تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر برخی شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت تنش شوری
بهرام رضوی نیا
1
(گروه زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران)
کلید واژه: تنش شوری, برنج, سالیسیلیک اسید, تنش اکسیداتیو, ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید, سیستم گلی اکسالاز,
چکیده مقاله :
محدودیت های غیرزیستی مانند تنش شوری باعث کاهش تولید غلات می شود. کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک می‌تواند از آسیب‌های ناشی از شوری در گیاه برنج جلوگیری کند اما مکانیسم‌هایی که توسط آن باعث افزایش تحمل برنج در شرایط تنش شوری می‌شود نامشخص است. در تحقیق حاضر، تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر رشد و صفات بیوشیمیایی گیاه برنج تحت تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که اعمال تنش شوری باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل و کاروتنوئیدها)، نسبت پتاسیم/سدیم، حالت ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید و در نتیجه، کاهش رشد گیاه برنج شد. با این‌حال، کاربرد سالیسیلیک اسید با کاهش تجمع پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، باعث بهبود رشد و ارتفاع گیاه برنج شد. سالیسیلیک اسید با حفظ همئوستازی پتاسیم/سدیم و حالت ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید باعث بهبود تحمل گیاه و افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی در گیاه برنج شد. سالیسیلیک اسید همچنین باعث افزایش تجمع اسمولیت‌های پرولین آزاد و قندهای محلول شد که می‌تواند نقش مهمی در تعدیل پتانسیل اسمزی سلول-های گیاهی تحت تنش شوری داشته باشند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهند که اثرات مثبت کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر تجمع اسمولیت‌ها، نسبت پتاسیم/سدیم و سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی منجر به افزایش تحمل به شوری و بهبود رشد گیاه برنج تحت تنش شوری می‌شود.
چکیده انگلیسی :
Abiotic constraints, such as salinity stress, reduce cereal production. Exogenous application of salicylic acid (SA) can prevent the harm caused to rice by salinity, but the mechanisms by which it increases the tolerance of rice under salinity stress conditions are unclear. In this research, the effect of external application of SA on the growth and biochemical traits of rice plants under salinity stress was investigated as a factorial experiment based on a completely randomized design in hydroponic conditions. The results showed that salinity stress decreased photosynthetic pigments (chlorophyll and carotenoids), K/Na ratio, and glutathione-ascorbic acid redox state, and, as a result, rice plant growth. However, the application of SA improved the growth and height of rice plants by reducing the accumulation of hydrogen peroxide and malondialdehyde and increasing the activity of antioxidant enzymes. By maintaining K/Na homeostasis and glutathione-ascorbic acid redox states, SA improved plant tolerance and increased photosynthetic pigments in rice plants. SA also increased the accumulation of osmolytes, including free proline and soluble sugars, which can play an important role in modulating the osmotic potential of plant cells under salt stress. The obtained results show that the positive effects of the external application of SA on the accumulation of osmolytes, the K/Na ratio, and the antioxidant defense system lead to increased tolerance to salinity and improved growth of rice plants under salinity stress.
_||_