پذیرش تجارت الکترونیک در بنگاه‌های تجاری بخش کشاورزی مطالعه موردی: تعاونی‌های تولید کشاورزی

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

حشمت اله سعدی ¹ , زهرا حاجی‌هاشمی ² , علی صنایعی ³

1 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بو‌علی سینا، همدان، ایران
2 - دکتری ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بو‌علی سینا، همدان، ایران
3 - استاد پژوهشکده مدیریت، گروه مدیریت دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ایران

تاریخ دریافت : 1397/05/17 تاریخ پذیرش : 1397/05/17 تاریخ انتشار : 1397/05/01

کلید واژه: پذیرش فناوری, مدل دیویس, تجارت الکترونیک, شرکت تعاونی کشاورزی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر باهدف شناسایی عوامل تأثیر‌گذار بر پذیرش تجارت الکترونیک در تعاونی‌های تولید کشاورزی انجام‌گرفته است. جامعه‌آماری پژوهش شامل 1565 نفر از مدیران، اعضای هیئت‌مدیره و کارشناسان شرکت‌های تعاونی کشاورزی و ادارات تعاون سه استان اصفهان، همدان و تهران بود که حجم نمونه لازم، 309 نفر محاسبه گردید. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد، چارچوب مفهومی پژوهش از برازش خوبی برخوردار می‌باشد. همچنین سه متغیر برداشت از فایده (سودمندی)، سهولت استفاده از تجارت الکترونیک و هنجار ذهنی با نگرش نسبت به پذیرش تجارت الکترونیک رابطه مثبت و معنی‌داری دارد. بین نگرش نسبت به پذیرش تجارت الکترونیک و سودمندی آن با قصد (نیت) رفتاری، رابطة مثبت و معنا‌داری مشاهده گردید. بر این اساس به‌منظور توسعه تجارت الکترونیک در تعاونی‌های تولید کشاورزی باید اثرات مثبت کاربرد این نوع تجارت را گوشزد و نگرانی بهره‌برداران از پیچیدگی‌های آن را کاهش داد

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to identify the factors influencing the acceptance of e-commerce in agricultural production cooperatives. The statistical population of the study consisted of 1565 Cooperative managers, board members, Experts of Co-operative offices & agricultural cooperatives in three provinces of Isfahan, Hamedan and Tehran. 309 of the total population were selected as research samples using the Cochran formula. The results of the analysis showed that the conceptual framework of research has a good fit. Also, three variables of perceived usefulness, perceived ease of use and the subjective norm with the attitude toward acceptance of e-commerce had a positive and significant relationship. Also, There was a positive and significant relationship between attitude toward acceptance of e-commerce and its usefulness with behavioral intention. Accordingly, in order to develop e-commerce in agricultural production cooperatives, the positive effects of the use of this type of business should be reminiscent and the user concerns reduced from the complexity of this type of business.

منابع و مأخذ:

احمدی ده قطب‌الدینی، م. (1389). روابط ساختاری بین سازه‌های مدل پذیرش دیویس. فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی (نو‌آوری‌های مدیریت آموزشی)، سال 2، شماره 5، صفحات 142-129.

ثریایی، ع.، مهدی زاده، ر.، و سیفی دیو‌کلایی، م. (1391). ارائه مدلی به‌منظور توسعه به‌کارگیری تجارت الکترونیک در بنگاه‌های تجاری. همایش منطقه‌ای علوم کامپیوتر، مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات. دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود، خردادماه 1391.

حاجیها، ع.، غفاری، ف.، و حاجی‌هاشمی ورنو‌سفادرانی، ل. (1388). بررسی عوامل رفتاری اثر‌گذار بر تصمیم پذیرش تجارت الکترونیکی توسط مدیران کسب‌وکارهای کوچک و متوسط شهر تهران. مجله آینده‌پژوهی مدیریت، دوره 20، شماره 4 (پیاپی 83)، صفحات 31-17.

حق‌پرست، ر.، هدایتی نیا، س.، خسروی پور، ب.، و غنیان، م. (1393). معادله ساختاری عامل‌های مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، دوره 6، شماره 29، صفحات 62-49.

در‌انی، ک.، و رشیدی، ز. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط دبیران مدارس هوشمند شهر تهران با تأکید بر مدل پذیرش فناوری اطلاعات (ITAM). فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی. دوره 1، شماره 1، صفحات 46-23.

رضایی دولت‌آبادی، ح.، خزائی پول، ج.، و شعبانی نفت چالی، ج. (1391). بررسی تمایل به خرید الکترونیکی بر اساس بسط مدل پذیرش تکنولوژی. فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات بازار‌یابی نوین. دوره 2، شماره 1، صفحات 110-93.

سلیمانی، ع.، و زر‌افشانی، ک. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط هنر‌آموزان هنرستان‌های کشاورزی استان کرمانشاه با استفاده از مدل پذیرش فناوری. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، سال 26، شماره 4 (پیاپی 66)، صفحات 902-885.

صنایعی، ع.، فتحی، س.، و صادقیان، م. (1388). پذیرش تجارت الکترونیک توسط مدیران بنگاه‌های کوچک و متوسط شهر اصفهان با استفاده از مدل پذیرش فناوری. ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات، تهران، موسسه مدیریت فناوری اطلاعات.

طباطبایی نسب، س. م.، سعید اردکانی، س.، و نیکزاد، ف. (1392). مقایسه تحلیلی مدل پذیرش تکنولوژی و تئوری عمل مستدل در رابطه با پذیرش تبلیغات موبایلی. فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات بازار‌یابی نوین، سال 3، شماره 4، صفحات 196-181.

علم بیگی، الف.، و آهنگری، الف. (1393). بررسی نقش تعدیل‌کننده ارتباط شغلی در توسعه مدل پذیرش فناوری اطلاعات در بین مروجان کشاورزی استان آذربایجان غربی. فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، سال 4. شماره 4، صفحات 115-95.

فتحی، س. (1385). سیاست‌های حمایتی توسعه تجارت الکترونیکی در شرکت‌های کوچک و متوسط. گزارش دفتر توسعه تجارت الکترونیکی، معاونت برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی.

قانع، س. (1389). بررسی عوامل مؤثر بر بازار‌یابی به‌وسیلۀ موبایل. اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و نو‌آوری. موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا.

مصباحی جهرمی، ن. ا.، و اخوان خرازیان، م. (1393). بررسی تأثیر عوامل رفتار برنامه‌ریزی‌شده بر رفتار خرید اینترنتی. مجله علمی- پژوهشی تحقیقات بازار‌یابی نوین. دوره 4، شماره 4، صفحات 112-101.

مصلح، ع. م.، پور دهقان، ع. (1392). مدلی برای تبیین تأثیر عوامل فردی بر پذیرش تجارت سیار توسط تلفن همراه با استفاده از مدل پذیرش فناوری (TAM). فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 1، شماره 4، صفحات 64-37.

موحدی، م.، زمانیان، م. (1389). انتخاب مدل پذیرش تجارت الکترونیکی در بنگاه‌های کوچک و متوسط ایران؛ بررسی موردی در کار‌گزاری‌ها و نمایندگی‌های بیمه‌ای. دوماهنامه علمی- پژوهشی دانشور رفتار /مدیریت و پیشرفت/ دانشگاه شاهد، سال 17. شماره 44. صفحات 94-79.

وزارت جهاد کشاورزی، (1393). آمار‌نامه کشاورزی؛ جلد دوم، وزارت جهاد کشاورزی.

یزدانی زنگنه، م.، و خسروی پور، ب. (1389). مؤلفه‌های مؤثر بر پذیرش تجارت الکترونیک از سوی بنگاه‌های کوچک و متوسط در بخش کشاورزی. فصلنامه تخصصی پارک‌ها و مراکز رشد، سال 7، شماره 25. صفحات 64- 52.

Al-Maghrabi, T., Dennis, C. (2011). Antecedents of continuance intentions towards e- shopping: the case of Saudi Arabia, Journal of Enterprise Information Management, 24 ) 1(: 85-111.

Baier, D., Stuber, E. (2010). Acceptance of recommendations to buy in online retailing. Journal of Retailing and Consumer Services, 17(3): 173-180.

Benbasat, I., & Barki, H. (2007). Quo vadis, TAM? Journal of the Association for Information Systems, 8(4): 211-218.

Chen, Y. C., Lin, Y. C. V., & Yeh, R. C. (2006). Examining factors influencing behavioral intentions to use asynchronous Webbased language learning. PACIS Proceedings.  Available from: http://aisel.aisnet.org/pacis

Chong, A. L., Chan, F., & Ooi, K. B. (2012). Predicting consumer decisions to adopt mobile commerce: Cross country empirical examination between China and Malaysia. Decision Support Systems xxx.

Chong, S. (2008). Success in Electronic Commerce Implementation: A Cross-country of Small and Medium-sized Enterprises. Journal of Enterprise Information Management, 21(5): 468-492.

Chung, K. C., & Holdsworth, D. (2012). Culture and behavioral intent to adopt mobile commerce among the Y Generation: comparative analyses between Kazakhstan, Morocco and Singapore. Journal of Young Consumers: Insight and Ideas for Responsible Marketers, 13(3): 224 - 241.

Davis, F.D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. Journal of MIS Quarterly, 13 (3): 19.

Dyerson, R., Harindranath, G., & Barnes, D. (2009). National survey of SMEs' use of IT in four sectors. The electronic. Journal of information systems evaluation, 12 (1): 39-50.

Euro State (2004). E-commerce and the Internet in European Businesses (2002), Detailed tables. Brussels. Available from: europa.eu.int/comm/enterprise/ict/studies/entr-ict-2002.pdf.

Fang, J., Shao, P., & Lan, G. (2009). Effects of innovativeness and trust on web survey participation. Journal of Computers in Human Behavior, 25: 144–152.

Hernandez, B., Jimenez, J., & Jose-artin, M. (2008). Extending the technology acceptance model to include the IT decision-maker: A study of business management software. Journal of Technovation, 28: 112–121.

Hsu, M.K., Wang, S.W., & Chiu, K.K. (2009). Computer attitude, statistics anxiety and self-efficacy on statistical software adoption behavior: An empirical study of online MBA learners. Journal of computers in human behavior, 25(2): 412-420.

Huang, S.M., Wei, C.W., Yu, P.T., & Kuo, T.Y. (2004). An empirical investigation on learners’ acceptance of e-learning for public unemployment vocational training.  International Journal of Innovation and Learning, 3 (2): 174- 185.

Ifinedo, P. (2006). Acceptance and continuance intention of webbased learning technologies (WLT) among university students in a Baltic country. The Journal of Information Systems in Developing Countries, 23 (6): 1-20.

Lee, M. C. (2009). Factors influencing the adoption of internet banking: An integration of TAM and TPB with perceived risk and perceived benefit, Journal of Electronic Commerce Research and Applications, 8:130–141.

Lee, Y.C. (2006). An empirical investigation into factors influencing the adoption of an e-learning system. Journal of Online Information Review, 30(5): 517-541.

Lin, H. F. (2007). Predicting consumer intentions to shop online: An empirical test of competing theories. Journal of Electronic Commerce Research and Applications, 6: 433–442.

McGill, T., & Bax, S. (2007). From beliefs to success: Utilizing an expanded TAM to predict web page development success. International Journal of Technology and Human Interaction, 3(3): 36 – 53.

Melas, C. D., Zampetakis, L. A., Dimopoulou, A., & Moustakis, V. (2011). Modeling the acceptance of clinical information systems among hospital medical staff: An extended TAM model. Journal of Biomedical Informatics, 44: 553-564.

Nasco, S.A., Told, E. G., & Mykytyn, P.P. (2008). Predicting Electronic Commerce Adoption in Chilean SMEs. Journal of Business Research, 61(6): 697-705.

Nikolaeva, R. (2006). E- Commerce adoption in the retail sector: empirical insights. International Journal of retail & Distribution Management, 34(4/5): 369-387.

Nurmilaakso, J.M. (2008). Adoption of e-Business functions and migration from EDI-based to XML-based E-business frameworks in Supply chain integration. Journal of Production Economics,113: 721-723.

Ramayah, T., & Aafaqi, B. (2004). Role of self-efficacy in e-learning usage among students of a public university in Malaysia. Malaysian Journal of Library & Information Science, 9(1): 39- 57.

Rao, S., & Troshani, I. (2007). A Conceptual Framework and Propositions for the Acceptance of Mobile Services. Journal of Theoretical & Applied Electronic Commerce Research, 2 (2): 61-73.

Ruikar, K., Anumba, C. & Carrillo, P. (2005). Verdict e-Readiness Assessment Application for Construction Companies. Journal of Automation in Construction, 15(1): 98-110.

Saadé, R. G. & Kira, D. (2006). The emotional state of technology acceptance. Journal of Issues in Informing Science and Information, 3.

Savitskie, K., Royne, M. B., Persinger, E. S., Grunhagen, M., Witt, C. L. (2007). Norwegian Internet Shopping Sites: An application & extension of the technology acceptance model. Journal of Global Information Technology Management, 10(4): 54-73.

Soroa-Koury, S., & Yang, K. C. (2010). Factors affecting consumers’ responses to mobile advertising from a social norm theoretical perspective. Journal of Telematics and Informatics, 27: 103-113.

To, M. L., & Ngai, E.W.T. (2006). Predicting the organizational adoption of B2C e- commerce: an empirical study. Journal of Industrial management & Data Systems, 106 (8): 1133-1147.

Tung, F. Ch., & Chang, s. Ch. (2008). Nursing Students behavioral intention to use online courses: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 45: 1299-1309.

Turban, E., Lee, J., King, D., Chung, H. M. (2008). Electronic Commerce: A managerial perspective. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Umarji, M., & Emurian, H. H. (2005). Acceptance issues in metrics program implementation. Available from: www.userpages.umbc.edu/.../AcceptanceMetricsImplement Umarji Seaman.pdf.

Venkatesh V., & Davis F.D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model – four longitudinal field studies, Journal of Management Science, 46(2):186-205.

Vin-Cent Chang, P. (2004). The validity of an extended technology acceptance model (TAM) for predicting internet/portal usage. Available from: www.etd.ils.unc.edu:8080/dspace/bitstream/1901/78/1/draft25.pdf.

Wang, Y., & Ahmed, P. K. (2009). The moderating effect of the business strategic orientation on ecommerce adoption: Evidence from UK family run SMEs. Journal of Strategic Information Systems, 18: 16–30.

Yang, K. (2005). Exploring factors affecting the adoption of mobile commerce in Singapore. Journal of Telematics and Informatics, 22: 257–277.

Yu, P., H., Li. & M.P., Gagnon. (2008). Health IT acceptance factors in long-term care facilities: A cross-sectional survey, international journal of medical informatics, 78(4): 219-229.

Zarmpou, T., Saprikis V., Markos, A. & Vlachopoulou, M. (2012). Modeling. User's Acceptance of Mobile Services. Journal of Electronic Commerce Research,12: 225–. 248

Zhang, L., Zhu, J., & Liu, Q. (2012). A meta-analysis of mobile commerce adoption and the moderating effect of culture. Journal of Computers in Human Behavior, 28 (5):1902–1911.