو( تومان)، Mutton prices: قیمت گوشت گوسفند ( تومان) و camel meat price:: قیمت گوشت شتر( تومان).

آزمون رگرسيون موازي ³برابري پارامترها را براي تمامي گروه­ها را ارزيابي مي‌كند. آماره های آزمون رگرسیون موازی شامل ولف گولد، برنت، اسکور، والد و نسبت راست­نمایی است. فرضيه صفر آزمون برنت، برابر بودن تمام ضرايب براي تمام گروه‌ها است .در صورت رد شدن فرضيه صفر آزمون رگرسیون موازیر از لاجيت ترتيبي تعميم­يافته استفاده مي‌شود. مدل لاجيت ترتيبي تعميم­يافته به صورت رابطه (5) است (4144):

P(Yj˃j) =g(Xβj) =exp(αj+Xiβj)/1+exp(ɑj+Xiβj) 

J=1, …, M-1                                   (5)

M تعداد گروه‌هاي متغير وابسته ترتيبي است. در واقع در مقادير مختلفJ ، احتمالات متناظر با گروه‌هاي مختلف قابل محاسبه است .در صورتي كه M برابر 2 باشد، مدل لاجيت ترتيبي تعميم­يافته معادل لاجيت معمولي خواهد بود و اگر M بزرگتر از 2 باشد، مدل رگرسیون لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته معادل رگرسیون لاجستیک دوگانه خواهد بود. در الگوی لاجیت ترتیبی تفسیر ضرایب به صورت مستقیم انجام نمی‌شود، چون زمانی که مقدار یک متغیر توضیحی افزایش می‌یابد، تغییر در احتمال متغیر وابسته، علاوه بر این که وابسته به مقدار متغیر پیش­بینی‌کننده است، به مقادیر سایر متغیرها نیز بستگی دارد. بنابراین جهت تغییر احتمال (علامت ضرایب) برای گروه‌های ابتدایی و انتهایی قابل مشاهده است. در مورد متغيرهـاي دو حالتـه (مجـازي)، اثـر نهـايي، تغييـر در احتمالات پيش­بيني شده را بر اين مبنا كه آيا فرد در وضـعيت مـورد نظر قرار دارد يا خير، نشان مي­دهد. به طور كلي مي­توان گفت اثـرات نهايي، ميزان تغيير در احتمالات پيش­بيني شده براي تمایل به مصرف بیشتر گوشت شتر يك خانوار را به ازاي يك واحـد تغييـر در يك متغير خاص توضيحي (ميانگين داده­هاي مصرف­كنندگان) معنـي مي­دهد. اثر نهایی⁴ یک واحد تغییر در پیش­بینی­کننده xi بر احتمال طبقه j به صورت رابطه (6) است (9):

∂p(Yi=j|Xi) =[∂γ(μj-βẊi)/∂Xk - ∂γ(μj-1-βẊi)/∂Xk]

= [λ(μj-βẊi) - λ(∂γμj-1-βẊi)] βk (6)

با توجه به آنکه اثرات نهایی به ارزش کلیه متغیرهای توضیحی وابسته است، تصمیم­گیری برای بکارگیری ارزش‌ متغیرها در برآورد، بسیار مهم است. معمولاً اثرات نهایی در ارزش‌ میانگین متغیرها محاسبه می‌شود. بنابراین مجموع اثرات نهایی برای هر متغیر برابر صفر است.

جامعه آماري اين تحقيق، خانوارهاي مراکز سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان (شـامل شـهرهاي مشهد، بیرجند و زاهدان) است. بـراي انتخـاب نمونه­ها از روش نمونه­گيري خوشه­اي دو مرحله­اي با انتساب متناسب استفاده شده است. هر استان را به عنوان يك خوشه در نظر گرفته و در مرحله اول سه خوشه از مراکز استان­ها بـه صـورت تصـادفي انتخـاب گرديـد. سپس خانوارهاي هر استان بر اساس تعداد خانوار آن تعيـين و تصـادفي به آنها مراجعه شد. داده­هاي مورد مطالعه از طريق طراحـي و تكميـل پرسشنامه و با مراجعه حضوري به خانوارهای ساکن در سه مرکز استان خراسان رضوی (مشهد)، خراسان جنوبی (بیرجند) و سیستان و بلوچستان (زاهدان) در سال 1400 جمـع­آوري شده است. همچنین اندازه نمونه بر اساس فرمول (8) بدست آمده است:

n= Nz2pq/Nd2+z2pq                     (8)

حجم جامعه (N)، z برابر 1.96 ؛p=q=0.5؛ d اشتباه مجاز (در سطح خطای 05/0 درصد). با استفاده از فرمول کوکران اندازه نمونه برای هر استان 340 در نظر گرفته شده، که در مجموع سه استان 1020 پرسشنامه تکمیل شده است. برآورد مـدلهـاي رگرسـيوني نيـز بـا استفاده از نرم افزار Stata15 صورت گرفت.

 

 

---

[1] - Latent variable

[2] - Discrete variable

[3]  - Parallel regression tests

[4]  - Marginal effect

نتایج و بحث

جدول 1 خصوصـيات آمـاري متغيرهـاي مـورد مطالعه را نشان مي‌دهد. بر اساس نتايج، ميانگين تحصیلات در استان­های خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان به ترتیب 60/2، 59/2، 57/2 مي‌باشد. بعبارت دیگر تحصیلات نمونه آماری مورد مطالعه در خراسان جنوبی از بقیه جامعه بالاتر بوده است و از آنجا که متغیر تحصیلات (زیردیپلم=1، دیپلم=2، کارشناسی=3 و کارشناسی ارشد به بالا=4) طبقه بندی شده بوده و نشان می دهد که بیشتر افراد مورد مطالعه تحصیلات فوق دیپلم تا کارشناسی را دارا بوده‌اند. ميانگين آگـاهي از مزایای سلامت گوشت شتر در استان­های خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان 02/3، 95/2 و 3 بوده و مصرف­کنندگان خراسان جنوبی آگاهی بیشتر نسبت به مزایای سلامت گوشت شتر داشته‌اند.   همچنین متغیر آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر بصورت (خیلی کم=1، کم=2، متوسط=0، زیاد=3، خیلی زیاد=4) طبقه ‌بندی شده است و با توجه به نتایج آمار توصیفی این متغیر می‌توان اذعان داشت که مصرف کنندگان آگاهی نسبتا زیادی از مزایای سلامت گوشت شتر دارا می‌باشند. قیمت گوشت شتر در استان­های خراسان حنوبیجنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان به ترتیب 106500، 123355، 123066 تومان می‌باشد که میانگین قیمت گوشت شتر در استان خراسان جنوبی کمترین میزان است و در خراسان رضوی دارای بیشترین قیمت می‌‌باشد. جـدول 2 نتـايج حاصل از میزان مصرف گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و جنوبی را نشـان مـي‌دهـد. بيشترين فراواني متعلق به مصرف زیاد گوشت شتر در استان­های خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان به ترتیب 122، 120 و 110 نفر  خانوار در مقطع زمانی 1399-1400 است. در اين ميان، بیشترین فراواني متعلق به مصرف زیاد گوشت شتر مربوط به استان خراسان جنوبی است.

 

 

جدول 1. - آمار توصیفی متغیرهای مورد مطالعه
میانگین Average	انحراف معیار Standard deviation	حداکثر Maximum	حداقل Minimum	متغیر Variable
خراسان جنوبی Southern Khorasan
2.95	1.23	5	1	سن Age
1.47	0.49	2	1	جنسیت Gender
2.60	0.94	4	1	تحصیلات Education
4.53	1.47	7	2	بعد خانوار Family size
2.50	0.93	4	1	درآمد  Income
1.46	0.49	2	1	وجود مرکز توزیع Establish a distribution center
3.02	1.27	5	1	آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
105090.41	762.98	119000	91000	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
76817.65	970.43	78500	75000	قیمت گوشت گاو Beef prices
96269.12	755.61	97500	95000	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
106500	1784.68	106500	100000	قیمت گوشت شتر camel meat prices
خراسان رضوی Khorasan Razavi
2.88	1.20	5	1	سن Age
1.53	0.49	2	1	جنسیت Gender
2.59	0.93	4	1	تحصیلات Education
4.44	1.47	7	2	بعد خانوار Family size
2.44	0.93	4	1	درآمد  Income
1.53	0.49	2	1	وجود مرکز توزیع Establish a distribution center
2.95	1.22	5	1	آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat آگاهی از مزایای گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
11490.29	735.40	129000	101000	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
86288.24	734.15	87500	85000	قیمت گوشت گاو Beef prices
1000386.8	1765.595	103500	97000	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
123355.9	1776.84	1265000	120000	قیمت گوشت شتر camel meat prices
سیستان و بلوچستان Sistan and Baluchestan
2.99	1.21	5	1	سن Age
1.47	0.49	2	1	جنسیت Gender
2.57	0.95	4	1	تحصیلات Education
5	1.49	7	2	بعد خانوار Family size
2.43	0.96	4	1	درآمد  Income
1.48	0.49	2	1	وجود مرکز توزیع Establish a distribution center
3	1.27	5	1	آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
71323.53	539.34	79000	61000	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
97182.35	1118.28	103500	90000	قیمت گوشت گاو Beef prices
116042.6	1018.39	121500	111000	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
123066.2	765.16	126250	120000	قیمت گوشت شتر camel meat prices

مأخذ: یافته‌های تحقیق

 

 

جدول 2.2- نتایج فراوانی مصرف گوشت شتر در استان­های شرق کشور

درصد تجمعی Cumulative percentage	درصد فراوانی Frequency	فراوانی Abundance	تمایل به مصرف  گوشت شتر خراسان جنوبی Willingness to consume camel meat of South Khorasan
37.65	37.65	128	کم  Low
64.12	26.47	90	متوسط Medium
100	35.88	122	زیاد High
			تمایل به مصرف گوشت شتر خراسان رضوی Willingness to consume camel meat of Khorasan Razavi
37.94	37.94	129	کم  Low
64.71	26.76	91	متوسط Medium
100	35.29	120	زیاد High
			تمایل به مصرف گوشت شتر سیستان و بلوچستان Willingness to consume camel meat of Khorasan Razavi
31.76	31.76	108	کم  Low
67.65	35.88	122	متوسط Medium
100	32.35	110	زیاد High

مأخذ: یافته‌های تحقیق

نتایج الگوی لاجیت ترتیبی برای استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی در جدول 3 نشان داده شده است. در ادامه برای تفسیر نتایج اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته در قالب جداول 5 تا 7 استفاده شده است.

جدول 3. 3- الگوی لاجیت  ترتیبی در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی

تمایل به مصرف در خراسان رضوی	تمایل به مصرف در خراسان جنوبی	تمایل به مصرف در سیستان و بلوچستان	متغیر Variable
-0.01 (-0.6)	-0.001 (-0.06)	0.04 ( 1.78)	سن Age
-0.18 (-0.88)	-0.37 (-1.80)*	0.27 ( 1.15)	جنسیت Gender
0.17 (-1.56)	-0.16 (-0.07)	-0.34 (-0.32)	تحصیلات Education
0.085 (1.22)	-0.065 (-0.92)	0.052 (0.76)	بعد خانوار Family size
-0.075 (-0.67)	0.033 (0.03)	0.015 (0.55)	درآمد  Income
-0.13 (-0.68)	-0.64 (-3.03)	0.12 (0.61)	وجود مرکز توزیع Establish a distribution center
0.009 (0.11)	-0.16 (-2.02)**	2.73 (1.79)*	آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
0.0002 (1.74)*	0.0001 (0.87)	0.0002 (-1.16)	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
-0.0002 (-1.79)*	-0.00002 (-0.23)	0.00003 (0.38)	قیمت گوشت گاو Beef prices
0.00004 (0.73)	-0.00004 (-0.34)	-8.98 (-2.33)*	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
0.00006 (0.03)	-5.19 (-0.85)	0.0001 (0.87)	قیمت گوشت شتر camel meat prices
-24.40	-67.47	-65.01	آستانه اول
-23.27	-66.33	-63.44	آستانه دوم

 

مأخذ: یافته‌های تحقیق) آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنی‌داری در سطح 1 و 5 درصد است.

 

بر اساس نتایج جدول (4) نشان داده شد که آماره­های ولف گولد، برنت، اسکور، والد و نسبت راست­نمایی در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی معنی­دار شده است و میزان آماره برنت برای استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی به ترتیب 26/13، 07/18 و 06/17 شده است که معنی‌دار می‎باشد و. میزان آماره والد برای استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی به ترتیب به میزان 53/17، 38/18 و 27/18 شده است و  که معنی‌دار می‌باشد. نتایج آژمونهای آزمونهای مختلف رگرسیون موازی ( ولف گولد، برنت، اسکور، والد و نسبت راست­نمایی) دلالت بر آن دارد که الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته را می‌توان برآورد نمود و از آنجا که ضرایب مدل لاجیت ترتیبی تفسیر نمی‌شود و برای تفسیر نتایج بایستی از اثرات نهایی مدل رگرسیون لاجیت ترتیبی استفاده شود که در جداول 5 تا 7 نتایج اثرات نهایی برای استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی ارائه شده و تفسیر شده است. 

 

 

 

        جدول 4.4- نتایج آزمون رگرسیون­های موازی برای مدل لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته در استان­های منتخب

آزمون کی دو در خراسان رضوی (احتمال) Chi square test	آزمون کی دو در خراسان جنوبی (احتمال) Chi square test	آزمون کی دو در استان سیستان و بلوچستان (احتمال) Chi square test	آماره Statistics
13.98(0.1)	16.29(0.1)	14.93(0.09)	ولف گولد Wolfe Gould
17.06(0.09)	18.07(0.08)	13.26(0.1)	برنت Brant
16.09(0.09)	17.12(0.09)	16.09(0.08)	اسکور Score
15.22(0.1)	17.79(0.08)	16.09(0.08)	نسبت راست­نمایی likelihood ratio
18.27(0.07)	18.38(0.07)	17.53(0.06)	والد Wald

مأخذ: یافته‌های تحقیق

 

در جدول (5)، نتایج اثرات نهايي براي گروه خانوارهای با تمایل به مصرف کم گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی ارائـه شـده است. سن سرپرست خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی مثبت و معنادار شده است يعني اینکه با افـزايش یک واحد سن افراد خانوار و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها به میزان 047/0 افزایش می­یابد. دلیل آن این است که با توجه به خواص درمانی گوشت شتر با افزایش سن، افراد به مصرف این گوشت ترغیب می­شوند. در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی به دلیل دسترسی کمتر و عدم آگاهی کافی از خواص گوشت شتر، سن سرپرست خانوار تاثیری بر تمایل به مصرف خانوارها ندارد. 

وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف برای گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني اینکه هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد یا این که گوشت شتر در دسترس خانوارها باشد، با فرض ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمالا تمایل به مصرف خانوارها افزایش خواهد یافت. اما این متغیر در استان خراسان رضوی معنادار نشده است.

 داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان مثبت و معنادار می­باشد. يعني با افزايش یک واحد به آگاهی مردم از مزایا و خواص درمانی گوشت شتر تمایل به مصرف گوشت شتر به ميزان 01/1 واحد در استان مورد نظر افزايش مي­يابـد و این متغیر بر خانوارهای استان­های خراسان جنوبی و رضوی معنادار نیست. به این دلیل که خواص و مزایای این گوشت در استان سیستان و بلوچستان بر کسی پوشیده نیست اما در استان­های خراسان جنوبی و رضوی کمتر به خواص درمانی گوشت شتر پرداخته شده است.

قیمت گوشت ماهی بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان رضوی منفی و معنادار بوده است. يعني به دلیل وجود رابطه مکملی بین گوشت ماهی و شتر، با افزايش یک واحدی قیمت گوشت ماهی، تمایل به مصرف گوشت شتر به ميزان 0001/0 واحد کاهش مي­يابد و این متغیر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی معنادار نبوده است. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان ثاثیر مثبت و معناداری دارد. يعني به دلیل وجود رابطه جانشینی بین گوشت گوسفند و شتر، با افزايش یک واحدی قیمت گوشت گوسفند، تمایل به مصرف گوشت شتر به ميزان 84/1 واحد افزایش مي­يابد. 

جدول5.5- اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف کم در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی

تمایل به مصرف کم در خراسان رضوی	تمایل به مصرف کم در خراسان جنوبی	تمایل به مصرف کم در سیستان و بلوچستان	متغیر variable
0.01 (0.45)	0.047 (2.08)**	0.022 (0.89)	سن Age
0.052 (0.94)	0.15 (2.70)**	-0.068 (-1.19)	جنسیت Gender
0.034 (1.14)	0.021 (0.34)	-0.019 (-0.69)	تحصیلات Education
-0.01 (-0.55)	0.016 (0.09)	0.006 (0.36)	بعد خانوار Family size
0.014 (0.47)	-0.011 (-0.35)	-0.02 (-0.81)	درآمد  Income
0.017 (0.32)	0.11 (2.04)**	0.11 (2.01)**	وجود مراکز توزیع Establish a distribution center
-0.003 (-0.14)	0.028 (1.36)	1.01 (2.72)**	آگاهی از مزایای  سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
-0.0001 (-2.12)*	0.00001 (0.17)	0.00001 (0.31)	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
0.0001 (1.33)	0.00002 (0.83)	-0.00001 (-0.36)	قیمت گوشت گاو Beef prices
-0.00001 (-0.72)	0.00001 (0.37)	1.84 (1.89)*	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
0.000002 (0.15)	0.88 (0.53)	-0.00004 (-1.30)	قیمت گوشت شتر camel meat prices

منبع:یافته‌های پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنی‌داری در سطح 1 و 5 درصد است.

 

در جدول (6)، نتایج اثرات نهايي براي گروه خانوارهای با تمایل به مصرف متوسط گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی آورده شـده است. همان­طور که مشاهده می­شود تحصیلات بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته است به­گونه­ای که با بهبود تحصیلات خانوار و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال تمایل به مصرف برای گوشت شتر به میزان 044/0 واحد افزایش یافته و این در حالی است که این متغیر در استان­های خراسان رضوی و جنوبی معنادار نیست. این نتیجه حاکی از آن است که تمایل به مصرف برای گوشت شتر در خانوارهای تحصیل­کرده در استان سیستان و بلوچستان بیشتر از خانوارهای با سطح تحصیلات پایین می­باشد. دلیل آن این است که تحصیلات با میزان آگاهی افراد از مزایای گوشت شتر رابطه مستقیمی داشته و به همین خاطر بین تحصیلات و تمایل به مصرف گوشت شتر رابطه مستقیمی برقرار است. بعد خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر منفی و معناداری داشته به­گونه­ای که با افزایش یک واحد به بعد خانوار  احتمال تمایل به مصرف برای گوشت شتر به میزان 036/0 واحد کاهش یافته و این در حالی است که این متغیر در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری بر تمایل به مصرف گوشت شتر دارد و اما این متغیر در خراسان رضوی معنادار نیست. این نتیجه حاکی از آن است که با افزایش بعد خانوار در استان سیستان و بلوچستان، هزینه­های خانوار افزایش یافته و به دلیل کاهش قدرت خرید مردم در این استان تمایل به مصرف برای گوشت شتر در خانوارهای پرجمعیت در استان سیستان و بلوچستان کمتر از خانوارهای کم­جمعیت می­باشد اما در استان خراسان جنوبی افزایش بعد خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است که دلیل آن این است که افزایش بعد خانوار در استان خراسان جنوبی نسبت به استان سیستان و بلوچستان کمتر بوده و همچنین قدرت خرید مردم در استان خراسان جنوبی نسبت به استان سیستان و بلوچستان بالاتر است.

وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری دارد یعنی هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد و خانوارها به گوشت شتر راحت­تر دسترسی داشته باشند تمایل به مصرفشان در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به ترتیب به میزان 15/0 و 083/0  واحد افزایش خواهد یافت. اما این متغیر در استان خراسان رضوی معنادار نیست. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر احتمال تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری به میزان 88/0 واحد داشته يعني خواص درمانی و مزایای این گوشت در استان سیستان و بلوچستان بر کسی پوشیده نیست اما این متغیر در استان­های خراسان جنوبی و رضوی بر تمایل به مصرف گوشت شتر معنادار نیست. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان رضوی تاثیر مثبت و معناداری داشته به گونه­ای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گوسفند احتمال تمایل به مصرف گوشت شتر به میزان 00004/0 واحد افزایش خواهد یافت. يعني به دلیل وجود رابطه جانشینی بین گوشت گوسفند و شتر، با افزايش قیمت گوشت گوسفند، احتمالا تمایل به مصرف گوشت شتر  افزایش می­یابد در حالی که تاثیر این متغیر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی معنادار نمی­باشد.

 

جدول6.6- اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف متوسط در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی

تمایل به مصرف متوسط در خراسان رضوی	تمایل به مصرف متوسط در خراسان جنوبی	تمایل به مصرف متوسط در سیستان و بلوچستان	متغیر variable
-0.007 (-0.35)	-0.044 (-1.90) *	-0.036 ( -1.41)	سن Age
-0.020 (-0.37)	-0.12 (-2.53) **	0.03 ( 0.51)	جنسیت Gender
0.01 (0.29)	-0.047 (-0.63)	0.044 (1.60) *	تحصیلات Education
-0.015 (-0.88)	0.027 (1.65) *	-0.036 (-2.00) *	بعد خانوار Family size
0.01 (0.29)	0.023 (0.77)	0.01 (0.34)	درآمد  Income
0.021 (0.43)	0.083 (1.59)	0.15 (2.76) **	وجود مراکز توزیع Establish a distribution center
-0.001 (-0.07)	0.02 (1.07)	0.88 (2.32) **	آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
-0.00005 (1.34)	-0.00004 (-1.32)	0.0001 (1.20)	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
0.00001 (0.40)	-0.00004 (-1.47)	0.00001 (0.47)	قیمت گوشت گاو Beef prices
0.00004 (2.99)	-0.00001 (-0.18)	-0.11 (-0.11)	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
-0.00001 (-0.34)	0.88 (0.55)	0.00003 (1.05)	قیمت گوشت شتر camel meat prices

منبع:یافته‌های پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنی‌داری در سطح 1 و 5 درصد است.

 

 

در جدول (7)، نتایج اثرات نهايي براي گروه خانوارهای با تمایل به مصرف زیاد گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی ارائـه شـده است. بر اساس نتایج مشاهده می­شود که سن سرپرست خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني با افـزايش یک واحد سن و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها به میزان 039/0 واحد خواهد بود. دلیل آن این است که با توجه به خواص درمانی گوشت شتر با افزایش سن، خانوارها در استان سیستان و بلوچستان در راستای سلامتی بیشتر به مصرف این گوشت ترغیب می­شوند. در حالی که در استان­های خراسان رضوی و جنوبی به دلیل دسترسی کمتر و عدم آگاهی کافی از خواص درمانی گوشت شتر، سن سرپرست خانوار تاثیری بر تمایل به مصرف خانوارها ندارد. بعد خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته به­گونه­ای که با افزایش یک واحد به بعد خانوار احتمال تمایل به مصرف برای گوشت شتر به میزان 03/0 واحد افزایش یافته و این در حالی است که این متغیر در استان­های خراسان رضوی و جنوبی معنادار نیست. این نتیجه حاکی از آن است که تمایل به مصرف برای گوشت شتر در خانوارهای پرجمعیت در استان سیستان و بلوچستان بیشتر از خانوارهای کم­جمعیت می­باشد.

وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری دارد. یعنی هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد و خانوارها به گوشت شتر راحت­تر دسترسی داشته باشند تمایل به مصرفشان در استان خراسان جنوبی به میزان 19/0 واحد افزایش خواهد یافت. اما این متغیر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی معنادار نیست. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر احتمال تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری به میزان 048/0 واحد داشته اما این متغیر در استان­های خراسان جنوبی و رضوی بر تمایل به مصرف گوشت شتر معنادار نیست.

قیمت گوشت گاو بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان رضوی اثر منفی و معناداری داشته به گونه­ای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گاو تمایل به مصرف گوشت شتر به میزان 0001/0 واحد کاهش خواهد یافت. يعني به دلیل وجود رابطه مکملی بین گوشت گاو و شتر، با افزايش قیمت گوشت گاو، احتمالا تمایل به مصرف گوشت شتر کاهش می­یابد در حالی که تاثیر این متغیر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی معنادار نمی­باشد. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی منفی و معناداری بوده به گونه­ای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گوسفند تمایل به مصرف گوشت شتر به ترتیب در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی به میزان 73/1 و 00003/0 واحد کاهش خواهد یافت. در نتیجه با افزايش قیمت گوشت گوسفند، احتمالا تمایل به مصرف گوشت شتر کاهش می­یابد در حالی که تاثیر این متغیر در استان خراسان جنوبی معنادار نمی­باشد.

 

جدول(7) اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف زیاد در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی

Table (7) The marginal effects of the generalized order logit model in Sistan and Baluchestan South and Razavi Khorasan province

تمایل به مصرف زیاد در خراسان رضوی	تمایل به مصرف زیاد در خراسان جنوبی	تمایل به مصرف زیاد در سیستان و بلوچستان	متغیر variable
-0.012 (-0.6)	-0.001 (-0.06)	0.039 ( 1.87)	سن Age
-0.032 (-0.59)	-0.021 (-0.40)	0.04 ( 0.63)	جنسیت Gender
-0.042 (-1.44)	0.013 (0.22)	-0.025 (-0.94)	تحصیلات Education
0.025 (1.42)	-0.028 (-1.56)	0.03 (1.68)	بعد خانوار Family size
-0.022 (-0.76)	-0.012 (-0.41)	0.015 (0.55)	درآمد  Income
-0.038 (-0.73)	0.19 (3.49)	-0.044 (-0.84)	وجود مراکز توزیع Establish a distribution center
0.004 (0.21)	0.048 (2.29)	0.13 (0.32)	آگاهی از مزایای گوشت شتر Awareness of the benefits of camel meat
0.00003 (0.81)	0.00005 (1.45)	-0.0001 (-1.55)	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
-0.0001 (-1.76)	0.00002 (0.57)	0.000003 (0.13)	قیمت گوشت گاو Beef prices
-0.00003 (-1.90)	-0.00001 (-0.19)	-1.73 (-1.80)	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
0.000003 (0.18)	-1.76 (-1.10)	0.00001 (0.19)	قیمت گوشت شتر camel meat prices

 

منبع:یافته‌های پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنی‌داری در سطح 1 و 5 درصد است.

الگوی پانل توبیت- به دلیل استفاده از مدل داده­های ترکیبی در ابتدا به‌منظور تعیین نوع داده­ها از آزمون F لیمر استفاده‌شده است. آزمون F لیمر نشان داد که داده­های مدل از نوع تابلویی می­باشند. مقدار این آماره 21/16 و نیز مقدار احتمال مربوط به این آماره صفر می­باشد که کمتر از 05/0 است، به عبارتی فرض صفر آزمون مبنی بر تلفیقی بودن داده­ها رد می­شود. بنابراین، داده­ها از نوع تابلویی است. اما از آنجا که مدل توبیت تنها به روش اثرات تصادفی قابل برآورد است به آزمون هاسمن جهت تعیین نوع داده­های تابلویی نیاز ندارد، بنابراین نوع داده­ها از نوع پانل با فرض اثرات تصادفی است (17) .

جدول(7) اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف زیاد در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی

Table (7) The marginal effects of the generalized order logit model in Sistan and Baluchestan South and Razavi Khorasan province

تمایل به مصرف زیاد در خراسان رضوی	تمایل به مصرف زیاد در خراسان جنوبی	تمایل به مصرف زیاد در سیستان و بلوچستان	متغیر variable
-0.012 (-0.6)	-0.001 (-0.06)	0.039 ( 1.87)	سن Age
-0.032 (-0.59)	-0.021 (-0.40)	0.04 ( 0.63)	جنسیت Gender
-0.042 (-1.44)	0.013 (0.22)	-0.025 (-0.94)	تحصیلات Education
0.025 (1.42)	-0.028 (-1.56)	0.03 (1.68)	بعد خانوار Family size
-0.022 (-0.76)	-0.012 (-0.41)	0.015 (0.55)	درآمد  Income
-0.038 (-0.73)	0.19 (3.49)	-0.044 (-0.84)	وجود مراکز توزیع Establish a distribution center
0.004 (0.21)	0.048 (2.29)	0.13 (0.32)	آگاهی از مزایای گوشت شتر Awareness of the benefits of camel meat
0.00003 (0.81)	0.00005 (1.45)	-0.0001 (-1.55)	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
-0.0001 (-1.76)	0.00002 (0.57)	0.000003 (0.13)	قیمت گوشت گاو Beef prices
-0.00003 (-1.90)	-0.00001 (-0.19)	-1.73 (-1.80)	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
0.000003 (0.18)	-1.76 (-1.10)	0.00001 (0.19)	قیمت گوشت شتر camel meat prices

 

منبع:یافته‌های پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنی‌داری در سطح 1 و 5 درصد است. Source: Research findings (Statistics in parentheses are Z) * and ** are significant at the level of 1 and 5%, respectively          مأخذ: یافته‌های تحقیق References: Research findings

 

جدول7.7- اثرات نهایی الگوی لاجیت ترتیبی تعمیم یافته برای تمایل به مصرف زیاد در استان­های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی

 

تمایل به مصرف زیاد در خراسان رضوی	تمایل به مصرف زیاد در خراسان جنوبی	تمایل به مصرف زیاد در سیستان و بلوچستان	متغیر variable
-0.012 (-0.6)	-0.001 (-0.06)	0.039 ( 1.87) *	سن Age
-0.032 (-0.59)	-0.021 (-0.40)	0.04 ( 0.63)	جنسیت Gender
-0.042 (-1.44)	0.013 (0.22)	-0.025 (-0.94)	تحصیلات Education
0.025 (1.42)	-0.028 (-1.56)	0.03 (1.68) * *	بعد خانوار Family size
-0.022 (-0.76)	-0.012 (-0.41)	0.015 (0.55)	درآمد  Income
-0.038 (-0.73)	0.19 (3.49) **	-0.044 (-0.84)	وجود مراکز توزیع Establish a distribution center
0.004 (0.21)	0.048 (2.29) **	0.13 (0.32)	آگاهی از مزایای گوشت شتر Awarness of the health benefits of camel meat
0.00003 (0.81)	0.00005 (1.45)	-0.0001 (-1.55)	قیمت گوشت ماهی Fish meat prices
-0.0001 (-1.76) *	0.00002 (0.57)	0.000003 (0.13)	قیمت گوشت گاو Beef prices
-0.00003 (-1.90) *	-0.00001 (-0.19)	-1.73 (-1.80) *	قیمت گوشت گوسفند Mutton prices
0.000003 (0.18)	-1.76 (-1.10)	0.00001 (0.19)	قیمت گوشت شتر camel meat prices

 

منبع:یافته‌های پژوهش)آماره داخل پرانتز Z است) * و ** به ترتیب معنی‌داری در سطح 1 و 5 درصد است.

 

 

 

 

نتیجه‌گیری و پیشنهادها

در این پژوهش، تمایل به مصرف برای گوشت شتر در سه سطح کم، متوسط و زیاد در نظر گرفته شده است. در این رهیافت، ابتدا مدل برآورد شده و سپس آزمون­های رگرسیون موازی انجام می­شود و در صورت معناداری آماره­ها، می­توان از مدل لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته استفاده کرد. البته ناگفته نماند که نتایج ضرایب لاجیت ترتیبی تعمیم­یافته قابل تفسیر نبوده و بایستی برای تفسیر ضرایب، از ضرایب اثرات نهايي تمایل به مصرف گوشت شتر براي گروه­هاي مختلف خانوارها استفاده کرد.

يافته­هاي اين پژوهش نشان می­دهد که با توجه به اثرات نهايي براي خانوارهای با تمایل به مصرف کم گوشت شتر متغیرهای سن، وجود مراکز توزیع گوشت شتر، داشتن آگاهی از مزایای سلامت گوشت شتر، قیمت گوشت ماهی و گوسفند موثر بوده است که همه این متغیرها بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است به جز قیمت گوشت ماهی که بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر منفی و معناداری دارد. پس می­توان گفت که تاثیر سن سرپرست خانوار بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان خراسان جنوبی مثبت و معنادار شده است يعني اینکه با افـزايش یک واحد به سن افراد خانوار و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها یک واحد افزایش می­یابد. دلیل آن توجه به خواص درمانی گوشت شتر با افزایش سن می­باشد که با پژوهش فلسفیان و فعال‌امند (1400) تطابق دارد. وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف برای گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني اینکه هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد یا این که گوشت شتر در دسترس خانوارها باشد، با فرض ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمالا تمایل به مصرف خانوارها افزایش خواهد یافت و با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) هم خوانی دارد. همچنین داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان مثبت و معنادار می­باشد. به این دلیل که خواص و مزایای این گوشت در استان سیستان و بلوچستان بر کسی پوشیده نیست که با مطالعه قربانی و همکاران (1398) مشابهت دارد. در نهایت به دلیل وجود رابطه جانشینی بین گوشت گوسفند و شتر، قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان ثاثیر مثبت و معنادار دارد که با پژوهش افهم و فلسفیان (1396) هم خوانی دارد.

نتایج اثرات نهايي براي خانوارهای با تمایل به مصرف متوسط گوشت شتر، متغیرهای تحصیلات، وجود مراکز توزیع گوشت شتر، داشتن آگاهی از مزایای گوشت شتر، قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر تاثیر مثبت و معنادار داشته است به جز بعد خانوار که بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر منفی و معناداری داشته در حالی که در استان خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری بر تمایل به مصرف گوشت شتر دارد. متغیر تحصیلات اثری مثبت و معنادار بر تمایل به مصرف گوشت شتر داشته که با پژوهش خداوردیزاده (1396) هم خوانی دارد. وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف متوسط گوشت شتر در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی تاثیر مثبت و معناداری دارد یعنی هر چه مراکز توزیع گوشت شتر بیشتر باشد و خانوارها به گوشت شتر راحت­تر دسترسی داشته باشند و با افزایش یک واحد به مراکز توزیع گوشت شتر احتمال تمایل به مصرفشان در استان­های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به ترتیب به میزان 15/0 و 083/0 واحد افزایش خواهد یافت که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) تطابق دارد. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری به میزان 88/0 واحد داشته است که با مطالعه قربانی و همکاران (1398) هم‌خوانی دارد. قیمت گوشت گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان رضوی تاثیر مثبت و معناداری داشته به گونه­ای که با افزایش یک واحد به قیمت گوشت گوسفند تمایل به مصرف گوشت شتر به میزان 00004/0 واحد افزایش خواهد یافت که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) هم راستا است.

نتایج اثرات نهايي براي خانوارهای با تمایل به مصرف زیاد گوشت شتر نشان داد که متغیرهای سن، بعد خانوار، وجود مراکز توزیع گوشت شتر، داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف گوشت شتر در استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری داشته يعني با افـزايش هر کدام از این متغیرها و ثابت ماندن سـاير متغيرهـا، احتمـال افزايش تمایل به مصرف خانوارها یک واحد افزایش خواهد یافت. متغیر سن باعث افزایش مصرف گوشت شتر می‌شود که با مطالعه فلسفیان و فعال‌امند (1400) هم هم خوانی دارد و وجود مراکز توزیع گوشت با تمایل به مصرف گوشت شتر رابطه مثبت و معنی‌دار داشته است که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) تطابق دارد. وجود مراکز توزیع گوشت شتر بر تمایل به مصرف رابطه مثبت داشته است که با پژوهش افهم و فلسفیان(1396) مشابهت دارد. داشتن آگاهی از مزایای استفاده از گوشت شتر بر تمایل به مصرف زیاد گوشت شتر اثر مثبت داشته که با مطالعه قربانی و همکاران (1398) مطابقت دارد. تاثیر قیمت گوشت گاو و گوسفند بر تمایل به مصرف گوشت شتر منفی و معنادار بوده است. بنابراین پیشنهاد می­شود با گسترش مراکز توزیع و آگـاهی از مزایای همچون خواص درمانی و درصد چربی پایین گوشت شتر، می­توان تمایل به مصرف برای گوشت شتر را بهبود بخشید و با توجه به مزیت تولید گوشت شتر در شرق کشور می­توان آن را جایگزین گوشت­های ماهی، گاو و گوسفند نمود. پیشنهاد می‌شود با استفاده از تبلیغات گسترده درباره خواص درمانی گوشت شتر و تاثیر آن بر سلامت در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی اقدام مثبتی در جهت افزایش مصرف گوشت شتر شود. این امر می‌تواند از طریق افزایش آگاهی‌ بصورتهای مختلف از جمله تبلیغات رسانه‌ای، فضای مجازی و بروشورهای تبلیغاتی صورت گیرد. از آنجا که سن بر تمایل به مصرف گوشت شتر در تمامی سطح مصرف تاثیر مثبت و معنی‌داری داشته است، توصیه می‌شود که با تمرکز بر رژیم غذایی ویژه سالمندان برای بهبود تغذیه این گروه اقدامات موثری صورت گیرد. همچنین دولت با سیاستهای تشویقی تمایل به مصرف گوشت شتر را افزایش دهد تا امنیت غذایی و سلامت آحاد جامعه تامین گردد.

 

 

ملاحظات اخلاقی

پیروی از اصول اخلاق پژوهش

در مطالعه حاضر فرم­های رضایت‌نامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنی­ها تکمیل شد.

حامی مالی

هزینه‌های این مطالعه توسط نویسندگان مقاله تامین شد.

مشارکت نویسندگان

تعارض منافع

بنا بر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.

 

References

 

 

1.       Afham F., and Phalsafeyan A. 2017. Identifying price and non-price factors affecting the tendency to consume fish meat among households in Urmia; Application of order logit model. Agricultural Economics 11(3): 79-55.(In Persian(.

2.       Aldanondo-Ochoa A. M., and Almansa-Sáez, C. 2009. The private provision of public environment: Consumer preferences for organic production systems. Land Use Policy 26(3): 669-682.‏

3.       Amiyan, S. H., Kavoosi Kalashami, M., Amir, Z., and Gheibi, S. 2017. Assessment of factors influencing consumers’ willingness to pay for organic chicken in Urmia. Agricultural Economics Research, 9(35), 75-96 (In Persian with English abstract)

4.       Ashrafeyan A., Ghodrati M. S., Harati F. H., Alizade M., 2018. Therapeutic effects of camel milk: A systematic review of human and animal observations, Twelfth Iranian Veterinary Students Congress (In Persian with English abstract)

5.       Assadollahpour F., Rafiei H., Pishbahar I., Rezaei M. R., 2018.Estimation of fish demand elasticity based on lexicographic preferences: A case study Mazandaran. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 2(49):191-202(In Persianwith English abstract)

6.       Batte M. T., Hooker N. H., Haab T. C., and Beaverson, J. 2007. Putting their money where their mouths are: Consumer willingness to pay for multi-ingredient, processed organic food products. Food policy 32(2), 145-159.‏

7.       Corsi A., and Novelli S. 2003. Measuring quantity-constrained and maximum prices consumers are willing to pay for quality improvements: The case of organic beef meat, Proceedings of the 25th International Conference of Agricultural Economists (IAAE) (No. 1002-2016-78284).‏

8.       Dakali A., Hosseini S. M., and Dadrasmoghaddam A. 2019. The effect of exchange rate instability on the exports of dates of major exporting countries using the spatial Durbin model. Applied Economics 9 (28): 55-68 (in Persian with English abstract)

9.       Debdulal M. 2008. Marginal and interaction effects in ordered response models. Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/13325/.

10.       Erfanifar, S., Bakhshoodeh, M., and Zibaei, M. 2020. Valuing the Quality of Chicken Meat from Consumers' Viewpoint in Shiraz City of Iran. Agricultural Economics and Development, 28(1), 143-169 (In Persian with English abstract)‏

11.       Falsafian, A., & Faal Amand, M. (2022). Factors influencing willingness to consume safe products in Tabriz County, case study: Cucumber and Tomato. Sustainable Agricultural Research, 2(3), 45-61.‏

12.       Farzaqi H. H., Ghodrati M. S., Khanali F., Ashrafian A. Shahabzadeh S. H. 2018. Camel meat production and its quality: A review article. Veterinary Laboratory Research, 10 (Special Issue No. 2 of the 12th Iranian Veterinary Congress) 237-237 (In Persian with English abstract)

13.       Ghorbani M., Tohidi A. H., and Alizadeh P. 2019. Investigating the effect of knowledge of the characteristics of organic products on the desire to consume organic saffron for households in Mashhad. Agricultural Economics and Development, 27(106), 31-54 (In Persian with English abstract)

14.       Gil J. M., Soler F. 2006. Knowledge and willingness to pay for organic food in Spain: Evidence from experimental auctions. Acta Agriculture Scand Section C 3(3-4), 109-124.‏

15.       Githukia C. M., Obiero K. O., Manyala J. O., Ngugi C.C., Quagrainie K.K. 2014. Consumer perceptions and preferences of wild and warmed Nile Tilapia (Oreochromis niloticus L.) and African cat fish (Clarias gariepinus Burchell 1822) in Urban Centres in Kenya. International Journal of Advanced Research 2(7): 694-705.

16.       Hashemeyan B. N., Banihasheminejad S. Teymortashlo A, H., 2016. Paper presenting a conceptual model for investigating entrepreneurial opportunities on the Makran Coast Case Study: Camel breeding (In Persian with English abstract)

17.       Hosseini S. S and Irvani S. 2011. Investigating the effect of government support policies on reducing the income risk of egg producers using the CCV criterion. Iranian Agricultural Economics and Development Research 42 (1): 19-28(In Persian with English abstract)

18.       Https://ivo.ir/

19.       Green W.H. 2003. Econometric Analysis. New York, Macmillan Press.

20.       Jalaei S. A., Azizi A., Zarei N. and Mehrabi B. H. 2014. Investigating the position and role of the agricultural sector in Iranian business cycles. Journal of Economic Modeling, 8 (25): 53-65(In Persian with English abstract)

21.       Kalasham, M. I., Tahami Pour Zarandi, M., and Heydari Shalmani, M. 2014. Estimating consumers’ willingness to pay for organic broiler by Heckman two-stage approach. Journal of Economics and Modeling, 4(16), 115-130.‏ (In Persian with English abstract)

22.       Khodaverdizadeh, M. 2017. Factors affecting consumers willingness to pay for organic cucumber in Urmia. Journal of Agricultural Economics Researches, 9(3).‏97-122. (In Persian with English abstract)

23.       Khorshidi J. G., Kodori M., Rezaeifard V., Khorshidi J. Z. 2015. The importance of managing and developing camel breeding Introducing breeds and division in Fahraj city creates a sustainable economy and rural development, The Second National Congress for the Development and Promotion of Agricultural Engineering and Soil Science of Iran (In Persian with English abstract)

24.       Mankiw N.G., and Reis R. 2007. Sticky information in general equilibrium. Journal of the European Economic Association, 5(3): 603-613.

25.       Malek, L., Umberger, W. J., & Goddard, E. (2019). Committed vs. uncommitted meat eaters: Understanding willingness to change protein consumption. Appetite, 138, 115-126.‏

26.       Mashhadi Esmaili F. 2011. A Study of the demand of fish in Mazandaran province, M.Sc. Thesis, Shiraz University (In Persian with English abstract)

27.       Mohammadzadeh M., Shabanali F. H., Motiei N. and Sanjabi M. 2020. Identifying the potentials and requirements for organic milk production in rural and nomadic areas from the perspective of experts in the livestock sector of Ardabil province. Rural Research 4(10): 698-713 (In Persian with English abstract)

28.       Napolitano F., Braghieri A., Piasentier E., Favotto S., Naspetti S., and Zanoli R. 2010. Effect of information about organic production on beef liking and consumer willingness to pay. Food Quality and Preference, 21(2): 207-212.‏

29.       Niasri N. A. 2018. Obstacles and solutions for camel development in Iran. Veterinary Laboratory Research, 10 (Special Issue No. 2 of the 12th Iranian Veterinary Congress) 7-8 (In Persian with English abstract)

30.       Nikoukar, A., and Bazzi, R. 2016. Analyzing consumer willingness to pay for chicken without antibiotics in Mashhad. Agricultural Economics, 10(3), 65-87 (In Persian with English abstract)

31.       Nosrati, S. H., Hayati, B., Pishbahar, E., & MOHAMMAD, R. R. (2013). Analyzing the factors affecting fish consumption among the households of Tabriz County. Journal of Agricultural Economics and Development. 27(3)‏230-241.

32.       Qhassoori S., Haghighi A. 2015. The share of different types of meat in the consumption basket of Iranian households from 1977 to 2013. Statistics (Analytical-Research Bimonthly), 3 (2):31-33(In Persian with English abstract)

33.       Ratliff E., Vassalos M. and Hu W. 2017. Assessing the influence of Tangible and Intangible Seafood Characteristics on Consumers Purchasing Decisions. Southern Agricultural Economic Association.

34.       Rodriguez E. M., Lacaze M. V., and Lupín, B. 2008. Contingent valuation of consumers’ willingness-to-pay for organic food in Argentina, 12th Congress of the European Association of Agricultural Economists (EAAE). (No. 725-2016-49694).‏

35.       Ronaghi M., Kohansal M. R., and Ghorbani M. 2020. The effect of agricultural governance variables on livestock and poultry meat market in Iran. Agricultural Economics and Development 3(4):377-394(In Persian with English abstract)

36.       Safamanesh H. Keshavarz H. Piraei Zare H. 2019. Estimation of qualitative elasticities of demand for different types of meat in the food basket of Iranian households. Journal of Economics 19 (73); 47-74 (In Persian with English abstract)

37.       Salarpour M., Mojarad E., Saboohi S. M. 2014. Analytical comparison of pistachio production and trade in Iran and the United States and the effect of exchange rate fluctuations on its exports. Agricultural Economics and Development, 28(3): 224-234(In Persian with English abstract)

38.       Shahabadi A. Tashakori Z. (2012). Determining the supply and demand of red meat in Iran. Agricultural Economics Research 4(4):39-64(In Persian with English abstract)

39.       Shahpouri, A. R., and Ghorbani, M. 2016. Effective Factors on the Household Future Consume of Organic Livestock Products in Khorasan Razavi Province (Case Study: Mashhad County). Agricultural Economics and Development, 24(2), 147-164(In Persian with English abstract)

40.       Tranter R. B., Bennett R. M., Costa L., Cowan C., Holt G. C., Jones P. J., and Vestergaard J. 2009. Consumers’ willingness-to-pay for organic conversion-grade food: Evidence from five EU countries. Food Policy 34(3), 287-294.‏

41.       Van Doorn J., and Verhoef, P. C. 2011. Willingness to pay for organic products: Differences between virtue and vice foods. International Journal of Research in Marketingn 28(3): 167-180.‏

42.       Van Loo E. J., Caputo V., Nayga Jr, R. M., Meullenet J. F., and Ricke S. C. 2011. Consumers’ willingness to pay for organic chicken breast: Evidence from choice experiment. Food quality and preference, 22(7):603-613.‏

43.       Wang L. 2003. Consumption of Salmon: A survey of supermarkets in China. Msc thesis. Department of economics and management, Norwegian college of fishery science, university of Tromso, Norway.

44.       Williams R. 2006. Generalized ordered logit / partial proportional odds models for ordinal dependent variables. The Stata Journal, 1: 58- 82.

45.       Zahedi Y. 2015. Camel meat as organic meat: characteristics, per capita production and its place in people's food basket, Fourth National Congress of Organic and Conventional Agriculture (In Persian with English abstract)

46.       Zhang M., Li L., and Bai J. 2020. Consumer acceptance of cultured meat in urban areas of three cities in China. Food Control, 107390.‏

 

 

 

---