بررسی تطبیقی عناصر فرهنگی مؤثر بر توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی ایران و کره-ی جنوبی با تاکید بر ادیان رایج در این دو کشور

محورهای موضوعی : مطالعات میان فرهنگی

زهرا حضرتی صومعه ¹ , مژگان قاسمعلی ²

1 - استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
2 - دکترای جامعه‌شناسی اقتصاد و توسعه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

تاریخ دریافت : 1395/04/04 تاریخ پذیرش : 1395/06/06 تاریخ انتشار : 1395/06/01

کلید واژه: آیین‌ها و ادیان, توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی, ایران و کره‌ی جنوبی, : عناصر فرهنگی,

چکیده مقاله :

آیین ها و ادیان موجود در هر کشور، مملو از تعالیم و عناصر فرهنگی در خصوص عرصه های گوناگون زندگی از جمله کار و فعالیت اقتصادی برای گذران معیشت پیروان خود هستند. از آنجا که با توجه به داده های آماری، پیروان آیین های مسیحیت، بودایی و کنفسیونیسم در کره ی جنوبی و آیین اسلام در ایران، بیشترین شمار افراد را به خود اختصاص داده اند، در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی و بهره گیری از نظریات ماکس وبر سعی بر آن بوده است تا عناصر فرهنگی مرتبط با توسعه ی اقتصادی و اجتماعی که در این ادیان مستتر است مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان بیان نمود که در کره ی جنوبی عناصر فرهنگی مرتبط با توسعه ی اقتصادی از جمله: انضباط،عقل‌گرایی، مشارکت، عدم تقدیرگرایی،علم‌گرایی، قانون گرایی، وجدان کاری، احساس توانایی مسئولین و مردم در نیل به توسعه، روحیه ی انباشت سرمایه و... از طریق آموزه های آیین ها و مذاهب گوناگون در افراد درونی شده و دستیابی به توسعه ی اقتصادی را میسر نموده است. درحالی که در ایران با وجود تأکیدهای دین اسلام، به دلیل شرایط تاریخی و اجتماعی حاکم بر این کشور، عناصر فرهنگی مناسب توسعه در افراد درونی نشده است و بدین سبب شاهد کندی پیشرفت اقتصادی می باشیم.

چکیده انگلیسی:

Rituals and religions in every country, rich in teachings and cultural elements of diverse areas of life, including work and economic activity to earn a livelihood for their followers. Since according to statistical data, the followers of Christianity, Buddhism and Confucianism in South Korea and Islam in Iran constitute the largest number of people, in this study using documentary method and theories of Max Weber, cultural elements related to economic and social development that is implicit in these religions are to be examined. In conclusion, it can be stated that South Korean cultural elements related to economic development, including: discipline, rationality, participation, non-fatalism, scientism, law orientation, work ethic, sense of ability of the authorities and people in the achievement of development, the spirit of accumulation of capital and so on, are internalized through teachings of various regulations and religions in individuals and also made it possible achieve to economic development. While in Iran, despite the emphasis of Islam religion, because of the historical and social conditions prevailing in the country, the suitable cultural elements of development is not internalized among individuals, so we are witnessing the slow progress of economic.

منابع و مأخذ:

 

ابونیا عمران، فرحناز(1388). اخلاق و سرشت ایرانیان (از باستان تاکنون)، آمل: انتشارت ورس.

ازکیا، مصطفی، غفاری، غلامرضا(1384). جامعه شناسی توسعه، تهران: انتشارت کیهان.

استونز، راب(1383). متفکران بزرگ جامعه­شناسی(ترجمه مهرداد میردامادی)، نشر مرکزی.

امجد، محمد(1384). بررسی مقایسه­ای توسعه­ی اقتصادی در ایران و کره­ی جنوبی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

امیری، اسرافیل(1375). تأثیر عوامل فرهنگی و توسعه‌یافتگی، کشورهای شرق آسیا، (تهران: دانشکده­ی روابط بین‌الملل وابسته به وزارت امور خارجه، پایان­نامه­ی کارشناسی رشته­ی روابط سیاسی.

آرون، ریمون(1364). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه­شناسی(ترجمه: باقر پرهام)، تهران: انتشارت علمی و فرهنگی.

بهرامی، محمدباقر(1376). عوامل توسعه در کره­ی جنوبی، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری شمس.

توحیدفام، محمد(1385). موانع توسعه­ی­ فرهنگی در ایران ، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران

توکل، محمد(1381). موانع توسعه، مطالعه تطبیقی ایران با ترکمنستان و مراکش، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی وزارت امور خارجه .

جمالزاده، محمدعلی(1345). خلقیات ما ایرانیان، تهران: انتشارت مجله مسائل ایران.

رابرتسون،جیمز(1378). آینده­ی کار(ترجمه­ی سید مهدی الوانی، حسن دانایی فر)نشر نی.

رجب زاده، احمد(1378). جامعه شناسی توسعه بررسی تطبیقی- تاریخی ایران و ژاپن،تهران: نشر سلمان .

رضاقلی، علی(1389). جامعه شناسی نخبه کشی، تهران: نشر نی.

رفیع پور، فرامرز(1380). توسعه و تضاد، کوششی در جهت تحلیل انقلاب اسلامی و مسائل اجتماعی ایران، تهران:شرکت سهامی انتشار.

زیباکلام، صادق(1388). ما، چگونه ما شدیم؟، تهران: انتشارات روزنه.

دهقانی، محمد(1386). تأثیر فرهنگ بر توسعه­ی اقتصادی در کره­ی جنوبی، پایان­نامه.

سروش، عبدالکریم (بی­تا) فرهنگ و توسعه (نامه فرهنگی، سال دوم شماره 1 و 2بی تا).

سلطان احمدی، کاظم(1393). گزارش تفصیلی و تحلیلی در خصوص وضعیت ادیان در کره­ی جنوبی.

سونو، هاووک ون(1370). کره­ی جنوبی به کجا می‌رود، ترجمه: غلامرضا استوار، تهران: انتشارات یادآوران.

طباطبایی، جواد(1372) تجدد و فرآیند توسعه، تهران: فرهنگ توسعه، سال دوم، شماره 6.

عظیمی (آرانی )، حسین (1371). مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران، تهران: نشر نی.

غنی­نژاد، موسی(1382). تجددطلبی و توسعه در ایران معاصر، تهران: نشر مرکز

فرامرزی، یوسف(1386). پاسخ به یک سؤال خودمانی؛ چرا عقب مانده­ایم؟، تهران: انتشارات سبزان.

قاضی مرادی، حسن(1389). در پیرامون خودمداری ایرانیان، تهران: انتشارات کتاب آمه.

کتابی، محمود (1376). فرهنگ، ثبات سیاسی و توسعه­ی ایران در فرایند نوسازی و توسعه فرهنگ تابستان و پاییز 1376 شماره 22 و 23

کوش، دنی(1381).مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی، تهران: انتشارات سروش.

متوسلی، محمود(1387). توسعه­ی اقتصادی: مفاهیم، مبانی نظری، رویکرد نمادگرایی و روش‌شناسی، چاپ سوم ،تهران: انتشارات سمت .

معصومی­نیا، غلامرضا(1393). اخلاق اقتصادی، بازیابی شده در 15 آبان 1393:

 http://www.ensani.ir/fa/content/69693/default.aspx.

نراقی، حسن(1388). جامعه شناسی خودمانی، جرا درمانده­ایم؟، تهران: نشر اختران.

وبر، ماکس و دیگران(1384). عقلانیت و آزادی، (مترجم: موقن، یداالله؛ تدین، احمد)؛ تهران: نشر هرمس.

وبر، ماکس(1371). اخلاق پروتستان و روح سرمایه­داری، چاپ اول، مترجم انگلیسی: تاکلوت پارسنز،مترجم فارسی: عبدالمعبود انصاری، تهران : انتشارات سمت .

وبر، ماکس(1374).اقتصاد و جامعه(ترجمه عباس منوچهری، مهرداد ترابی­نژاد، مصطفی عمادزاده)، انتشارات مولی.

ولوی، محمدعلی(1381). فرهنگ کار در اسلام،تهران: انتشارات امیرکبیر

هیوم، رابرت(1369). ادیان زنده جهان، ترجمه، عبدالرحیم گواهی، تهران: نشر فرهنگ اسلامی .

یو، دال سیونگ(1376).پایداری فرهنگ سیاسی سنتی در برابر توسعه­ی سیاسی در کره­ی جنوبی و ایران)، رساله­ی دکترا، دانشکده­ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، استاد راهنما دکتر حسین بشیریه، 1376.

یو، دال سیونگ(1381). فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی (مطالعه تطبیقی ایران، ژاپن و کره­ی جنوبی)، تهران:  انتشارات خانه سبز.

 

 UNDP,( 2014) ‟Human  Development  Report  2010: The Real Wealth of  Nations: Pathways  to  Human  Development ”, (UNDP, 2010), P. 143.

World Bank (2009). ‟ World  Development   Indicators ” . At:  http://ddp-ext. world  bank .org/ext /DDPQQ/report.do?method=show  Report  (Accessed :2010-04-06).