تحقق عدالت توزیعی برای رفع فقر و محرومیت؛ تعهد به وظیفه دولت یا تعهد به هدف با تکیه بر مبانی اسلامی
محورهای موضوعی : حقوق اسلامی
کاظم علیون
1
(دانشجوی دکتری، گروه حقوق عمومی، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.)
خیراله پروین
2
(استاد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.)
مصطفی سراجی
3
(گروه حقوق، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.)
کلید واژه: دولت, تکلیف, قانون اساسی, عدالت توزیعی, تعهد دولت,
چکیده مقاله :
تفحص در باب تعهدات دولت از مباحث مهم در حوزه مطالعات حقوق عمومی به شمار می رود. تعهد به تحقق عدالت توزیعی نیز یکی از وظایف و تعهدات دولت ها برای رفع فقر و محرومیت در جوامع است. در نظام جمهوری اسلامی این نوع تعهد برگرفته از آموزه های اسلامی به روح حاکم بر قانون اساسی و هدف غایی و ماهوی دولت برآمده از آن تبدیل شده است. با وجود این، شواهد و قرائن نشان می دهد که عدالت توزیعی نه تنها در جامعه ایرانِ پس از انقلاب اسلامی تحقق نیافته؛ بلکه بروز شکاف عمیق طبقاتی و انباشت و انحصار ثروت و قدرت، جامعه را به سوی انحطاط و فروپاشی پیش می برد؟ مساله آن است که چه علل و عواملی موجبات بروز چنین شرایط نابهنجاری را در جامعه دینی و انقلابی ایران فراهم آورده است؟ در پاسخ به پرسش مطرح شده، یافته های این پژوهش که با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی و استدلالی به دست آمده اند، نشان می دهد که تعهدات مندرج در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اغلب از نوع " تعهد به وسیله" اند، یعنی تلاش برای فراهم کردن مقدمات کار بدون حصول نتیجه، در حالی که تعهدات دولت زمانی به نتیجه مطلوب خواهد رسید که به سمت" تعهد به هدف" سوق یابد.
Investigating government obligations is one of the important topics in the field of public law studies. The commitment to achieve distributive justice is also one of the duties and obligations of governments to eliminate poverty and deprivation in societies. In the system of the Islamic Republic, this type of commitment derived from Islamic teachings has become the governing spirit of the Constitution and the ultimate and essential goal of the government arising from it. Despite this, the evidence shows that distributive justice has not been realized not only in Iran's society after the Islamic Revolution; Rather, the occurrence of a deep class gap and the accumulation and monopoly of wealth and power will lead the society to decline and collapse? The problem is, what causes and factors have caused such anomalous conditions in the religious and revolutionary society of Iran? In response to the question raised, the findings of this research, which were obtained using the descriptive, analytical and argumentative method, show that the obligations contained in the Constitution of the Islamic Republic of Iran are often of the "obligation by means" type, that is, efforts To prepare the work without achieving the result, while the government's commitments will achieve the desired result when it moves towards "commitment to the goal".
_||_