اثر ترکیبات مختلف تنظیم کننده‌های رشد بر روی کالوس‌زایی "به" (Cydonia oblonga Mill.)

محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات

الهام فائضی ¹ , منصور امیدی ² , پریسا عبداللهی ³

1 - دانشکده کشاورزی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
2 - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
3 - دانشکده کشاورزی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

تاریخ دریافت : 1396/03/22 تاریخ پذیرش : 1396/06/06 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: گیاهان دارویی, بِه, ریزنمونه, تنظیم کننده رشد, مریستم,

چکیده مقاله :

گیاه "بِه" به‌عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. ریزازدیادی درون شیشه‌ای و القای کالوس از ریزنمونه‌های مختلف این گیاه از مراحل مهم و حساس می‌باشد. در مطالعه حاضر قابلیت کالوس‌زایی و باززا شدن مستقیم در محیط کالوس‌زایی در ریزنمونه و ترکیب‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد مورد ارزیابی قرار گرفتند. از قسمت‌‌های برگ، ساقه، مریستم، دم‌برگ و کالوس جوانه روی ساقه چوبی گیاه "بِه" ریزنمونه تهیه شد و جهت ایجاد کالوس‌زایی از محیط کشت MS شامل سه سطح 1، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر هورمون 2,4-D و 1/0، 2/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر هورمون BAP استفاده گردید، که هر کدام از تنظیم کننده‌های رشد به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بر روی محیط کشت MS مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین اندازه کالوس‌ها در واکشت اول متعلق به ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) در غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به اندازه 5/19 میلی‌متر و در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر BAP در ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) به اندازه 5/27 میلی‌متر بود. همچنین بیشترین وزن کالوس‌ها در واکشت دوم متعلق به ریزنمونه مریستم در غلظت 1/0 میلی‌گرم در لیتر BAP به اندازه 32 میلی‌متر و در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به اندازه 23 میلی‌متر متعلق به ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) بود. باززایی مستقیم در ریزنمونه‌های مریستم، ساقه و برگ مشاهده شد.

چکیده انگلیسی:

The plant is quince known as a medicinal plant. In vitro and induction of callus from different species of this plant are important and sensitive stages. In the present study, the ability of callusing and direct regeneration in callus medium in explants and various growth regulators were evaluated. From different parts of leaf, stems, meristem, leaf tail and callus were prepared Callus buds on the stem quince. For making callus formation used the MS medium containing three levels of 1, 2 and 4 mg / L of 2,4-D hormone and 0.1, 0.2 and 1 mg / L BAP hormone, each of growth regulators was studied as a factorial experiment in a completely randomized design with three replications on MS medium. The results of the comparison showed that the highest amount of calluses in the first culture medium belonged to the cultivar of callus buds (on woody stem) at 4 mg / L 2,4-D concentration was 19.5 mm and at 1 mg / L BAP concentration was 27.5 mm in the callus bud (on a wooden stem) Also, the highest amount of calluses in the second order was attributed to the meristem extract at 0.1 mg / L BAP concentration was 32 mm and at 1 mg / L 2,4-D concentration was 23mm belonging to the callus bud (on the Wooden stem). Direct regeneration was observed in meristem, stem and leaf.