اثر تنظیم کننده پیکس بر پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی گیاه پنبه (Gossypium hirsutum L.) به تنش خشکی

محورهای موضوعی : ژنتیک

مریم نیاکان ¹ , عبدالرشید حبیبی ² , سیده زهرا حسینی کلبادی ³ , الهه کیایی ⁴

1 - . گروه زیست‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
2 - . گروه زیست‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
3 - باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
4 - باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

تاریخ دریافت : 1386/12/06 تاریخ پذیرش : 1387/03/25 تاریخ انتشار : 1387/10/01

کلید واژه: پنبه, رشد, کلروفیل, خشکی, نشاسته, قند, پیکس,

چکیده مقاله :

امروزه استفاده از تنظیم کننده‌های رشد نه نتها سبب بهبود شرایط رشد و افزایش عملکرد در گیاه پنبه می‌گردد، بلکه مقاومت این گیاهان را نیز نسبت به تنش‌های محیطی افزایش می‌دهد. در این تحقیق اثر خشکی و خشکی به همراه کاربرد غلظت‌های مختلف پیکس (5/0، 5/1 و 5/2 لیتر در هکتار) به شکل محلول‌پاشی در کنار شاهد (آبیاری معمولی) در فاز زایشی بر پارامترهای رشد، میزان کلروفیل a و b، قندهای محلول و نشاسته تحت شرایط گلدانی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد پیکس سبب کاهش معنی‌دار طول ساقه نسبت به تیمار خشکی و نیز شاهد گشت. سایر پارامتر‌های رویشی نظیرطول ریشه، تعداد میانگره تعداد قوزه، وزن تر و خشک اندام هوایی در تیمار‌های خشکی به همراه مقادیر مختلف پیکس تغییرات معنی‌داری را نشان ندادند. تعداد برگ‌ها نیز تنها در تیمار خشکی به همراه غلظت 5/1 لیتر در هکتار پیکس کاهش معنی‌داری را نسبت به تیمار خشکی نشان داد. همچنین میزان کلروفیل a و b تحت تاثیر تیمارهای مورد آزمایش واقع نشد و روند تغییرات آن معنی‌دار نبود. از سوی دیگر بیشترین میزان قند‌های محلول و نشاسته در برگ تنها در شاهد و در ریشه در تیمار خشکی مشاهده شد و بین سایر تیمارها معنی‌دار نبود.

چکیده انگلیسی:

In today, the use of growth regulators not only cause growth improvement and increase product of cotton but also rise resistant of this plant to environmental stresses. In this research the effect of drought stress and also drought with pix in different concentrations (0. 5, 1. 5 and 2. 5 L/ha) were used in form spray and control (irrigation) in reproductive phase on growth factors, amounts of chl a and b, soluble sugars and starch under condition of pots were evaluated. The results of this research showed that application of pix because decrease stems length in comparison to drought treatment and control. Other growth factors such as root length, number of internodes and bolls, dry and fresh weight of shoot in treatments of drought with pix different contents did not change significantly. Number of leaves also in drought with 1.5L/ha concentration of pix treatment decreased significantly in comparison to drought treatment Amounts of chl a and b did not affect under different treatments. On the other hand the most of amounts of soluble sugars and starch in leaves were observed alone in control and in plants root under drought treatment. In between other treatments these changes were not significant.

منابع و مأخذ:

حبیبی، ع. (1386). اثر تنظیم کننده پیکس (Mepiquat chloride) بر برخی ویژگی‌های ریختی، ساختاری و بیوشیمیایی گیاه پنبه رقم سای اکرا. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی. گروه زیست شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان.

نیاکان، م. (1371) اثر تنش خشکی بر برخی فرایند‌های بیوشیمیایی دو رقم سویا. پایان نامه کارشناسی ارشد علوم گیاهی. دانشگاه آزاد واحد تهران شمال.

Bednarz, C.W., Ritchie, G.L., Jost, P.H., and Brown, S.M., (2007). Cotton Growth and Development.

Bruinsuma, J., (1963). The quantitive analysis of chlorophyll a&b in plant extract. Photochem, Photobil, 2: 241-249

Cothren, J.T., and P.H. Jost. (1998). Cotton varietal responses to plant growth regulator strategies. p. 1409. In Proc. Beltwide Cotton Conf., San Diego, CA. 5-9 Jan. 1998.

Davise, W.J,.Mansfiled, T.A and Hetherington, A.M.,(1990).Sensing of soil water status and the regulation of plant growth and development.Plant Cell and Enviroment..13:709-719

Faircloth, J., (2005). Plant growth regulator use. Virginia Cotton Production Guide: 1-3

Gout, E., Boisson, A.M., Aubert, S., Douce, R., Bligny, R., (2001). Origin of the cytoplasmic pH changes during an aerobic stress in higher plant cells. Carbon-13 and phosphorus-13 nuclear magnetic resonance studies. Plant Physiology 125: 912-925

Hanson, A., and Hitz, D. (1982). Metabolism response of mesophytes to plant water deficit. Annu. Rev. Plant. Physiol. 33:163-203

Hodges, H.F., V.R. Reddy, and K.R, Reddy. (1991). Mepiquat chloride and temperature effects on photosynthesis and respiration of fruiting cotton. Crop Sci. 35: 1302-1308

Jones, M.M.,Osmond, C.B. and Turner.N.C. (1980). Accumulation of solutes in leaves of sorghgum and sunflower in response to water stress.Aust.J.Plant Physiol.7:193-205

 

Kochert, G. (1978). Carbohydrate determination by phenol sulfuric acid method in: Helebust, J. A. CRAIG, J. S. (ed): Hard book of method. 56-97.

Lege, K.E., M.J. Sullivan, J.T. Walker, and T. Smith. (1996). Evaluation of PGR-IV in South Carolina. p. 1146-1149. In P. Dugger and D.A. Richter(ed.) 1996 Proc. Beltwide Cotton Conf., Nashville, Tn. 9-12 Jan. 1996. Natl. Cotton Council of Am., Memphis, TN.

Livingston, S.D., D.J. Anderson, L.B. Wilde, and J.A. Hickey. (1992). Use of foliar applications of Phx, PGR-IV, and PHCA in low rate multiple applications for cotton improvement under irrigated and dryland conditions. p. 1055-1056. In D.J. Herber and D.A. Richter (ed.) 1992 Proc. Beltwide Cotton Conf., Nashville, TN. 6-10 Jan. 1992. Natl. Cotton Council of Am., Memphis, TN.

Lu, Y.C., and Reddy, V., (2002). Economic and lysis of Pix (Mepiquat chloride) application starategies. Computers and Electronicin Agriculture: 1-3

Michael,B and Elmore, C.D. (1997). Proline accumulation in water stress cotton leaves. Crop Sci.17:905-908

Nichols, S.P., Charles, E., Snipes and Mike, A.J., (2003). Evaluation of Row Spacing and Mepiquat Chloride in Cotton. 7: 148-155

Oosterhuis, D., and Robertson, W.C., (2000). The use of plant growth regulaters and other additires in Cotton Production. Proceading of the 2000 Cotton Research Meeting.

 

 

Oosterhuis, D.M., and J.N. Egilla. (1996). Field evaluation of plant growth regulator for effect on the growth and yield of cotton summary of 1995 results. P. 1213-1215. In P. Dugger and D.A. Richter (ed.) 1996 Proc. Beltwide Cotton Conf., Nashville, TN. 9-12 Jan. 1996. Natl. Cotton Council of Am., Memphis, TN.

Potter, I., and S. Fry. (1993). Xyloglucan endotransglycosylase activity an pea internodes. Palnt Physiol. 103: 235-241.

Reddy, V.R., Hodges, K.R., and Reddy, V.R., (1992). Temperature effects on cotton fruit retention. Agron. J. 84: 26-30

Reddy, V.R., A. Trent, and B. Acock. (1992). Mepiquat chloride and irrigation versus cotton growth and development. Agron. J. 84: 930-933

Shurley, and J. Williams. (2005). 2005 Georgia Cotton Production Guide p 37-39

Stewart, J.M., (1986). Integrated events in the flower and fruit. P.261-300 in J.R. Mauneyandj. McD. Stewart (ed). Cotton Physiology. The cotton foundation, Memphis, TN.

Xu, X., and Taylor, H.M., (1992). In crease in drought resistance of cotton seedlings treated with mepiquar chloride. Agron. J. 84: 569-574

Yang, T., P. Davies, and J.Reid. (1996). Genetic dissection of the relative roles of auxin and gibberellin in the regulation of stem elongation in intact light-grown peas. Plant Physiol. 110: 1029-1034.

Zhao, D., and Oosterhuis, D.M., (2000). Pix plus and mepiquat chloride effects on physiology, growth, and yield of field-qrowth cotton. Journal of Plant Growth Regulation 19: 415-422

Zhao, D., Reddy, K.R., Kakani, V.G., Read, J.J., and Koti, S., (2005). Selection of Optimum Reflectance Ratios for Estimating Leaf Nitrogen and Chlorophyll Concentrations of Field-Growth Cotton. Agron. J. 97: 89-98

Zhoikevich,V.N and Postovoitova,T.N. (1993). Growth of leaves of Cucumis sativus L. and content of phytohormones in them during soil drought.Russian Plant Physio l40(4): 595-599

Zhu, J.K., (2002). Salt and drought stress signal transduction in plants. Annu. Rev. Plant Biol. 53, 247-273.